H Kafka κρατά σημειώσεις για τους δίσκους που σημάδεψαν τη ζωή της

Την Κατερίνα Καφεντζή δεν την έχεις δει, αλλά την έχεις ακούσει. Μπορεί, βέβαια, να έχει περάσει από δίπλα σου σε κάποιο πολυσύχναστο δρόμο, να έχετε μοιραστεί μερικά τετραγωνικά σε ένα μικρό βιβλιοπωλείο ή να έχεις ανταλλάξει μια αυτοματοποιημένη καλημέρα μαζί της καθώς πλήρωνες για τον καφέ σου. Όπως η ίδια αναφέρει παρακάτω, αποφεύγει τα φλας, οπότε στο πρόσωπό της, κατά την προσπάθειά μας να δημιουργήσουμε τα χαρακτηριστικά της, εμφανίζεται ένα μεγάλο ερωτηματικό. Η αρχαία τέχνη της φυσιογνωμικής, ωστόσο, δεν πρόκειται να μας απασχολήσει εδώ.

Όσο άγνωστη είναι για το ευρύ κοινό η φυσιογνωμία της, άλλο τόσο οικεία είναι η φωνή της στους αισθητικούς υποδοχείς μας. Η Kafka είναι μουσικός επιμελητής, παραγωγός ραδιοφωνικών εκπομπών, διευθύντρια, σύμβουλος ραδιοφώνων (ΕΡΤ, En Lefko) σεναριογράφος ντοκιμαντέρ και ιστορικός ερευνητής. Πάνω απ’ όλα, όμως, είναι υπαρκτό πρόσωπο και είμαστε στην ευχάριστη θέση να το επιβεβαιώσουμε μετά τη συζήτησή μας. Μία από τις πιο γνωστές και σημαντικές φωνές του ελληνικού ραδιοφώνου μιλάει στο Provocateur και φωτογραφίζεται πίσω από τους δίσκους-κεφάλαια της ζωής της.

Οι 5+1 δίσκοι ακολουθούν μια χρονολογική σειρά και φιλτράρονται σαν συνοπτική διαδικασία μνήμης. Κατά τ᾽ἀλλα, η εποχή που μας έλαχε κουβαλάει ατελείωτη πληροφορία, θολές και σύντομες αναμνήσεις, με την τυραννία της επιλογής πιο ανισόρροπη από ποτέ. Οπότε προσπαθώ να μη πολυζαλίζω τον έρωτα των ακροατών, τους φτάνει και περισσεύει το κινητό στο χέρι. Για δυο πράγματα αισθάνομαι σίγουρη. Είμαι ευγνώμων στους ανθρώπους του Nostos 100,6 καθώς μου άνοιξαν μια πόρτα που είχα κλείσει πίσω μου και χωνέψει το κλειδί της. Όσο για το μέλλον της μουσικής είναι ήδη, εδώ: η διαδικασία ανακάλυψης των τραγουδιών γυρνάει στο μεσαιωνικό μοντέλο (γύρω στα 1000 μ.Χ.), όταν οι συνθέσεις είχαν τεράστια δημοτικότητα αλλά ανώνυμους δημιουργούς. Ήμουν ανέκαθεν κατά των φλας και της υστεροφημίας, οπότε καλή προσαρμογή σε όλους μας.

1α. Verdi – Otello (1974) Jon Vickers, Mirella Freni, Peter Glossop, Berlin Philharmonic, Chorus Of The Deutsche Oper, Berlin – HERBERT VON KARAJAN

Ο θάλαμος υποδοχής. Δε ξέρω πόσο βαθιά πίσω στο χρόνο μπορείς να σκάψεις αλλά αυτή είναι η πρώτη μου ανάμνηση δίσκου, ως αντικείμενο, ως ακροαστική συνήθεια στο πικαπ του μπαμπά μου. Kαι η πρώτη μου επίσης εικόνα για τη blackface βαφή από λευκό καλλιτέχνη. Μόλις είχε επιστρέψει η θεία μου από τη Νέα Υόρκη για να ξαναφύγει, με παρακολουθούσε να μεγαλώνω σε δόσεις, ήμουν 5 χρονών όταν έβαλε το δώρο μου να παίζει. Βαριά αντἠχηση σαιξπηρικών διαστάσεων για το τι σημαίνει ανθρώπινο είδος, μελαγχολική στράτα και μπούσουλας για ενα μικρό παιδί που ντρεπόταν να κάνει ερωτήσεις και δεν πρόλαβε ποτέ να χορτάσει τη θεία του μιας και ήταν λογοδοσμένη με το δράμα της μουσικής (όπερας).

1β. Mάρκος ή Μαρκάκης Μιχαλάς – Μια νύχτα στην Ανατολή (1953)

Απὀ τη δύση στην ανατολή από την όπερα στο μπουζούκι του Πειραιά. Η πρὠτη μου επαφή με δίσκο 78 στροφών και απ᾽όσο γνωρίζω η μοναδική ηχογράφηση, σύνθεση και στιχουργική απόπειρα του αδερφού της γιαγιάς μου, ο οποίος κάποια στιγμή αποφάσισε να τοποθετήσει τα δάχτυλα μου πάνω στο άγιο του μπουζούκι για να μάθω διπλοπενιές. Όλα αυτά την ίδια εποχή που προσπαθούσα να μιμηθώ με το λάρυγγα και το διάφραγμά μου μια κολορατούρα σοπράνο. Στ᾽ὀνομα ποιάς μουσικής αρχής και διαπαιδαγώγησης, μπήκαν όλα αυτά στον ίδιο κουβά, δεν ξέρω.

2. Kate Bush – Aerial (2005)

O δίσκος που έβαλα στο γιο μου ν᾽ ακούσει όταν ήταν 2 ετών. Ο δίσκος που άκουσα και είδα να παίζει μπροστά μου στο Hammersmith Apollo επειδή η Kate Bush αποφάσισε ξαφνικά να εμφανιστεί στη σκηνή για δεύτερη φορά μετά από 35 χρόνια. Η Kate Bush που ενίοτε βλέπω στον ύπνο μου. Η Kate Bush που αν τη συναντούσα δε θα ήθελα να κουβεντιάσουμε το παραμικρό για μουσική.

3. Kendrick Lamar – Good Kid, M.A.A.d City (2012)

Η ολική μου επαναφορά στο Hip Hop και λίγο αργότερα στην τραπ, συνέπεσε και με την αφόρητη βαρεμάρα μου απέναντι στα σκονταφτομπιτ re-edits μαζί και στα κατατονικά φωνητικά κάθε διάσημου ράκους επάνω σε μινιμαλ ηλεκτρονικά ξεψυχίσματα. Η κατάθλιψη ως μόδα δεν θα έπρεπε να είναι μόδα ανέκαθεν προτιμούσα τους ραψωδούς της ραπ να φτύνουν λέξεις από το να ακούω την κούκλα Chucky σε μουσικό sequel.

4.Christoper C. King-Αlexis Zoumbas (2014)

Η μισή μου καταγωγή αποτυπωμένη σ´ένα δίσκο. Η επιστροφή μου μετά από πολλά χρόνια στις πλάκες γραμμοφώνου και στην Ήπειρο. Η Ήπειρος όπως την έμαθα από τα τραγούδια του παππού μου και την έζησα τελικά μέσα από την καρδιά ενός παραγωγού, ερευνητή και συγγραφέα του Christoper King. Ενός αμερικανού που με έψαξε και με αντιλήφθηκε πρώτος όταν συναντηθήκαμε, δίχως να γνωρίζει πως μερικά χρόνια νωρίτερα τον είχα κάνει εικόνισμα στον τοίχο του γραφείου μου. Ο κόσμος δεν έχει κέντρο ούτε άκρα. Ποτέ δεν θα καταλάβω που αρχίζουν οι κόκκινες κλωστές δεμένες κι αν πράγματι κόβεται ο ομφάλιος λώρος.

5.Johnny Cinco – iSWEARIII (2021)

O δίσκος που έβαλε ο γιός μου ν᾽ακούσω πριν από μισό χρόνο με κάποια από τα κομμάτια που έγραψε στα δυο αυτά χρόνια της καραντίνας. Ο δίσκος που έφτασε στο νουμερο 23 των αμερικανικών charts με έναν 17χρονο, έλληνα παραγωγό στα credits. Περήφανη όσο δεν πάει, αλλά δύσκολη πίστα σ᾽ενα σπίτι με τόσα μουσικά εναύσματα και με μια μαμά που έχει συχνά την τάση να αποδομεί τη χρήση και τη χρησιμὀτητα της μουσικής βιομηχανίας.