Ο σεξιστικός λόγος έχει πολλές μορφές, άλλες περισσότερο κι άλλες λιγότερο ορατές.
Αν χρησιμοποιείς τις κάτωθι φράσεις δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είσαι σεξιστής. Αλλά, ο σεξιστικός λόγος δεν είναι αθώος. Είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο αναπαραγωγής παραδοσιακών πατριαρχικών δομών και φυσικά των ανισοτήτων. Καθημερινά, ερχόμαστε σε επαφή με φανερό και λανθάνοντα σεξισμό. Ας ειπωθεί, ακόμη μια φορά, τι συνιστά σεξισμό. Σεξισμός θεωρείται κάθε πράξη, χειρονομία, οπτική αναπαράσταση, προφορικός ή έγγραφος λόγος, πρακτική ή συμπεριφορά που βασίζεται στην ιδέα ή στον υπαινιγμό ότι ένα πρόσωπο ή μια ομάδα προσώπων υπερέχει λόγω του φύλου του. Οι παρακάτω φράσεις είναι σεξιστικός λόγος.
Φυσικά ζούμε σε μια κοινωνία που επιβραβεύει τους αδύνατους καλογυαλισμένους σελέμπριτι σε social media και έχει μάθει να γιορτάζει την απώλεια κιλών σαν τα Χριστούγεννα. Το κάνουμε όλοι. Απροκάλυπτα ή σε μηνύματα σε chat. Υποθέτουμε ως επαΐοντες (ενοχλητικοί και ανυπόφοροι ξερόλες) ότι το σώμα με τα παραπάνω κιλά ήταν κακό -άρα υιοθετούμε το κοινωνικό στίγμα της λιποφοβίας και φυσικά την τόσο στερεοτυπική αντίληψη που έγινε βίωμα των γυναικών ότι χαιρόμαστε όταν χάνουμε κιλά, βρισκόμαστε σε μόνιμη δίαιτα κι όσες δεν επιθυμούμε ένα αδύνατο σώμα δεν είμαστε αρκετά γυναίκες γιατί ουσιαστικά αποτυγχάνουμε να αρέσουμε στους άνδρες.
Υπάρχει ηθελημένη και μη ηθελημένη σεξιστική συμπεριφορά. Ο «γλωσσικός» σεξισμός, που διαιωνίζεται ακόμη και από ανθρώπους που γενικά είναι σαφώς εναντίον του σεξισμού και προσπαθούν να τον καταπολεμήσουν. Αυτοί που ποστάρουν μια φωτογραφία της Κιμ Καρντάσιαν και μια άλλη δίπλα και μας προτρέπουν να μην γίνουμε σαν την Κιμ Καρντάσιαν δεν το ξέρουν ότι αναπαράγουν σεξισμό. Πιστεύουν το αντίθετο.
Pick-me τάση είναι η συμπεριφορά μιας γυναίκας που την κάνει να επιτίθεται στις άλλες γυναίκες με σκοπό να αναδειχτεί αυτή ως σωστή και ηθική και να επιβραβευτεί από έναν άντρα που θα την διαλέξει. Αυτές τις αξίες αποδίδονται από τους άνδρες στις θηλυκότητες με σκοπό να εφησυχάσουμε ως “αδύναμο φύλο” και να σταματήσουμε να διεκδικούμε δικαιώματα. Μια γυναίκα που δε θα διστάσει να επιβεβαιώσει και να αναπαράγει τα χειρότερα πατριαρχικά στερεότυπα για να επιβραβευτεί πλασάροντας τον εαυτό της ως εξαίρεση. Οι χειραφετημένες από την αντρική ματιά (male gaze το λέμε στο χωριό) γυναίκες που περηφανεύονται πως δεν χρειάζεται να δείξουν γυμνό δέρμα για να κερδίζουν έναν άντρα ή μια δουλειά.
Tα έμφυλα στερεότυπα και ρόλοι είναι βαθιά στερεωμένα και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για υπονόμευση και κατάργηση τους. Οι παραπάνω φράσεις αναπαράγουν ξεκάθαρα, τον αυτοπροσδιορισμό των γυναικών, μέσα από τους άνδρες.
Τι gaslighting έχουμε φάει για να χωρέσουμε στο 36 του Zara; Γιατί μας έχουν χειραγωγήσει σε τέτοιο βαθμό που να μετράμε με μεζούρα την περιφέρεια μας, τα μπούτια μας, τη μέση μας, γιατί χαιρόμαστε όταν μπαίνουμε στο τζιν του λυκείου και γιατί ζυγιζόμαστε κάθε μέρα μην ξεφύγουμε; Γιατί οι επιχειρήσεις κάνουν έλεγχο αγοράς, έρευνες και βρίσκουν διαφημιστές που μας δίνουν ότι ζητάμε σε ωραίο περιτύλιγμα. Το αδύνατο, καλλίγραμμο σώμα είναι το ζητούμενο όλων των γυναικών. Μας έχουν πείσει ότι η ζωή μας θα είναι υπέροχη αν φοράμε small.
Αν πληκτρολογήσεις το «single γυναίκα» στο Google θα τραβάς τα μαλλιά σου/ κάποιοι θέλουν να σου κάνουν coaching, κάποιοι αναρωτιούνται τι συμβαίνει στις γυναίκες που είναι ελεύθερες για μεγάλο χρονικό διάστημα, κάποια site ρώτησαν γυναίκες μετά τα 30 γιατί είναι μόνες τους. Αυτό μπόρεσαν να προσθέσουν στον αγώνα για τη γυναικεία ενδυνάμωση. Να κάτσεις να μαλώσεις;
Εμβόλια κάνατε;
Εσωτερικευμένη ομοφοβία κανείς; Η κοινωνία εξακολουθεί να είναι αρκετά ετεροσεξιστική, ικανή να απεικονίσει την ομοφυλοφιλία, τη αμφιφυλοφιλία ως αποκλίνουσες απέναντι στη νόρμα. Ένας άντρας θεωρείται ότι γίνεται «λιγότερο άντρας» αν αποδεχτεί ότι είναι γκέι. Αυτές οι στερεοτυπικές φράσεις προστατεύουν την ανδρική αρρενωπότητα.
