Ghostbusters, The Breakfast Club, Aliens, Stand By Me, The Goonies. Αν δεν έχετε βρει ακόμη τις ομοιότητες με το Stranger Things να κάνουμε ένα άρθρο να σας βοηθήσουμε να αντιληφθείτε ότι κάποιος στο Χόλυγουντ αποφάσισε να κάνει μια βουτιά στα 80s και να ξεθάψει μόδες και κουλτούρες για να σας τις ξαναπουλήσει. Και πέτυχε. Μην ξεχάσουμε τις αναφορές στα έργα του Στίβεν Κινγκ, φτιαγμένα από αξεπέραστους φόβους και σκοτεινά υπόγεια. Από το ντεμπούτο του Stranger Things το 2016, έχουμε παγιδευτεί σε μια θύελλα νοσταλγίας της δεκαετίας του 1980.

Όλοι μας πάσχουμε από νοσταλγία. Να το κοιτάξουμε είναι σημάδι κάθε κοινωνίας που δεν περνά καλά στο παρόν της να οπισθοδρομεί. Από την πασοκίλα την τίμια, την ορθόδοξη μέχρι τη συμφιλίωση των τοτεμικών μορφών της ποπ κουλτούρας Βίσση-Βανδή ζούμε με αναμνήσεις. H νοσταλγία έχει γίνει μια απαραίτητη μορφή απόδρασης.

Η Κέιτ Μπους κατέρριψε επίσημα τρία παγκόσμια ρεκόρ Γκίνες μετά την πρόσφατη αναβίωση της επιτυχίας της Running Up That Hill, μπήκαν και οι Metallica στο παιχνίδι. Gen Z καλησπέρα. Tα τραγούδια μπορούν να μας τραβήξουν πίσω στο χρόνο. Αν ξαναδείτε και το Donnie Darko θα σας κάνουν παρέα και οι μιλένιαλζ. Φτιάξαμε μια σχετικά μικρή λίστα των μαζικών επιτυχιών που γνώρισαν ταινίες και σειρές που νοστάλγησαν τις πιο αθώες και κιτς εποχές που ζήσαμε. Η νοσταλγία δημιουργεί μια αίσθηση οικειότητας και ένα μέρος για να αποδράσεις προσωρινά. Σε ένα παρελθόν που δεν υπήρξε ποτέ.

Οι άνθρωποι λένε ότι λαχταρούν «καλύτερες, απλούστερες εποχές». Δεν ήταν πιο απλά. Ήμασταν. Ήμασταν πολύ νέοι για να καταλάβουμε πλήρως τι συνέβαινε, και αυτό ισχύει για κάθε γενιά.

Cobra Kai

Η σειρά είναι μια συνέχεια του franchise “Karate Kid” και αυτό θα ήταν αρκετό ως δήλωση. Η νοσταλγία είναι ελκυστική, οι άνθρωποι θέλουν να επιστρέψουν στα συναισθήματα που είχαν όταν πίστευαν ότι η ζωή ήταν καλύτερη. Αν αναλογιστούμε ότι οι σημερινοί συγγραφείς και σεναριογράφοι είναι πιθανό να έζησαν την παιδική τους ηλικία και την εφηβεία τους μεταξύ των δεκαετιών του ’80 και του ’90, είναι σαφές ότι αυτές θα είναι οι δεκαετίες στις οποίες γίνεται συχνότερα αναφορά. Το Cobra Kai και το Stranger Things είναι δύο τέλεια παραδείγματα αυτού του φαινομένου.  Ο Ντάνιελ παίρνει κάθε απόφαση ζωής ρωτώντας το «Τι θα έκανε ο κύριος Miyagi;», μια αναφορά στον εκλιπόντα μέντορά του, που έπαιξε στο ταινίες του Πατ Μορίτα.

Στην πραγματικότητα, η σειρά ξαναρχίζει ακριβώς τριάντα πέντε χρόνια μετά τα γεγονότα που αφηγούνται τα καλτ 80’s Karate Kid. Έχει την ευφυΐα να εκσυγχρονιστεί και να προτείνει μια πιο φρέσκια και πιο σύγχρονη εκδοχή. Το Karate Kid  χρησιμοποίησε την εκπαίδευση στις πολεμικές τέχνες του Ντάνιελ και του Τζόνι ως μέσο για την αφήγηση ιστοριών σχετικά με το δράμα του γυμνασίου, τον εκφοβισμό, τις διαπροσωπικές σχέσεις και τους πρώτους έρωτες. Αυτές είναι διαχρονικές έννοιες ανεξάρτητα από την εποχή στην οποία κυκλοφορεί η ταινία ή η σειρά που τις παρουσιάζει. Απλά, τότε δεν είχαν social media.

Top Gun: Maverick

H υπερβολικά επινοημένη αρρενωπότητα επέστρεψε στις αίθουσες. Μια συνταγή πιο παλιά από τον ίδιο τον χρόνο δεν θα αποτύχει ποτέ. Xωρίς υπερδυνάμεις, χωρίς μάγους ή δεινόσαυρους, χωρίς ρομπότ μάχης ο Τομ Κρουζ, στα 60 του πλέον, έφερε ζεστό χρήμα στα ταμεία, ξεπέρασε τα 1,1 δις δολάρια παγκοσμίως σε εισπράξεις. Σαν κάποια κρυογονικά αγέραστη θεότητα του Χόλιγουντ ο ηθοποιός είναι καλύτερος από κάθε υπερήρωα της Marvel, sorry not sorry.

Ξεκινώντας με την σκηνή αεροπλανοφόρου και τους ήχους του “Danger Zone” είναι σχεδόν πανομοιότυπο με το πρωτότυπο, το “Maverick” απέτισε άφθονο φόρο τιμής στον κλασικό προκάτοχό του του 1986. Τα ρούχα, τα γυαλιά ηλίου Ray-Ban, η μηχανή του Κρουζ, τα παιχνίδια στην παραλία με τους ηλιοκαμένους, καλολαδωμένους, χωρίς μπλουζάκι πιλότους, η μοτοσικλέτα, η κόρη του ναυάρχου. Οι Αμερικανοί σίγουρα νιώθουν νοσταλγία για μια Αμερική που πολύ σπάνια γιορτάζει σήμερα. Βέβαια στην Αμερική οι έννοιες του καθήκοντος, της πίστης, της ακεραιότητας, της ευθύνης και της γενναιότητας είναι πλέον φανταστικές κι ανήκουν στις μεγάλες οθόνες. Οι άνθρωποι μισιούνται.

Τι συγκινητική και συγκλονιστική σκηνή ταυτόχρονα εκείνη με τον Βαλ Κίλμερ, μιλάμε για ένα μύθο. Οι μεγαλύτεροι θαυμαστές θα πληρώσουν για να ξαναμπούν στον κόσμο που έχουν ένθερμες αναμνήσεις, ενώ το νέο κοινό συρρέει σε μια προσπάθεια να επαναλάβει την ευφάνταστη νοσταλγία τους για μια περίοδο που δεν έχουν ζήσει ποτέ.

Chernobyl

Η δεκαετία του 1980 δεν ήταν μόνο γκλίτερ και ντίσκο. Στην πραγματικότητα αφορούσαν πολέμους, επαναστάσεις και γεγονότα που σημάδεψαν πραγματικά τον κόσμο μας. Η σειρά του Τσερνομπίλ, που απεικονίζει την έκρηξη ενός αντιδραστήρα στον πυρηνικό σταθμό του Τσερνομπίλ το 1986 μας το θύμισε αυτό. Η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, η ρωσόφωνη Λευκορωσίδα συγγραφέας που κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2015, για το έργο της με την προφορική ιστορία του Τσερνομπίλ είχε ένα δύσκολο έργο. Τα σοβιετικά μέσα ενημέρωσης δεν επέστρεψαν στο κοινό να μάθει τι συνέβη, έδωσαν ελάχιστες πληροφορίες για την καταστροφή. Υπήρχε ένα κενό.

Τα ρούχα, τα αντικείμενα και το ίδιο το φως φαίνεται να προέρχονται κατευθείαν από τη δεκαετία του 1980 και την περιοχή εκείνη. Ο αντιδραστήρας Νο. 4 στον πυρηνικό σταθμό του Τσερνομπίλ εξερράγη στις 26 Απριλίου 1986 στην ουκρανική πόλη Pripyat. Τουλάχιστον 31 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους αμέσως μετά και τα αποτελέσματα συνεχίζουν να γίνονται αισθητά μέχρι σήμερα. Πώς ενεργοποιείται, διαμεσολαβείται και διαμορφώνεται η πολιτισμική μνήμη του Τσερνομπίλ από τη σειρά;

Αντί να οδηγήσει σε κατάρρευση της μνήμης, η αναδρομή και η νοσταλγία είναι, αντίθετα, σημαντικά πλεονεκτήματα των streaming υπηρεσιών. Η σειρά γίνεται μέρος μιας ευρύτερης κατασκευής πολιτιστικής μνήμης σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Glow

Tο glam χρονοδιάγραμμα της δεκαετίας του ’80 και το πρωτοφεμινιστικό κείμενο σε μια σειρά του Netflix. Τοποθετημένο το 1985 στο Λος Άντζελες, το “GLOW” βασίζεται στο Gorgeous Ladies of Wrestling , το πραγματικό πρωτάθλημα και το τηλεοπτικό franchise χαμηλού προϋπολογισμού που προσπάθησε να κερδίσει χρήματα από την wrestlemania εκείνης της δεκαετίας.

Είναι οι ρέτρο ποπ μίνι τηλεοπτικές σειρές μοιάζουν με φίλτρο του Instagram και κάποιος στο Netflix αγαπά να παράγει. Τα motel, τα μαλλιά που θέλουν κιλά λακ για να σταθούν στο ύψος τους, τα χρώματα στα κολάν και τα roller skates είναι σαφέστατο κλείσιμο ματιού σε μια εποχή που θυμόμαστε μέσα από παλιές φωτογραφίες της Άντζελα Δημητριού και του Λευτέρη Πανταζή.

Η σειρά μίλησε για την ομοφοβία, την κρίση του AIDS, τη βουλιμία, τον φόβο του outing ως LGBT (θυμόμαστε και το It’s A Sin).Το “GLOW” μας υπενθυμίζει ότι η πολυσυζητημένη αθωότητα των 80s απαιτούσε παρωπίδες. Παρακολουθήσαμε τους ομοφυλόφιλους άντρες στη ζωή μας να φοβούνται, πολλοί χάθηκαν από το AIDS . Η ενηλικίωση στη δεκαετία του 1980 σήμαινε ότι το σεξ δεν ήταν πλέον ηθικό, πολιτιστικό ή διαπροσωπικό ζήτημα – ήταν κάτι που θα μπορούσε να σε σκοτώσει.

Texas Chain Saw Massacre

Τα slashers των 80s είναι μια τεράστια κατηγορία μόνα τους. Αυτό δυστυχώς έπεσε στα χέρια του Netflix. Το Texas Chain Saw Massacre είναι μια εξαιρετικά σημαντική στιγμή στον αμερικανικό κινηματογράφο. Ήταν ένα ίντι φιλμ, πριν καν επινοηθεί ο όρος. Δεκαετίες αργότερα, εξακολουθεί να κατέχει τεράστια δύναμη, θυμίζοντας τη σφαγή του πολέμου του Βιετνάμ , την καταστροφή του νεανικού ιδεαλισμού και τη φρίκη των πετρελαϊκών κρίσεων της δεκαετίας.

Τα franchise τρόμου αναπόφευκτα εκφυλίζονται με την πάροδο του χρόνου. Μιλάμε για άψυχες προσπάθειες ανακύκλωσης. Μιλάμε για μια ταινία που φετιχοποιεί την εικόνα του αλυσοπρίονου σε σημείο παρωδίας. Μιλάμε για TYN.