Ζούμε την εποχή των μεγάλων διασκευών. Δεκάδες τραγούδια του παρελθόντος, ξαναμπαίνουν στο studio βγαίνοντας κάποιες φορές αντάξια του πρωτότυπου εντυπωσιάζοντας μας, άλλες φορές όμως συμβαίνει να αναρωτιόμαστε πώς στο διάολο κατάφεραν τέτοια ιεροσυλία.
Έτσι, πολλές φορές έχουμε παρακολουθήσει ξεμαλλιάσματα για τα δικαιώματα των τραγουδιών και κληρονόμους που συγκρούονται με τους συγκλονισμένους δημιουργούς. Αυτό όμως που παρατηρούμε στην πιο κάτω αποστολή, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό…
Το γεγονός: Τα μέλη του black metal συγκροτήματος από την Ελλάδα, Yovel, επέλεξαν να γράψουν μία ανοικτή επιστολή στον γιο του Μάνου Χατζιδάκι, Γιώργο και να του θέσουν κάποια ζητήματα, όταν ο τελευταίος, σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, έδωσε εντολή στο Youtube να κατεβάσει το τραγούδι τους “Silence”, το οποίο είναι εμπνευσμένο από τον “Κεμάλ”, του Μάνου Χατζιδάκι.
Θέλουμε να επικοινωνήσουμε μαζί σας με αυτό τον – ανορθόδοξο – τρόπο, γιατί δυστυχώς δεν βρίσκουμε άλλο τρόπο για να σας μιλήσουμε. Η εταιρία που σας εκπροσωπεί δεν μας το επιτρέπει. Το mail που στείλαμε για να σας προωθηθεί, δεν έχει απαντηθεί. Το τελευταίο πράγμα που μάθαμε είναι ότι δώσατε εντολή να γίνει “copyright complaint” στο YouTube ώστε να “κατέβει” το “Silence”. Ένα τραγούδι – φόρος τιμής στις γυναίκες της Μέσης Ανατολής, εμπνευσμένο από τον “Κεμάλ”, αυτό το παγκόσμιο τραγούδι, γραμμένο από τον Μάνο Χατζιδάκι, το 1968.
Ένα τραγούδι που μας παθιάζει, μας συγκινεί, μας καθορίζει. Μια διασκευή που από την αρχή, παντού και ρητά, είπαμε ότι δεν σκοπεύουμε να το αξιοποιήσουμε εμπορικά. Δώσαμε τον καλύτερο μας εαυτό, εμείς, μια black metal μπάντα, για να το διασκευάσουμε με σεβασμό και προσοχή. Δώσαμε τόσο κόπο, χρήμα (για τα δεδομένα μας) και μεράκι για να το βγάλουμε. Δεν θέλουμε δραχμή. Δεν αξίζουμε δραχμή. Θέλουμε μόνο να ακουστεί. Να ταξιδέψει.
Είστε δικαιούχος του έργου του πατέρα σας. O εκπρόσωπος σας κ. Παγώνης, ο επί χρόνια πρόεδρος της περίφημης ΑΕΠΙ και πλέον ιδιοκτήτης της Seed Point Music, μας το εξήγησε καθαρά. Δεν το αμφισβητούμε. Αλλά νιώθουμε και εμείς, με κάποιο τρόπο, δικαιούχοι του έργου του. Νιώθουμε ότι όλος ο κόσμος, είναι, με κάποιο τρόπο, δικαιούχος. Νιώθουμε και εμείς – συγχωρέστε μας – παιδιά του Μάνου Χατζιδάκι. Δεν έχει μείνει άλλος τέτοιος άνθρωπος για να στρέψουμε τη ματιά μας για έμπνευση. Το έργο και η ζωή του μας κάνει να νιώθουμε τι μπορεί να σημαίνει ευτυχία, αγώνας και ζωή, σε μια περίοδο όπου ψάχνουμε να τα βρούμε με πάθος.
Αγαπητέ κ. Γιώργο Χατζηδάκι.
Πόσο μαγικά πράγματα μπορεί να πετύχει η τέχνη!
Στη μουσική και στην τέχνη, η έκφραση είναι ανοιχτή σε ερμηνείες, οι κανόνες είναι σχετικοί∙ το όραμα πρωταγωνιστεί. Και κρίνεται. Το όραμα του Μάνου Χατζιδάκι, 51 χρόνια πριν, τον οδήγησε στην σύλληψη και την απόδοση στο πεντάγραμμο ενός κομματιού που έγινε συνώνυμο – μαζί με τους στίχους του Γκάτσου χρόνια αργότερα – του αγώνα για μια καλύτερη ζωή.
Κάθε άνθρωπος όπου γης, που ασφυκτιά στην καθημερινότητά του και επιδιώκει να αλλάξει αυτό τον κόσμο, ονειρεύεται και απογοητεύεται, γίνεται αιθεροβάμονας και προσγειώνεται απότομα στη γη, σαν τον αγαπημένο μας Πρίγκηπα από την Ανατολή. Γενιές και γενιές αντρών και γυναικών έχουν μεγαλώσει και έχουν αποκτήσει συνείδηση με αυτό το τραγούδι.
Και πάντα, δυστυχώς, οι αρχόντοι τιμωρούν του αποστάτη την αφοβιά. Αλλά αυτός ο πεισματάρης κόσμος, πάντα φτιάχνει αποστάτες και άφοβους. Την αφοβιά που δείχνει, αυτές τις μέρες, η καπετάνισσα Carola Rachete. Βάσει των νόμων τους, η Carola θα έπρεπε να είναι στη φυλακή για την απόφαση της να βοηθήσει τους πρόσφυγες που η Ευρώπη – Φρούριο αφήνει να πεθάνουν στις θάλασσες αβοήθητοι, απαγορεύοντας την διάσωση τους. Αλλά η Carola δεν είναι φυλακή. Κάτι αόρατο την προστατεύει. Η αλληλεγγύη και η ανθρωπιά των “παράνομων”. Η αφοβιά.
Αγαπητέ κ. Γιώργο Χατζηδάκι.
Ο Κεμάλ, σήμερα, ίσως να είναι Γυναίκα! Το έχετε σκεφτεί;
Ο Κεμάλ σήμερα μπορεί να είναι η Αράβισσα A’isha από την Υεμένη, η Κούρδισσα Ara στο Αφρίν, που δίνουν την ίδια ονειροπόλα και πεισματάρα μάχη μέσα στα χαλάσματα του πολέμου, με ένα όπλο στο χέρι, με ένα παιδί στην αγκαλιά ή με μια βαλίτσα στο άλλο χέρι. Ακόμα, χιλιάδες γυναίκες και άντρες, “δίνουν όρκο στον Αλλάχ, πως θα αλλάξουν οι καιρο”.
Αυτό σκεφτήκαμε εμείς και αποφασίσαμε να διασκευάσουμε τον θρυλικό “Κεμάλ”. Θεωρούμε ότι το κάναμε με σεβασμό και πολλή αγάπη στο πρωτότυπο, αλλά και με σεβασμό στο γενικότερο νόημα του κομματιού, στην πορεία που χάραξε μέσα στους ανθρώπους όλα αυτά τα χρόνια. Ένα τραγούδι, τόπος συνάντησης όλων όσων θέλουν να μιλήσουν για το βιωμένο, το “τώρα” και το “μετά”. Ένας οδηγός που ενώνει και καθορίζει· όχι απλά μια μελωδία…
Αγαπητέ κ. Γιώργο Χατζηδάκι.
Είμαστε νέοι μουσικοί, εργαζόμενοι – φτωχοί. Δεν επιδιώκουμε να έχουμε επαγγελματική σχέση με αυτό που κάνουμε. Δεν έχουμε δισκογραφική, ούτε νομικό τμήμα. Θεωρούμε ότι δεν αξίζει στο κομμάτι η απαγόρευση, τα “full legal complaints”, οι απειλές των μεσολαβητών. Αν θεωρείτε λάθος την προσέγγιση μας, ανοίξτε διάλογο μαζί μας. Δεν ήταν ανάγκη το “μαύρο”. Υπάρχουν πολλές διασκευές του “Κεμάλ” ελεύθερες εκεί έξω.
Αφήστε το κόμματι να ζήσει. Για την Fatima που είπε την ιστορία της, την Jehan που μας έδωσε το ποίημα της. Για όλες τις γυναίκες στη Γάζα, στο Χαλέπι, στο Κομπάνι και στο Αφρίν, που στέκονται πολύ περήφανα για να αποτύχουν. Στην αγαπημένη Μέση Ανατολή, που ακόμα “πεινασμένα κλαίνε τώρα της ερήμου τα παιδιά”. Αποσύρετε την καταγγελία.
Για να μην νικήσει η Σιωπή.
Περιμένουμε την απάντηση σας,
Με τιμή, Yovel”.