Κάθε 1η Γενάρη, με το που αλλάζει ο χρόνος δηλαδή, αρκετά άτομα κατευθείαν βγάζουν τα ημερολόγια για να “στοκάρουν” κάποιες συγκεκριμένες ημέρες. Αυτό γίνεται, κυρίως, για να δουν πότε πέφτουν οι αργίες, ώστε να ξέρουν αν θα έχουν κάποιο τριήμερο να ξεκουραστούν ή αν είναι γκαντέμηδες και η “κενή ημέρα” τους σκάσει μες στο Σαββατοκύριακο.
Αυτό λίγο πολύ κάναμε και οι πιο πιτσιρικάδες, ώστε να δούμε αν γλιτώνουμε το σχολείο. Έτσι, κάθε χρόνο τέτοια εποχή όταν έβλεπα ότι η 1η του Μάη συμπίπτει με κάποια καθημερινή, χαιρόμουν και έλεγα το κλασικό “Είναι αργία αύριο, δεν θα κάνουμε μάθημα ευτυχώς”. Μεγαλώνοντας, λέγοντας τη συγκεκριμένη ατάκα ακούστηκε από την άλλη πλευρά του δωματίου με αυστηρό ύφος ο πατέρας μου, να λέει: “Δεν είναι αργία, είναι απεργία μικρέ, να το ξέρεις”.
Στην αρχή μου φάνηκε παράξενο αυτό που άκουσα. Ψάχνοντας λίγο κατέληξα σε ένα και μόνο συμπέρασμα. Η 1η του Μάη, είναι μια απ’ τις σημαντικότερες ημερομηνίες της σύγχρονης ιστορίας! Βλέπεις, πριν κάποιο καιρό δεν είχε χρειαστεί να δουλέψω. Όταν δε, άκουγα ότι κάποιος εργάζεται για 8 ώρες κάθε ημέρα, μου φαινόταν υπερβολικό. Πού να ήξερα…
Που να ήξερα ότι αυτό το 8ωρο, έχει αγώνες πίσω του. Αγώνες που δεν γνώριζα ότι έχουν γίνει, αγώνες που σε όσες πορείες και να πάω, όσο και να φωνάξω, δεν θα τους φτάσω. Αυτό το 8ωρο, κατακτήθηκε δύσκολα. Για αυτό το 8ωρο, σκοτώθηκε κόσμος. Και ναι, πιστεύω πως αν θέλουμε να τιμήσουμε αυτούς τους αγώνες, πρέπει να ξέρουμε τι σημαίνει “Εργατική Πρωτομαγιά”.
Γνώριζα μέσες άκρες, πως τη συγκεκριμένη ημέρα τιμάμε την εργατιά. Δεν ήξερα όμως ότι την 1η του Μάη του 1886 τα εργατικά συνδικάτα του Σικάγο, είχαν ξεχυθεί στους δρόμους, ώστε να διεκδικήσουν 8 ώρες εργασίας, 8 ώρες ψυχαγωγίας και 8 ώρες ύπνου. Στα αυτιά μου, αυτό ακούγεται πολύ λογικό, αλλά τότε δεν ήταν. Τότε, οι εργαζόμενοι δούλευαν σε άθλιες συνθήκες. Και αυτός ήταν ο λόγος που 80.000 άτομα στο Σικάγο και 600.000 συνολικά σε όλη την Αμερική, ξεσηκώθηκαν εκείνο το Σάββατο. Δυστυχώς, δεν έλειψαν οι νεκροί, μιας και η αστυνομία διέλυσε βάναυσα την πορεία. Ο ακριβής αριθμός τους, δεν έγινε ποτέ γνωστός…
Έκτοτε, η Πρωτομαγιά, έγινε ημέρα αντίστασης για όλους τους εργαζόμενους σε ολόκληρο τον κόσμο. Φυσικά η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να μείνει έξω απ’ αυτό. Πιο συγκεκριμένα το 1888 οι καπνεργάτες της Δράμας, βγήκαν να διεκδικήσουν 10(!) ώρες εργασίας. Ξέρεις γιατί; Γιατί μέχρι τότε δούλευαν ακόμα και 14 ώρες την ημέρα. Μερικά χρόνια αργότερα, το 1936, η Θεσσαλονίκη “πνίγηκε” στο αίμα, όταν η δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά, σκότωσε 12 εργάτες στη μεγάλη απεργία του Μάη.
Τα παραπάνω γεγονότα σου τσακίζουν την ψυχή και δεν είναι μόνο αυτά. Είναι “Ο Επιτάφιος” του Γιάννη Ρίτσου που μου διάβαζε ο πατέρας μου στην Κέρκυρα. Το συγκεκριμένο ποίημα αναφερόταν σε έναν απ’ τους νεκρούς της Θεσσαλονίκης, τον Τάσο Τούση. Είναι η εκτέλεση 200 αριστερών το 1944 στην Καισαριανή, από τους ναζί. Ναι το γνωρίζω, ότι το τελευταίο δεν ταυτίζεται πλήρως με την εργατιά, αλλά ήρθε για να απωτελειώσει μια ήδη μαύρη ημέρα.
Αξιολογώντας όλα τα παραπάνω, πιστεύω ότι η συγκεκριμένη ημερομηνία πρέπει να υπάρχει στην μνήμη όλων μας. Οι αγώνες της εργατικής πρωτομαγιάς, είναι ένας απ’ τους βασικότερους λόγους που εσύ μπορείς να γυρνάς απ’ τη δουλειά σου στις 6 και μετά να κάνεις αυτό που θες. Είναι ένας απ’ τους βασικότερους λόγους, που μπορείς να χαρείς τα καινούργια σου ρούχα, να πας για ένα δείπνο έξω, να φύγεις διακοπές. Για να μην σε κουράζω με παραδείγματα, η εργατική πρωτομαγιά, είναι ένας απ’ τους βασικότερους λόγους που έχεις εργασιακά δικαιώματα και κατ’ επέκταση μια ζωή που σου επιτρέπει… να ζεις!
Βέβαια, μην γελιόμαστε, ακόμα και μετά από τόσους αγώνες και τόσες θυσίες, σε αρκετές περιπτώσεις τα εργασιακά δικαιώματα έχουν πάει περίπατο. Πολλές εταιρίες, ακόμα και σήμερα, έχουν εργαζόμενους να δουλεύουν με συμβάσεις πείνας, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Υπάρχουν άνθρωποι που δουλεύουν οχτώ ώρες (και παραπάνω), ενώ ο μισθός τους και τα ένσημα, είναι για τέσσερις.
Πρέπει να το γνωρίζουμε, η Εργατική Πρωτομαγιά, δεν είναι απλά μια συμβολική ημέρα. Είναι μια μέρα ουσιαστική, που βρίσκει νόημα στο σήμερα. Γιατί ακόμα και σήμερα, καλούμαστε διαρκώς να διεκδικούμε ότι έχουμε κατακτήσει έξω, στους δρόμους.
Έχω ορκιστεί στον εαυτό μου πως ό,τι και αν γίνει, αυτή την ημέρα εγώ θα απεργώ. Θα απεργώ για να τιμήσω τους ανθρώπους που με το αίμα τους πότισαν τον σπόρο τόσων αγώνων. Αγώνων που μου δίνουν το δικαίωμα να δουλεύω για να ζω και όχι να ζω για να δουλεύω. Και ναι. Όταν ξημερώνει αυτή η ημέρα, δεν θα σηκώνομαι για να λέω “Καλό μήνα και χαρούμενη άνοιξη”, αλλά “Ζήτω η εργατική πρωτομαγιά”!
