Φάλαινες, άλμπατρος, ένα θαλασσοπούλι με άνοιγμα πτερυγίων όσο ένας αρσενικός μεγάλος λευκός καρχαρίας, ζώα που αποκαλούν σπίτι την Ανταρκτική. Πανύψηλοι παγετώνες και παγόβουνα με μπλε αντικατοπτρισμούς κυριαρχούν στο τοπίο και τα ηλιοβασιλέματα διαρκούν για ώρες. Σε αυτό το αδάμαστο μέρος υπάρχει ένα κατάστημα δώρων.
Το Port Lockroy, ένα μικρό ξύλινο καλύβι, κατασκευάστηκε το 1944 ως η πρώτη μόνιμη βάση της Βρετανίας στην Ανταρκτική και στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε το 1962. Είκοσι χρόνια αργότερα, δύο μέλη της βρετανικής ομάδας έρευνας της Ανταρκτικής επισκέφθηκαν τον έρημο σταθμό. Οι πιγκουίνοι φώλιαζαν ακριβώς απέναντι από την μπροστινή. Σήμερα, οι πιγκουίνοι εξακολουθούν να κουρνιάζουν στα υπαίθρια δοκάρια του κτιρίου και να κρυφοκοιτάζουν περίεργα τα γυάλινα παράθυρα καθώς οι τουρίστες περιηγούνται.
Για το μεγαλύτερο μέρος του έτους, ωστόσο, το κτίριο είναι ακατοίκητο, όπως και η ίδια η Ανταρκτική – το πιο κρύο μέρος στη Γη. Μόνο 4.000 άνθρωποι, κυρίως επιστημονικοί ερευνητές, ζουν στην Ανταρκτική κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και περίπου 1.000 το χειμώνα. Οι εποχιακοί παραθεριστές αριθμούν δεκάδες χιλιάδες. Για λόγους σύγκρισης, ας σημειωθεί ότι περισσότεροι από 2 εκατομμύρια άνθρωποι αποκαλούν την έρημο Σαχάρα πατρίδα.
Αλλά όσο έρημη κι αν φαίνεται η Ανταρκτική, η απληστία της ανθρωπότητας διαμορφώνει τώρα την ήπειρο, σε τέτοιο βαθμό που μεγάλα τμήματα της δεν υπολογίζονται πλέον ως άγρια φύση. Έρημοι σταθμοί είναι διάσπαρτοι σε όλη την ήπειρο, μερικοί εξακολουθούν να κατοικούνται, άλλοι χάνονται εξαιτίας των ακραίων καιρικών συνθηκών και ένας αριθμός παραμένει ικανός για να εδραιώσει γεωπολιτικές αξιώσεις για γη, αλιευτικά δικαιώματα και ορυκτά. Αυτά τα εγκαταλελειμμένα κτίρια, ή σταθμοί «φαντασμάτων» είναι η καταστροφική επιθυμία της ανθρωπότητας να κυριαρχήσει την ήπειρο αυτή. Λιγότερο από το 1 τοις εκατό της Ανταρκτικής είναι χωρίς πάγο. Μόνο τρεις χώρες – οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία και η Αυστραλία – ευθύνονται για περισσότερο από το ήμισυ της περιοχής που έχει διαταραχθεί οικολογικά στην ήπειρο.
Θεωρητικά, το Πρωτόκολλο της Μαδρίτης απαγορεύει την παραμονή περιττών δομών στην ήπειρο και απαιτεί τον καθαρισμό τους από οποιονδήποτε τις χρησιμοποίησε ή τις άφησε. Αλλά οι καθαρισμοί είναι δαπανηροί και υλικοτεχνικά δύσκολοι και η υποχρέωση έχει κενά: Ο κανόνας εξαιρεί οποιεσδήποτε δομές που κατασκευάστηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του πρωτοκόλλου(τα δύο τρίτα όλων των σημερινών σταθμών), ιστορικές τοποθεσίες ή μνημεία και δομές που θα προκαλούσαν περιβαλλοντική ζημιά εάν αφαιρεθούν. Και οι χώρες έχουν έναν πρόσθετο λόγο για να διατηρήσουν αυτές τις δομές σε όρθια θέση: Έχουν στρατηγική αξία. Οι αχρησιμοποίητοι σταθμοί μπορούν ακόμα να σηματοδοτήσουν την παγκόσμια δύναμη μιας χώρας: Είναι σταθμοί φαντασμάτων.
Το κάθε ακατοίκητο κτίριο μπορεί να προκαλέσεις μακροχρόνιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει γυάλες πετρελαίου κοντά σε πληθυσμούς πιγκουίνων και σε νερό όπου ζουν μαλάκια και άλλα ζώα. Κατά μήκος της ακτής, πολλοί νοτιοαφρικανοί σταθμοί (SANAE I, II και III) έχουν συνθλιβεί και θαφτεί από το χιόνι και έχουν εγκαταλειφθεί εντελώς. Ακόμα και οι παροδικές ανθρώπινες επισκέψεις μπορούν να έχουν μακροχρόνιες επιπτώσεις σε ανέγγιχτα κι εξαιρετικά ευαίσθητα περιβάλλοντα. το μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου είχε διαταραχθεί με κάποιο τρόπο, από την επιστημονική έρευνα, τις υποδομές ή τον τουρισμό. Καθώς η ήπειρος έχει γίνει πιο προσιτή, οι χώρες, ακόμη και εκείνες που έχουν δεσμευτεί για την προστασία του περιβάλλοντος, εκμεταλλεύονται τους άφθονους πόρους της.
Η Ρωσία όσο και η Κίνα συνέχισαν να αγωνίζονται για τη Συνθήκη της Ανταρκτικής για να χαλαρώσουν τις απαγορεύσεις εξόρυξης πόρων. Η Αυστραλία ανακοίνωσε επίσης πρόσφατα σχέδια για την κατασκευή ενός νέου αεροδρομίου που οι επιστήμονες λένε ότι θα αυξήσει το οικολογικό αποτύπωμα της ανθρωπότητας στην Ανταρκτική κατά 40 τοις εκατό. Όσο άγρια και έρημη κι αν φαίνεται η ήπειρος, η ανθρώπινη φιλοδοξία την αλλάζει μόνιμα. Προς το χειρότερο.
Με πληροφορίες από The Atlantic
