Αναμνήσεις από το φετινό, δυνατό συναυλιακό καλοκαίρι

Ήταν η συναυλία των Iron Maiden το μεγαλύτερο συναυλιακό γεγονός του καλοκαιριού; Ενόχλησαν οι Manowar με τα ντεσιμπέλ τους δημότες του Π. Φαλήρου; Πόσο ντίβα δικαιούται να είναι ο Πίτερ Μέρφι; Έχουμε δικαίωμα να ασκούμε κριτική στον Ίγκι Ποπ για τη φωνή του ή πληρώσαμε απλά για να δούμε ένα μύθο; Είναι το Ηρώδειο ο νέος αγαπημένος μας συναυλιακός χώρος ή απλά μια τουριστική ατραξιόν με μεγάλο ενοίκιο; Και, κυρίως, είναι ο μεταλάς ο νέος ροκάς (όπως λέει και ο Άρης Καραμπεάζης);

Με τον Αύγουστο προ των πυλών, όπου δικαιωματικά όλα μπαίνουν σε μια παρένθεση, και πριν την επερχόμενη συναυλιακή καταιγίδα του Σεπτεμβρίου, συζητήσαμε με 4 σεσημασμένους μουσικόφιλους που πέρασαν τα απογεύματά στις αρένες της Αθήνας, αν το φετινό συναυλιακό καλοκαίρι ήταν το καλύτερο έβερ.

Πάρα πολλά ερωτήματα έχουν γεννηθεί μέσα σε αυτό το συναυλιακό καλοκαίρι που επιτέλους ζήσαμε μετά από παρατεταμένη σιωπή και βρήκαμε τους τέσσερις κατάλληλους ανθρώπους να μας τα απαντήσουν.

Επίτροπος Σωτηρίας: «Υπάρχει ένα τεράστιο πλήθος νέων αγοραστών εισιτηρίων, ας τους πούμε συναυλιοφασαίους, οι οποίοι πιστεύουν ότι αγοράζουν ένα εισιτήριο όπως αγοράζουν μια τυρόπιτα»

Πόσα χρόνια πιστεύεις θα μαλώνουν οι φαν των Iron Maiden με εκείνους των Manowar για την καλύτερη συναυλία του φετινού καλοκαιριού;

Για να μαλώσεις για ένα τόσο σπουδαίο θέμα σημαίνει ότι βρίσκεσαι βαθιά μέσα στον χατζημεταλλισμό, ίσως από διαφορετικό μετερίζι, όμως ταυτόχρονα νιώθεις την θαλπωρή της ιερής σχέσης με το ΜΟΝΟΜΕΤΑΛ οπότε λογικά δεν θα υπάρξει κάποιο σχίσμα, θα τα βρουν τα παιδιά, καλύτερος τραγουδιστής ο Adams (Manowar), καλύτερες αεροκωλοτούμπες ο Dickinson (Iron Maiden), υπάρχουν διάφορες κατηγορίες πλέον για να δοθούν τα awards, δεν είναι και Snik vs Light η φάση.

Είναι το «you Greek cunt» η φράση που θα θυμόμαστε περισσότερο από το συναυλιακό καλοκαίρι;

Νομίζω ότι αν είναι έξυπνοι εκεί στο ευρωκοινοβούλιο, νομίζω ότι ο Ζαγοράκης έχασε την έδρα αλλά έχουμε την Εύα την Καιλή ακόμα, θα πρέπει ήδη να έχουν εκκινήσει διεργασίες για την κατοχύρωση του ονόματος δίπλα στο Greek Yogurt και Greek Tzatziki, είναι πολύ σημαντικοί οι καιροί για να χάνονται τέτοιες ευκαιρίες που θα μας προσφέρουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις ευρωπαϊκές αγορές.

Είναι το Release ένα metal festival και μας το κρύβουν;

Το Release Festival είναι ένα φεστιβάλ που κινείται σε safe μονοπάτια από άποψη ονομάτων που προσελκύει και φέρνει (προς το παρόν). Αυτό σημαίνει ότι έχει διαβάσει ποιες στάνες έχουν τα πιο πιστά κλγδ, τα οποία ως καλός τσοπάνης, μαντρώνει στην υπέροχη Πλατεία Νερού, βάλε βγάλε 13 μέρες. Είναι υπέροχο ότι αυτό το κοινό είναι τόσο πιστό σε καμιά 10αριά μπάντες max. Πρέπει όμως να προχωρήσουμε και οι φορείς πολιτισμού πρέπει να βοηθήσουν, μέχρι εκεί που φτάνουν τα πόδια τους, βέβαια.

Ποια είναι η δική σου πιο έντονη ανάμνηση από το φετινό συναυλιακό καλοκαίρι;

Νομίζω η στιγμή που αποχαιρετήσαμε τον Rob Halford ήταν μοναδική. Κάθε φορά που ένας μουσικός καταφέρνει και είναι κομπλέ πάνω στην σκηνή, δεν σε προκαλέσει να τον λυπηθείς και ταυτόχρονα αποχωρεί με σοβαρό ενδεχόμενο να μην τον ξαναδείς να κάνει την δουλειά του, είναι ένα μικρό σοκ για την πορεία του χρόνου. Λίγο boomer απάντηση αλλά όταν ο χρόνος χτυπά και την δική σου πόρτα, αρχίζεις και σκέφτεσαι μλκιες. Τώρα που το ξανασκέφτομαι, ίσως, τελικά ήταν και η αγκαλιά που με πήρε ένας ιδρωμένος κολλητός στο πιτάκι που ανοίξαμε στους Social Distortion στο Rockwave.

Αυτοί που κριτίκαραν αρνητικά Πίτερ Μέρφι και Ίγκι Ποπ είναι με τα καλά τους; Δηλαδή τι περίμεναν;

Υπάρχει ένα τεράστιο πλήθος νέων αγοραστών εισιτηρίων, ας τους πούμε συναυλιοφασαίους, οι οποίοι πιστεύουν ότι αγοράζουν ένα εισιτήριο όπως αγοράζουν μια τυρόπιτα. Δαγκώνεις την τυρόπιτα, το τυρί είναι χάλια, την γυρίζεις πίσω και σου δίνουν άλλη. Ανήκω σε εκείνους τους αγοραστές εισιτηρίων που αντιλαμβάνονται ότι μέσα στην αξία του αντιτίμου έχεις συνυπολογίσει την πιθανότητα να πάνε όλα σκατά, από την διοργάνωση μέχρι τον καλλιτέχνη. Προφανώς και θα ασκηθεί κριτική, όμως θα προσπαθήσω να περάσω καλά -όσο σκατά και να έχουν πάει όλα, δεν ενοχλούμαι εύκολα, αυτός είμαι, δεν πειράζω κανέναν.

Σοβαρά υπαρξιακά ερωτήματα, οι συναυλίες στην Ελλάδα απευθύνονται σε ένα κάπως boomer κοινό;

Απευθύνονται σε κοινό που διαθέτει χρήματα για συναυλίες. Αυτά πάνε μαζί, οπότε είναι δύσκολο να πάρεις χαρτζιλίκι μήνα περίπου 200 ευρώ που χρειάζονται για εισιτήρια, μπύρες, μεταφορικά, merch. Όμως μπορώ να πω ότι το παλεύει ακόμα και αυτή η ηλικία για να το ζήσει και μόνο ευχάριστο είναι. Βέβαια, φαίνεται ότι κάποιες άλλες σκηνές δεν το πάνε προς το γνωστό/ακριβό αλλά χτίζουν το εγχώριο/φτηνό. Καλό θα ήταν για τους φίλους μεταλλάδες διοργανωτές να παίρνουν μαθήματα.

Καλύτερο moshpit φετινής συναυλίας;

Η μλκια είναι πλέον ανοίγουν πολλά μικρά moshpit με αταξία, γιατί υπάρχει εγωισμός ακόμα και σε αυτή την κατάσταση. Όλοι θέλουν να ανοίξουν το δικό τους moshpit, όπως περίπου και στο Internet όλοι θέλουν να κάνουν την δική τους ανάρτηση, παρά να σχολιάσουν. Είναι περίεργοι καιροί. Το πιο βίαιο moshpit που είδα ήταν με νεολαίους στους Slipknot λόγω ενέργειας και το πιο καλοργανωμένο ήταν στους Social Distortion λόγω πανκομπούμερ αλφαδιάς. Τι σόου δώσατε πάλι ρε μλκες;

Τι θα ήθελες να πεις στους διοργανωτές συναυλιών στην Ελλάδα;

Αν και τους τα λέω καθημερινά μέσω χιουμοριστικών αναρτήσεων που περιέχουν ωκεανούς αλήθειας, θα ήθελα μέσω του άρθρου σου να τους ζητήσω να δουν την φάση σε έναν ορίζοντα μεγαλύτερο, ως promoters μουσικής και όχι ως promoters συναυλιακών εισιτηρίων. Θα ήθελα δηλαδή μια συνεργασία με την σκηνή σε βάθος, όχι μόνο για “να γίνει η δουλίτσα, να βγει το live”. Είναι λυπητερό τα media της χώρας (και εγώ μέσα σε αυτά) να δουλεύουμε επί 2 και περισσότερους μήνες για να συζητάμε για Iron Maiden, Judas Priest, Manowar το γαμημένο 2022. Δεν θα βγάλει κάπου όλο αυτό, ο χρόνος θα με δικαιώσει.

Πόσα χρήματα ξόδεψε ένας μέσος μεταλάς φέτος το καλοκαίρι για τις συναυλίες;

Δεν υπάρχει ο όρος μέσος μεταλλάς. Η πλειοψηφία των “μεταλλάδων” πήγε σε ένα live (Iron Maiden), άντε δύο (Iron Maiden, Slipknot), άντε τρία με τρελό ζόρι (Iron Maiden, Slipknot και διάλεξε ακόμα ένα). Άρα ο “μέσος μεταλλάς” είναι απλά ένας ακροατής με επιδερμική σχέση με το μέταλ που έχει παραχθεί από την Χ δεκαετία μέχρι σήμερα. Και αυτό, αποδεικνύεται από το γεγονός ότι το αμιγώς μεταλ φεστιβάλ (μιλώ για το Up the Hammers) δεν είχε κόσμο φέτος. Δεν έχουμε απαιτήσεις.

Info: Ο Επίτροπος Σωτηρίας δηλώνει τρολ.

Άρης Καραμπεάζης: «Στις στιγμές που δεν έβγαινε η φωνή του, αισθανόσουν ότι αν στο επόμενο λεπτό πεθάνει ο Iggy, θα πεθάνει μαζί του και το rock ‘n’ roll»

Επειδή με ρωτάτε, δεν σημαίνει και ότι θα απαντήσω όπως θέλετε. Επί της αρχής, θα αναφέρω ότι για τους οπαδούς των Manowar κάθε συναυλία τους είναι η καλύτερη συναυλία κάθε εποχής. Και αυτό ισχύει και για τις ματαιωθείσες. Η συναυλία των Iron Maiden ήταν περισσότερο family friendly συναυλία ακόμη και από αυτή των Rolling Stones στο ΟΑΚΑ το 1998. Σχεδόν αισθάνθηκα άσχημα που δεν εξανάγκασα κάποιο από τα παιδιά μου να έρθει μαζί μου, και τριγύρναγα στο PITCH A χωρίς τα παιδάκια μου στους ώμους, που έλεγε και εκείνο το όμορφο τραγουδάκι. Στους δε Stones τότε πάντως, δεν είχα αισθανθεί άσχημα που δεν είχα παιδιά (ή δεν με πήγαν οι γονείς μου, θα μπορούσαν άλλωστε, μόλις 20 ήμουν, παρότι δεν ήμουν για να με παίρνει κανείς στους ώμους βέβαια).

Είναι το «you Greek cunt» η φράση που θα θυμόμαστε περισσότερο από το συναυλιακό καλοκαίρι;

Η μήπως είναι το ‘It’s All Your Fault!’ του Πίτερ Μέρφι προς τον τεχνικό ήχου; Ή μήπως η – εν είδη αστείου- , αγγελία ‘πωλούνται δύο εισιτήρια για τους Muse σε τιμή ευκαιρίας’, δια της οποίας επιχειρήθηκε αφελώς να αποδομηθεί ένα από τα πραγματικά καλύτερα live του καλοκαιριού, στο οποίο αρκετοί ντρέπονταν να παραδεχτούν ότι θα πάνε. Και κατόπιν ότι πήγαν και πέρασαν καλά.

Είναι το Release ένα metal festival και μας το κρύβουν;

Η στιγμή που στο ‘κάστρα-και-πολιορκητές’ σκηνογραφικό όραμα των Manowar στο Release του 2019, ο Joey De Maio ανέβασε στην σκηνή τους εκ των καλλιτεχνικών διευθυνόντων του φεστιβάλ, Θωμά Μαχαίρα & Δημήτρη Βόγλη, (δηλαδή τους δύο πιο ‘δεν-έχω-καμία-σχέση-με-metal-και-ποτέ-δεν-είχα’ άρρωστους μουσικόφιλους που μπορείτε να βρείτε εκεί έξω) είναι από τις πιο sudden shock εμπειρίες που έχω ζήσει σε τόσα χρόνια συναυλιών. Συνεπώς, φυσικά και είναι το Release ένα metal φέστιβαλ. Έχουν απωθημένα όλοι τους που δεν ήταν μεταλάδες ως παιδιά, σαν κι εμάς, και δεν μεγάλωσαν φυσιολογικά, και τα ξεσπάν σε εμάς, που έλεγε ένα ακόμη πιο όμορφο τραγουδάκι. Ας πρόσεχαν…

Για να πούμε και κάτι σοβαρό όμως, δεν θεωρώ μικρής σημασίας το ότι η συναυλιακή πραγματικότητα επικεντρώνεται πλέον με τέτοιο τρόπο γύρω από το κάθε είδους metal (με κορύφωση φυσικά το live των Slipknot, που ούτως ή άλλως αποθεώνουν πανηγυρικά την σύμπραξη του ακραίου metal με την pop κουλτούρα). Οι ‘σοβαροί μουσικόφιλοι’ συνήθιζαν να υποτιμούν την κατάσταση του μέσου Έλληνα metal ακροατή ως εφηβικό στάδιο πριν περάσει στα λαϊκά, τα σκυλάδικα κλπ, σε μία άνευ ετέρου ανόητη αντιπαραβολή. Τα πράγματα εξελίχθηκαν διαφορετικά, και το metal έχοντας εδραιωθεί παντού ως το νέο mainstream rock απαντάει με τον καλύτερο τρόπο στην ερώτηση ‘πέθανε το rock; Πότε πεθαίνει;’. Δείτε και το κοινό στις συναυλίες των Metallica του χρόνου στα μέρη μας, και θα με θυμηθείτε.

Ποια είναι η δική σου πιο έντονη ανάμνηση από το φετινό συναυλιακό καλοκαίρι ;

Το εξωφρενικά συγκινητικό, όσο και ισοπεδωτικό, live που έδωσαν οι Αμερικάνοι hardcore ηγήτορες, Youth Of Today, το βράδυ της 2ης Αυγούστου, σε μια άδεια Αθήνα, αλλά σε ένα μισογεμάτο ΑΝ (= το καλύτερο live venue στην από εδώ πλευρά του πλανήτη, και ο ΛΟΛΕΚ να παίζει, μπορεί και να πάω να πιώ μερικά ποτά στο μπαρ), όπου μέχρι και ο πορτιέρης μπήκε και έκανε stage diving. Αλλά, περιέργως εσείς μας δώσατε deadline για τις 29 Ιουλίου, δηλαδή σε ημερομηνία που το φετινό συναυλιακό καλοκαίρι δεν έγινε ακόμη ανάμνηση. Συνεπώς, υποχρεωνόμαστε να προβλέψουμε τα μελλούμενα.

Αυτοί που κριτίκαραν αρνητικά Πίτερ Μέρφι και Ίγκι Ποπ είναι με τα καλά τους; Δηλαδή τι περίμεναν;

Ιδέα δεν έχω τι περίμεναν και τι δεν περίμεναν. Καλά έκαναν και κριτίκαραν, όμως. Είμαι υπέρ της κάθε κριτικής από όπου και αν προέρχεται. Η σωστή ερώτηση βέβαια θα ήταν ‘ αυτοί που γκρίνιαξαν για τους…. Τι περίμεναν;’ Διότι γκρίνια άκουσα και διάβασα, όχι κριτική. Επί προσωπικού (πάντα ήθελα να το πω αυτό), το 2019, που ο Ιγκι ήταν στα ντουζένια του και έδωσε επικών διαστάσεων live δεν είχα καμία διάθεση να τον δω και δεν τον είδα. Στη φετινή του εμφάνιση με λύγισε. Στις στιγμές που δεν έβγαινε η φωνή του, αισθανόσουν ότι αν στο επόμενο λεπτό πεθάνει ο Ίγκι, θα πεθάνει μαζί του και το rock ‘n’ roll. Και ασφαλώς δεν είναι λίγο πράγμα να είναι κανείς αυτόπτης μάρτυρας στον θάνατο του rock’n’roll, έστω και αν αυτός συμβαίνει κάθε χρόνο, εδώ και 35 χρόνια, τουλάχιστον.

Σοβαρά υπαρξιακά ερωτήματα, οι συναυλίες στην Ελλάδα απευθύνονται σε ένα κάπως boomer κοινό;

Δύο ευκαιρίες είχα να καθήσω πραγματικά με την νεολαία στα live του φετινού καλοκαιριού. Και οι δύο αφορούσαν κάποια από αυτά τα ιβεντ που έγιναν στο ΟΑΚΑ με λαητ τράπερς και λαϊκούς, στη διάρκεια των οποίων η Διοργάνωση έχει διευθετήσει να πετάνε χρώματα, αρώματα, νερά, γκαζόζες και άλλα τέτοια στον κόσμο, με μάνικες και οπλοπολυβόλα, από ότι κατάλαβα. Τελικώς ο Giorgio αποφάσισε ότι δεν θέλει να τον πάω σε κανένα από τα δύο, καθώς ντρεπόταν να είναι εκεί με τον γέρο πατέρα του. Στους Judas Priest που τον εκβίασα να έρθει, κατά βάση έπαιζε με το κινητό του, και σε κάποια φάση ντράπηκα κι εγώ που έφερα έναν δεκάχρονο σε ένα θέαμα που κανείς δεν πετούσε γκαζόζες με μάνικες. The rest is noise…

Καλύτερο moshpit φετινής συναυλίας;

Αν δεν μου διαφεύγει κάτι, μπόρεσα να κάνω έστω και ένα μικρό πέρασμα από τον πυρήνα της κάθε συναυλίας που πήγα και βγήκα (σχεδόν) αλώβητος. Συνεπώς, δεν τα κάνουν τα moshpit όπως παλιά. Αυτό των Slipknot όμως ενείχε πραγματικά στοιχεία κινδύνου. Μία φίλη μου μου είπε ότι ενώ φωτογράφιζε αμέριμνη τον Mike Ness από την πρώτη σειρά στο live των Social Distortion στη Μαλακάσα, την πήρε και την σήκωσε το moshpit χωρίς καν να καταλάβει πως έγινε αυτό. Αλλά αυτή ήταν η μόνη συναυλία που δεν μπόρεσα να πάω για λόγους ανωτέρας βίας, και δεν θέλω να την σκέφτομαι περαιτέρω.

Τι θα ήθελες να πεις στους διοργανωτές συναυλιών στην Ελλάδα;

Να αντισταθούν, όσο μπορούν, στην εμμονή της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας να ξεστοκάρει σε συναυλίες, φεστιβάλ κλπ όλο το στοκ της Amstel που της έχει ξεμείνει από την υπερδεκατή κρίση της ‘οικοδομής’. Άλλωστε οι οικοδομές έχουν πάρει τα πάνω τους και πάλι, δεν υπάρχει λόγος να ταλαιπωρούνται οι μουσικόφιλοι.

Το όλο παραπάνω σχόλιο δεν είναι αστείο πάντως. Παρότι τόσο τα venues, όσο και τα φεστιβάλ κλπ στην Ελλάδα έχουν ανέβει αρκετά επίπεδα, το ζήτημα ‘μπαρ’ παραμένει πάντοτε προβληματικό, καθώς περιορίζεται στα στοιχειώδη. Αν σκεφτούμε δε ότι τα ποτά στις συναυλίες τα πληρώνουμε σε μεγαλύτερη τιμή από το μέσο μπαρ στο οποίο συχνάζουμε, το όλο θέμα αποκτά κοινωνικές διαστάσεις.

Πόσα χρήματα ξόδεψε ένας μέσος μεταλάς φέτος το καλοκαίρι για τις συναυλίες;

Δεν ξέρω γιατί επιμένετε τόσο πολύ με τους μεταλάδες, αλλά αυτό εμμέσως επιβεβαιώνει την θεωρία μου ότι ο ‘μεταλάς’ είναι ο νέος ‘ροκάς. Έχουμε ακόμη βέβαια πολύ δρόμο να διανύσουμε μέχρι να ακούμε στα μεσημεριανάδικα κλπ φράσεις όπως «το μέταλ για εμένα δεν είναι μουσική, είναι τρόπος ζωής, μέταλ είναι ο τρόπος που επιλέγω να μεγαλώσω τα παιδιά μου» κ.λ.π., αλλά όπως διαπιστώνουμε, εξέχουσες μέταλ προσωπικότητες, όπως ο Φοίβος, κάνουν ό,τι μπορούν για να γίνει και αυτό. Ο Δεληβοριάς αντιστέκεται ακόμη, αλλά θα λυγίσει και αυτός.

Επειδή με ρωτάτε ευγενικά όμως, θα απαντήσω ότι το Α.Ε.Π. μίας συναυλιακής σεζόν είναι ένας ιδιόρρυθμος αλγόριθμος, ο οποίος συναρτάται όλο και λιγότερο από τις τιμές των εισιτηρίων. Θα σας αφήσουμε λοιπόν με ολίγη τροφή για σκέψη…

Info: Ο Άρης Καραμπεάζης είναι μουσικογραφιάς και δικηγόρος.

Ειρήνη Τάτση: «Η καλύτερη metal παρουσία του φετινού καλοκαιριού, για μένα και κανονικά για όλους, θα έπρεπε να είναι οι Slipknot»

Σίγουρα μέχρι το επόμενο καλοκαίρι και τις τότε metal συναυλίες που θα δούμε. Ή και αιωνίως, όπως συμβαίνει δηλαδή ασχέτως του live τους. Προσωπικά, ενώ υπήρξα “μεταλλας” για χρόνια, είναι και οι δύο από τις μεγάλες μπάντες που δεν ήμουν ποτέ ξετρελαμένη. Είμαι παιδί των Sabbath και των Metallica. Επίσης, η συναυλία των Maiden είναι από τις λίγες που φέτος δεν πήγα. Ωστόσο μετά από όσα έμαθα, έπαθα ένα Jomo (joy of missing out). Τους Manowar επέλεξα τελευταία στιγμή να τους δω για να το βγάλω από τη λίστα κυρίως. Δεν έπαθα αυτή την τρέλα που μου υποσχέθηκαν όλοι, αλλά παραδέχτηκα τη φωνή και την παρουσία του Eric Adams επί σκηνής, είναι συγκλονιστικός, ειδικά αν συνυπολογίσουμε την ηλικία του.

Η καλύτερη metal παρουσία του φετινού καλοκαιριού, για μένα και κανονικά για όλους, θα έπρεπε να είναι οι Slipknot. Τα σκηνικά τους κοντράρουν αυτά των Maiden, η απόδοσή τους λαμπρή, ο σεβασμός τους για το κοινό τους τεράστιος, μουσικά ξεκάθαρα αγαπημένοι μου και δεν ξέρω, μάλλον σε όλα τα επίπεδα κέρδισαν. Δεύτερη metal συναυλία θα έβαζα σίγουρα την τριπλέτα Epica/Blind Guardian/ Sabaton, που ήταν ο καθένας σε αυτό που έκανε, εκπληκτικός. Οι συναυλίες Maiden και Manowar ερχονται αρκετά πιο κάτω στη λίστα.

Είναι το «you Greek cunt» η φράση που θα θυμόμαστε περισσότερο από το συναυλιακό καλοκαίρι;

Δυστυχώς, μάλλον ναι. Ωστόσο, αυτή που θα έπρεπε να θυμόμαστε από το συναυλιακό καλοκαίρι, ειδικά αν βγάλουμε το metal πρόσημο, είναι το “Just Breathe”. Ο στίχος του Nick Cave που επαναλαμβάνε καθ’ όλη τη διάρκεια της συναυλίας, ως ένα τελευταίο αντίο στο γιο του που μας άφησε λίγους μήνες πριν, σου σήκωνε την τρίχα σε κάθε της άκουσμα, παράλληλα με τα δάκρυα του Cave που με το ζόρι κρατούσε.

Η δεύτερη θα έπρεπε να είναι το “Jump The fuck up”. Για λόγους που όλοι καταλαβαίνουμε (για όσους δεν καταλαβαίνουν, είναι όταν στο κομμάτι Spit It Out, το κοινό των Slipknot κάθεται σύσσωμο κάτω μέχρι να ακουστεί αυτή η φράση και να πηδήξουν όλοι μαζί πάνω, για να ακολουθήσει το απόλυτο χάος). Η τρίτη, ε “ΒΑΛΧΑΛΑ, ΝΤΕΛΙΒΕΡΑΝΣ”, για δέκα λεπτά. Δυστυχώς, βέβαια, αντί να θυμόμαστε τα ευχάριστα, μένουμε στα δυσάρεστα γιατί σηκώνουν περισσότερα σχόλια και ντόρο. Προσωπικά, με απασχολεί να θυμάμαι τις στιγμές που δάκρυσα από χαρά πάρα αυτά που με έκαναν να ντρέπομαι για τη μουσική. Ας είναι, πλέον έχουν βγει και μπλουζάκια, μακάρι ο Bruce να καταφέρει να μη μείνει στην ιστορία της ελληνικής μουσικής έτσι και να έρθει άλλη μια φορά να επανορθώσει. Εμένα με έχασε.

Είναι το Release ένα metal festival και μας το κρύβουν;

Σίγουρα όχι. Το Release έπαιξε ένα φοβερό χαρτί με τα ονόματα που έφερε φέτος, μοιράζοντας τα lineups σε τεράστια ονόματα, αλλά και φοβερά ανερχόμενα. Μην ξεχνάμε ότι φέτος, εκτός από τα μέταλ ονόματα είδαμε The Jesus And Mary Chain, Nick Cave, Iggy Pop, τους τεράστιους Fontaines D.C. και Sleaford Mods που συνταράσσουν το ποστ πανκ αυτή τη στιγμή, τους Pet Shop Boys μαζί με τους Thievery Corporation που μάλιστα ήταν και ένα από τα πιο επιτυχημένα live του φεστιβάλ, Blues Pills, The Hellacopters για πρώτη φορά, Clutch, τον Liam Gallagher τον ίδιο, Αγγελάκα μαζί με Παυλίδη, τον Μαζόχα που είναι από τα πιο ελπιδοφόρα πράγματα στην ελληνόφωνη μουσική, τους επίσης δικούς μας Youth Valley που έχουν καταφέρει να ξεχωρίσουν, τα ιερά τέρατα του post rock Mogwai, σχεδόν είδαμε Bauhaus, London Grammar, LP για πρώτη φορά Ελλάδα που είναι καλλιτεχνάρα, και σίγουρα μάλλον κάτι ξεχνάω. Πιστεύω ότι σεβάστηκε πολύ το κοινό της μουσικής γενικότερα. απλά στην Ελλάδα, το κοινό της metal μουσικής είναι μεγάλο και στηρίζει έντονα τις συναυλίες του, σε αντίθεση με κάποια άλλα είδη μουσικής που το κοινό δεν είναι τόσο ζεστό συναυλιακά. Όποτε έχει και εύλογα το μέταλ, έντονη συναυλιακή παρουσία στα καλοκαιρινά δρώμενα.

Ποια είναι η δική σου πιο έντονη ανάμνηση από το φετινό συναυλιακό καλοκαίρι;

Θα γίνω από αυτούς τους σπαστικούς που δεν θα επιλέξουν μια γιατί είχα την τύχη να βρίσκομαι σε πολλά, και θα ήταν άδικο. Τη μία θα τη δώσω στο Rockwave. Η εναλλαγή της απόλυτης σκατοψυχιάς με ένα συναυλιακό βίωμα όπως αυτό των Amenra, που είναι ένα από τα αγαπημένα μου συγκροτήματα και ζωντανά μαζί τους βιώνεις την απόλυτη κάθαρση, στην χωρίς όρια χαρά της ζωής που προσφέρει το Punk Rock και οι Social Distortion, είναι ένα συναίσθημα που δεν μπορείς ακριβώς να περιγράψεις. Μπορούν να καταλάβουν μόνο όσο είναι εκεί, ο Άρης και ο Επίτροπος πιθανολογώ ότι θα με επιβεβαιώσουν.

Μετά, όταν χόρεψα μαζί με τον αγαπημένο μου άνθρωπο το Research Chemicals, το πρώτο κομμάτι του set των Viagra Boys σε ένα live που περίμενα τρία χρόνια και έμεινε καταιγιστικό. Πριν το τέλος θα βάλω τις “φράσεις” που πιστεύω ότι αξίζουν να μας μείνουν και τη στιγμή που ειπώθηκαν.

Και για το τέλος, τη συναυλία των Godspeed You! black Emperor στο Ηρώδειο. Γιατί η συναυλία, ήταν μια στιγμή.

Αυτοί που κριτίκαραν αρνητικά Πίτερ Μέρφι και Ίγκι Ποπ είναι με τα καλά τους; Δηλαδή τι περίμεναν;

Τεράστιο λάθος κατά τη γνώμη μου να μπουν αυτά τα δυο ονόματα στην ίδια πρόταση. Μιλάμε από τη μια, για μια ντίβα που αποφάσισε ότι δεν αξίζει στο κοινό της γιατί ο ηχολήπτης της δεν έκανε καλά τη δουλειά της και αποφάσισε να μας δώσει ένα σόου που μας έμεινε για όλους τους λάθος λόγους. Δε βγήκε πάλι ποτέ να ζητήσει συγγνώμη, ενώ έριχνε φταιξίματα μόνο σε άλλους, και τον έσωσε μόνο η υπόλοιπη μπάντα του που στάθηκε στο ύψος της. Δεν ήταν βέβαια και άγνωστες αυτές οι συμπεριφορές από τον Πίτερ Μέρφι Ευτυχώς, είδαμε περίπου ένα μήνα μετά τον Σεμπάστιαν Μέρφι που είναι το σύγχρονο Rock and roll το ίδιο και στανιαραμε. Οπότε είχαν όλοι δίκιο να τους κράζουν γιατί όσο και να ξέρεις ότι ο άλλος είναι περίεργος, αυτό είναι απαίσιο.

Από την άλλη, ο Ίγκι Ποπ το μόνο που δεν έκανε καλά, ήταν να τραγουδήσει κουρασμένος και βραχνιασμενος. Βγήκε στη σκηνή καταιγιστικός, ακούραστος σωματικά, με το κοινό στο πλευρό του. Όλες του οι φωτογραφίες βγαίνανε τόσο συγκλονιστικές που δεν ήξερες ποια να χαζέψεις. Φοβερό σετ που προσωπικά βρέθηκα μπροστά και χόρεψα μέχρι τελικής πτώσης. Και δύο μέρες μετά βγαίνει και ζητάει συγγνώμη, για την κατάσταση που βρισκόταν η φωνή του. Όποιος τον έκραξε έχει τεράστιο λάθος ή δεν ήρθε ποτέ στη συναυλία. Όσο για τους Bauhaus, εγώ έπαθα μεγάλο κακό, δε μπορώ να τους ακούσω πια μετά από αυτή την κάκιστη στιγμή που βιώσαμε.

Σοβαρά υπαρξιακά ερωτήματα, οι συναυλίες στην Ελλάδα απευθύνονται σε ένα κάπως boomer κοινό;

Διαφωνώ αρκετά με τη χρήση της λέξης μπούμερ γιατί πιστεύω ότι απευθύνεται σε συμπεριφορές και όχι σε ηλικίες. Με αυτό το δεδομένο και για να απαντήσω στην ερώτηση, γενικά οι μεγάλες συναυλίες πρέπει να απευθύνονται (και) σε μπούμερ, όπως το εννοούν οι περισσότεροι ηλικιακά, κοινό. Αυτό γιατί είναι και το οικονομικό θέμα στη μέση, δε μπορείς να περιμένεις να προσελκύσεις μεγάλους αριθμούς ατόμων αν δεν προσεγγίσεις άτομα με την κατ’ εξοχήν αγοραστική δύναμη στην ελληνική κοινωνία. Δε μπορείς να συγκεντρώσεις δέκα φορές από δέκα χιλιάδες κόσμο, απευθυνόμενος μόνο στη μικρή ομάδα πληθυσμού που ασχολείται με καινούριες κυκλοφορίες και σύγχρονη σκηνή του σκληρού ήχου, όπως και όχι απευθυνόμενος μόνο σε μικρές ηλικίες που οικονομικά, συνήθως, μπορούν να στηρίξουν λίγες μόνο συναυλίες το χρόνο. Χρειάζεσαι ένα όνομα με μια σιγουριά στα εισιτήρια που θα σου φέρει, για να μπορέσεις να συνεχίσεις. Άρα και να αναφέρεται σε ηλικιακά “μπούμερς”.

Καλύτερο moshpit φετινής συναυλίας;

Σκληρός ανταγωνισμός μεταξύ Sepultura και Social distortion. Οι μεν, ένα παραδοσιακά σκληρό πιτ, μεγάλο, με σεβασμό όμως σε όποιον δε θέλει να συμμετάσχει, κομμάτια μεγαθήρια και ανοιχτές μύτες (θα υπήρχαν σε άλλες εποχές). Από την άλλη, ένα τσούρμο κόσμος αγκαλιά, ένας να χτυπάει κάποιον κατά λάθος και να ζητάνε και οι δύο συγγνώμη και να πηγαίνουν για μπύρες, χώμα, χορός, με λίγα λόγια, πανκ ροκ.

Τι θα ήθελες να πεις στους διοργανωτές συναυλιών στην Ελλάδα;

Για μένα ίσως και να είναι λίγο διαφορετικό καθώς έχω και μια θέση μουσικού αρχισυντάκτη στο Depart.gr. Οπότε, πρώτα από όλα ένα μεγάλο ευχαριστώ που με εμπιστεύθηκαν εμένα κι ένα νέο ξεκίνημα στη δημοσιογραφία που αφορά τις τέχνες ώστε να παρευρίσκεται σύσσωμη η ομάδα μου στις εκδηλώσεις της εκάστοτε διοργάνωσης.

Σε δεύτερο χρόνο, θέλω να πω ένα ευχαριστώ ως μέλος παθιασμένου συναυλιακούς κοινού από πολύ μικρή ηλικία. Αυτό που περάσαμε τα τελευταία δύο χρόνια ήταν απαίσιο και η ανάγκη για μουσική τεράστια. Οπότε το 2022 μάλλον δε πρέπει να σταθούμε σε λάθη η προβλήματα, αλλά στις αναμνήσεις που βάλαμε στη βαλίτσα. Τέλος, ΑΣ ΦΕΡΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ TURNSTILE, BLACK MIDI, AMYL AND THE SNIFFERS ΚΑΙ IDLES, ΣΑΣ ΠΑΡΑΚΑΛΩ.

Και, γενικά, θα ήθελα να δω την Ελλάδα να παίρνει τα ρίσκα και να φέρνει ονόματα που γιγαντώνονται αυτή τη στιγμή στη μουσική σκηνή, είναι σύγχρονα και ο κόσμος τα λατρεύει. Εκεί είμαστε λίγο πίσω γιατί η οικονομία μας έχει την ανάγκη της σιγουριάς του “μπούμερ” κοινού που λέγαμε προηγουμένως.

Πόσα χρήματα ξόδεψε ένας μέσος μεταλάς φέτος το καλοκαίρι για τις συναυλίες;

Ως χρόνια σερβιτόρα σε metal bar, αρχικά, ας ξεκινήσουμε με το ότι δεν υπάρχει μέσος μεταλλας, είναι όλοι μοναδικοί στο είδους τους! Ωστόσο, θα θεωρήσω ότι αναφερόμαστε σε ανθρώπους που αγαπούν το μέταλ σε βαθμό που να γνωρίζουν αρκετά συγκροτήματα και έχουν έναν μετρίου ύψους μισθό.

Από τη μία είναι λεφτά που δόθηκαν σε βάθος χρόνου γιατί πολλές από αυτές τις συναυλίες που συνέβησαν το 2022 ανακοινώθηκαν πρώτη φορά το χειμώνα του 2019. Έπειτα, οι metal συναυλίες ήταν ΠΑΡΑ πολλές. Σίγουρα μιλάμε για ένα βασικό μισθό. Αλλά μιλάμε για τους μεταλλάδες. Ένα άτομο που ακούει πολλά είδη μουσικής, μάλλον θα προσευχόταν για πασοκικό διακοποδάνειο. Και, πάλι όμως, εδώ, θα πρέπει να έρθω και να ευχαριστήσω το depart, γιατί για πολλούς από εμάς φέτος, οι δημοσιογραφικές μας παρουσίες σε τέτοιες εκδηλώσεις είναι ο μόνος τρόπος να βρεθούμε σε συναυλίες τις οποίες πραγματικά ποθούμε και ρεαλιστικά δε μας φτάνουν για όλες, οπότε δουλεύουμε τα μέγιστα για να βρισκόμαστε σε αυτές. Για αυτό και θέλω να βλέπω μουσικούς συντάκτες να δουλεύουν πραγματικά και όχι να ξεπετάνε δύο προτάσεις για να περιγράψουν μια συναυλία που κάποιος τους έδωσε την ευκαιρία να παρευρεθούν εκεί. Είμαστε τυχεροί όσοι έχουνε τέτοιες ευκαιρίες και πρέπει να δουλεύουμε ανάλογα για αυτό. Ωστόσο, και έχοντας πει όλα τα παραπάνω κι ενώ έχω την επαγγελματική ιδιότητα που με βοηθά, είμαι τρελαμένη με τις συναυλίες, εχώ δώσει κι εγώ περίπου ένα βασικό μισθό για να βρεθώ σε όλα όσα θέλω.

Info: Η Ειρήνη Τάτση είναι μουσικός συντάκτης, άνεργη εγκληματολόγος και απογοητευμένη κοινωνικός επιστήμονας με πολύ ελεύθερο χρόνο να ακούει μουσική.

Πάρις Ρούπος: «Η στιγμή που χτύπησαν τα ντεσιμπέλ μέσα στο σωθήκι μου με την πρώτη νότα των Manowar ακόμα με στοιχειώνει»

Δεν υπάρχει κανένας λόγος για καυγά. Οι Manowar το κέρδισαν με το σπαθί τους. Κυριολεκτικά. Αν είχαμε 2018, μάλλον δε θα το έλεγα αυτό. Αλλά, πιστεύω οι Iron Maiden δεν θα ξεπεράσουν ποτέ αυτή την εμφάνιση στη Μαλακάσα. Θα το δούμε βέβαια την επόμενη φορά που θα έρθουν και θα παίξουν στο Gagarin.

Είναι το «you Greek cunt» η φράση που θα θυμόμαστε περισσότερο από το συναυλιακό καλοκαίρι;

Σσσσίγουρα. Εγώ το χρησιμοποιώ ακόμα όταν θέλω να χαιρετήσω κάποιον. Θέλω να φτάσει να γίνει κάτι τόσο σύνηθες και καθημερινό όσο το “μαλάκα”. Ή απλά το δικό μας “N word” στις συναντήσεις μεταξύ Ελλήνων. Ειδικά στο εξωτερικό.

Είναι το Release ένα metal festival και μας το κρύβουν;

Και να θέλαν, πλέον δεν κρύβεται. Νομίζω εφέτος ένα 60-40 ήταν περισσότερο metal το Release. Και όπως είδαμε το metal κοινό είναι πάντα πιο αφοσιωμένο και γεμίζει τα λάιβ. Από εμπορικής σκοπιάς δηλαδή, αξίζει. Απ’ ότι φάνηκε άξιζε και από μουσικής καθώς οι φετινές εμφανίσεις των metal ονομάτων είναι αυτές που μνημονεύονται περισσότερο.

Ποια είναι η δική σου πιο έντονη ανάμνηση από το φετινό συναυλιακό καλοκαίρι;

Η στιγμή που χτύπησαν τα ντεσιμπέλ μέσα στο σωθήκι μου με την πρώτη νότα των Manowar. Η ένταση ήταν ακραία ψηλά, δεν το περίμενα, δεν το έχω ξαναζήσει, δεν πίστευα καν ότι μπορεί να φτάσει σε τέτοια επίπεδα, και ακόμα με στοιχειώνει. Φυσικά, θέλω να το ξαναζήσω. Ίσως με ωτοασπίδες αυτή τη φορά. Για να ακούσω και άλλα λάηβ στο μέλλον. Ίσως η λογική των Manowar να είναι: “Θέλατε να ακούσετε Manowar; Δε θα ακούσετε τίποτε άλλο”.

Σε άλλο κομμάτι, ο χορός, το moshing, και τα crowdsurfing σε Viagra Boys και Social Distortion ήταν το κάτι άλλο. Ακραία διασκεδαστικά και “αποσυμπιεστικά”.

Αυτοί που κριτίκαραν αρνητικά Πίτερ Μέρφι και Ίγκι Ποπ είναι με τα καλά τους; Δηλαδή τι περίμεναν;

Μια χαρά με τα καλά τους είναι. Όταν έχεις πληρώσει ένα εισιτήριο, περιμένεις μια επαγγελματική εμφάνιση. Ο Πίτερ Μέρφι, ακόμα και με τα προβλήματα ήχου το χειρίστηκε λάθος σε θέμα συμπεριφοράς. Ο καημένος ο Ίγκι απλά του έλαχε να του κλείσει η φωνή για κάποιο λόγο εκείνη την ημέρα της συναυλίες. Απ’ ό,τι έμαθα στην πρόβα του την προηγούμενη ημέρα ήτανε μια χαρά. Υποθέτω δεν είχε και πολλές επιλογές την τελευταία στιγμή από το να παίξει. Παρ’ όλα αυτά έδωσε όλο του τον εαυτό, όπως πάντα, έκανε ωραίο show και ζήτησε και συγγνώμη για τη φωνή του. Έμαθα μάλιστα ότι ακύρωσε την επόμενη συναυλία του και πολύ καλά έκανε. Τον αγαπάμε.

Σοβαρά υπαρξιακά ερωτήματα, οι συναυλίες στην Ελλάδα απευθύνονται σε ένα κάπως boomer κοινό;

Δε θα το’λεγα. Είδα αρκετό πιτσιρίκι αλλά και πολλούς γονείς με τα παιδιά τους. Τώρα προσωπικά, στο υπαρξιακό κομμάτι, ναι, ένιωσα ένα γήρας. Μεγαλώσαμε και εμείς μαζί με τις περισσότερες από τις μπάντες που είδαμε. Βέβαια όταν τους βλέπεις με τέτοια ενέργεια ακόμα επάνω στη σκηνή, είναι αδύνατον να μείνεις και εσύ στάσιμος και να μην μπεις έστω για ένα λεπτάκι στο πιτ. Τι δηλαδή; Αυτοί καλύτεροι είναι; (Ναι, είναι.)

Καλύτερο moshpit φετινής συναυλίας;

Φαντάζομαι στους Slipknot παρ’ολο που δυστυχώς δεν ήμουν εκεί. Ένα ωραιότατο mosh που είδα όμως με τα ματάκια μου, ήταν στους Rotting Christ. Πολύ το χάρηκα. Μπράβο τα παιδιά.

Τι θα ήθελες να πεις στους διοργανωτές συναυλιών στην Ελλάδα;

Οι ανακοινώσεις, οι περιγραφές και οι λεπτομέρειες των συναυλιών, σε κάθε κομμάτι τους, να ανταποκρίνεται πλήρως στην πραγματικότητα. Από το πού κάθεσαι ακριβώς, πόση απόσταση έχεις από τη σκηνή, την ορατότητα, τον αριθμό των μπαρ και των WC, το ωράριο των εμφανίσεων κλπ. Ώστε και το εισιτήριό σου, που με βάσανα απέκτησες, να ανταποκρίνεται και αυτό στην πραγματικότητα. Επίσης, τα στέητζ ένα τσικ πιο ψηλά για να βλέπουν όλοι. Στους Muse, το ύψος της σκηνής αντιστοιχούσε σε πάλκο για πανηγύρι. Και τέλος, για το θεό, δώστε ένταση. Μη τσιγκουνεύεστε τα ντεσιμπέλ. Στους Maiden μπορούσα άνετα να πω τα νέα μου με το διπλανό μου πίνοντας τσάι. Οι Μanowar δηλαδή καλύτεροι ήτανε; (Ναι, ήτανε)

Πόσα χρήματα ξόδεψε ένας μέσος μεταλάς φέτος το καλοκαίρι για τις συναυλίες;

Ανάλογα την ηλικία, για κάποιους όλα τα χρήματα των διακοπών τους, για άλλους τα χρήματα του πανεπιστημίου του παιδιού τους και για τρίτους το εφάπαξ τους. Ρεαλιστικά όμως, αν πήγες σε όλες υπολογίζω χοντρικά μια 500αρα (μετράω μόνο τις metal, έτσι;). Οι μπύρες όμως, ανεκτίμητες. Και οι στιγμές; Δεν τις μετράμε καν. Ο κόβιντ μου ήταν τζάμπα.

Info: Ο Πάρις Ρούπος είναι stand up κωμικός.

Ευχαριστούμε το Release Athens Festival για την ευγενική παραχώρηση του φωτογραφικού υλικού.