Άνθρωποι δηλώνουν «δεν πιστεύω στους bisexual» λες και τους πούλησε κανείς σαν αναβαθμισμένη εκδοχή κάποιας αίρεσης. Φίλοι πιέζουν φίλους να αποφασίσουν αν τελικά τους αρέσουν τα αγόρι ή τα κορίτσια, κατηγορώντας τους πως με το να δηλώνουν bi, προσπαθούν απλώς να μείνουν γαντζωμένοι στην ιδέα κάποιας ετεροκανονικότητας. Γυναίκες σε σειρές εγκαταλείπουν τη σύντροφό τους για έναν άντρα σύντροφο και η bi ταυτότητα δεν υπάρχει καν σαν λέξη στους διαλόγους της σειράς. Δεν είναι νέο. Τα bisexual άτομα αντιμετωπίζονται με δυσπιστία τόσο από τoυς straight, όσο και από τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Είμαστε κοινωνικά τυφλοί ή η συμπεριληπτικότητα της ερωτικής επιθυμίας των bisexual ατόμων είναι πολύ περίπλοκο για να το χωρέσουν τα μυαλά που μεγάλωσαν στην -πολλές φορές τραγική- πραγματικότητα μιας ελληνικής, πυρηνικής οικογένειας;
Μιλήσαμε με τρεις bisexual: τη Φαίη (28 ετών), τον Στέφανο (48 ετών) και τη Χριστίνα (29 ετών). Απάντησαν στις ερωτήσεις μας για το πώς είναι να κινείται κανείς στον πλανήτη Ελλάδα ως bisexual, ποια είναι τα πιο βλακώδη στερεότυπα που στοιχειώνουν τη σεξουαλική τους ταυτότητα και το πώς ακόμα και η τέχνη παριστάνει την ανενημέρωτη ή την τυφλή σε ό,τι τους αφορά.
Το bi erasure το βιώνουμε από την πρώτη στιγμή, τόσο από straight άτομα που νομίζουν ότι απλά είναι ένα μεταβατικό στάδιο στην ομοφυλοφιλία.
Έχετε κάνει come out ως bisexual; Αν ναι, πώς αντιμετωπίστηκε από τους οικείους σας;
Στέφανος: Για έναν αρρενωπό και μη-queer, bi άντρα, το coming out δεν έχει ποσώς τη βαρύτητα που έχει π.χ. για μια τρανς έφηβη. Έχω μιλήσει σε στενό κύκλο, οι παραέξω δεν θα έπαιρναν στα σοβαρά ότι είμαι οτιδήποτε άλλο εκτός από βαρετός straight.
Χριστίνα: Αν εννοείτε αν υπήρξε μία κρίσιμη στιγμή coming out, όχι. Και προσωπικά δεν βρίσκω ότι υπάρχει και αναγκαιότητα για κάτι τέτοιο (αναγνωρίζοντας βέβαια ότι μιλάω ως bi femme γυναίκα, όχι ως τρανς άτομο). Οι κοντινοί μου άνθρωποι σαφώς και γνωρίζουν την ταυτότητά μου και είναι υποστηρικτικοί. Απέναντι στους υπόλοιπους έχω την αρχή ότι δεν κρύβομαι, αλλά δεν χρειάζονται και διακηρύξεις που αφορούν την προσωπική μου ζωή γενικότερα.
Φαίη: Καθώς είμαι ήδη 10 χρόνια bi, όλοι οι άνθρωποι της ζωής μου το έμαθαν σταδιακά. Τα πρώτα χρόνια είχα φόβο ότι κάτι τέτοιο θα αντιμετωπιστεί με άσχημο τρόπο, ευτυχώς διαψεύστηκα. Στους γονείς μου χρειάστηκε να το εξηγήσω αρκετές φορές, αλλά πλέον βρισκόμαστε στην ίδια σελίδα.
Πιστεύετε ότι υπάρχει μια γενικότερη δυσπιστία απέναντι στην bi ταυτότητα;
Στέφανος: Βεβαίως, αυτό που λέγεται bi αφάνεια (bi erasure) ζει και βασιλεύει και αποτελεί την κυρίαρχη στάση: οι bi άντρες είναι «μάλλον κρυφές αδερφές», οι bi γυναίκες είναι «μάλλον ασυνεπείς λεσβίες» κτλ. Όταν βεβαίως τα bi άτομα δεν «περνάμε απλώς μια φάση».
Φαίη: Εννοείται. Το bi erasure το βιώνουμε από την πρώτη στιγμή, τόσο από straight άτομα που νομίζουν ότι απλά είναι ένα μεταβατικό στάδιο στην ομοφυλοφιλία όσο και από άτομα της κοινότητας που θεωρούν ότι με έναν τρόπο είμαστε πιο προνομιούχοι από αυτούς επειδή μπορούμε να κάνουμε σχέσεις και με το άλλο φύλο.
Χριστίνα: Τεράστια. Και από τα straight άτομα, και μέσα από τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Είτε λόγω ομοφοβίας, είτε επειδή δεν είμαστε gay all the way -λες και διαπράττουμε κάποιου είδους προδοσία, ακόμα κι επειδή τα τελευταία χρόνια σε ένα κομμάτι του ίντερνετ ο όρος άρχισε να προβάλλεται ως απαρχαιωμένος και «προβληματικός». Σε κάθε περίπτωση πάντως, είναι απογοητευτικό να μην ακούγονται τα ίδια τα bi άτομα και οι κοινότητές τους.
Εσείς έχετε αντιμετωπίσει κάτι τέτοιο; Ατάκες που να υποδηλώνουν ότι «δεν γίνεται» να υπάρχει bi ταυτότητα;
Φαίη: Πριν 7-8 χρόνια θυμάμαι είχα ακούσει από μια λεσβία ότι δεν εμπιστεύεται τις bi γυναίκες, γιατί στην πραγματικότητα δεν ξέρουν τι θέλουν. Η πιο συχνή ατάκα που έχω ακούσει είναι ότι «κάποτε πρέπει να αποφασίσεις», λες και πρόκειται να δηλώσω σχολές με προτίμηση κατάταξης μετά τις πανελλήνιες στο μηχανογραφικό μου. Ευτυχώς αυτό το στερεότυπο της «αναποφάσιστης» σεξουαλικότητας σιγά σιγά καταρρίπτεται.
Στέφανος: Φυσικά. Πολλοί γκέι φίλοι μου αρνούνται ότι είμαι bi. Ισχυρίζονται ότι απλώς «μου αρέσουν και άντρες». Άπαξ και μου αρέσουν οι γυναίκες (και το γνωρίζουν), δεν μπορεί να είμαι κάτι άλλο από straight.
Χριστίνα: Εννοείται. Και παλιότερα τα έχω εσωτερικεύσει και αναπαράξει απέναντι στον εαυτό μου -για κάποια χρόνια δήλωνα ότι είμαι straight που «απλώς» μου αρέσουν και οι γυναίκες, πιστεύοντας πως αν η έλξη δεν είναι 50-50 δεν είμαι πραγματικά αμφισεξουαλική. Βέβαια μετά κατάλαβα πως ποτέ η έλξη για 2 άτομα, ανεξαρτήτως φύλου δεν είναι ίδια. Και πως η bi ταυτότητα είναι ρευστή και όμορφη και μας κάνει να αμφισβητούμε τις βεβαιότητές μας.
Πολύς κόσμος θεωρεί ότι εφόσον bi σημαίνει δύο, ελκόμαστε μόνο από (cis) άντρες και γυναίκες. Αυτό βέβαια είναι πλάνη…
Ποια είναι τα πιο χαζά ή προβληματικά στερεότυπα που ακολουθούν τη bi ταυτότητα;
Στέφανος: Ότι έχουμε διπλάσιες πιθανότητες να μην τη βγάλουμε μόνοι μας το Σαββατόβραδο, γιατί μας αρέσουν όλα τα άτομα ανεξαρτήτως φύλου. Λες και τα μονοσεξουαλικά άτομα βγαίνουν με οποιοδήποτε άτομο του φύλου της αρεσκείας τους.
Χριστίνα: Μια εύκολη απάντηση θα ήταν ότι είμαστε αχόρταγες τσούλες, αλλά ως αχόρταγη τσούλα δεν είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος να το αποδομήσω. Προσωπικά θεωρώ ότι η πιο προβληματική αντίληψη γύρω από την bi ταυτότητα είναι πως αυτή είναι τρανσφοβική, και πως εγκλωβιζόμαστε στο έμφυλο δίπολο. Πολύς κόσμος θεωρεί ότι εφόσον bi σημαίνει δύο, ελκόμαστε μόνο από (cis) άντρες και γυναίκες. Αυτό βέβαια είναι πλάνη, και γιατί η ερμηνεία δεν βρίσκεται στην ετυμολογία, αλλά και επειδή ιστορικά η αμφισεξουαλικότητα σήμαινε ομόφυλη και ετερόφυλη σεξουαλική συμπεριφορά. Στην πραγματικότητα, αν μελετήσει κανείς queer ιστορία, θα διαπιστώσει ότι bi ακτιβιστές/ριες ήταν οι πρώτοι που αμφισβήτησαν το δίπολο του φύλου και συνεργάστηκαν με την τρανς κοινότητα. Χάρη σε αυτούς τη δεκαετία του ’80 από το LG περάσαμε στο LGBT.
Φαίη: Ότι δεν είμαστε πιστοί στις σχέσεις μας (όταν πρόκειται για μονογαμικές), ότι είμαστε σε άρνηση για την «πραγματική» σεξουαλικότητα μας, ότι πρέπει να είμαστε 50-50 στις προτιμήσεις μας αλλιώς γέρνουμε προς μια πλευρά περισσότερο.
Πώς είναι το να ζει ένα bi άτομο στην Αθήνα; Υπάρχει pool γνωριμιών; Είναι εύκολο να γνωρίσετε ανθρώπους που να δέχονται το duality της σεξουαλικότητάς σας;
Φαίη: Το pool γνωριμιών είναι το ίδιο πάνω κάτω που υπάρχει και για τις υπόλοιπες σεξουαλικότητες. Πλέον νομίζω ότι όλο και περισσότερα άτομα κάνουν come out ως bisexual και αυτό πια έχει ως αποτέλεσμα όταν μιλάω για τη σεξουαλικότητα μου να μην έχω σχεδόν ποτέ κάποια αντίδραση πέραν του «Α ναι; Ωραία».
Χριστίνα: Εντάξει, οι straight άντρες που νομίζουν ότι θα ικανοποιήσω τη φαντασίωσή τους για τρίο και οι λεσβίες που δε θα με πάνε επειδή μου αρέσουν και οι άντρες δεν είναι ασυνήθιστες περιπτώσεις, αλλά με τα χρόνια έχω μάθει να τους αναγνωρίζω αμέσως και να τους αποφεύγω. Γενικώς παράπονο δεν έχω, προτιμώ πάντως σίγουρα να σχετίζομαι με άλλα bi άτομα. Αυτό που μου λείπει, είναι μια αίσθηση κοινότητας.
Στέφανος: Ένας bi άντρας αντιμετωπίζεται από τις γυναίκες ως περιπετειώδης ή ανώμαλος, ενώ από τους άντρες ως hot straight τύπος. Ο διττός ή μάλλον συμπεριληπτικός χαρακτήρας της bi ταυτότητας παραβλέπεται ως ένα είδος εκκεντρισμού.
Ποια bi ταυτότητα; Εδώ π.χ. τους bi χαρακτήρες σε σήριαλ κτλ., όταν τελικά αποκαλυφθεί η συμπεριληπτικότητα της επιθυμίας τους, τους υποδέχονται ως «ααααα, λεσβία / gay ήταν ΤΕΛΙΚΑ»
Είναι complicated οι σχέσεις για τα bi άτομα; Ή είναι όσο complicated είναι γενικότερα οι ανθρώπινες σχέσεις;
Στέφανος: Υπάρχει τίποτε πιο περίπλοκο από τις ανθρώπινες σχέσεις; Ίσως η κβαντομηχανική. Έλα όμως που δεν καταπιανόμαστε όλοι με την κβαντομηχανική…
Χριστίνα: Είναι τόσο σύνθετες όσο οι ανθρώπινες σχέσεις γενικά. Και ευτυχώς, γιατί κάτι τέτοια μας κάνουν ανθρώπους και όχι πχ. κολεόπτερα.
Φαίη: Δεν θα έλεγα ακριβώς περίπλοκες. Κάθε μη ετεροκανονική σχέση ενδεχομένως να έχει κάποιες δυσκολίες που να αφορούν ζητήματα καθημερινότητας, πόσο ανοιχτά είναι τα άτομα με τη σεξουαλικότητα τους, αν ζουν openly μπροστά σε τρίτους, αν τα ενδιαφέρουν ζητήματα όπως αυτά της οικογένειας που είναι κάπως πιο δύσκολα στα ζευγάρια του ίδιου φύλου. Κατά τα άλλα προσωπικά τα ίδια προβλήματα αντιμετωπίζω σε όλες μου τις σχέσεις.
Θεωρείτε ότι η bi ταυτότητα συμπεριλαμβάνεται ισάξια στην τέχνη, τον δημόσιο λόγο, την τηλεόραση, κτλ;
Φαίη: Όχι. Σίγουρα όχι. Για χρόνια οι ξένες σειρές και οι ξένες ταινίες δεν έλεγαν καν τη λέξη. Μπορεί να υπήρχε ο πρωταγωνιστικός ρόλος μιας γυναίκας που να είχε σχέσεις και με άντρες και με γυναίκες και δεν λεγόταν ποτέ ρητά ότι ήταν bisexual. Κάτι τέτοιο δεν το βλέπαμε όταν αφορούσε gay/λεσβίες. Ευτυχώς και αυτό τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αλλάζει.
Στέφανος: Ποια bi ταυτότητα; Εδώ π.χ. τους bi χαρακτήρες σε σήριαλ κτλ., όταν τελικά αποκαλυφθεί η συμπεριληπτικότητα της επιθυμίας τους, τους υποδέχονται ως «ααααα, λεσβία / gay ήταν ΤΕΛΙΚΑ».
Χριστίνα: Συμπεριλαμβάνεται συνήθως με όρους έμμεσου ηθικού πανικού, μιας και οι bi ήρωες συνήθως είναι οι σέξι κακοί της υπόθεσης. Βέβαια προτιμώ την αναπαράσταση της σέξι κακιάς που παρασύρει αθώους άντρες και γυναίκες στην ακολασία, από έναν πολιτικά ορθό μα αδιάφορο χαρακτήρα που θα μπάζει από το παράθυρο το concept της πυρηνικής οικογένειας, αλλά με LGBT friendly τρόπο. Ωστόσο κάποια στιγμή θα χαιρόμουν να έβλεπα ενδιαφέροντες χαρακτήρες που μοιάζουν με κανονικούς ανθρώπους και όχι με εξιδανικευμένες πλατωνικές μορφές.
.
Διάβασε ακόμα: Τα πολυσυντροφικά άτομα δεν είναι εξωγήινοι