Μπορεί μέσα σε όλα όσα συμβαίνουν, η συζήτηση για τα παιδικά παιχνίδια και τα έμφυλα στερεότυπα να μοιάζει με “εξτραδάκι”, μια πολυτέλεια. Ωστόσο, τίποτα από όσα μας στριμώχνουν σε καλούπια και μας καταπιέζουν με τρόπο τόσο κάθετο και ανεπαίσθητο, δεν μπορεί να είναι κοινωνικό λούσο. Με τη αφορμή τα λέμε όλα αυτά;
Ένα ρεπορτάζ της ΕΡΤ για το όλο project με το καλάθι του Αϊ Βασίλη (υπάρχουν πολλοί άλλοι λόγοι για τους οποίους θα έπρεπε να το συζητάμε εν προκειμένω) μάς έδειξε τα έμφυλα στερεότυπα που μας κυνηγούν από παιδιά, εν τη γενέσει. Ένας καταστηματάρχης, μιλώντας στην κάμερα, ακούγεται να λέει, σαν να πρόκειται για το πιο δεδομένο πράγμα στο κόσμο: “Το έχετε στο DNA σας από μικρές”, αναφερόμενος στις γυναίκες, περιγράφοντας ένα παιχνίδι-σετ μανικιούρ, “για να μάθουν τα κορίτσια να βάφουν τα νύχια τους και να τα στολίζουν”. Ναι, αυτό υποτίθεται πως έχουμε στο DNA μας οι γυναίκες. Την τάση μας προς το μανικιούρ και τα στολίσματα. Προφανώς δεν πρόκειται να επιχειρηματολογήσουμε για το αυτονόητο. Το DNA δεν περιλαμβάνει τάσεις στην ενασχόληση με την ομορφιά και την περιποίηση και αντίστοιχα δεν περιλαμβάνει στόχους να γίνει κανείς ο νέος Batman ή να αγαπάει κάπως παραπάνω ψεύτικα σπαθιά και πλαστικά όπλα. Καλό είναι να μη χρησιμοποιούμε τον όρο DNA αν δεν γνωρίζουμε ακριβώς περί τίνος πρόκειται. Είναι κρίμα για την ίδια την επιστήμη.
Το εν λόγω ρεπορτάζ, μιας και δεν το βρίσκουμε στην κανονική του μορφή, θα το παραθέσουμε παρακάτω, από μια ανάρτηση της δημοσιογράφου, Νατάσας Γιάμαλη, η οποία μάλιστα μπήκε στον κόπο να κοινοποιήσει τους τον οδηγό της UNICEF για συμπεριληπτικό παιχνίδι. Ίσως φανεί χρήσιμος σε όσους κληθούν να αγοράσουν δώρα σε μικρά παιδιά αυτά τα Χριστούγεννα.
Στον αντίποδα της τηλεοπτικής προώθησης τέτοιων παλαιακών κλισέ, η Ισπανία αποφάσισε να ξεμπερδέψει με τα στερεότυπα των φύλων στα παιδικά παιχνίδια. Με λίγα λόγια, αυτοκίνητα για κορίτσια, κούκλες για αγόρια και ένα ωραιότατο άκυρο στο ροζ και το γαλάζιο αποφασίζει η ισπανική κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, από την 1η Δεκεμβρίου έχει τεθεί σε ισχύ ένας κώδικας δεοντολογίας που ενθαρρύνει τα καταστήματα παιχνιδιών και τους κατασκευαστές να μείνουν μακριά από τις “προκαταλήψεις λόγω φύλου” κατά την εμπορία των παιχνιδιών. Οι κατευθυντήριες γραμμές συμφωνήθηκαν με το υπουργείο Κοινωνικών Υποθέσεων.
Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Pedro Sanchez έχει προωθήσει διάφορα προγράμματα για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας. Τώρα, σύμφωνα με τον νέο κώδικα δεοντολογίας, οι διαφημίσεις δεν μπορούν πλέον να αναφέρουν ότι ένα παιχνίδι είναι για ένα συγκεκριμένο φύλο ή να ορίζουνρος για τα κορίτσια και γαλάζιο για τα αγόρια. Αυτό, άλλωστε, είναι κάτι που ενισχύει τους ξεπερασμένους έμφυλους ρόλους. Και η ισπανική κυβέρνηση το ξέρει.
Πάντως, δεν προβλέπονται κυρώσεις για όσους δεν συμμορφώνονται. “Προφανώς δεν είναι αρκετό, αλλά είναι απαραίτητο αν θέλουμε να προχωρήσουμε”, τόνισε ο Rafael Escudero, του υπουργείου Καταναλωτικών Υποθέσεων.