Όσο κλισέ κι αν ακούγεται, υπάρχουν φορές που διαλέγεις βιβλίο από το εξώφυλλο. Ή μάλλον για να είμεθα πιο ακριβείς και σωστοί, εκείνο σε διαλέγει. Σου απλώνει το αόρατο χεράκι του και σε προσκαλεί σε μια αναγνωστική βόλτα, που δεν χρειάζονται social distancing μέτρα, όσο κι αν διαρκέσει. Υπάρχει μόνο εσύ με εκείνο ανά χείρας! Κάπως έτσι την έπαθε κι ο υποφαινόμενος, όταν αντίκρυσε το βιβλίο της Laura Kipnis με τον αρκούντως κατατοπιστικό τίτλο “Κατά του Έρωτα” και τον υπότιτλο Μια Πολεμική.
Όχι στο εξώφυλλο του δεν θα συναντήσεις κάποιο σαγονοπεσιματικό σχέδιο, δανεισμένο από έναν πίνακα ίσως. Αντίθετα, θα βρεις εν είδει εισαγωγής τα παρακάτω: “Παρακαλούνται όλοι οι μοιχοί μέσα στην αίθουσα να σηκωθούν όρθιοι. Αυτό σημαίνει κάθε άπιστη γυναίκα, ερωτιάρης άντρας ή παραστρατημένος σύντροφος, παλιός τωρινός κι αυριανός. Κι αυτοί με τις πολλές φαντασιώσεις να σηκωθούν επίσης. Το ίδιο κι όσοι έχουν παίξει δεύτερους ρόλους στο μελόδραμα της απιστίας: “ο άλλος”, “η άλλη” , ο καχύποπτος σύζυγος ή μπάτσος της σχέσης (“Πήρα στο γραφείο σου στις τρεις και μου είπαν πως έφυγες!” ή εκείνοι που έχουν τη λιγότερη πλάκα, ο άτυχος κερατάς ή η κερατωμένη. Που βέβαια μπορεί να είστε εσείς (συνειδητά τουλάχιστον) χωρίς να το ξέρετε. Έχετε στη διάθεση σας λίγο χρόνο να το σκεφτείτε ή και να κάνετε ένα γρήγορο τηλεφώνημα: “Γεια σου μωρό μου, πήρα να δω τι κάνεις!”
Είχα καιρό πράγματι να διαβάσω κάτιτις δοκιμιακού χαρακτήρα κι η κατεδαφιστική ματιά της Kipnis απέναντι στο ρομάντζο της μονογαμίας, δίχως άλλο έμοιαζε το ιδανικό ανάγνωσμα. Με μια σαρδόνια γραφή από την πρώτη σελίδα, οι λέξεις κυλούν ηλεκτρισμένες, η μία πλάι στην άλλη, αποδομώντας όσα γνωρίζουν οι περισσότεροι για την απιστία. Με τρόπο αιρετικό η συγγραφέας, αρπάζει ένα μικροσκόπιο και φέρει κάτωθεν του, το ζήτημα των ερωτικών σχέσεων όπως αυτές διαμορφώθηκαν τα τελευταία πολλά, πάρα πολλά χρόνια. Είναι σίγουρα απολαυστική όταν, δίνει συνεχή χτυπήματα στο κουτάκι της Πανδώρας, στο οποίο στρογγυλοκάθονται όλες οι αντιλήψεις περί έρωτος που ασπαζόμαστε εκατοντάδες χρόνια, αν προσπαθήσουμε να τα βάλουμε σε χρονική σειρά.
Ενώ λοιπόν ανά τον κόσμο, νέοι, γέροι, άντρες, γυναίκες, αισιόδοξοι κι απαισιόδοξοι, ποιητές κι εργάτες, διψάνε για λίγες στάλες έρωτα, εξεγείροντας κορμιά μα και μυαλά, εκκινώντας τις επαναστάσεις μας. Όμως κανείς, ποτέ δεν βρέθηκε να εξεγερθεί εναντίον. Κανείς δεν υπερασπίστηκε το αποπαίδι του, τη μοιχεία κι όσους κατηγόρησαν ως άπιστους και μοιχούς οι κερατωμένοι της γης ετούτης.
Η Kipnis βουτά στα σημαντικότερα πολιτικά, φιλοσοφικά και κοινωνικά ρεύματα των αιώνων που θεμελίωσαν τις ιδέες μας κι αντλεί μπόλικο υλικό, που επιβεβαιώνει τη δικτατορία του φτερωτού παιδιού θαύματος, που καλοδέχονται σε κάθε σπίτι από άκρη σε άκρη, στη γη ολάκερη. Όπου κοινωνία, βέβαια ένα κόκκινο πανί που υψώνεται για τη συγγραφέα, μιας και στρέφει το δάκτυλο εναντίον της, χρίζοντας τη υπεύθυνη για τη δουλοπρέπεια με την οποία αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι τις οικιακές σχέσεις. Σκίζοντας φύλλο, φύλλο όσα γράφτηκαν για τον έρωτα, σβήνοντας λέξη, λέξη όσα ειπώθηκαν για εκείνον, η Kipnis υψώνει την αιρετική της πένα κι υπογράφει ένα εθιστικό μανιφέστο υπέρ μοιχείας, το οποίο ακόμη κι αν επιλέξεις να μην το ακολουθήσεις, επιβάλλεται να το διαβάσεις.
Το βιβλίο “Κατά του Έρωτα”, της Laura Kipnis, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια και μπορείς να το αγοράσεις εδώ.
