«Η Αστερόσκονη είναι μία ταινία μικρού μήκους, φιλοσοφικού χαρακτήρα που θέλει να μιμηθεί τη στιγμή της έμπνευσης, χωρίς τέλος, χωρίς αρχή. Μια ηθοποιός δίνει συνέντευξη για την προώθηση κάποιας ταινίας που πρόκειται να βγει στους κινηματογράφους. Οι απαντήσεις της μετατρέπονται σε μία εσωτερική – υπαρξιακή αναζήτηση μέσω του κινηματογράφου. Πώς έχουν αποτυπωθεί στην ανθρωπότητα οι αναμνήσεις; Η τεχνολογία κάθε δεκαετίας δημιούργησε μέσω του κινηματογράφου την εικόνα που έχει η συλλογική μας μνήμη για την κάθε εποχή. Η Αστερόσκονη είναι μια κασέτα-ημερολόγιο σε ένα διαστρικό ταξίδι, κάποιων που σε μια γωνιά του σύμπαντος κατάλαβαν πως υπήρχαν».
Ποια είναι το άτομα που θα μας οδηγήσουν με ασφάλεια σε αυτό το διαστρικό ταξίδι; Η Τζωρτζίνα Λιώση και ο σκηνοθέτης Σπύρος Μαλτέζος, στην πρώτη του ταινία μικρού μήκους που χαρακτηρίζεται από τον αυτοσχεδιασμό, τον πραγματικό φωτισμό, τη συνεχόμενη ροή του λόγου και το διαλεκτικό μοντάζ. Λίγο πριν από την επίσημη διαδικτυακή πρεμιέρα της Αστερόσκονης στις 19 Απριλίου, μιλήσαμε με την Τζωρτζίνα Λιώση για το πώς προέκυψε η ιδέα και η συνεργασία της με τον Σπύρο Μαλτέζο, τι σημαίνει η λέξη «έμπνευση» για εκείνη, με τι διασκέδασε περισσότερο, τις δυσκολίες των γυρισμάτων αλλά και το αποτύπωμα που έχει αφήσει η πανδημία τόσο στην ίδια όσο και στην καθημερινότητα όλων.
Από το 2020 στο 2021. Από την αρχή της πανδημίας στη χώρα μας, στη συνέχειά της ένα χρόνο μετά. Τι έχει αλλάξει για εσένα μέσα σε αυτό το διάστημα;
Οι άνθρωποι που δεν είχαν υπομονή την καλλιέργησαν και αυτοί που είχαν την εξάντλησαν. Έχει δημιουργηθεί μία μεγάλη αναταραχή στην ισορροπία όλων μας και την επαναπροσδιορίζουμε με την ελπίδα να επιβιώσουμε σε αυτές τις πολύ καινούργιες και άγνωστες για πολλούς από εμάς συνθήκες.
Ο Λέοναρντ Κοέν, στο κομμάτι του Anthem, υποστηρίζει πως «υπάρχει μία ρωγμή σε όλα, έτσι μπαίνει το φως». Είναι η τέχνη, οποιαδήποτε τέχνη, η «ρωγμή» που χρειαζόμαστε αυτό τον καιρό;
Σίγουρα είναι σε έναν βαθμό, με ό,τι ορίζει ο καθένας για τον εαυτό του ως τέχνη. Είναι πολύ προσωπικό για όλους το τι σημαίνει αυτή η ρωγμή. Για κάποιον είναι το θέατρο, η μουσική, η γλυπτική, για κάποιον είναι μία θέα στην ησυχία της φύσης ή το να φυτεύεις ένα λουλούδι, για κάποιον είναι η μαγειρική ή η γεύση από ένα φαγητό. Πιστεύω πολύ στις ρωγμές αυτές. Προσδίδουν μία γαλήνη που την έχουμε ανάγκη.
Πώς περνάς το χρόνο σου; Aκούς μουσική, διαβάζεις; Υπάρχει κάτι με το οποίο ασχολείσαι πιο έντονα το τελευταίο διάστημα;
Ακούω μουσική από την στιγμή που ξυπνάω όλες τις εποχές. Βλέπω ταινίες, απολαμβάνω το σπίτι μου κάνω τεστ για να μην ζω επικίνδυνα και καταλήγω να ζω επικίνδυνα ό,τι και να κάνω γιατί η πραγματικότητα τον τελευταίο χρόνο μας ξεπερνάει.
Είναι η εποχή που διανύουμε μια καλή ευκαιρία για στοχασμό; Το ρωτάω αυτό γιατί, σε αρκετές περιπτώσεις, ο στοχασμός απαιτεί μοναχικότητα.
Σίγουρα απαιτεί μία ησυχία ο στοχασμός αλλά αυτό μπορεί και να γίνει αφιερώνοντας έστω μία ώρα στον εαυτό σου την ημέρα. Ή ακόμη και μισή σε κάτι που σε απασχολεί. Τελετουργικά. Ψάχνουμε να βρούμε μηχανισμούς αντιμετώπισης σε αυτό που συμβαίνει, που είναι πανανθρώπινο και σχετικά πρωτόγνωρο και ο στοχασμός είναι ένας μηχανισμός. Αυτό που θα πρέπει να μην ξεχνάμε είναι πως δεν χρειαζόμασταν καθολικό lockdown ώστε να έρθουν στην επιφάνεια πράγματα, αρκεί να κρατάμε πάντα λιγο χρονο για τον εαυτό μας και να μας φροντίζουμε.
Πώς προέκυψε η ιδέα της Αστερόσκονης και η συνεργασία με τον Σπύρο Μαλτέζο;
Η ιδέα της Αστερόσκονης υπήρχε από παλιά για τον Σπύρο. Υπάρχουν σκηνές στην ταινία που μπορεί να είχε σκεφτεί ακόμη και 15 χρόνια πριν. Όταν συναντηθήκαμε το 2017 με αφορμή το Project 210 συνεχίσαμε να επικοινωνούμε και να συναντιόμαστε καλλιτεχνικά για άλλα πράγματα. Ο Σπύρος μου κοινώνησε αυτή την ιδέα του το καλοκαίρι του 2018 και σιγά – σιγά αποφασίσαμε να το προχωρήσουμε.
Τι σημαίνει για εσένα η λέξη «έμπνευση» και γιατί επιλέχθηκε -σύμφωνα με το σημείωμα- ως ο κεντρικός άξονας της ταινίας;
Έμπνευση είναι ο λόγος που κάποιος δημιουργεί κάτι, δεν ελέγχεται, έρχεται όταν θέλει εκείνη. Είναι σαν τη ζωή στον πλανήτη, έπρεπε να βρεθούν όλα στις κατάλληλες συνθήκες για να μπορούμε να μιλάμε εμείς σήμερα, έτσι και η έμπνευση δεν ξέρεις πώς και από πού έρχεται, μπορεί να περπατάς, να δεις ένα πρόσωπο και να εμφανιστεί ένα ολόκληρο σύμπαν μπροστά σου. Γέννησε το πρόσωπο την έμπνευση ή εσύ που το κοίταξες; Ποιος ξέρει. Η έμπνευση έρχεται και πρέπει να την προλάβεις πριν χαθεί, έτσι και η Αστερόσκονη, τα πάντα έρχονται και φεύγουν στιγμιαία χωρίς να ξέρεις από πού και πώς.
Υπάρχει κάτι που κράτησες ή ανακάλυψες για τον εαυτό σου, μέσα από την εσωτερική υπαρξιακή αναζήτηση του χαρακτήρα που υποδύεσαι;
Πως δύο άνθρωποι με μία ιδέα και μία κάμερα μπορούν να δημιουργήσουν κάτι. Ας εμπιστευτούμε πιο πολύ τις ιδέες μας και τους εαυτούς μας.
Τα γυρίσματα έγιναν εν μέσω της πανδημίας; Συναντήσατε κάποιες δυσκολίες;
Τα γυρίσματα ξεκίνησαν πριν την πανδημία το καλοκαίρι του 2019, σταμάτησαν για κάποιο διάστημα και συνεχίστηκαν το 2021 με την πανδημία. Είναι κάτι που υπάρχει σαν καταγραφή και μέσα στην ταινία.
Τι να περιμένουμε από την ταινία; Τι σε διασκέδασε περισσότερο;
Τις διαφορετικές αναγνώσεις σε όλα αυτά που συμβαίνουν μέσα στην ταινία, νομίζω πως ο κάθε θεατής θα αισθάνεται διαφορετικά βλέποντας τη. Σίγουρα είναι μια ωδή στον κινηματογράφο ειδικά για τους σινεφίλ. Είναι αρκετά προσωπικό εγχείρημα για τον Σπύρο κι για εμένα οπότε αυτό από μόνο του μας έκανε να απολαύσουμε την διαδικασία και την δουλειά που κάναμε.
«Η Αστερόσκονη είναι μια κασέτα-ημερολόγιο σε ένα διαστρικό ταξίδι». Μπορείς να μας το εξηγήσεις αυτό;
”Hello from the children of planet Earth”. Η ιδέα προήλθεαπό το ηχητικό μήνυμα σε όλες τις γλώσσες που έστειλε η NASA στο διάστημα το 1977 με την ελπίδα να το βρει κάποιος σε ένα άλλο άστρο του γαλαξία. Φανταστείτε κάποιος που δεν γνώριζε τίποτα για την ανθρωπότητα να έβρισκε ένα ηχητικό ημερολόγιο με τις προσωπικές αναζήτησης κάποιου σε διαφορετικές εποχές. Πώς θα ένιωθε αν άκουγε για το τοίχος του Βερολίνου, τη βιομηχανική επανάσταση, τη φιλοσοφία, τις τέχνες, όλα αυτά τα δημιούργησαν άνθρωποι που μέσα τους έχουν ό,τι ακριβώς έχει και ο πιο μακρινός πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος. Αστερόσκονη.
Πώς πιστεύεις πως θα αποτυπωθεί στη συλλογική μνήμη ο τελευταίος ένας χρόνος; Θέλω, αν μπορείς, να σκεφτείς ένα καλό και ένα κακό σενάριο.
Υπάρχουν στιγμές που πιστεύω σε αυτό που ονομάζεται κυτταρική μνήμη και κατ’ επέκταση στην ικανότητα μας να πιάσουμε τα πράγματα από εκεί που τα αφήσαμε. Θα μπορούμε δηλαδή να αγκαλιαζόμαστε, να χορεύουμε, να μαζευόμαστε σε συναυλίες και παραστάσεις να μην φοβόμαστε και να βλέπουμε τα χαμόγελα των γύρω μας. Απ΄την άλλη φοβάμαι πως αυτοί οι μυς κοντεύουν να ατροφήσουν και άρα η καινούρια πραγματικότητα να μας βρει σε μία απόλυτη ανασφάλεια για τα πάντα γύρω μας, για τον κίνδυνο που μπορεί να ελλοχεύει στο παραμικρό, για την παράλυση των κοινωνικών μας δυνατοτήτων και την απομόνωση.
Περισσότερες πληροφορίες για την ταινία, εδώ.