Αν η απόλυτη καταπάτηση των LGBTQ+ δικαιωμάτων είχε σημαία, θα ήταν αυτή της Ουγκάντα. Σε κείμενο του Guardian, ζητείται στον 21χρονο Ronald Ssenyonga να μιλήσει για τη σύλληψή του και απαντά «Ποια από όλες;». Δεν αργείς να καταλάβεις πως στην Ουγκάντα, τα gay άτομα έρχονται αντιμέτωπα με τον νόμο και την καταστολή, με βάση τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό. Η πανδημία, στο μεταξύ, αποτελεί και μια καλή δικαιολογία για ακόμα περισσότερες συλλήψεις, με αφορμές που συνδέονται με τη διασπορά του κορωνοϊού. Ωστόσο, η ουσία πίσω από τη σύλληψη είναι άλλη.
Καιρό πριν την έξαρση της πανδημίας, η Ουγκάντα είχε κερδίσει τον τίτλο του χειρότερου μέρους στον κόσμο για να είσαι gay, με το κοινοβούλιό της να προτείνει ακόμα και τη θανατική ποινή για κάποιες ομοφυλοφιλικές πράξεις. Η πρόταση μπορεί να μην πέρασε, αλλά οι υπηρεσίες ασφάλειες συνεχίζουν την κακοποιητική τους δράση απέναντι στα gay άτομα, βασιζόμενα σε πληροφορίες από μέλη της κοινότητας που δρουν άτυπα σαν «εκδικητές» μιας καταπιεστικής «κανονικότητας». Δεν είναι μόνο οι αρχές εχθροί της σεξουαλικής ελευθερίας στη χώρα, αλλά και ολόκληρη η κοινωνία.
Τη στιγμή που ο Ssenyonga κάνει δηλώσεις για τους σκοπούς του άρθρου, έχει μόλις βγει μετά από τρεις μήνες στη φυλακή. Για δεύτερη φορά. Ο ίδιος και ο γείτονάς του, Tevin Haris Kifuba, κατηγορήθηκαν ότι έκλεψαν μια τηλεόραση. Δηλώνει πως πρόκειται για παρεξήγηση. Μια παρεξήγηση που τον έφερε ανάμεσα σε άλλα 20 άτομα κατηγορούμενα για «αμελείς πράξεις που ενέχουν τον κίνδυνο διασποράς του ιού».
Όλα ξεκίνησαν ένα κυριακάτικο απόγευμα. Εκείνος βρισκόταν στο καταφύγιο της ΜΚΟ, Children of the Sun. Ενώ εκείνος και οι συγκάτοικοί τους έπλεναν τα δόντια τους, εισέβαλαν στον χώρο αστυνομικοί. Τους διέταξαν να καθίσουν κάτω και να αντιμετωπίσουν τους δημοσιογράφους που είχαν φέρει μαζί τους. Μετά τη «φωτογράφηση» τους έδεσαν «σαν σκλάβους», όπως λέει χαρακτηριστικά, και τους μετέφεραν σε ένα εμπορικό κέντρο γεμάτο από ομοφοβικά άτομα. Κάποια από αυτά τους χτυπούσαν στο πρόσωπο με τα χέρια, άλλα τους πετούσαν πέτρες ή οτιδήποτε έβρισκαν μπροστά τους. Τους φώναζαν και τους καταδίκαζαν.
Μετά φυλακή. Ένας μήνας βασανιστηρίων και χλευασμών. Δεν είχαν επαφές με τους δικηγόρους τους, γεγονός που μεταφράζεται σε καταπάτηση ενός βασικού δικαιώματος κάθε ανθρώπου.
«Πίστευαν ότι είμαστε τίποτα, και πως δεν είχαμε κανέναν στο πλευρό μας. Μας έκαιγαν με ξύλα και μας ανάγκαζαν να ομολογήσουμε πως είμαστε gay», αναφέρει, περιγράφοντας τον τρόπο που βασανίζονταν, καθώς και το πώς οι αστυνομικοί έστρεφαν τους υπόλοιπους φυλακισμένους εναντίον τους. Πριν τη σύλληψή του, περίμενε τη βαθμολογία του, ανυπομονώντας να μπει στο πανεπιστήμιο. Πρακτικά, η ζωή του είχε μπει σε παύση με μια δικαιολογητική βάση που δεν είναι βάση και με πρακτικές που ξεφεύγουν κατά πολύ από τα πλαίσια αυτής της «δικαιολογίας».
Από τη μέρα στο εμπορικό κέντρο, είχε διαρρεύσει ένα βίντεο που έδειχνε την όλη διαδικασία. Μετά από αυτό, ο Ssenyonga, το μόνο που μπορούσε να σκεφτεί ήταν πως πλέον όλοι γνώριζαν πως είναι gay. Δε μπορούσε να επιστρέψει ούτε στο σπίτι του, ούτε στη δουλειά του, σε ένα media shop.
«Έπρεπε να δεχτώ πως είμαι gay γιατί αυτό είμαι. Ράγισα την καρδιά της μαμά μου. Το χωριό είναι έξαλλο. Πριν, μπορούσα τουλάχιστον να επιστρέψω στο χωριό μου. Αλλά έπρεπε να φύγω από το χωριό, και τώρα δεν έχω πουθενά να πάω.»
Το Human Rights Watch δηλώνει επίσημα πως η Ουγκάντα χρησιμοποιεί την πανδημία ως πρόφαση για να περιθωριοποιήσει και να στοχοποιήσει gay άτομα. Η ρίζα των συλλήψεων είναι η ομοφοβία. Οι οργανώσεις που βοηθούν όσους στοχοποιήθηκαν, όπως η Children of the Sun, δηλώνουν την ανασφάλειά τους. Ίσως να μη μπορούν να εξασφαλίζουν πάντα τροφή και άλλα απαραίτητα σε αυτά τα πλάσματα που έχουν βρεθεί στον στόχο. Και μάλιστα τη χειρότερη στιγμή.
Ο Raj Juuko, ένας ακόμα gay άντρας που βρήκε καταφύγιο στην οργάνωση, δήλωσε: «Όταν είσαι gay στην Ουγκάντα, δε θεωρείσαι άνθρωπος. Όταν συμβαίνει ο Covid-19 και το βίντεό σου διαρρέει, πρέπει να ξέρεις πως είσαι μόνος σου».
Ο Raj ήταν σερβιτόρος σε κατάστημα μεγάλης αλυσίδας εστιατορίων. Όταν επέστρεψε στη δουλειά του, ο εργοδότης του τού είπε: «Είμαστε μουσουλμάνοι και δε μπορούμε να ανεχτούμε gay άτομα. Πλέον με την πανδημία, δε μπορεί να πληρώσει ούτε το ενοίκιο ούτε τις ανάγκες του. Δεν έχει πουθενά να πάει και είναι μόνος. Όπως όλοι οι gay στην Ουγκάντα. Μόνος ενάντια σε όλους.
