Μεγάλη Τετάρτη μπήκαμε, και τι αρχίζει σήμερα; Ναι, καλά το μάντεψες, αυτό που κάθε Πάσχα αρχίζει. Αυτό που ξέρεις ότι θα δεις τη Μεγάλη Εβδομάδα, ο κόσμος να γυρίσει ανάποδα. Το Μόνος στο Σπίτι του Πάσχα. Πες το μαζί μου: Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ.

Λοιπόν, όση πλάκα κάναμε, κάναμε. Κι αυτό γιατί, ναι, η τηλεοπτική εμμονή στην Ελλάδα το ‘χει καταντήσει αναστάσιμο ανέκδοτο, αλλά κινηματογραφικά μιλώντας, η μίνι σειρά του Φράνκο Τζεφιρέλι είναι ένα…

…καθάριο βιβλικό διαμάντι!

Αν προσπαθήσει κανείς να βάλει σε μια κλίμακα τις θρησκευτικές δημιουργίες των πιστών Καθολικών του σινεμά, από τη μια μεριά θα πρέπει να βάλει το Σκορσέζε και τον Τελευταίο Πειρασμό του, κι από την άλλη, ακριβώς απέναντι τον Ιησού του Τζεφιρέλι. Όχι τόσο γιατί το ένα ο αδαής θα τ’ ονόμαζε “βλάσφημο” και το άλλο “σεβάσμιο”, όσο γιατί στο πρώτο ο Σκορσέζε “δοκίμασε” τις βεβαιότητές του, ενώ στο άλλο ο Τζεφιρέλι αποθέωσε την κατάνυξη. Αυτό που δύσκολα μπορεί κανείς ν’ αμφισβητήσει, είναι τούτο: και τα δύο, πηγάζουν απ’ την πνευματική αναζήτηση δύο σκεπτόμενων, πιστών ανθρώπων. Κι αποτελούν δύο απ’ τα πιο σπουδαία φιλμ στα χρονικά του παγκόσμιου θρησκευτικού κινηματογράφου!

Χωρίς σεναριακές πρωτοβουλίες λοιπόν, πιστό στα κείμενα που εξιστορεί (μονάχα το Ευαγγέλιο του Παζολίνι μπορεί να υποστηρίξει πως έμεινε περισσότερο πιστό!), το αριστούργημα του Τζεφιρέλι καταπιάνεται με την “ομορφότερη ιστορία του κόσμου” χωρίς όρεξη για μεταμοντερνισμούς και σκηνοθετικές αυθαιρεσίες. Ένας σκηνοθέτης που κατά καιρούς υπηρέτησε το Σαίξπηρ με απόλυτο σεβασμό στο κείμενο και την ατμόσφαιρα των έργων, μα επιτρέποντας στον εαυτό του να υπάρξει… δημιουργικός (πότε με απόλυτη επιτυχία, βλέπε Στρίγγλα ή Ρωμαίος και Ιουλιέτα, πότε με ανάμικτα αποτελέσματα, βλέπε Άμλετ), όταν καταπιάστηκε με την ιστορία του Ιησού, αποφάσισε ν’ απεικονίσει στο φιλμ ακριβώς όσα νιώθει ένας πιστός όταν στέκεται απέναντι στο Θείο δράμα. Κι αυτό, ακριβώς επειδή ο Ιταλός είναι μάστορας πίσω απ’ την κάμερα, λειτουργεί πιστεύεις-δεν πιστεύεις. Χάρη σε πλάνα υπέροχου βάθους, χάρη σε μουσική (ανατριχιαστικά ώρες-ώρες) εύστοχης αισθητικής, και φυσικά…

…χάρη στον καλύτερο Χριστό που είδαμε ποτέ στην οθόνη: τον Ρόμπερτ Πάουελ!

Θες η έκφραση, θες το αδύνατο πρόσωπο, θες τα ήρεμα, γαλάζια (!) μάτια του, ο Πάουελ απ’ το ’77 και μετά, είναι το πρόσωπο που σου ‘ρχεται στο νου αν σε μια κινηματογραφική κουβέντα ακουστεί τ’ όνομα του Ιησού. Κι αν έχει όντως δει τα επεισόδια του Τζεφιρέλι, δεν νομίζω πως χρειάζονται πολλά ακόμη επιχειρήματα. Ξέρεις. Κι αν δεν την έχεις δει, δες μια σκηνή. Δες λίγα πλάνα. Δεν γίνεται να το χάσεις, ο Πάουελ συνέλαβε όσο κανείς αυτό που έχουμε στο νου μας όταν σκεφτόμαστε (στο δυτικό κόσμο!) τον Εσταυρωμένο. Κι είναι αλήθεια, η παρένθεση έχει τεράστια ουσία κι ανοίγει μια συζήτηση μεγάλη, όμως γι’ αυτό δεν έχει λόγο ν’ απολογηθεί ο σκηνοθέτης κι η δουλειά του.

Η εποχή σε πείθει. Η ατμόσφαιρα δεν σου αφήνει περιθώρια να την αμφισβητήσεις. Με τις κινηματογραφικές δυνατότητες του κόσμου 40 χρόνια πριν, η σειρά δεν επιτρέπει ούτε χλευασμό, ούτε συγκατάβαση. Κι αν κάτσεις απέναντι στην οθόνη μ’ ανοιχτή τη ματιά σου (ασ’ την καρδιά, άλλη κουβέντα), δεν μπορείς παρά να βυθιστείς σε μια ιστορία όμορφη, φιλοσοφική, αξιοθαύμαστη. Την ιστορία ενός Θεού που θυσιάστηκε για τους ανθρώπους. Την ιστορία ενός ανθρώπου που θυσιάστηκε για τις ιδέες του – για την αγάπη, την ειρήνη, την ανθρωπιά. Απ’ όποια πλευρά και να το δεις…

…μια ιστορία σπουδαία!

Και ειπωμένη με δέος απέναντι στο θαύμα, αλλά και με απόλυτο θαυμασμό απέναντι στο λόγο. Κι αν δεν αρκεί το πρώτο για να σε πείσει, το δεύτερο φτάνει και περισσεύει. Αν θα ‘δινες μια ευκαιρία στον Προμηθέα, στο Σωκράτη, στο Σπάρτακο, στο Γκάντι, είναι μεγάλο κρίμα να μη δώσεις την ίδια ευκαιρία σ’ εκείνον που πέθανε γιατί ζητούσε απ’ τους ανθρώπους “ν’ αγαπούν ο ένας τον άλλο”. Ειδικά όταν μπορείς να δεις τη ζωή Του, σε πλάνα γεμάτα σεβασμό, αγάπη και μεράκι…