Η ποίηση γίνεται ενσώματη και έχει αποφασίσει πως το στερεότυπο που τη θέλει περιορισμένη, κλεισμένη μέσα σε τέσσερις τοίχους, θα το τακτοποίησει μόνη της. Οι ποιητές της spoken word ποίησης δεν σκοπεύουν να μείνουν στην ανωνυμία ή την αφάνεια, με το λάπτοπ μπροστά τους σαν οχυρό, με το εξώφυλλο όποιας ποιητικής συλλογής να συνοδεύει το έργο τους λες και πρόκειται για δουλειά που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να κάνουν οι ίδιοι. Παίρνουν τα ποιήματά τους στο χέρι, στέκονται μπροστά από ένα μικρόφωνο και μετά τη σωστή ανάσα, ερμηνεύουν όσα έγραφαν, απορρίπτοντας κάθε συστολή ή κάθε επιβεβλημένη ντροπή έχει φορτωθεί στους ώμους του “ποιητή” σαν concept.
Μετά τους The Bad Poetry Social Club, μιλήσαμε με έξι ποιητές, που αποτελούν τη σκηνή της ποίησης στην Αθήνα. Στο τώρα.
Πώς είσαι και ποια είσαι; Συστήσου στο κοινό χωρίς άγχος.
Είμαι η Μαρία και γράφω ποίηση τη μισή μου ζωή.
Είμαι slammer, spoken word artist, ασχολούμαι με την επιμέλεια βιβλίων και τα τελευταία 4 χρόνια είμαι συνδιοργανώτρια του Poetry Slam Gr μαζί με τον Μάκη Μούλο. Ο μόνος τρόπος να ξεπεράσω το άγχος μου είναι να το κάνω στίχους και έτσι τον Ιούνιο κυκλοφόρησε η πρώτη μου ποιητική συλλογή «Δανεικές Αναπνοές» από τις αυτοεκδόσεις Poetry Slam Gr.
Για λογίστρια καλά γράφεις. Πώς συνδυάζεται η λογιστική με την ποίηση;
Τρου στόρι η συγκεκριμένη ατάκα και το αστείο είναι πως την έχω ακούσει για την λογιστική μου ιδιότητα. Το ένα τροφοδοτεί το άλλο. Δεν θα άντεχα να είμαι λογίστρια αν δεν έγραφα ποίηση και από την άλλη, η καθημερινότητα ενός λογιστή έχει άπειρο υλικό για έμπνευση. Η ποίηση μου δίνει τη δυνατότητα να σπάω όλα τα κουτάκια που καλούμαι να συμπληρώσω καθημερινά στη δουλειά μου.
Τι είναι το poetry slam και ποια η διαφορά του από το spoken word;
Η slam ποίηση ξεκίνησε από την Αμερική το ’80 και πλέον είναι διαδεδομένη και στην Ευρώπη ιδιαίτερα μέσω διάφορων πρωταθλημάτων που γίνονται. Είναι ένα είδος προφορικής ποίησης απαλλαγμένο από επιτηδευμένα μοτίβα, είναι αγνό συναίσθημα που σου ρίχνει στα μούτρα ο ποιητής χωρίς να θέλει να κρυφτεί πίσω απ’ τους στίχους, είναι raw. H slam ποίηση και η spoken word έχουν κυρίως κοινά παρά διαφορές. Και τα δύο αποτελούν κατάθεση ψυχής για τον ποιητή. Βασικά συστατικά είναι η προφορικότητα, το βιωματικό στοιχείο και η αμεσότητα με το κοινό. Η spoken word συνοδεύεται συνήθως από μουσική και μπορεί να έχει και θεατρικά στοιχεία ενώ η slam είναι χωρίς μουσική, το ρυθμό τον δίνει ο ποιητής με την performance του.
Γενικώς πώς είναι να δηλώνεις ποιητής στην Ελλάδα το 2022;
Ο ποιητής του 2022 παίρνει θέση, μιλάει για το σήμερα και είναι ενεργός με κάθε τρόπο.
Το να συστήνεσαι ως ποιητής ακούγεται ακόμα ξένο στον κόσμο. Νομίζουν ότι τους κάνεις πλάκα, όμως η σύγχρονη ποιητική σκηνή διαμορφώνεται σιγά-σιγά. Παίρνει σχήμα από τα Open Mic στο Ρομάντσο, από το Poetry Slam GR στο Μύρτιλλο, από τις live performances που γίνονται σε διάφορες σκηνές της Αθήνας και όχι μόνο. Γίνονται Open Mic στην Κομοτηνή, υπάρχουν φίλοι ποιητές που κάνουν τουρ σε Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Βόλο, Γιάννενα και γίνεται προσπάθεια να μεταφέρεται η ποίηση σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο στην Αθήνα. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πιο έντονα και οι αυτοεκδόσεις βιβλίων που ταξιδεύουν χέρι-χέρι. Είναι τόσο λυτρωτικό να δίνεις εσύ ο ίδιος το βιβλίο σου σε κάποιον που μόλις σε άκουσε σε μία από τις παραπάνω σκηνές και βρήκε κάτι δικό του σε αυτά που είπες. Έχουμε να αποκαταστήσουμε μια πολύ λάθος εικόνα για την ποίηση που διαμορφώθηκε τα προηγούμενα χρόνια, μια εικόνα της ποίησης βουτηγμένη στη ναφθαλίνη ή σε ακριβά σαλόνια αλλά χρόνο με το χρόνο κερδίζουμε έδαφος και φτιάχνουμε ένα ασφαλές περιβάλλον έκφρασης για όλα.
Ποιά είσαι και πώς είσαι; Συστήσου σε όποιον δεν σε γνωρίζει.
Είμαι η στίλβη ή αλλιως still.vi. Το πρώτο, σηματοδοτεί την αρχή όλου του ποιητικού υλικού που υπάρχει σήμερα (δημόσια) από μένα. Το δεύτερο, διευκρινίζει «κάπως» ότι είμαι ακόμα η Βάσια. Ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Ξεκίνησα να εκφράζομαι μέσω της γραφής από το 2008. Κυρίως γράφοντας ερωτικές επιστολές, τις οποίες δεν έστελνα ποτέ. Σιγά σιγά, άρχισε αυτό να γίνεται κομμάτι μου, και μέσο, το οποίο με βοηθούσε να εκφράζω τα πάντα.
Μετράς συμμετοχές σε πολλά rap shows. Ποιές είναι οι διαφορές και οι ομοιότητες του ραπ και του spoken word;
Το rap και το spoken word τα λες μακρινά ξαδέρφια. Μία ομοιότητα που συναντάς είναι ότι τις περισσότερες φορές, οι στίχοι είναι γραμμένοι από τον ίδιο τον ερμηνευτή. Και στα δύο είδη, υπάρχει ρυθμολογία και μέτρο. Στο spoken δεν είναι απαραίτητες οι φανερές ομοιοκαταληξίες Αν ο ποιητής δεν γράφει έμμετρα, τα κείμενα μπορούν να κρύβουν ομοικαταληξίες, για να κρατάνε μια ρυθμολογία. Αντιθέτως στο rap οι λέξεις πρέπει φανερά να δένουν μεταξύ τους. Και για να αισθανθείς ότι ακούς rap,αυστηρά υπάρχει έμμετρος λόγος. Όσον αφορά το ερμηνευτικό κομμάτι στο spoken word…
Είναι μία ολόκληρη σχολή που εύχομαι, έστω και σε μορφή σεμιναρίων, κάποια στιγμή να ανοίξει ο Παναγιώτης (ΠΙΕΒ). Είναι πραγματικά δύσκολο να μάθει κάποιος να ερμηνεύει σωστά, έτσι ώστε να κρατάει το ενδιαφέρον του ακροατή. Έχουμε συνηθίσει από πολύ μικρή ηλικία να μας κοιμίζουν με μεγάλες ιστορίες ή παραμύθια. Οπότε θέλοντας ή μη, ο εγκέφαλος ανταποκρίνεται αυτόματα όπως τότε. Μαθαίνεις να γράφεις διαφορετικά όταν θέλεις να πεις κάτι και να σε ακούσει ο άλλος. Και διαφορετικά όταν πρόκειται να σε διαβάσει.
Ποιά η ειλικρινής σου άποψη για τη σκηνή της ποίησης στην Ελλάδα σήμερα;
Είμαι πολύ χαρούμενη για τη σκηνή της ποίησης σήμερα. Είμαστε αληθινά υποστηρικτικοί ο ένας με τον άλλον, όποιο και να είναι το υλικό του, γιατί αγαπάμε και θέλουμε το ίδιο πράγμα. Να γίνει κουλ η ποίηση ξανά. Και ειλικρινά, το συγκλονιστικό είναι ότι ο καθένας μας εκπέμπει κάτι διαφορετικό.
Όποιον κι αν ακούσεις, ακούς έναν τελείως διαφορετικό κόσμο. Τι να πω, μακάρι να είναι ο μόνος καλλιτεχνικός χώρος που θα παραμείνει τόσο καθαρός.
Ποιά από τις στερεοτυπικές αντιλήψεις για τους καλλιτέχνες δεν αντέχεις με τίποτα;
Δεν αντέχω με τίποτα να ακούω «Για να κάνεις τέχνη πρέπει να είσαι χάλια ψυχολογικά». Μπρο, άραξε λίγο. Τι είναι αυτή τη αυτοκαταστροφική μανία;
Δεν καταλαβαίνω καν γιατί είναι γοητευτικό να δείχνεις καταστροφικός. Γιατί για κάποιο λόγο, στις μέρες μας, είναι. Βαρέθηκα. Εγώ λοιπόν, πιστεύω το εξής. Οι άνθρωποι με καλλιτεχνικές ανησυχίες, είναι άνθρωποι που δεν τους φτάνει το απλό μέσο έκφραση ενός ή πολλών συναισθημάτων. Είναι αδιαχείριστο αυτό που νιώθουν και δεν χωράει σε μία πρόταση ή μία παράγραφο. Οπότε χρησιμοποιούν ένα άλλο εργαλείο/μέσο έκφρασης, για να μπορέσουν να εκτονώσουν αυτό που αισθάνονται και να το επικοινωνήσουν καλύτερα. Είναι κάτι το οποίο συνδέει τον κόσμο των καλλιτεχνων με των μη. Σαν μια νέα γλώσσα. Οι περισσότεροι οντως, ίσως ξεκινούν με κάτι άσχημο ως πρώτο ερέθισμα. Το δέχομαι. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως για να συνεχίσεις να κάνεις τέχνη, πρέπει να συνεχίσεις να είσαι χάλια. Υποτίθεται πως η τέχνη για τους περισσότερους λειτουργει ψυχοθεραπευτικά. Ένας καλλιτέχνης μαθαίνει να εκφράζεται μέσα από όλα. Όχι μόνο μέσα από το θυμό ή τη θλίψη. Ίσως συνηθίζουν να λένε κάτι τέτοιο γιατί δεν έχουν προσπαθήσει να καταλάβουν τον άλλο κόσμο και τους μοιάζουν όλα μελοδραματικά. Δεν είναι όλα άσπρο/μαύρο. Όσοι έχουμε την τέχνη κοντά μας και θέλουμε να την κρατήσουμε κοντά μας, μαθαίνουμε να επικοινωνούμε όλα τα χρώματα. Δεν γράφω μόνο όταν είμαι χάλια. Το καλύτερο κείμενό μου, το έχω γράψει ήρεμη.
Πώς είσαι και ποιος είσαι; Συστήσου σε όσους δεν σε γνωρίζουν.
Πως είμαι; Αυτό είναι μεγάλη συζήτηση υποθέτω, οπότε ας πούμε πως είμαι απλά άυπνος. Είμαι ο Δημήτρης Σταμίρης. Είμαι 24 χρονών και ασχολούμαι με την ποίηση και γενικότερα την τέχνη τα τελευταία δύο χρόνια περίπου, κυρίως από ανάγκη. Τα πρώτα μου βήματα τα έκανα στον χώρο της slam ποίησης τον Ιούνη του 2020, όπου και κατέκτησα την πρώτη θέση στο εθνικό πρωτάθλημα για το έτος 2020-2021 και έπειτα ασχολήθηκα και με την spoken word. Έχω εκδώσει μία ποιητική συλλογή, τον Γενάρη του 2021 ” Έρωτας, Κοινωνία και άλλες Υπέρμαστούρες” με τις αυτόεκδόσεις poetryslamgr.
Με εφαλτήριο την πρωτιά σου σε εθνικό επίπεδο, στο slam poetry, ταξίδεψες και στο εξωτερικό. Τι παίζει εκεί έξω στο θέμα ποίηση; Τι διαφορές εντόπισες με την Ελλάδα;
Ναι, ταξίδεψα. Και τώρα θα ταξιδέψουν και άλλοι. Κοίτα, η αλήθεια είναι πως μόνο αν το δεις από κοντά μπορείς να το συλλάβεις πραγματικά. Στάδια γεμάτα από κόσμο για να δουν ένα live spoken word και slam ποίησης. Υπάρχει σκηνή έξω και πέρα από αυτό υπάρχει και άλλη φιλοσοφία μεταξύ των ποιητών/ καλλιτεχνών. Δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Ο ένας βελτιώνεται μέσα από τον άλλον με έναν πιο έμμεσο τρόπο. Αν ο άλλος ανεβαίνει, ανεβαίνουν όλοι. Δεν κοιτάνε πώς θα τον κάνουν στην άκρη για να ανέβουν εκείνοι. Και στους διαγωνισμούς slam οι διαγωνιζόμενοι δεν το βλέπουν ανταγωνιστικά. ” Να βγω πρώτος, να βγω δεύτερος, γιατί δεν μου έβαλαν καλή βαθμολογία;” Όχι. Το κάνουν επειδή το αγαπάνε και επειδή θέλουν να ακουστούν. Και το κοινό το βλέπει αυτό και γι’αυτό υπάρχει τέτοια στήριξη. Slammers και spοκen word artists, παίρνουν χορηγίες και επιχορηγήσεις από το κράτος για να κάνουν πράξη τα projects τους. Υπάρχει δηλαδή στήριξη και από εκεί. Έτσι μετά από συμμετοχές σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο slam διαγωνισμό στις Βρυξέλλες και συμμετοχές σε φεστιβάλ Βαρκελώνης και νέας Υόρκης έχω εικόνα για το πως δουλεύουν οι οργανώσεις, την στήριξη από τους διοργανωτές μέχρι και τους συμμετέχοντες, τα budget, ολα. Και σε όλα υστερούμε. και πέρα από αυτό δεν υπάρχει το τζάμπα εξω. Ο performer πληρώνεται. Και πληρώνεται καλα. Ασχέτως αν είναι ο Σταμίρης, ή ο τάδε, πληρώνεται την τέχνη του. στην Ελλάδα φοβάσαι να βάλεις είσοδο, μην σε αποκαλέσουν φαντασμένο. Καταλαβαίνεις λοιπόν πόσο πίσω βρισκόμαστε εδώ στην Ελλάδα ; Τόσο σε επίπεδο φιλοσοφίας αλλά και ποιοτικού υποβάθρου. Αυτό που χρειαζόμαστε λοιπόν στην Ελλάδα για αρχή, είναι αλληλεγγύη, πίστη, ενότητα και σύντομα όλοι θα μπορούν ξανά να διαβάζουν και να ακούν και να βλέπουν ποίηση. Παντού. Αυτά.
Τι στερεοτυπικά σχόλια έχεις δεχτεί δηλώνοντας ποιητής σε αυτή τη χώρα;
Εγώ δεν είχα καμία σχέση με τις τέχνες μέχρι και τα 21 μου. Ήμουν εντελώς αλλού, οπότε όταν μου τα σκάσε και ασχολήθηκα με αυτό, και τι δεν άκουσα. Χαχα. Η τέχνη στην Ελλάδα μάλλον σημαίνει, φτώχια, εξαθλίωση, καταχρήσεις και κανένας δεν ήθελε να με δει έτσι προφανώς, Αλλά εγώ ήμουν έτσι πριν την ποίηση οπότε συνέχισα να γράφω. Λοιπόν, υπάρχουν δύο είδη στερεοτυπικης αντιμετώπισης. 1. Αυτό που προανέφερα. Και δεύτερον είναι αυτή η εικόνα του να γράφεις με ένα καλό κρασί, δίπλα από το τζάκι, ενώ ακούς το careless Whisper από wham! Τα βίωσα και τα δύο από τους ανθρώπους, αλλά η τέχνη και η ποίηση δεν είναι κάτι απόλυτο. Δεν συμβαίνει ούτε έτσι, ούτε αλλιώς, μόνο. Συμβαίνει όταν είναι να συμβεί και αν δεν είναι να συμβεί, το κάνουμε εμείς να συμβεί. Στα μπαρ, στα αστικά, στην πισίνα, στο τζάκι, στην φυλακή, στα ψυχιατρεία, παντού. Όλα αλλάζουν. Τα πράγματα γίνονται πιο experimental. Δεν μπορούμε να είμαστε και να γράφουμε σαν τον Ρίτσο, τον Καβάφη και τον Καββαδία. Ή μάλλον μπορούμε, αλλά δεν θα πρεπε. Διότι χωρίς εξέλιξη, μένουμε στάσιμοι. Και πόσο άλλο πια, να είμαστε στάσιμοι;
Ποιος είσαι και πώς είσαι; Συστήσου μας. No stress.
Γεια και χαρά. Είμαι ο Ζε Μήτσος, είμαι 33 και αγχώνομαι αρκετά όσο και να μου λένε να μην αγχώνομαι. Ασχολούμαι με την προφορική ποίηση από το 2018, είμαι διοργανωτής των open mic «Ταράτσα Ποίηση» που αυτή την εποχή γίνονται στο Ρομάντσο, slammer και spoken word artist, πρωταθλητής 19’-20’ του PoetrySlamGr, γράφω για το χαμένο μας εαυτό, την κοινωνία, τους φίλους μου, για τον μικρό Εγώ και για την απώλεια, έχω αυτοεκδόσει μέσω του PoetrySlamGr δύο ποιητικές συλλογές (Μνιαμ σε ροή & Ανυπνίες) και δουλεύω σε ένα ζαχαροπλαστείο για να μπορώ να κάνω τα προαναφερθέντα. ΟΥΦ!
Ως διοργανωτής των spoken word open mics, μπορείς να πεις σε κάποιον που δεν έχει έρθει ποτέ, τι ακριβώς συμβαίνει εκεί και τι χάνει;
Στην «Ταράτσα Ποίηση» βρίσκουμε την ποίηση της εποχής μας, όπως τη νιώθουμε οι άνθρωποι που ζούμε στο σήμερα, παλεύουμε με τους δαίμονες του σήμερα, ερωτευόμαστε σήμερα και μαχόμαστε για το αύριο. Στα event των open mic, μερικοί ποιητές παρουσιάζουν τα πρωτότυπα κείμενα τους, ντυμένα με μουσική και μεγάλη προσωπική έκθεση εαυτού. Ζεσταίνουν την σκηνή με τις performances τους και ακολουθούν τα ανοιχτά μικρόφωνα. Εκεί ανεβαίνουν άνθρωποι, πολλές φορές για πρώτη φορά (αυτές είναι οι αγαπημένες μου στιγμές), και μοιράζονται δικό τους κείμενο. Σκοπός των open mic είναι να πάρουν φωνή και βήμα όλα τα άτομα που γράφουν, να έχουν την ευκαιρία να μοιραστούν τη δική τους οπτική γωνία και στο τέλος της ημέρας να είμαστε όλοι λιγότερο μόνοι και περισσότερο ταυτισμένοι με τον διπλανό μας. Προσωπικά λατρεύω να ακούω άτομα να μιλάνε για πράγματα που δεν μου περνούσαν από το μυαλό, να ενημερώνομαι για καθημερινά προβλήματα μέσω της ποίησης και να γνωρίζω τι έχουμε να αντιμετωπίζουμε. Η ποίηση ενώνει. Το άτομο που δεν θα έρθει σε ένα «Ταράτσα Ποίηση» , θα χάσει την ευκαιρία να δει ποιητές του σήμερα να παίρνουν το βήμα και να ανοίγουν τα κεφάλια τους, να ξεπερνούν εαυτό και φοβίες, να τολμάνε να κάνουν το επόμενο βήμα και ο κόσμος να τους αγκαλιάζει με το πιο δυνατό του χειροκρότημα, και σίγουρα θα χάσει την ευκαιρία να είναι μάρτυρας της εξέλιξης της ποίησης. Η σκηνή μεγαλώνει και μας χωράει όλα.
Τι είναι το poetry slam;
Γενικά είναι μορφή προφορικής ποίησης με μόνα μέσα το σώμα, τον λόγο και την έκφραση. Χωρίς μουσική, χωρίς Props. Προσωπικά είναι κάτι πολύ δυνατό, αυτό που πήρα εγώ ως Ζε από την σκηνή του PoetrySlam στην Ελλάδα, είναι μια τεράστια αγκαλιά, αποδοχή, βήμα να πάψω να είμαι το αόρατο παιδάκι που κουβαλούσα από τα σχολικά χρόνια. Είναι επανάσταση, είναι μια μικροκοινωνία που αποβάλει το ψεύτικο, είναι πάρτε τη ψυχή μου στις χούφτες σας και τα λέμε, είναι ένα τρίλεπτο που η φωνή σου μπορεί να φέρει ένα ολόκληρο μαγαζί ανάποδα.
Πώς είναι να είσαι ποιητής στην Αθήνα το 2022;
Δύσκολο αλλά υπέροχο. Ζούμε σε μια εποχή που για να επιβιώσεις τρέχεις όλη μέρα και καμιά φορά δεν είναι αρκετό. Και είναι δύσκολο να βρίσκεις δυο ανάσες να κοιτάξεις τριγύρω, στον διπλανό σου και μέσα σου. Ο ποιητής όμως είναι εκεί και παρατηρεί και κάνει κάτι για να αλλάξει τον κόσμο. Μιλάει και ξυπνάει τις αισθήσεις, θυμίζει στους ανθρώπους πως δεν είναι μονάχοι, δίνει όλο του τον εαυτό και ακόμα λίγο για να συνεχίζει να πολεμά και να μένει διαφορετικός σε ένα σύστημα που είναι πολύ εύκολο να πέσεις στη παγίδα και να γίνεις άλλο ένα τούβλο στον τοίχο. Στο τέλος της ημέρας ο ποιητής πάντα τα καταφέρνει, γιατί έχει δύναμη ψυχής ικανή να δώσει χώμα σε όλες τις τσιμεντοταράτσες της Αθήνας και να φυτρώσει νέα ζωή και αυτό είναι υπέροχο.
Πώς είσαι και ποια είσαι; Συστήσου μας χαλαρά.
Είμαι η Μαρίνα, αλλά απ’ το ’19 κυκλοφορώ ως γιασεμάκι. Το γιασεμάκι έχει μια απίστευτη ικανότητα να παίρνει πολύ συγκινημένη θέση σε ζητήματα της γενιάς και της κοινωνίας μας ενώ παράλληλα βρίσκεται μονίμως στο μεταίχμιο μεταξύ Αθήνας- Πάτρας και ουδέτερου γένους. Η ανάγκη μου να πω όσα δεν λέγονται έγινε ποιητική συλλογή τον Γενάρη του ’21 με τίτλο «απνευστί» και έπειτα ποιητικές performances μέχρι σήμερα.
Είσαι σχετικά γνωστή για τα κολάζ σου, μίλησε μας και για την άλλη σου ιδιότητα, αυτή της ποιήτριας.
Δεν τις βλέπω ως ξέχωρες ιδιότητες καθώς συνδέονται εκνευριστικά άρρηκτα. Η συνειδητοποίηση πως κανένας τους δεν μπορεί να αποτυπώσει καλύτερα τα γραφτά μου, από εμένα την ίδια. Γέννησε μια συνεχή τακτική να περάσω το εξής ένα νόημα με όσα όπλα διαθέτω. Είτε αυτό λέγεται κολάζ είτε spoken.
Κι έτσι τίποτα δεν αλλοιώνεται, τίποτα δεν παραφράζεται. Είναι όλο πάνω μου.
Μένεις στην Πάτρα. Πώς λειτουργεί το να είσαι καλλιτέχνιδα σε μια επαρχιακή πόλη; Νιώθεις να μη σε χωράει ο τόπος καμία φορά;
Η ζωή μου είναι μοιρασμένη σε δύο πόλεις κι εγώ μια καλλιτέχνιδα διχασμένη σε μένα και σε μένα. Αρκεί να βιώνεις όσα γράφεις και το αντίστροφο, ο τόπος είναι δευτερευούσης σημασίας. Κι αν είναι να μην σε χωρέσει, θα το κάνει έτσι κι αλλιώς. Ο παλμός της τέχνης δεν είναι στις πόλεις, μα στους ανθρώπους.
Η επαρχία δεν είναι πρόβλημα. Αυτή είναι μια δικαιολογία που συνηθίσαμε να λέμε στους εαυτούς μας.
Πώς βρήκες τη θέση σου στη σκηνή της ποίησης, στην πιο σύγχρονη μορφή της, στην Ελλάδα;
Στα 23 μου χρονιά, δεν την έχω βρει ακόμη. Όταν την βρω θα στο πω. Η σκηνή της ποίησης, στην Ελλάδα του σήμερα, όπως την έζησε το γιασεμάκι είναι αυτό ακριβώς. Στο σήμερα, στο εδώ και τώρα. Στον πυρήνα της γενιάς μας. Επιβίωσε από τα χειρότερα, έχει πολλά να πει, έχει ψυχή, έχει πίστη και έρχεται κατά πάνω μας απειλητικά.
Πώς είσαι; Αλήθεια, γιατί Ένα-54; Γενικώς συστήσου μας, χωρίς στρες.
Χαχαχαχα, δεν έχω ιδέα! Το πως είσαι είναι καλύτερο από το “τι κάνεις”, αλλά και πάλι δε ξέρω τι να σου πω, θα απαντήσω “περίεργα”, όπως πάντα. Σπάνια θα πω καλά ή χάλια, το περιέργα με καλύπτει πλήρως. ‘Ενα 54 γιατί χρειαζόμουν ένα όνομα να εκπροσωπεί τα κείμενα μου, δεν ήθελα να γράφω από κάτω, “Βασιλική” ή να χρησιμοποιήσω το όνομα που είχα στο ίνστα, οπότε πήρα αυτό. Α, το οποίο είναι το ύψος μου! Ήξερα ότι δεν είμαι πρώτο μποι (γι’αυτό έκανα παρέλαση μόνο μια φορά στη ζωή μου) και απλά κάποια στιγμή αποφάσισα να μετρηθώ σοβαρά. Ε, και έβγαλα αυτό! Μου άρεσε, το χρησιμοποίησα λίγο σαν ταγκ και πλέον συνοδεύει τα κείμενα μου. Να συστηθώ… Συνήθως συστήνεσαι ή με ένα βασικό πακέτο “ηλικία, καταγωγή-διαμονή, σπουδές-εργασία” ή εμφανίζεις πληροφορίες που πιστεύεις ότι ενδιαφέρουν αυτόν που έχεις απέναντί σου. Εγώ… είμαι μια 28χρονη επαρχιώτισσα που ζει Σαλούγκα, νιώθει ότι την κυνηγάει μια γκαντεμιά και κάνει ασταμάτητα όνειρα.
Μπλέκεσαι σε πολλά τερέν. Αρχιτεκτονική, ραδιόφωνο, styling, ποίηση. Μπορείς να φανταστείς τον εαυτό σου χωρίς όλες αυτές τις ιδιότητες;
Θα μπορούσα να με φανταστώ χωρίς αυτές τις ιδιότητες, απλά γιατί θα είχαν πάρει άλλες τη θέση τους. Η ζωή είναι γεμάτη από τόσα ενδιαφέροντα πράγματα και ειλικρινά δεν ξέρω τι να πρωτοδιαλέξω. Εδώ και αρκετά χρόνια έλεγα ότι όταν μεγαλώσω χαχχαχα θα θέλα η επαγγελματική κάρτα μου να έχει πολλές ιδιότητες. Όχι ότι και μια ιδιότητα είναι κακή, απλά νομίζω ότι δε μου ταιριάζει. Διψάω για γνώση και πληροφορία, να μπαίνω σε διαδικασία μάθησης ή εξέλιξης, με γεμίζει αυτό το πράγμα πολύ, μου αρέσει να συνεργάζομαι με ανθρώπους και να γνωρίζω κόσμο, να μπαίνω σε διάφορα πεδία και να τα συνδυάζω. Όλα είναι κάπως αλληλένδετα όταν έχεις να κάνεις με συναίσθημα. Και η ποίηση είναι γεμάτη από αυτό. Μια φωτογραφία που τράβηξα μπορεί μετά από καιρό να μου γεννήσει την ανάγκη να γράψω ένα κείμενο, ένα κείμενο να με εξιτάρει να κάνω ένα σκίτσο ή ένα spoken να με βάλει σε διαδικασία να αρχίσω να στήνω ένα βίντεο στο μυαλό μου. Η αρχιτεκτονική ενός χώρου ή μιας πόλης σου λέει πολλά για τη συμπεριφορά των ανθρώπων μέσα σε αυτά, για την αλληλεπίδραση τους και τις συνήθειες τους, και ποιο το μεγαλύτερο έναυσμα για να γράψεις από τους ανθρώπους. Η αρχιτεκτονική μπορεί να γίνει σκηνογραφία μιας περφόρμανς ή απλώς να επηρεάσει την οπτική μου για το στήσιμο μιας κάμερας ή ενός εξωφύλλου. Κανένα από τα παραπάνω δεν είναι μόνο του για μένα. Η φαντασία και η πραγματικότητα είναι και οι δύο γοητευτικές στο κεφάλι μου, επομένως θέλω να βρίσκω τρόπους να τις ακουμπάω και να γίνομαι δημιουργική μέσα από αυτούς. Γι’αυτό νομίζω πως δε θα μπορούσα να έχω μόνο μια ιδιότητα, γιατί το μέσα μας είναι πολύπλοκο και περίπλοκο και για να εκφραστεί δεν μου αρκεί ένας τρόπος.
Μένεις στη Θεσσαλονίκη. Τι συμβαίνει με την ποίηση στην πόλη; Υπάρχει σκηνή;
Δυστυχώς όχι ή καλύτερα δυστυχώς όχι ακόμα! Αυτό που συμβαίνει στην Αθήνα, εδώ μπορεί κανείς να το βιώσει μόνο όταν έρχονται σε τουρ ή events άνθρωποι του κύκλου. Το οποίο είναι λίγο, αλλά πολύ σημαντικό! Πρώτη φορά που είδα τους Bad Poetry πριν χρόνια μου ανοίχτηκε ένας νέος κόσμος και πιστεύω πως μια πόλη σαν τη Θεσσαλονίκη που ξεχειλίζει από νέους ανθρώπους που θέλουν να ανακαλύψουν και να εκφραστούν θα πρέπει να έχει ενεργή ποίηση. Προφανώς και δεν είμαι παντού και μπορεί να μου έχουν ξεφύγει πράγματα, μη με σταυρώσετε, απλά σε σταθερή βάση δε συμβαίνει κάτι.
Είναι αμήχανο να απαγγέλεις ποιήματά σου μπροστά σε τόσο κόσμο ή πλέον αυτό είναι το όλο νόημα; Να μην κρύβεται ο ποιητής πίσω από ένα εξώφυλλο;
Το αμήχανο είναι σχετικό. Προσωπικά έχω περάσει από πολλά συναισθήματα πριν ανέβω στη σκηνή και αρχίσω να διαβάζω. Από φόβο, στρες, στρες και στρες μαζί με άγχος, μέχρι ανυπομονησία, ματαιότητα και διάφορα άλλα, όλα ανάμεικτα. Είναι νωρίς ακόμα για μένα, κάθε επόμενη φορά είναι και πιο ομαλή, πιο ήρεμη. Δεν είναι αμήχανο να απαγγέλεις ακριβώς, δεν είναι η πρώτη φορά που κάποιος ανεβαίνει κάπου με ένα μικρόφωνο και άνθρωποι από κάτω ακούνε, είναι μια συνηθισμένη συνθήκη. Το ζήτημα είναι ότι τους διαβάζεις το μέσα σου. Και για μένα υπάρχει αυτός ακριβός ο φόβος, να μην τους αρέσει το μέσα μου. Όχι ότι θα θέλα να τους κάνω όλους φίλους, αλλά αυτό ήρθα να προσφέρω, το μέσα μου. Το νόημα είναι να μοιραστείς πράγματα, να εξωτερικεύσεις συναισθήματα, να αγγίξεις ανθρώπους. Ό,τι νόημα μπορείς να δώσεις στην τέχνη, μπορείς να το δώσεις και εδώ. Σε σύγκριση με το βιβλίο, με την ποιητική συλλογή, εδώ έχουμε αμεσότητα. Υπάρχει εικόνα και ήχος, άρα όλα γίνονται πιο έντονα (και ο καλλιτέχνης επίσης μπορεί να σε κατευθύνει στο πως θα ήθελε να βιώσεις κάποια κομμάτια) στην εξίσωση είμαι και γω που θέλω να τα πω! Όταν ξεκίνησα να γράφω ήθελα απλά να μπορώ να δείξω στους κοντινούς μου ανθρώπους πώς αισθάνομαι χωρίς να πρέπει να μιλήσουμε στο τηλέφωνο ή να κάτσουμε απέναντι, γιατί τότε κανείς δεν είχε χρόνο. Μετά έγινε σιγά σιγά ανάγκη πιο ουσιαστική από το πως έγραφα μικρή ημερολόγιο. Όταν διάβασα σε κόσμο πρώτη φορά ένιωσα ότι από κει που μπορεί να μη με ένιωθε κανείς, τώρα ίσως βρήκα κάτι. Και αυτό λειτουργεί και αντίστροφα προφανώς, κάποιος μέσα στον κόσμο θα νιώσει ταύτιση. Πάλι υπάρχει μια περσόνα σαν “εξώφυλλο” άλλα είναι διαφορετικό. Δεν ξέρω λοιπόν αν αυτό είναι όλο το νόημα, αλλά είναι σίγουρα κάτι πολύ όμορφο και ξεχωριστό.
