Σκεφτόμουν τις προάλλες μήπως είναι καιρός να μιλήσουμε για το ενδεχόμενο “εθισμού” κάποιου στην ψυχοθεραπεία και στον ψυχοθεραπευτή του κατ’ επέκταση. Με ακύρωσα κατευθείαν. Ποιον εθισμό στην ψυχοθεραπεία; Εδώ δεν μιλάμε καν για την ψυχοθεραπεία. Δεν πάμε καν για ψυχοθεραπεία. Γνωρίζουμε ανθρώπους που παλεύουν με τις κρίσεις πανικού χωρίς να απευθύνονται σε έναν ειδικό, καταδικάζοντας τους εαυτούς τους σε αιώνια μοναξιά ενάντια σε ένα τσουνάμι. Κάπου εκεί ήρθε ένα βίντεο της Μαίρης Συνατσάκη με τίτλο “13 χρόνια ψυχοθεραπείας σε 42 λεπτά” που πρέπει να σόκαρε πολλούς. Θες γιατί μια γυναίκα βάζει την ψυχή της στο τραπέζι εδώ και 13 χρόνια; Θες γιατί αυτά τα 13 χρόνια τα σπάει σε πενταράκια σε ένα βίντεο δημόσια; Θες γιατί μιλάει ανοιχτά -όσο μπορεί, για να γλιτώσει το να την κατασπαράξουν πιασάρικοι τίτλοι σε media- για τους λόγους που την οδήγησαν σε εκείνη την κλισέ εικόνα του ντιβανιού ή της πολυθρόνας ενός γραφείου ψυχολόγου;
Η Μαίρη Συνατσάκη, έκανε κατάθεση ψυχής αλλά όχι μόνο αυτό. Απενοχοποίησε την ψυχοθεραπεία, το να ζητάμε βοήθεια, το να ασχολούμαστε με τον εαυτό μας χωρίς να νιώθουμε ενοχές, ούτε εγωιστές, ούτε “snowflakes”, όπως συχνά αποκαλούνται όσοι θυσιάζουν την ευκολία της παθητικότητας στη ζωή, για αλλαγή προς το καλύτερο. Ή τουλάχιστον το “συνειδητότερο”. Δεν πρέπει να υπάρχει αυτή η λέξη.
Σε ένα 42λεπτο βίντεο, μιλάει για όλες τις εμπλοκές της με το concept “ψυχοθεραπεία”, για όλα εκείνα τα άγχη που πολλές φορές βιώνουμε σιωπηλά στα κεφάλια μας, ενώ όλοι γύρω μας θεωρούν πως όλα τα έχουμε λυμένα και στο μυαλό μας χαρούμενες αγελαδίτσες βόσκουν σε καταπράσινα λιβάδια. Disclaimer: καμία αγελαδίτσα. Κουβάρια σκέψεων μας προκαλούν κάτι σαν πανικό, αλλά αν μας ρωτήσεις τι σκεφτόμαστε, δεν μπορούμε να σου απαντήσουμε. Δεν ξεμπλέκεται το κουβάρι.
Η Μαίρη Συνατσάκη έφτασε στον ψυχολόγο έχοντας μια γεμάτη βαλίτσα με ενδιαφέρουσες ιστορίες να αφηγηθεί. Από κρίσεις πανικού και διατροφικές διαταραχές μέχρι τάσεις αυτοκαταστροφής. Πράγματα τα οποία μπορεί να απασχολούν τους διπλανούς μας αυτή τη στιγμή, ζητήματα καθόλου σπάνια, καθόλου εξαιρέσεις, κι όμως επιμένουμε να τα αντιμετωπίζουμε ως τέτοια. Γιατί; Γιατί κανείς δεν μιλάει για αυτά. Γιατί τα περνάμε στο mute, δίνοντας μικρές καθημερινές παραστάσεις, που και οι ίδιοι κοντεύουμε να πιστέψουμε, γιατί τα ταϊζόμαστε ως αφορμές για οίκτο και για ντροπή, όχι σαν ζητήματα που μπορούν να μας τραυματίσουν ψυχολογικά, όπως ακριβώς μια άγαρμπη κίνηση μπορεί να τραυματίσουν το μικρό δαχτυλάκι του ποδιού μας. Τόσο ασυνείδητα, τόσο ανθρώπινα.
Στο βίντεο μαθαίνεις με τον πιο απλό τρόπο πώς ξεκινάς την ψυχοθεραπεία, ποια είναι τα εμπόδια που σου βάζει ο εαυτός σου, ποια είναι τα στάδια που περνάς, η ασυναίσθητη άρνησή σου να μιλήσεις για εκείνα τα βαθιά ζητήματα, που ακόμα και όταν ένας πολύ καλός φίλος σού τρίβει στα μούτρα αλλάζεις θέμα και κάνεις χιούμορ. Γιατί έτσι έχεις μάθει. Ακόμα και να γελάς με τα τραύματά σου, αρκεί να μην τα αγγίξεις. Στο βίντεο μαθαίνεις και κάτι ακόμα. Το πώς μπορεί ένα τέτοιο βίντεο, που βάζει το ζήτημα της ψυχικής υγείας στον δημόσιο διάλογο, να ευτελιστεί με αστείους τίτλους, κίτρινης απόχρωσης, για το καλό των click. Ναι, δεν είναι οι κρίσεις πανικού το θέμα. Ούτε η βουλιμία. Ούτε οι δύσκολοι χωρισμοί. Ούτε η ζωή της Μαίρης Συνατσάκη μέσα από την κλειδαρότρυπα. Το θέμα είναι πως επιτέλους κάποιος σταμάτησε να λουστράρει το περιτύλιγμα της τέλειας εικόνας και μίλησε για όσα φοβόμαστε να μιλήσουμε, σαν να πληρωνόμαστε για αυτό.
Μαίρη, σε ευχαριστούμε για ένα απαραίτητο βίντεο σε μια κοινωνία που θεωρεί την ψυχική υγεία πολυτέλεια, σε ένα κράτος που δεν έχει κάνει το ελάχιστο για να την αξίζουμε όλοι. Σε μια εποχή που τα ψυχοσωματικά μας έχουν γίνει καθημερινότητα, οι κρίσεις πανικού μας λένε την πρώτη καλημέρα της ημέρας και αρνούμαστε να ζητήσουμε άδεια ακόμα και αν είμαστε τρία βήματα μετά το burnout, κλαίγοντας με το λάπτοπ ανοιχτό.