Υπάρχει στοιχειώδες πλαίσιο δημοσίου διαλόγου; Αγαπάμε τόσο πολύ την πόλωση που στρεφόμαστε σε επιθέσεις ad hominem που αγγίζουν -ενίοτε- τα όρια της ανθρωποφαγίας. Έχουμε αντιληφθεί την ευθύνη μας όταν συμμετέχουμε στους διαλόγους της δημόσιας σφαίρας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης; Είμαστε τόσο φιλελεύθεροι αν αρνούμαστε στον άλλο να συμμετάσχει στο διάλογο/debate; Μήπως πρέπει να μιλήσουμε για την έννοια της ενσυναίσθησης; 

Όλες αυτές οι σκέψεις γεννήθηκαν μόλις έκλεισα το τηλέφωνο στον ευγενέστατο, αξιοσέβαστο, πολύπειρο και -κυρίως- a priori γνώστη της ελληνικής παραδοσιακής κουζίνας Ηλία Μαμαλάκη. Πάρα πολύ εύκολα, με αφορμή τα τέσσερα γραμματόσημα των ΕΛΤΑ με θέμα την “Παραδοσιακή γαστρονομία της Μεσογείου” στο πλαίσιο της προώθησης του φιλοτελισμού και της ταχυδρομικής συνεργασίας των χωρών δες και EUROMED), διακωμώδησα, τρόλαρα, συμμετείχα στη συζήτηση που μετρούσε στο Facebook/Twitter σχετικά με την ελληνική γαστρονομία και την κλισέ επιλογή των ΕΛΤΑ να “σερβίρει” μουσακά και χταπόδι. 

 Δεν υπήρξε καμία αμοιβή. Ήταν μια τιμητική πρόταση. Δεν έχω καμία σχέση με τα ΕΛΤΑ.

Λησμόνησα τη βασική αρχή της δημοσιογραφίας, “δεν πληρώνεσαι για να έχεις άποψη αλλά για να κάνεις ρεπορτάζ”, που μου έμαθαν – πετώντας με στη θάλασσα χωρίς μπρατσάκια- οι παλιοί. Κι αποφάσισα να  απευθυνθώ στον άνθρωπο που υπήρξε ο ιθύνων νους πίσω από τη χορτόπιτα και το αρνάκι των ειδικών γραμματοσήμων EUROMED 2020. Κυρίε Μαμαλάκη γιατί έγινε τόσος ντόρος με το μουσακά των ΕΛΤΑ;

“Λίγο πριν την Άνοιξη δέχθηκα ένα τηλεφώνημα από τα Ελληνικά Ταχυδρομεία. Δεν έχω καμία σχέση με τα ΕΛΤΑ και δεν γνωρίζω κανέναν που να δουλεύει εκεί. Θέλω να το ξεκαθαρίσω. Μου ζήτησαν να τους συμβουλέψω, ετοίμαζαν μια σειρά ειδικών γραμματοσήμων πάνω στην ελληνική παραδοσιακή κουζίνα μας, τονίζω όχι πάνω στην ελληνική γαστρονομία. Είναι δυο διαφορετικές έννοιες. Δεν υπήρξε καμία αμοιβή. Ήταν μια τιμητική πρόταση κι αντιλαμβάνομαι ότι με επέλεξαν επειδή έχω γυρίσει ντοκιμαντέρ με θέμα την ελληνική παραδοσιακή κουζίνα. Το σκεπτικό μου ήταν να τιμήσω την παράδοση μας, να επιλέξω πιάτα αναγνωρίσιμα πανελληνίως, που μπορούμε να τα αποκαλέσουμε “εθνική κουζίνα” και όχι τοπική. Άλλες είναι οι γεύσεις της Ηπείρου κι άλλες των Κυκλάδων. Υπάρχουν όμως δυο πιάτα που τα συναντάμε παντού, το αρνί και η πίτα. Όταν θέλεις να τα φωτογραφίσεις πρέπει να σκεφτείς να είναι μαγειρεμένα έτσι ώστε να μην βγουν σκοτεινά. Δεν αποτυπώνεται εύκολα το φαγητό στις φωτογραφίες. Εννοείται ότι υπάρχουν άπειροι τρόποι να ψήσεις το αρνί. Επέλεξα έναν κοινότυπο, στο φούρνο με πατάτες, σκεπτόμενος ότι θα βγει όμορφη η απεικόνισή του.

Παρά το βρίσιμο που ρίχνουμε, ο μουσακάς είναι ένα εμβληματικό ελληνικό πιάτο, και μάλιστα είναι υπέροχο όταν η πρώτη του ύλη είναι καλή.

Πάμε παρακάτω. Παρά το βρίσιμο που ρίχνουμε, ο μουσακάς είναι ένα εμβληματικό ελληνικό πιάτο, και μάλιστα είναι υπέροχο όταν η πρώτη του ύλη είναι καλή. Εν συνεχεία, θέλησα να συμπεριλάβω ένα πιάτο βγαλμένο από την τεράστια ακτογραμμή μας, από τη θάλασσα μας. Ψητά ψάρια συναντάς σε πολλές χώρες, σκέφτηκα να κάνω μια κακαβιά αλλά δεν ήμουν πολύ σίγουρος για το φωτογραφικό αποτέλεσμα. Κατέληξα στο χταπόδι. Εκεί τελείωσε και ο συμβουλευτικός μου ρόλος. Τα υπόλοιπα είναι ευθύνη των φωτογράφων και του γραφίστα των ΕΛΤΑ. Φυσικά μου έστειλαν την τελική μακέτα, όχι όμως για να δώσω την έγκριση μου. Οι άνθρωποι της γαστρονομίας άσκησαν κριτική υποθέτοντας ότι μιλάμε για μοντέρνα ελληνική κουζίνα. Αυτό είναι μια τεράστια παρεξήγηση. Μιλάμε για κλασικά παραδοσιακά πιάτα. Προσωπικά, έχω ήσυχη τη συνείδηση μου. Ασφαλώς έχω στεναχωρεθεί, όχι όμως επειδή δέχτηκα αρνητικές κριτικές. Δεν μπορούμε να αρέσουμε σε όλους. Πικράθηκα από τις εκδηλώσεις μίσους και ζήλιας. Αυτές τις κραυγές μίσους. αδικαιολόγητες κραυγές. Ελάτε παιδιά να το συζητήσουμε πρώτα. Ξέρετε πόσα θετικά μηνύματα ανθρώπων δέχθηκα στο inbox μου από τον κόσμο που ντρεπόταν να τα ποστάρει τα γραμματόσημα μην τυχόν δεχθούν κακεντρεχή σχόλια. Πλέον, μετράει ο αρνητισμός και όχι η θετικότητα. Είμαι ένας άνθρωπος που έχω περάσει πολλά στη ζωή μου, έχω μια ωριμότητα και είμαι υπομονετικός. Θα σας πω τι στάση ζωής κρατώ. Πριν λιθοβολήσετε κάτι, πριν αντιδράσετε εν βρασμώ, να περιμένετε να αποδειχθεί λάθος και κακή επιλογή. Να κάνετε λίγο υπομονή”.