Από τη στιγμή που απλώνεις το χέρι σου και τα δάχτυλά σου αγγίζουν το πλαστικό κάλυμμα, ο εκάστοτε δίσκος αποκτά πρόσβαση στο εγκεφαλικό σου σύστημα και αναλαμβάνει τις μετέπειτα κινητικές λειτουργίες. Γίνεσαι ο τρίτος της υπόθεσης, ένα υποχείριο που απλά ακολουθεί οδηγίες. Εντελώς αυτοματοποιημένα, το βινύλιο αποχωρίζεται την σκληρή χάρτινη θήκη του, ύστερα το απαλό -λευκό συνήθως – προστατευτικό και το κενό στο κέντρο του ζευγαρώνει με το μεταλλική εξοχή του πικάπ. Ο ιμάντας μετακινείται προς τα αριστερά, το πρόσωπο του Νεύτωνα εμφανίζεται κατά το βλεφάρισμά σου και ο νόμος της βαρύτητας επιβεβαιώνεται. Οι έλξεις είναι αμοιβαίες. Η βελόνα βυθίζεται, πλησιάζει και ακουμπά στο στρογγυλό καουτσούκ που φιλοξενεί γρατζουνιές, νότες, ντέρτια και υπαρξιακές ανησυχίες. Η τελετουργική αυτή πράξη έφτασε στο τέλος της, ακολουθεί αυτή της ακρόασης. Γεμίστε με πάγο τα χαμηλά σας ποτήρια, παρακαλώ.
Η παραπάνω περιγραφή έχει τεράστια κενά όσον αφορά το χρονογραφικό κομμάτι καθώς υπερπηδά μερικά σημαντικά στάδια και προωθεί την ρομαντική εκδοχή των πραγμάτων. Οι δίσκοι, τουλάχιστον αυτοί που φτάνουν στα χέρια μας από τις προηγούμενες γενιές ως μια άτυπη κληρονομιά, βρίσκονται -συνήθως- σε άθλια κατάσταση διότι ξεχάστηκαν σε ένα υπόγειο που εκτός από σκόνη, παιδικές αναμνήσεις και ιστούς, θα βρει κανείς νωπούς τοίχους, αποτέλεσμα της υγρασίας. Κάποτε, όμως, αυτοί οι δίσκοι βρέθηκαν άθικτοι σε κάποιο δισκοπωλείο που φημίζεται για τις καλές του κόπιες και αποδέχεται τα νέα μουσικά ρεύματα χωρίς ενστάσεις. Όλα αυτά μέχρι να φτάσουν στα χέρια του συγγενικού μας προσώπου που επέλεξε να χρησιμοποιήσει το βινύλιο ως φρίσμπι στο πρώτο «κόλλημα» μετά τις αμέτρητες ακροάσεις του Sticky Fingers που αγόρασε με τις τότε οικονομίες του. Αναπόφευκτα, θα δημιουργηθούν φθορές στο δίσκο, μην το παίρνετε προσωπικά.
Το Sticky Fingers (1971) των Rolling Stones δεν αναφέρθηκε τυχαία και αυτό γιατί ανήκει στην κατηγορία με τα προκλητικά -για την εποχή- εξώφυλλα δίσκων με τα οποία θα ασχοληθούμε. Παραποιώντας τη ρήση του γνωστού Γερμανού φιλόσοφου με το πυκνό μουστάκι που αγάπησε και ύστερα μίσησε τις όπερες του Wagner, να τονίσουμε ότι, χωρίς τα δισκοπωλεία, η ζωή μας θα ήταν ένα λάθος. Θα ήταν ένα λάθος διότι χωρίς αυτά, η διάδοση της μουσικής και η συζήτηση γύρω από αυτή στο παρελθόν -ακόμα και με την έλευση του ίντερνετ- δεν θα ήταν η ίδια.
John Lennon, Yoko Ono – Unfinished Music No. 1: Two Virgins (1968)
H Cynthia Lennon, η σύζυγος του John, βρισκόταν για διακοπές στην Ελλάδα. Η Yoko Ono, από την άλλη, βρισκόταν στο στούντιο που διατηρούσε ο άντρας της πρώτης στο Kenwood. To Unfinished Music No.1: Two Virgins είναι ένας πειραματικός, avant-garde δίσκος, αποτέλεσμα ενός all-night session το οποίο, όμως, λόγω του εξωφύλλου του, προκάλεσε αντιδράσεις με την η EMI αρνείται να το κυκλοφορήσει. Με μια χάρτινη συσκευασία να καλύπτει τα γυμνά σώματα των δύο, τελικά κυκλοφόρησε από την Track και την Tetragrammaton σε Βρετανία και Αμερική αντίστοιχα. Το περιτύλιγμα που κάλυπτε τα επίμαχα σημεία των Lennon και Ono, βέβαια, έμοιαζε αρκετά με την χάρτινη σακούλα που κρύβουν τα ποτά τους οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας.
Roxy Music – Country Life (1974)
Εκλεπτυσμένο ροκ, glamour αισθητική και Roxy Music είναι το ίδιο και το αυτό. Το Country Life είναι ένα από τα καλύτερα άλμπουμ του συγκροτήματος και σημείωσε τεράστια επιτυχία κυκλοφορώντας σε πάνω από 40 χώρες. Στο εξώφυλλο, βρίσκουμε την Constanze Karoli και την Evelin Grunwald, μοντέλα που γνώρισε ο Bryan Ferry στην Πορτογαλία. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ολλανδία και την Ισπανία, ο δίσκος κυκλοφόρησε χωρίς αυτές αφού θεώρησαν σωστό να κρατήσουν μόνο τα δέντρα που βρίσκονταν πίσω τους. Κακώς.
The Jimi Hendrix Experience – Electric Ladyland (1968)
Πρόκειται για τον τελευταίο δίσκο του Jimi Hendrix o οποίος έχασε τη ζωή του δύο χρόνια αργότερα, το 1970. Σε αυτό θα ακούσει κάποιος και το All Along the Watchtower, ένα κομμάτι του Bob Dylan στην πιο σκληρή του εκδοχή. Θεωρείται ένα από τα κορυφαία ροκ άλμπουμ όλων των εποχών αλλά ο λόγος που βρίσκεται σε αυτή τη λίστα, είναι άλλος. Σε ένα από τα εξώφυλλα (υπήρξαν διάφορα), βλέπουμε 19 γυμνές κοπέλες, κάτι που στην αρχή εκνεύρισε τον Hendrix -το είχε δηλώσει μάλιστα και στο περιοδικό Rolling Stone. Στη συνέχεια, η φωτογραφία αυτή κρίθηκε «πορνογραφική».
Scorpions – Lovedrive (1979)
Η Hipgnosis είναι μία από τις πιο ιστορικές art design εταιρείες και η μουσική βιομηχανία, την τίμησε και με το παραπάνω αφού έχει επιμεληθεί πολλά από τα εξώφυλλα των Pink Floyd, Bad Company, Black Sabbath, Led Zeppelin και Peter Gabriel μεταξύ άλλων. Ανάμεσα σε αυτούς τους «άλλους» είναι και οι Scorpions για τον δίσκο Lovedrive. Ένας άντρας και μια γυναίκα κάθονται στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου και μια τσίχλα, καλύπτει το στήθος της εικονιζόμενης. Στο πίσω μέρος του δίσκου, οι δυο τους κρατούν ένα κάδρο με τα μέλη της μπάντας με το στήθος της γυναίκας, αυτή τη φορά, να μην καλύπτεται. Φυσικά, στην Αμερική προκλήθηκαν αντιδράσεις.
The Slits – Cut (1979)
Punk με ολίγον reggae μουσικά σκαμπανεβάσματα. Το ντεμπούτο άλμπουμ των The Slits ήταν ιδανικό και το 1979, χρονιά της κυκλοφορίας του, βρέθηκε ψηλά στα charts της Βρετανίας. Το Rolling Stone το ανέβασε στη θέση 260 με τα καλύτερα 500 άλμπουμ όλων των εποχών -όχι και άσχημα- ενώ το The Observer, με τη σειρά του, θεωρεί ότι βρίσκεται στις 100 καλύτερες βρετανικές δουλειές μέχρι σήμερα. Τι κατάφεραν οι τρεις λασπωμένες πολεμίστριες στο εξώφυλλο; Να προκαλέσουν ένα ατύχημα. Η αφίσα τους βρέθηκε σε μια γιγάντια πινακίδα, ένας οδηγός έχασε την συγκέντρωσή του μόλις της αντίκρισε και τράκαρε. Σμπαράλια το αυτοκίνητο, όπως αρμόζει σε μια post-punk μπάντα.
Ween – Chocolate and Cheese (1994)
Μια αληθινά σέξι εικόνα, αφήνει τη φαντασία μας να δουλέψει και αυτό έκαναν και οι Ween με το Chocolate and Cheese. Για την ιστορία, αυτό ήταν ο πρώτος δίσκος των Ween (είχαν κυκλοφορήσει τρία πριν το CnC) που ηχογραφήθηκε σε επαγγελματικό στούντιο και είναι αφιερωμένος στον κωμικό John Candy o οποίος έχασε τη ζωή του την περίοδο των ηχογραφήσεων. Αν και οι Ween ήθελαν στο εξώφυλλό τους να βρεθεί ένας γκέι ναύτης, τελικά βρέθηκε το μοντέλο Ashley Savage.
The Strokes – Is This It (2001)
Ένα χέρι αναπαύεται στον γοφό μιας γυναίκας. Δεν είναι και τόσο τρομερό, έτσι; Όπως το πάρει ο καθένας. Το δερμάτινο γάντι οδήγησε την Ευρώπη σε BDSM μονοπάτια ενώ τις Ηνωμένες Πολιτείες σε πιο trippy καταστάσεις αφού ο δίσκος κυκλοφόρησε με διαφορετικό εξώφυλλο στη γη των αστείρευτων ευκαιριών. Το Is This It ήταν το ντεμπούτο των Strokes, έκανε θραύση και έφερε ξανά τα κολλητά τζιν στη μόδα. Στο καθαρά μουσικό κομμάτι, διακρίνουμε ήχους από post-punk, garage και φυσικά indie rock.
Sade – Love Deluxe (1992)
H Sade έχει την ικανότητα να συνδυάζει το sexiness με την στοργή και την ζεστασιά της φωνή της. Χρειάζεται να προσθέσουμε κάτι άλλο;
Black Crowes – Amorica (1994)
Μιας και τελευταία ασχολούμαστε με τρίχες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες και ιδιαίτερα στο Νότο, λατρεύουν -και- τις αμερικανικές σημαίες εκτός από αυτή που μας γυρίζει πίσω στον εμφύλιο πόλεμο. Οι Black Crowes, θέλοντας να τιμήσουν την καταγωγή τους και το κλασικό southern/blues ροκ, χρησιμοποίησαν μια φωτογραφία του 1976 από το περιοδικό Hustler. Δεν πήγε πολύ καλά. Η γνωστή αλυσίδα Walmart, εκεί όπου μπορείς να βρεις από τρακτέρ μέχρι και δίσκους, αρνήθηκε να το φιλοξενήσει στα ράφια του, όπως και το Kmart. Λίγο αργότερα, το σώμα και οι τρίχες του έβγαλαν φτερά και ο δίσκος κυκλοφόρησε μόνο με τη φωτογραφία του εσωρούχου.
Rolling Stones – Sticky Fingers (1969)
Υπάρχουν ή θα υπάρξουν στιγμές στη ζωή μας που θα πάρουμε τον στραβό τον δρόμο. Το ίδιο έγινε και με το μόριο του άντρα στο εξώφυλλο του Sticky Fingers (όχι, δεν είναι ο Mick Jagger). Το έργο ανήκει στον Andy Warhol με τον δίσκο να είναι ιδιαίτερα ακριβός διότι στην αρχή κυκλοφόρησε με ένα αληθινό φερμουάρ. Πρόκειται για έναν εκπληκτικά ώριμο δίσκο και μία από τις καλύτερες δουλειές των Stones και σε αυτό βρίσκουμε κομμάτια όπως το Brown Sugar, Wild Horses, Can’t You Hear Me Knocking με το χαρακτηριστικό ριφ και το απίστευτο Sister Morphine. Κύριο theme του Sticky Fingers, είναι οι εξαρτήσεις.
Prince – Lovesexy (1988)
H αιώνια μάχη μεταξύ του Καλού και του Κακού βρίσκουν χώρο στο Lovesexy, έναν δίσκο που δεν σημείωσε μεγάλη επιτυχία, ιδίως αν τον συγκρίνουμε με τις προηγούμενες πωλήσεις του Prince. Βέβαια, το πόσες κόπιες μοιράζονται δεξιά και αριστερά δεν λέει πάντα την αλήθεια. Στο εξώφυλλο βλέπουμε τον Prince γυμνό σε ένα concept που βασίστηκε σε μία φωτογραφία του Jean Baptiste Mondino, ενός Γάλλου φωτογράφου. Πολλά δισκοπωλεία αρνήθηκαν να το προμηθευτούν ή να μπουν στη διαδικασία να καλύψουν τον καλλιτέχνη με κάποιο αυτοκόλλητο ή τουλάχιστον μία σακούλα όπως έκαναν με Two Virgins των Lennon και Ono. Πουριτανισμός κυρίες και κύριοι.
The Cars – Candy-O (1979)
Ο Alberto Vargas, για πολλά χρόνια συνεργάτης στο Playboy και το Esquire, στα 83 του χρόνια τότε, βαρέθηκε την συνταξιοδότησή του και επιμελήθηκε το εξώφυλλο των The Cars. O Vargas ζωγράφισε την Candy Moore που ξαπλώνει πάνω σε μία Ferrari 365GTC/4 (περιττές πληροφορίες) βασισμένος σε μία φωτογράφιση που είχε πραγματοποιηθεί σε αντιπροσωπεία της Ferrari. To Candy-O χαρακτηρίστηκε από τον Robert Christgau, τον θρυλικό μουσικοκριτικό ως «ψυχρό και λεπτό, λαμπερό και υπνωτιστικό. Είναι αυτό που κάνουν καλύτερα. Rock and Roll που είναι pop χωρίς ίχνος χαριτωμενιάς».
Ohio Players – Honey (1975)
Μια γυμνή γυναίκα, ένα κουτάλι και ένα βάζο με μέλι. Στο εξώφυλλο του Honey, το έβδομο άλμπουμ των Ohio Players βλέπουμε την Ester Cordet, μοντέλο και Playmate of the month για τον Οκτώβριο του 1974. Στο Playboy φυσικά. To Honey κέρδισε το Grammy Award για το καλύτερο εξώφυλλο. Λογικό.
O’Donel Levy – Everything I do Gonna Be Funky (1974)
Σαν δίσκος δεν είναι κάτι εξαιρετικό. Ο O’Donel Levy πέρασε και αυτός από τη jazz στη funk όπως οι περισσότεροι κιθαρίστες της εποχής γιατί έπρεπε με κάποιον τρόπο να μείνουν ενεργοί. Καθόλου κατακριτέο, απολύτως απαραίτητο. Ο προηγούμενος δίσκος του, ωστόσο, το Simba, ήταν εξαιρετικός. Αυτό που κρατάμε από τη δουλειά του το 1974, είναι είναι το εκπληκτικό αυτό εξώφυλλο.
Wild Cherry – Wild Cherry (1976)
Το να χρησιμοποιείς το όνομά της μπάντας σου στον πρώτο σου δίσκο, δεν είναι κάτι ασυνήθιστο. Αυτό έκαναν και οι Wild Cherry το 1976. Αν μπορούσαν να κυκλοφορήσουν μόνο το Play That Funky Music, θα το έκαναν. Είναι το μοναδικό τους κομμάτι που πραγματικά έγινε γνωστό και παίζεται μέχρι και σήμερα. Η πορεία τους, γενικά, ήταν μέτρια αλλά το εξώφυλλό τους, σε αντίθεση με εκείνους, θα μείνει στην ιστορία.
*Η σχέση μας με τα άτομα που εργάζονται στα «δισκάδικα», πρέπει να μοιάζει με τη σχέση που έχουμε με τον χασάπη μας.