Το Mank είναι μια ταινία που θα έβγαζε μόνο το Netflix. Τα παραδοσιακά στούντιο του γύρισαν την πλάτη γιατί κόστιζε πολλά, στόχευε σε ένα κοινό που έχει αντοχές να βλέπει ασπρόμαυρες ταινίες μυστηρίου για τον Πολίτη Κέιν, και δεν θα έφερνε στα ταμεία έσοδα. Γιατί του δίνει το πράσινο φως το Netflix; Δεν καταλαβαίνω. Μπορώ να κάνω υποθέσεις για συμφωνίες με τον Φίντσερ να υπογράψει καμιά σειρά της πλατφόρμας. Αλλά η ζωή με έκανε καχύποπτη. Προχωράμε.
Είναι περίπλοκη ταινία. Με πολλά πισωγυρίσματα ιστορικά/ flashbacks κλείνοντας το μάτι στην ΤΑΙΝΙΑ όλων των ταινιών, τον Πολίτη Κέιν και ουσιαστικά τιμώντας την μνήμη του πατέρα Φίντσερ που έγραφε χρόνια το σενάριο. Έχει δυο αφηγηματικά πλαίσια, ο Μανκ θυμάται το Χόλιγουντ των 30s μέσα από προσωπικές αναμνήσεις και ντεμέκ ρομαντισμούς πάνω σε πολιτικές επιλογές και προπαγάνδα (δεν πείθομαι, αν δουλεύεις ήδη στη βιομηχανία κατασκευασμένων ονείρων και κάθεσαι στο τραπέζι του συστήματος, τους προδίδεις όταν γίνεσαι έκπτωτος, είναι άγραφος νόμος). Μικρή παρένθεση, ο Χέρμαν Τζ. Μάνκιεβιτς, Μανκ, δεν το έγραψε, έχει απαντηθεί το ερώτημα, ο Όρσον Γουέλς είναι η απάντηση. Υπήρξε μια μικρή συνεισφορά του Μάνκιεβιτς. Αλλά υπάρχει και το αφηγηματικό πλαίσιο που θέτει ο Τζακ Φίντσερ, δεκαετίες πριν, ανοίγοντας το χρονοντούλαπο σε μια εποχή που οι ταινίες ήταν ο απόλυτος βασιλιάς της ποπ κουλτούρας και έδινε τεράστια εξουσία στους ιδιοκτήτες των στούντιο, πέρα από αμύθητες περιουσίες.
Είναι ένα ταξίδι στο παρελθόν. Εκείνο το παρελθόν που έκανε τον 24χρόνο Όρσον Γουέλς να κοιτάει κατάματα, δηλαδή με ναρκισσισμό, το Χόλιγουντ, σαν Καίσαρας με μούσι. Ήταν τότε που συζητούσε με την RKO να γυρίσει σε ταινία το έπος του Τζόσεφ Κόνραντ “Η Καρδιά του Σκότους”. Αλλά κατέληξε με μια σάτιρα για τον βαρόνο του Τύπου. Είναι και μια ταινία που υπογράφει σκηνοθετικά ο πιο τελειομανής εκεί έξω, ο Ντέιβιντ Φίντσερ που δυστυχώς με τόσες πολλές παράλληλες πλοκές χάνει τον τίτλο του. Η ταινία του σκάει σε μια δύσκολη συγκυρία για την βιομηχανία του θεάματος, ούτε ο Νόλαν δεν κατάφερε να γεμίσει τις αίθουσες. Σκάει για να διεκδικήσει το όσκαρ όμως, σαν μια ερωτική αποστολή στην Ακαδημία. Κρίμα αν του το δώσουν γι αυτή την ταινία. Το αξίζει σίγουρα ο Γκάρι Όλντμαν.
Που ο σκηνοθέτης ακόμη κι όταν τον βάζει σε κλισέ σκηνές να ξερνάει κυριολεκτικά αλήθειες μπροστά στην εξουσία, εκείνος λάμπει. Είναι υποδειγματική, αψεγάδιαστη, ερμηνεία. Γράφτηκαν πολλές κριτικές για την ταινία και τις σημειολογικές αναφορές της στο Δον Κιχώτη. Για κάποιο περίεργο λόγο είδα περισσότερες με το Social Network. Ο Λάνιστερ της καρδιάς μας/Τσαρλς Ντανς στο ρόλο του Γουίλιαμ Ράντολφ Χιρστ είναι πάντα ο ιδανικός κακός κάθε ταινίας και σειράς.
Η Αμάντα Σάιφρεντ, στα 35 της δίνει την πιο ολοκληρωμένη ερμηνεία της καριέρας της, κωμική και δραματική ταυτόχρονα. Υπέροχη ηρωίδα film noir. Κι άλλο ένα κλείσιμο ματιού στον Πολίτη Κέιν: ένας σταυροφόρος με σκοπό να σώσει κόσμο παρακολουθεί μια κυρία παγιδευμένη στα δίχτυα αμοραλιστή εξουσιομανή που βασιλεύει τον κόσμο.
Η ταινία είναι παραφορτωμένη. Είναι καλογυρισμένη. Σε βάζει να ψάξεις τα αρχεία της Wikipedia για το σινεμά του 40 και τους πρωταγωνιστές τους. Μέχρι και στο Μακαρθισμό σε οδηγεί για τον κόκκινο τρόμο. Αλλά είναι αυτοαναφορική οικογενειακή υπόθεση των Φίντσερ, που έχουν ανοιχτές υποθέσεις με τα μεγάλα στούντιο. Και ίσως πρέπει να τις κλείσει ο σκηνοθέτης με αυτή την ταινία.
Ας ανακεφαλαιώσουμε: Πρωταγωνιστής του Mank είναι o κυνικός, αλκοολικός, αυτοκαταστροφικός Χέρμαν Μάνκιεβιτς, με κάταγμα στο πόδι να γράφει το σενάριο του Πολίτη Κέιν, απομονωμένος σε ράντσο στην καλιφορνέζικη έρημο με συντροφιά δυο γυναίκες. Οι ερμηνείες της ταινίας είναι πιθανότατα οσκαρικές. Η σκηνοθεσία όχι και τόσο. Η ιστορία είναι πολιτική, γιατί πιθανότατα ο Φίντσερ θέλει να γίνει Όλιβερ Στόουν από δω και πέρα, με εμμονή στους περιθωριακούς αντιήρωες που ρομαντικά ύψωσαν παράστημα στο σύστημα που τους κατάπιε. Η Λίλι Κόλινς του Emily in Paris είναι αυτό που μου έμεινε περισσότερο από την ταινία. Είναι φρέσκια, είναι ξεχωριστή η ομορφιά της ακόμη και σε ασπρόμαυρο καρέ, είναι φυσικό κωμικό ταλέντο και το μέλλον είναι δικό της.