Για να ανακαλύψουμε τις ρίζες του ελληνικού καφέ οφείλουμε να γυρίσουμε πολλά χρόνια πίσω. Να ταξιδέψουμε στα βάθη της Ανατολής και συγκεκριμένα στους Βεδουίνους που άφηναν την χύτρα με τον καφέ πάνω στην άμμο που κάλυπτε τα κάρβουνα, προκειμένου να τα κραταέι αναμμένα. Έτσι καθιερώθηκε το ψήσιμο του καφέ στην άμμο. Κοινώς χόβολη. Με το πέρασμα των χρόνων ο καφές ταξίδεψε δυτικά μέσω των Αράβων, αργότερα στους Οθωμανούς και γρήγορα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας στα παράλια της Σμύρνης, στην Κωνσταντινούπολη και στην Θεσσαλονίκη. Στα μισά του 18ου αιώνα η φήμη του εξαπλώθηκε στην Αθήνα και έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας μας.
Αυτή η γρήγορη εισαγωγή είναι μία αναδρομή και επεξήγηση αν τελικά ο καφές είναι ελληνικός ή τούρκικος. Όπως και να τον ονομάσεις, σημασία έχει η γεύση και οι ιστορίες που δημιουργούνται γύρω από ένα φλυτζάνι μερακλίδικου καφέ. Ένα φλυτζάνι που τα τελευταία χρόνια διακρίνω πως δεν μπορείς να το απολαύσεις παντού.
Μία βόλτα σε mainstream café μ’ έχει κάνει να ανακαλύψω πως δεν σερβίρουν όλοι ελληνικό καφέ. Όχι να τον φτιάξουν στη μηχανή (αστειότητα) αλλά να μη σερβίρουν καθόλου. Είναι λογικό στην εποχή των σπάνιων χαρμανιών και των εξειδικευμένων cafes, ο ελληνικός καφές να μην είναι η πρώτη επιλογή των πελατών αλλά διάολε πως γίνεται ν’ ανοίγεις καφέ και να μην έχεις στο menu την πιο παραδοσιακή επιλογή.
Ο ελληνικός καφές δεν χρειάζεται σεμινάρια και πανάκριβη μηχανή ώστε να τον πετύχεις. Ένα μπρίκι και μεράκι είναι ο συνδυασμός για την τέλεια γεύση. Ο ελληνικός καφές είναι ο καφές που μας γεμίζει αναμνήσεις. Από τα καφενεία όπου οι άνδρες έπιαναν πολιτική και αθλητική συζήτηση, από τα σπίτια που μαζεύονταν οι γυναίκες για τη δική τους ατζέντα, ο ελληνικός καφές αποτελούσε μία τελετουργία. Πρόκειται για τον καφέ που είναι συνδεδεμένος με τις πιο όμορφες αλλά και άσχημες στιγμές μας. Όπως ακριβώς ο κύκλος της ζωής. Είναι ο καφές που θα απολαύσεις περισσότερο ένα καλοκαιρινό πρωινό σ’ ένα νησί με θέμα το γαλάζιο ή τον χειμώνα σ’ ένα γκρίζο τοπίο με την βροχή να φτιάχνει το καλύτερο soundtrack.
Είναι ο καφές που σερβίρεται σε κηδείες και μνημόσυνα. Είναι παρηγοριά. Κάνε εικόνα να πας σε μνημόσυνο με latte και brunch. Ας σοβαρευτούμε. Επίσης η ανάγνωση του μέλλοντος μέσα από το φλιτζάνι του ελληνικού καφέ μπορεί να γίνει μία διασκεδαστική παρένθεση σε μία παρέα. Μπορείς να το πετύχεις αυτό με freddo espresso ή με macchiato; Προχωράμε.
Ο ελληνικός καφές είναι η σύνδεση του χθες με το σήμερα. Κάποιοι τον χαρακτηρίζουν ως τον «καφέ των παππούδων μας» ή τον πιο cult καφέ που κυκλοφορεί εκεί έξω. Ας είναι. Ποιος είπε ότι δε θέλουμε την cultίλα στη ζωή μας. Το «φέρτε πίσω τον ελληνικό μας» είναι το νέο σύνθημα που πρέπει να ακουστεί πιο δυνατά από ποτέ. Ή στην τελική «φέρτε πίσω τα καφενεία μας» και μείνετε εσείς με τα moccachino σας.
