Αν μου ζητάς να δω τις πρώτες μου μέρες ως νέα οδηγός, θα σου πω ότι ήμουν τραγική. Μια κανονική τραγωδία σε τέσσερις ρόδες. Στις ανηφόρες έφευγα πίσω, για να αλλάξω ταχύτητα έπρεπε να αφήνω το τιμόνι, δεν πάρκαρα αν η θέση δεν ήταν για τρία αυτοκίνητα, παρόλο που το δικό μου ήταν κουβάς. Και αν πάρκαρα, ξεχνούσα πού είχα παρκάρει. Αλήθεια. Δεν μπορούσα να βρω το αυτοκίνητό μου.
Ένα βράδυ, είχα βγει στην περιοχή μου, την οποία πάντα υπερηφανευόμουν ότι ξέρω απ’ έξω. Δυο ώρες και τρία ποτά μετά, περήφανη που πλέον είμαι ένα μεγάλο κορίτσι που έχει το δικό του αυτοκίνητο και δεν χρειάζεται κανέναν φίλο ή κανένα οδηγό ταξί για να φτάσει στο σπίτι του και να πέσει στο κρεβάτι χωρίς καν λίγο ντεμακιγιάζ -ζούσα το σκηνοθετημένο χάος της ενηλικίωσης- βγάζω το κλειδί του αυτοκινήτου και προχωράω στην οδό Λαοδίκης. Δίπλα μου ο κολλητός μου που τότε ρίσκαρε τη ζωή του ως συνοδηγός μιας τύπισσας που παρίστανε ότι ξέρει ακριβώς τι κάνει. Περπατήσαμε μέχρι το τέλος της οδού. Πουθενά το αυτοκίνητο. «Δεν έχεις παρκάρει εδώ», μου είπε και αυτό με εξόργισε. Ήταν δυνατόν να μην θυμάμαι πού έχω παρκάρει; Ήταν, παιδιά. Και δεν είχε συμβεί μόνο σε μένα. Στην τελική, δεν υπάρχουν άδικα τόσες εφαρμογές που σου υπόσχονται πως δεν θα χάσεις το αυτοκίνητό σου σε ένα παράλληλο σύμπαν παρκαρισμάτων και πεζοδρομίων.
Ερευνητές του University of California San Francisco προσπάθησαν να εξηγήσουν τη σωστή, ιδανική ροή των πραγμάτων. Το πώς, δηλαδή, καταφέρνουμε και θυμόμαστε πού παρκάραμε. Στην έρευνα, οι επιστήμονες εξηγούν πως “κατά την εξερεύνηση ενός νέου περιβάλλοντος, τα ποντίκια (σ.σ. στα οποία έγινε η μελέτη) χρησιμοποιούν μια μοναδική σύνδεση μεγάλης απόστασης στον εγκέφαλο -που τα ωθεί να δώσουν προσοχή στα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος. Ο σύνδεσμος, που προέρχεται από τον προμετωπιαίο φλοιό και εκτείνεται στον ιππόκαμπο, παρέχει στοιχεία για το πώς οι ανώτερες νοητικές (γνωστικές) περιοχές του εγκεφάλου βελτιώνουν τις λειτουργίες που συμβαίνουν σε απομακρυσμένες περιοχές -του εγκεφάλου”. Ένα ολόκληρο εγκεφαλικό κύκλωμα, σε άλλα νέα.
Το «κύκλωμα» αυτό διευκολύνει την ικανότητα να εστιάζουμε την προσοχή μας σε ό,τι είναι σημαντικό στο περιβάλλον, αγνοώντας άλλα αισθητηριακά ερεθίσματα. “Είναι σαν ο προμετωπιαίος φλοιός να λαμβάνει όλες αυτές τις αισθητηριακές πληροφορίες και να λέει ‘γεια σου, ιππόκαμπε. Βρισκόμαστε εδώ σε αυτό το συγκεκριμένο πλαίσιο, οπότε δώσε προσοχή σε αυτές τις συγκεκριμένες πληροφορίες αυτή τη στιγμή”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο Dr. Ruchi Malik. Φέρνοντας το παράδειγμα του παρκαρίσματος, διευκρίνισε πως “Για να θυμάται πού παρκάρατε, ο προμετωπιαίος φλοιός λέει στον ιππόκαμπο να δώσει επιλεκτικά προσοχή σε ορόσημα, ώστε να τα ανακαλέσει και να τα αναζητήσει όταν επιστρέψετε”.
Τι γίνεται με όσους ξεχνούν κάτι παραπάνω από συχνά πού πάρκαραν;
“Το πιο ιδιαίτερο, σε αυτό το κύκλωμα, είναι ο περίπλοκος τρόπος με τον οποίο επιτυγχάνει το έργο της εστίασης της προσοχής: αυξάνει και εστιάζει τη δραστηριότητα, σε συγκεκριμένα μικροκυκλώματα του ιππόκαμπου, απενεργοποιώντας τα σήματα που υπό άλλες συνθήκες θα περιόριζαν αυτό το μικροκύκλωμα.
Η δυσλειτουργία του εγκεφαλικού κυκλώματος πιστεύεται ότι μπορεί να συνδέεται με άνοια και να αποτελεί τη βάση νοητικών ζητημάτων που σχετίζονται με την προσοχή ή τη μνήμη ή με ψυχικές διαταραχές.
Αν λάβετε υπ’ όψιν σας τις προσωπικές σας εμπειρίες, θα καταλάβετε πως όταν μιλάμε στο κινητό ή κάνουμε κάτι άλλο, όταν παρκάρουμε και κλειδώνουμε το αυτοκίνητο, μειώνονται στο ελάχιστο οι πιθανότητες να θυμηθούμε πού έχουμε παρκάρει. Μετά τα τελευταία ευρήματα, αυτό φαίνεται λογικό καθώς ‘διαταράσσουμε’ τη λειτουργία του κυκλώματος”, ανέφερε.
Στη δική μου περίπτωση -κανείς δεν ρώτησε- μάλλον ήμουν επικεντρωμένη στα πρακτικά ζητήματα του παρκαρίσματος, που δεν έδωσα καν σημασία στο πού βρίσκομαι και τι υπάρχει γύρω μου. Λογικά θα έκανα κάποιο πνευματικό high five στον εαυτό μου που τα κατάφερε, χωρίς να δώσει φιλάκι στο πίσω αυτοκίνητο.