Τις μέρες της καραντίνας τις θυμάμαι πολύ έντονα. Κυριαρχούσε αυτό το φοβικό αίσθημα ότι ζούμε μια δυστοπική εποχή που όσο κι αν μας είχαν προλειάνει το έδαφος, τα βιβλία κι ο κινηματογράφος επιστημονικής φαντασίας, μας έπιασε προφανώς απροετοίμαστους. Ένα από τα λίγα θετικά εκείνων των ημερών, ήταν ότι κατέβηκε κάπως η ντάνα με τα αδιάβαστα βιβλία, καθώς ο ελεύθερος χρόνος αυξήθηκε κι ο εγκλεισμός, περιόρισε τις επιλογές διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Με θύμωσε ωστόσο, λίγο αυτό. Βλέπεις το βιβλίο κι όλοι οι άνθρωποι του (συγγραφείς, εκδότες, επιμελητές, γραφίστες υπάλληλοι σε βιβλιοπωλεία) χρειάζεται κι αξίζει τη στήριξη μας από την πρώτη μέρα κάθε Γενάρη, μέχρι την τελευταία κάθε Δεκέμβρη.
Κάπως έτσι, αποφάσισα να προσεγγίσω 9 εκδότες και να μιλήσω με τους ανθρώπους που βάζουν βιβλία στα ράφια μας, για πολλά και διάφορα. Παρακάτω μπορείς να βρεις, όλα όσα τους ρώτησα, με την ελπίδα ότι τα βιβλία θα σώσουν τελικά τον κόσμο κι όσα εκείνοι απάντησαν κατά σειρά.
1. Τι έφερε στον δρόμο του βιβλίου και των εκδόσεων η πανδημία του Covid-19 και το Lockdown;
2. Βοήθησαν οι αναγνώστες τους εκδοτικούς οίκους αυτή την περίοδο; Οι εκδοτικοί οίκοι από την άλλη πώς βοήθησαν τους αναγνώστες;
3. Θα μπορέσουν άραγε τα βιβλία να σώσουν τον κόσμο;
4. Τον καιρό της πανδημίας, μοιάζει όνειρο απατηλό να βιοποριστούν άνθρωποι από τον χώρου του βιβλίου (εκδότες, υπάλληλοι, συγγραφείς, ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία);
5. Αν έπρεπε να διαλέξετε μόνο 2 από τα νέα βιβλία των εκδόσεών σας για να είστε κατάλληλα προετοιμασμένοι για πιθανό επόμενο Lockdown ποια θα ήταν αυτά;
Εκδόσεις Μεταίχμιο, Ελένη Παπαγεώργιου
1.”Η πανδημία δημιούργησε για τον εκδοτικό κόσμο μία πρωτόγνωρη συνθήκη, το κλείσιμο δηλαδή των βιβλιοπωλείων για ένα μεγάλο διάστημα. Σχεδόν για δύο μήνες την άνοιξη στη χώρα μας τα φυσικά καταστήματα που πουλάνε βιβλία δεν λειτουργούσαν. Αυτό άλλαξε τον τρόπο που οι αναγνώστες προμηθεύονται τα βιβλία τους: αυξήθηκε σημαντικά η κίνηση των ηλεκτρονικών βιβλιοπωλείων, ενώ τα μικρότερα βιβλιοπωλεία, που έχουν αναπτύξει μια πιο προσωπική σχέση με τους πελάτες τους, εξυπηρετούσαν μέσω τηλεφώνου ή των social media. Επιπλέον, περισσότεροι αναγνώστες δοκίμασαν να διαβάσουν ebooks. Κάτι άλλο που έφερε η πανδημία ήταν η αναβολή της έκδοσης αρκετών βιβλίων που είχαν προγραμματιστεί για το διάστημα που τα βιβλιοπωλεία ήταν κλειστά“.
2.”Οι εκδοτικοί οίκοι φρόντισαν να συνεχίσουν να διαθέτουν τα βιβλία τους με όλους τους τρόπους και κράτησαν τη συζήτηση για το βιβλίο ζωντανή. Οι αναγνώστες στήριξαν το βιβλίο σε όλη τη διάρκεια του lockdown – και ιδιαίτερα οι μικροί αναγνώστες που φαίνεται ότι διάβασαν ακόμα περισσότερο!“.
3. “Ποιος να το ξέρει; Μόνα τους δεν νομίζω ότι μπορούν να το κάνουν. Χρειάζονται και τους αναγνώστες που θα τους δώσουν ζωή. Αλλιώς, θα σαπίζουν και θα σκονίζονται σε βιβλιοθήκες και ράφια. Γι’ αυτό είναι εξαιρετικά σημαντική η εκπαίδευση των μικρών παιδιών στην ανάγνωση. Η ένταξη του βιβλίου στην καθημερινότητά τους. Μόνον έτσι θα δημιουργήσουμε ενεργητικούς σταθερούς αναγνώστες και κατ’ επέκταση ολοκληρωμένους ανθρώπους με ανησυχίες και ενδιαφέροντα. Τα παιδιά που μεγαλώνουν ανάμεσα σε βιβλία θα μπορέσουν να καταλάβουν καλύτερα τον κόσμο στον οποίο ζούνε και μόνο μέσα από τη γνώση μπορεί να έρθει η αλλαγή“.
4. “Δεν θα το έλεγα. Σίγουρα το βιβλίο, όπως όλοι οι κλάδοι σε μια κρίση σαν την τωρινή, ζει μέρες αβεβαιότητας, αλλά το διάστημα μετά το lockdown έδειξε ότι ο κόσμος έχει ανάγκη το βιβλίο και δεν θα το βγάλει εύκολα από τη ζωή του. Η δυσκολία να βιοποριστεί κάποιος ως συγγραφέας στη χώρα μας είναι μια άλλη ιστορία και έχει να κάνει περισσότερο με τους περιορισμούς της γλώσσας, αλλά και τον χαμηλό σε σχέση με άλλες χώρες αριθμό αναγνωστών στην Ελλάδα“.
5. “Το ένα από αυτά έχει ήδη εκδοθεί και είναι το Οι επτά θάνατοι της Έβελιν Χαρντκάστλ του Stuart Turton, ένα ιδιοφυές αστυνομικό που πάει το μυστήριο του κλειστού δωματίου στο επόμενο επίπεδο. Περίπλοκο, πλούσιο σε χαρακτήρες και πλοκή, θα με έκανε να ξεχάσω τις δυσκολίες ενός νέου lockdown. Το δεύτερο είναι Το βασίλειο, το νέο θρίλερ του Jo Nesbo, που κυκλοφορεί στις 17 Σεπτεμβρίου. Απ’ ό,τι μαθαίνω είναι ίσως το καλύτερό του βιβλίο και ανυπομονώ να διαβάσω την ελληνική μετάφραση. Με τα βιβλία του βασιλιά του αστυνομικού μπορείς να είσαι σίγουρος για την αναγνωστική απόλαυση!“.
Εκδόσεις Οξύ, Νίκος Χαντζόπουλος
1. “Ως πολιτιστικό προϊόν το βιβλίο και η μουσική είναι τα μόνα που απολαμβάνονται μοναχικά. Ως εκ τούτου στην εποχή του Covid 19 το βιβλίο έχει πληγεί σημαντικά αλλά όχι τόσο όσο τα υπόλοιπα πολιτιστικά προϊόντα (θέατρο – κινηματογράφος – μουσικές συναυλίες κτλ)”.
2. “Η σχέση εκδοτικού οίκου και αναγνώστη ήταν πάντα δεδομένη. Η πανδημία μας έφερε μεν πιο μακριά σωματικά αλλά πιο κοντά εγκεφαλικά. Αγαπήσαμε περισσότερο τα βιβλία και αυτούς που τα εκδίδουν και οι εκδοτικοί ένιωσαν ακόμα περισσότερο την υποχρέωση που πάντα είχαν για να παράγουν σωστά βιβλία”.
3. “Όχι βέβαια, μόνο το punk θα σώσει τον κόσμο“.
4. “Η αγορά του βιβλίου ήταν και είναι πολύ μικρή. Ελάχιστοι άνθρωποι έχουν βγάλει χρήματα από αυτήν. Οι περισσότεροι στον χώρο του βιβλίου είμαστε επαγγελματίες χομπίστες. Δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ αυτό“.
5. “Κανένα, τα έχω διαβάσει όλα“.
Εκδόσεις Bell, Χάρης Νικολακάκης
1. “Έφερε αναβολές και καθυστερήσεις στις εκδόσεις βιβλίων, ανατροπές στον προγραμματισμό, αβεβαιότητα, πτώση στις πωλήσεις. Και μαζί ένα αίσθημα απαισιοδοξίας, που νομίζω πως είχαμε να το νιώσουμε από το 2015 –την εποχή του δημοψηφίσματος“.
2. “Το lockdown ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία για όλους μας και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που εκμεταλλεύτηκαν τον ελεύθερο χρόνο που δημιουργήθηκε ξαφνικά για να διαβάσουν βιβλία. Μπορεί λοιπόν συνολικά οι πωλήσεις των βιβλίων μέσα στο 2020 να σημείωσαν σημαντική πτώση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, αλλά οι πωλήσεις μέσω ίντερνετ κατά τη δίμηνη περίοδο του εγκλεισμού μας τριπλασιάστηκαν. Σ’ αυτό βοήθησαν σίγουρα και οι προσφορές που υπήρξαν τόσο στα βιβλία, όσο και στα έξοδα αποστολής. Ο ανταγωνισμός βέβαια που είχαν τα βιβλία στο σπίτι ήταν μεγάλος (κυρίως το διαδίκτυο και η τηλεόραση), αλλά νομίζω ότι τα πήγαμε καλά. Ακόμη και εκείνοι που δεν αγόρασαν νέα βιβλία, βρήκαν την ευκαιρία να διαβάσουν κάποιο παλαιότερο από τη βιβλιοθήκη τους. Και όλοι γνωρίζουμε πως το πρώτο βήμα για να γίνεις αναγνώστης είναι να κάνεις την αρχή. Αν ξεκινήσεις –και βρεις βιβλίο που σου ταιριάζει– δεν σταματάς!“.
3. “Να σώσουν τον κόσμο δεν ξέρω, αλλά να συμβάλλουν στην εκπαίδευση σκεπτόμενων, ανοιχτόμυαλων, ανεκτικών στη διαφορετικότητα ανθρώπων, είμαι σίγουρος πως μπορούν“.
4. “Αλίμονο αν μοιάζει όνειρο απατηλό. Ναι, σίγουρα βιώνουμε μια δύσκολη περίοδο, την οποία κανείς δεν μπορούσε να έχει προβλέψει, και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά πρόκειται για κάτι προσωρινό. Κάποια σχέδια θα πρέπει να πάνε πίσω, δυσκολίες περισσότερες σίγουρα υπάρχουν, αλλά θέλω να πιστεύω ότι θα ξεπεραστεί σύντομα και αυτή η δυσκολία και σύντομα θα μπορούμε και πάλι να χαμογελάμε με περισσότερη αισιοδοξία“.
5. “Ας ελπίσουμε πρώτ’ απ’ όλα ότι δεν θα υπάρξει δεύτερο Lockdown! Αφού το ξεκαθαρίσαμε αυτό, προχωράω σε δύο προτάσεις που «δένουν» με την περίοδο που διανύουμε. Ποια είναι τα δύο χαρακτηριστικά της εποχής μας; Το πρώτο είναι το social distancing –και πού μπορεί κανείς να πετύχει την απόλυτη απομόνωση καλύτερα από τις απέραντες άνυδρες εκτάσεις της Αυστραλίας; Εκεί μας στέλνει το θρίλερ «Θηράματα» του Gabriel Bergmoser: στη μέση του πουθενά, όπου οι πρωταγωνιστές του βιβλίου έρχονται αντιμέτωποι με μια ομάδα ανθρώπων οι οποίοι στον (άπλετο) ελεύθερο χρόνο τους κυνηγούν… ανθρώπους. Μια καταιγιστική, γεμάτη αδρεναλίνη ιστορία επιβιώσης, διαφορετική από οτιδήποτε έχετε διαβάσει ως τώρα. Το δεύτερο χαρακτηριστικό της εποχής μας είναι οι θεωρίες συνωμοσίας. Τι καλύτερο λοιπόν, από ένα καλογραμμένο μυθιστόρημα από τον μετρ του είδους, τον David Baldacci, το «Χωρίς Έλεος». Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με μικροτσίπ σε εμβόλια και κεραίες 5G (είπαμε «καλογραμμένο»), αλλά με μια έρευνα, η οποία αρχίζει με την εξαφάνιση ενός άντρα στο Γκραν Κάνιον και συνεχίζεται με μια δυσοίωνη ανακάλυψη που θα δείξει ότι η υπόθεση αυτή είναι πολύ πιο περίπλοκη και επικίνδυνη από όσο φαινόταν αρχικά. . Καλές αναγνώσεις λοιπόν, χωρίς άλλο lockdown!”.
Εκδόσεις Αντίποδες, Κώστας Σπαθαράκης
1. “Ένα μούδιασμα αρχικά, μια αμηχανία και μια αδυναμία προγραμματισμού. Στη συνέχεια μια αναζήτηση εναλλακτικών τρόπων επαφής με το αναγνωστικό κοινό, ιδίως μέσω διαδικτύου, αφού οι βιβλιοπαρουσιάσεις ήταν αδύνατες και τα βιβλιοπωλεία κλειστά. Νομίζω πάντως ότι στην περίοδο αυτή επιταχύνθηκαν τάσεις που προϋπήρχαν και δεν υπήρξε κάποια συνταρακτική μεταβολή“.
2. “Υπάρχουν όντως αναγνώστες που λειτουργούν με κριτήριο την υποστήριξη κάποιου εκδότη, αλλά νομίζω πως είναι λίγοι. Ασφαλώς το βιβλίο αποτέλεσε ένα καταφύγιο στη μοναχική περίοδο της καραντίνας, αλλά δεν μπορώ να πω με βεβαιότητα αν βοήθησε ή όχι. Πάντως όλοι οι άνθρωποι του βιβλίου, εκδότες, διανομείς, βιβλιοπώλες και μεταφορείς, δούλεψαν σκληρά για να φτάσουν στις πόρτες των αναγνωστών τα βιβλία που αγοράστηκαν ηλεκτρονικά, σε κλίμακα πρωτόγνωρη για την Ελλάδα“.
4. “Κάθε οικονομική ύφεση έχει δυσμενείς συνέπειες για τους εργαζόμενους σε όλους τους κλάδους. Και παρότι το βιβλίο παραμένει πάντοτε οικονομικά ένα πολύ δύσκολο πεδίο, η σκέψη μου είναι κυρίως σε εκείνους που πλήττονται πιο άμεσα γιατί καταργείται, έστω προσωρινά, το αντικείμενο της δουλειάς τους, από τους ανθρώπους που δουλεύουν στον τουρισμό μέχρι τους ηθοποιούς ή τους μουσικούς“.
5. “Έχω την εντύπωση πως πολλοί αναγνώστες επέλεξαν την περίοδο του lockdown μεγαλύτερα βιβλία. Κι εγώ θα ξαναδιάβαζα τη Συνείδηση του Ζήνωνα του Ίταλο Σβέβο (κι ας εκδόθηκε το 2018), ένα βιβλίο με ανεξάντλητο χιούμορ και λογοτεχνικό βάθος, και τη Βλάβη του Φρήντριχ Ντύρρενματ, που κατά κάποιο τρόπο σχετίζεται με την εμπειρία που ζήσαμε“.
Εκδόσεις Αίολος, Κάτια Κουτσάφτη
1. “Παρ’ ότι η πανδημία δημιούργησε προβλήματα στην εκδοτική δραστηριότητα και στο εμπόριο γενικότερα, έδωσε τη δυνατότητα σε μεγάλη μερίδα του αναγνωστικού κοινού να αφιερώσει περισσότερο χρόνο στην ανάγνωση“.
2. “Όπως σε όλες τις περιόδους κρίσης ο άνθρωπος στηρίζει αυτά που αγαπάει, έτσι και οι σταθεροί αναγνώστες αγόρασαν βιβλία, και οι εκδοτικοί οίκοι συνέδραμαν τους αναγνώστες με μεγαλύτερες εκπτώσεις, μειωμένο ή μηδενικό κόστος μεταφοράς, δωρεάν ηλεκτρονικά βιβλία κ.ά“.
3. “Τον κάνουν σίγουρα καλύτερο“.
4. “Έχοντας βιώσει τις δυσκολίες της δεκαετίας που πέρασε, θα αντιμετωπιστούν και στον καιρό της πανδημίας, που ελπίζουμε να μην κρατήσει πολύ. Εν προκειμένω το διαδίκτυο και το ηλεκτρονικό εμπόριο βοηθούν στη συνέχιση της δραστηριότητα γύρω από το βιβλίο“.
5. “Τζορτζ Όργουελ – Οι άθλιοι του Παρισιού & του Λονδίνου.Ο Όργουελ, πιο επίκαιρος από ποτέ, δίνει πρόσωπο και φωνή στη φτώχεια. Λάζαρος Αλεξάκης – Ομπλίκ Ατμοσφαιρικό, επίκαιρο και ξεκαρδιστικό το πρώτο μυθιστόρημα του Λάζαρου Αλεξάκη”.
Εκδόσεις Πνοή, Κάκια Ξύδη
1. “Ας είμαστε ειλικρινείς· το βιβλίο στην Ελλάδα είναι τα τελευταία χρόνια είδος πολυτελείας, και το αναγνωστικό κοινό πολύ περιορισμένο. Συνεπώς, είναι προφανές ότι αυτή η μεγάλης κλίμακας οικονομική και υγειονομική κρίση επέφερε ένα ισχυρότατο πλήγμα στον ήδη πολύπαθο χώρο του βιβλίου“.
2. “Ο κόσμος στην αρχή του lockdown στράφηκε στην ανάγνωση βιβλίων, που ήταν πάντοτε ένα μέσο απόδρασης από την πραγματικότητα. Όσο περνούσε ο καιρός όμως, φάνηκε πως επικράτησε το συναίσθημα της ανασφάλειας, το οποίο επηρέασε τους περισσότερους από εμάς, στερώντας μας τη διάθεση για κάθε δημιουργική διαδικασία. Οι εκδοτικοί οίκοι παρείχαν διάφορες διευκολύνσεις, απορροφώντας τα έξοδα μεταφοράς, ή κάνοντας εκπτώσεις. Επίσης, κάποιοι εκδοτικοί οίκοι, μεταξύ των οποίων κι εμείς, πραγματοποίησαν διαδικτυακές παρουσιάσεις βιβλίων, προτείνοντας μια διαφορετική μορφή επικοινωνίας του δημιουργού με το αναγνωστικό κοινό. Μας έκανε εντύπωση η θετική ανταπόκριση του κόσμου σ’ αυτή την πρωτοβουλία, και μας έδωσε δύναμη να συνεχίσουμε”.
3. “Μάλλον όχι, αλλά αν καταφέρουν να σώσουν τουλάχιστον έναν άνθρωπο, είναι αρκετό“.
4. “Πιθανόν να είναι έτσι, αλλά θα το παλέψουμε, στηρίζοντας ο ένας τον άλλον και ελπίζοντας σε καλύτερες μέρες“.
5. “Θα απαντήσω με γνώμονα τη θεματολογία, διότι διαφορετικά είναι πολύ δύσκολο να επιλέξω, αφού τελευταία εκδώσαμε πολλά βιβλία άξια αναφοράς. Το βιβλίο του Γιάννη Κυζιρόπουλου, «Στη Γη της Αιώνιας Θλίψης», το οποίο είναι ένα δυστοπικό μυθιστόρημα, ωστόσο μετά τα πρωτοφανή γεγονότα που βιώνουμε, μοιάζει ολοένα και πιο ρεαλιστικό. Και την «Καπράγια», της Πέμης Γκανά, ένα βιβλίο σκοτεινό, για μια εποχή στην οποία οι άνθρωποι μαστίζονταν από δεισιδαιμονίες, προκαταλήψεις και μια επιδημία ευλογιάς. Μακρινό, αλλά συνάμα κοντινό λοιπόν, μιας που αυτά τα δεινά συνεχίζουν να βασανίζουν την ανθρωπότητα ακόμα και στις μέρες μας. Ας ευχηθούμε όμως πως δεν θα υπάρξει δεύτερο lockdown, και θα καταφέρουμε σύντομα να ανακάμψουμε απ’ αυτή την πολυεπίπεδη κρίση“.
Εκδόσεις των Συναδέλφων
1. “Τη γενική μείωση των πωλήσεων με παράλληλη όμως αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου. Αν και οι συνθήκες κατ’ οίκον περιορισμού θεωρητικά θα ευνοούσαν την ανάγνωση βιβλίων η οικονομική δυσπραγία και η αύξηση της ανεργίας ανέκοψαν την τάση. Από την άλλη, παρατηρήθηκε έκρηξη των ηλεκτρονικών πωλήσεων, κάτι που ήταν φυσικό με κλειστά τα βιβλιοπωλεία, αλλά όλα δείχνουν ότι αρκετό ποσοστό των αναγνωστών συνεχίζει να αγοράζει βιβλία ηλεκτρονικά“.
2. “Οι αναγνώστες έκαναν ό,τι μπορούσαν. Το πρόβλημα είναι ότι το ήδη μικρό αναγνωστικό κοινό της χώρας, μειώνεται κάθε χρόνο και περισσότερο, και αυτό συμβαίνει ανεξαρτήτως πανδημίας. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για το σύνολο των εκδοτών. Μπορούμε να πούμε για το τι κάνουμε εμείς. Την πρώτη εβδομάδα ανοίγματος του βιβλιοπωλείου μας, μετά το lockdown, κάναμε μεγάλες προσφορές σε εκατοντάδες τίτλους βιβλίων (σεβόμενοι πάντα την Ενιαία Τιμή), ώστε να κάνουμε πιο εύκολη την αγορά ενός βιβλίου μέσα στην εξαιρετικά δύσκολη οικονομική κατάσταση που βιώνουμε.Επίσης, προσφέραμε ηλεκτρονικά πρωτότυπα κείμενα για ή με αφορμή την πανδημία, σε μια προσπάθεια να αναδείξουμε αυτά που εμείς θεωρούμε ουσιαστικά και που δεν προβάλλονται από τα ΜΜΕ ούτε μπαίνουν στη δημόσια συζήτηση από τις πολιτικές δυνάμεις“.
3. “Ναι, με την έννοια ότι αναπτύσσουν την κριτική σκέψη των ανθρώπων, που με τη σειρά τους κάνουν αυτό που πρέπει για να αλλάξει ο κόσμος“.
4. “Δυστυχώς, όνειρο απατηλό έμοιαζε και πριν την πανδημία. Ο κλάδος του βιβλίου έχει χτυπηθεί πολύ από την οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας (και βάλε, αφού για τον συγκεκριμένο κλάδο η κρίση ξεκίνησε ήδη από το 2007). Αυτό βέβαια αφορά κυρίως τους υπαλλήλους και τους μικρούς εκδότες και βιβλιοπώλες γιατί οι (ελάχιστοι) «μεγάλοι» του κλάδου μια χαρά διατηρούν τις περιουσίες τους. Είναι το γνωστό που ισχύει και σε άλλους τομείς της οικονομίας: οι επιχειρήσεις είναι σε κρίση αλλά οι ιδιοκτήτες τους εξακολουθούν να πλουτίζουν.Το παρήγορο είναι ότι εμείς −ένα αυτοδιαχειριζόμενο εγχείρημα, χωρίς αφεντικό− διανύουμε μια περίοδο άνθησης, την οποία και θα πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού, συνεχίζοντας να βγάζουμε λίγα αλλά διαλεγμένα βιβλία, αναπτύσσοντας περισσότερο το βιβλιοπωλείο μας και συνεχίζοντας να κάνουμε χρηστή οικονομική διαχείριση. Το εγχείρημά μας, μαζί με άλλα που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς, συμβάλλει στην προσπάθεια για μια κοινωνικά προσανατολισμένη οικονομία και παραγωγή μέσα αλλά και στο περιθώριο της επίσημης ανταγωνιστικής. Αρκετά από αυτά τα εγχειρήματα είναι βιώσιμα, βιοπορίζονται αρκετοί άνθρωποι και αποδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο ότι υπάρχει και άλλος δρόμος πέρα από αυτόν της ιδιωτικής, αγοραίας οικονομίας. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει και να ευχαριστήσουμε από καρδιάς όσες και όσους στηρίζουν αυτές τις προσπάθειες”.
5. “Είναι όλα τους παιδιά μας, ως εκ τούτου τα αγαπάμε όλα εξίσου και είναι αδύνατον να διαλέξουμε“.
Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Τάκης Φραγκούλης
1. “Είναι εντυπωσιακό πώς μία κρίση ανατρέπει παραδοσιακούς κανόνες και συμπεριφορές ακόμη και αιώνων, όπως ήταν, αν και εξακολουθεί προς το παρόν να είναι, η αυτονόητη επίσκεψη των αναγνωστών στα βιβλιοπωλεία με σκοπό την περιπέτεια της αναζήτησης και της ανακάλυψης. Το Lockdown ώθησε το κοινό με ένα βίαιο τρόπο στη λύση του e-Shop που αναπόφευκτα θα αποτελέσει και την μελλοντική του σχέση με το βιβλίο, τουλάχιστον σε ένα μεγάλο βαθμό. Το Lockdown επιτάχυνε αυτή την αλλαγή“.
2. “Η στροφή των αναγνωστών στην ηλεκτρονική αγορά ασφαλώς και βοήθησε τους εκδοτικούς οίκους. Για παράδειγμα εμείς αυξήσαμε τον τζίρο μας αυτή την περίοδο. Το πρόβλημα δυστυχώς μετατέθηκε στα μικρά βιβλιοπωλεία που τώρα πια καλούνται να κάνουν αλλαγές στην οργάνωσή τους.
Η δική μας ανταπόδοση στους αναγνώστες ήταν η όσον το δυνατόν ταχύτερη αποστολή των βιβλίων, οι εκπτώσεις και η προσφορά δωρεάν αποστολής. Μένουν να γίνουν κι άλλα“.
3. “Δεν ξέρω από τι κινδυνεύει περισσότερο ο κόσμος για να σας απαντήσω. Ωστόσο έτσι όπως τίθεται απόλυτα η ερώτηση θα σας απαντήσω απόλυτα. Όχι, τα βιβλία δεν μπορούν να σώσουν τον κόσμο“.
4. “Δεν έχω πλήρη εικόνα για το σύνολο της αγοράς του βιβλίου. Σας είπα πριν ότι τα μικρά βιβλιοπωλεία, και ως εκ τούτου οι εργαζόμενοι σ’ αυτά, θα αντιμετωπίσουν προβλήματα. Όμως μιλάμε για μια πανδημία για την οποία δεν γνωρίζουμε ακόμα σχεδόν τίποτα. Δεν έχει οριστεί το τέλος της, ούτε οι συνέπειες ενός ενδεχόμενου δεύτερου κύματος. Προς το παρόν η γνώμη μου είναι ότι η αγορά του βιβλίου διαθέτει αντοχές“.
5. “Κατ’ αρχήν θα ήθελα να ευχηθώ να μην συμβεί κάτι τέτοιο και αυτή η περιπέτεια να λάβει τέλος το συντομότερο δυνατόν. Μπορούμε να βρίσκουμε άλλες πιο ευχάριστες αφορμές για συζήτηση γύρω από το βιβλίο. Πάντως εμείς θα αμυνθούμε με δύο βιβλία που πιστεύω ότι θα κάνουν αίσθηση. Το καινούργιο βιβλίο για την Ελληνική Επανάσταση του Μαρκ Μαζάουερ και τη νέα έκδοση σε μορφή κόμικ του Sapiens του Γιουβάλ Χαράρι“.
Εκδόσεις Anubis, Γιάννης Ιωαννίδης
1. “To 2020 είναι μια δύσκολη χρονιά για όλους τους επαγγελματικούς κλάδους, αλλά και για τον καθένα μας ξεχωριστά. Ο χώρος του βιβλίου επηρεάστηκε σαφώς, όπως κι οι εργαζόμενοί του. Είναι μια συνθήκη εν εξελίξει κι όπως δείχνουν τα γεγονότα έχουμε ακόμη αρκετό δρόμο μπροστά μας. Μετά από το αρχικό για όλους σοκ, το σίγουρο είναι ότι ο χώρος του βιβλίου προσπαθεί κι αυτός να προσαρμοστεί στην εποχή του Covid-19. Από τον Μάρτιο και μετά, έχουν επηρεαστεί τα εκδοτικά πλάνα όλων μας, έχει αλλάξει ο τρόπος που το κοινό έρχεται σε επαφή με το βιβλίο, ενώ είμαστε κι εμείς ιδιαίτερα προσεκτικοί στον τρόπο που επικοινωνούμε με τους αναγνώστες, με στόχο πάντα την υγεία κι ασφάλεια όλων. Για παράδειγμα, οι φυσικές παρουσιάσεις των βιβλίων έχουν ως επί το πλείστον σταματήσει, ενώ αρκετοί εκδοτικοί οίκοι, μέσα στους οποίους κι εμείς, πειραματίστηκαν ακόμη πιο δυναμικά, σε σχέση με την περίοδο πριν από την πανδημία, με τις online παρουσιάσεις. Επειδή, όμως, είναι καλό να βλέπουμε και τη θετική πλευρά μιας κατάστασης, οι ψηφιακές παρουσιάσεις έχουν το πλεονέκτημα ότι μπορούν να επικοινωνούν το βιβλίο και τους συγγραφείς σε δυνητικά περισσότερους αναγνώστες. Είναι κάτι που σίγουρα μπορούμε να κρατήσουμε στο μέλλον, συμπληρωματικά, όταν με το καλό επιστρέψουμε στις φυσικές συναντήσεις συγγραφέων κι αναγνωστών“.
2. “Η σχέση αναγνωστών κι εκδοτικών οίκων, ανεξαρτήτως των συνθηκών, είναι μια σχέση σεβασμού κι αγάπης. Το βιβλίο, ακόμη και σε μια τόσο δύσκολη χρονιά, ήταν στις σκέψεις και την καθημερινότητα όλων. Παρά τις δυσκολίες, ο κόσμος δεν απομακρύνθηκε από την ανάγνωση, κάτι που αποτελεί μεγάλο κέρδος για τον χώρο του βιβλίου και του πολιτισμού. Από πλευράς μας, προσπαθήσαμε μέσα από μια σειρά προσφορών, τόσο κατά το δίμηνο του Lockdown όσο και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, να δώσουμε την ευκαιρία στο αναγνωστικό κοινό να βρει και να ανακαλύψει βιβλία σε προσιτές τιμές. Είναι κάτι που θα συνεχίσουμε να κάνουμε και το επόμενο διάστημα”.
3. “Τα βιβλία μας ταξιδεύουν, μας μαγεύουν, μας μπολιάζουν σκέψεις κι ιδέες, μας δίνουν την ευκαιρία να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας, καλλιεργούν και ποτίζουν την ψυχή μας. Άρα, με κάποιο τρόπο, βάζουν κι αυτά το λιθαράκι τους στη βελτίωση της καθημερινότητάς μας και γιατί όχι του κόσμου μας“.
4. “Δυστυχώς, η φετινή χρονιά είναι εξαιρετικά δύσκολη για τα οικονομικά των περισσοτέρων. Δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση ο χώρος του βιβλίου. Παρ’ όλη την αγάπη κι εμπιστοσύνη του κόσμου, το βιβλίο δεν είναι είδος πρώτης ανάγκης, ειδικά σε μια εποχή οικονομικής ανασφάλειας. Το βιβλίο, όμως, κι οι άνθρωποί του, θέλουμε όσο μπορούμε να αντιμετωπίζουμε τα πράγματα με αισιοδοξία. Και να έχουμε στον νου μας ότι σύντομα τα πράγματα θα πάνε καλύτερα για όλους κι όλες“.
5. “Θεωρούμε ότι σε ένα – ευχόμαστε απίθανο – επόμενο Lockdown, οι προτεραιότητες όλων μας θα είναι σε πολύ πιο ουσιαστικά και καθημερινά πράγματα. Το πιο βασικό για τον πλανήτη είναι να έχουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται θετικά νέα κι ένα πιθανό εμβόλιο για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Με δεδομένο το παραπάνω, είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι για δύο πρόσφατες κυκλοφορίες των εκδόσεών μας. Το πρώτο βιβλίο, μάλιστα, είναι αρκετά επίκαιρο σε σχέση με τις πρωτόγνωρες καταστάσεις που βιώνουμε φέτος. Πρόκειται για ένα βιβλίο – μαρτυρία μίας από τις πιο διάσημες συγγραφείς της Κίνας, της Fang Fang. «Το Ημερολόγιο της Γουχάν» είναι ένα βιβλίο που εξιστορεί τους πρώτους μήνες της πανδημίας στην πόλη από την οποία ξεκίνησε η εξάπλωση του κορωνοϊού, στην Κίνα και στον υπόλοιπο κόσμο. Το δεύτερο βιβλίο, «Κόκκινες Θάλασσες, Κόκκινοι Ουρανοί», είναι μυθιστόρημα φαντασίας και το δεύτερο βιβλίο της σειράς «Ευγενείς Μπάσταρδοι» του Scott Lynch, μιας νέας φωνής του Φανταστικού που θα ακούμε αρκετά συχνά τα επόμενα χρόνια“.
