To πρόβλημα που έχουν τα con movies (ελληνιστί οι “ταινίες απάτης”), είναι πως συνήθως υπερβάλλουν. Με στόχο το σασπένς, την ένταση, την αγωνία, φαντάζονται πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν. Ποντάρουν στην τύχη περισσότερο απ’ όσο θα πόνταρε ένας πραγματικός ληστής. Τελικά οδηγούνται σε απιθανότητες που με το που τελειώσει η ταινία σου σκάνε στη μούρη και σου χαλάνε τη διάθεση. Πώς το γλυτώνεις αυτό; Γράφεις ένα σενάριο πάνω σε “αληθινή ιστορία”.
Το πρόβλημα με τα “αληθινά γεγονότα” από την άλλη, είναι πως μερικές φορές δεν είναι πια και τόσο… φαντασμαγορικά. Ναι, η ζωή ξεπερνά την τέχνη, αλλά αν αυτό ήταν κανόνας, η Αγκάθα Κρίστι δεν θα ‘χε τα μπεστ σέλερ της – θα της τα ‘χαν κλέψει οι αστυνομικοί ρεπόρτερ. Οπότε τι κάνουμε; Δύο δρόμοι υπάρχουν: Ή βάζεις το σεναριογράφο σου να φανταστεί αλλά με μέτρο (αυτό είναι που ξεχωρίζει και τον καλό σεναριογράφο απ’ τον “σαπουνοπερά”), ή βρίσκεις μια πραγματική ιστορία που στ’ αλήθεια να ξεπερνά τη φαντασία. Μια ιστορία δηλαδή, σαν και τη ληστεία της Τράπεζας Ρίο στην Αργεντινή του 2006. Μια ιστορία σαν και…
…Το Κόλπο του Αιώνα!
Ήταν το 2006, όταν μια παρέα τύποι στην Αργεντινή αποφάσισαν να “χτυπήσουν” την τράπεζα Ρίο στο Ακασούσο. Δεν ήταν μια απλή ληστεία. Βλέπεις, η τράπεζα είχε συστήματα ασφαλείας που έκαναν αδύνατη μια “ληστεία express” (μπαίνω, τα παίρνω, φεύγω όσο πιο γρήγορα μπορώ). Κι είχε συστήματα που έκαναν ακόμα δυσκολότερη μια “ληστεία ριφιφί” (ανοίγω τρύπα και μπαίνω όταν δεν είναι μέσα κανείς). Τι δεν είχε; Δεν είχε προβλέψει ότι αυτά τα δύο θα μπορούσαν να συμβούν… ταυτόχρονα!
Ο Φερνάντο Αραούχο (Ντιέγκο Περέτι) ωστόσο, το σκέφτηκε. Το είδε. Το οργάνωσε, παρέα μ’ έναν απολαυστικό Μάριο Βιέτε (Γκιγιέρμο Φραντσέλα). Και κάπως έτσι ο Αριέλ Γουινογκράδ βρήκε ευκαιρία να προσθέσει άλλη μια απολαυστική ταινία στο ράφι με τις αργεντίνικες απάτες. Μια ταινία που θα τη βρεις κάπου ανάμεσα…
…στο Casa de Papel και στη Συμμορία των 11!
Μπορεί η ληστεία τράπεζας, οι όμηροι, η εγκεφαλική διαδικασία του σχεδιαστή Αραούχο (και κυρίως τα ισπανικά!) να φέρνουν στο νου τον Προφεσόρ και τις μάσκες του Νταλί, μα στην πραγματικότητα ο Αργεντινός σκηνοθέτης διαλέγει πλευρά χωρίς πολλά περιθώρια παρανόησης. Πηγή έμπνευσής του: ο Σόντερμπεργκ και η ταινία που ανανέωσε τις στυλιζαρισμένες κομπίνες. Μόνο που ο Βίνογκραντ δεν κάνει το λάθος ν’ αφήσει το Κόλπο του να γίνει μια αργεντίνικη Συμμορία. Δανείζεται στιγμές, πλάνα, μουσικές, ατμόσφαιρα, αλλά η ταινία του είναι απολαυστική μ’ έναν τρόπο δικό της. Λιτό, ανθρώπινο, αληθινό σαν την ίδια της την ιστορία.
Ούτε παίζει ένα σκάκι γεμάτο απιθανότητες και μασκαρεμένη τύχη, όπως αυτό του Καθηγητή στη Μαδρίτη, ούτε παραγυαλίζει το φακό του με στυλάκι και ατάκες χολιγουντιανής λάμψης. Στο κάτω-κάτω, άλλο Λας Βέγκας κι άλλο Ακασούσο, άλλο Μπελάτζιο κι άλλο Τράπεζα Ρίο, άλλο Χόλιγουντ κι άλλος Αργεντινή. Και για να μην παρεξηγηθώ, αυτό το “άλλο” δουλεύει τέλεια, για ένα φιλμ που διηγείται μια πραγματική ιστορία με πραγματικό τρόπο. Αντί λοιπόν να φορτώσει την οθόνη με στυλιζάρισμα και “πληρωμένες απαντήσεις” (που λειτουργούν στις ΗΠΑ μα φαίνονται μάλλον αταίριαστες στο σινεμά του υπόλοιπου κόσμου), ο Γουινογκράδ παίρνει την πιο σωστή απόφαση:
Φτιάχνει μια ταινία διασκεδαστική, αστεία, ανάλαφρη. Μια ταινία που αναπνέει!
Και να η μεγάλη επιτυχία στην Αργεντινή, που έρχεται πια να “ληστέψει” δυο ώρες απ’ το χρόνο μας την πιο κατάλληλη περίοδο. Μια ταινία για θερινό, που δεν θα σου βγάλει την πίστη με τραβηγμένες ανατροπές κι αχρειάστα κουμπούρια, αλλά θα σε κρατήσει με κινηματογραφικά υλικά πιο αγνά, πιο ανθρώπινα. Ένα έξυπνο κόλπο, ένα συμπαθέστατο τσούρμο, μια ληστεία απίθανη, που όμως πατάει γερά στα πόδια της γιατί… Ξέρεις… Έγινε στ’ αλήθεια! Κι αυτό δεν έφυγε ποτέ απ’ το μυαλό του σκηνοθέτη της.
Μια ταινία που έρχεται να “ληστέψει” το χρόνο σου και της τον δίνεις με χαμόγελο. Ένεκα που οι ληστές είναι τόσο γλυκούληδες, αστείοι κι ευαίσθητοι…
Το Κόλπο του Αιώνα έρχεται στους κινηματογράφους από τη Rosebud21.