Όταν ακούς τον όρο “εφεύρεση”, σίγουρα σκέφτεσαι σύγχρονα πράγματα, σωστά; Τραίνα, αυτοκίνητα, ηλεκτρονικές συσκευές και πυραύλους που πάνε στο διάστημα. Ωστόσο, οι εφευρέσεις δεν είνα προνόμιο της εποχής μας. Ούτε καν οι… προηγμένες!
Υπήρξαν που λες, κάτι τύποι που χιλιάδες χρόνια πριν, κατασκεύασαν πράγματα που σίγουρα πιστεύαμε πως είναι “δικά μας”. Λοιπόν, δεν είναι. Κι επειδή είναι κρίμα να μην αναγνωρίσει κανείς την ιδιοφυία κάποιων ανθρώπων, απλώς και μόνο επειδή αυτοί έζησαν αιώνες πριν απ’ αυτόν, σήμερα θα χειροκροτήσω 5 εφευρέτες που έφεραν το μέλλον στο παρελθόν. Το πολύ μακρινό (τους) μέλλον, στο πολύ μακρινό (μας) παρελθόν…
Υπολογιστής: Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων
Ο πρώτος υπολογιστής της ανθρωπότητας, ΔΕΝ ήταν ένα ολόκληρο δωμάτιο, ούτε πρωτόσκασε μύτη στις αρχές του 20ου αιώνα. Ο πρώτος υπολογιστής έρχεται απ’ τ’ Αντικύθηρα και τον κατασκεύασε μια Microsoft ή ένας Steve Jobs του 150-100 π.Χ. Τι έκανε λοιπόν αυτό το hich tech pc; ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΜΕ. Ξέρουμε ότι μάλλον υπολόγιζε τις θέσεις του ήλιου και της σελήνης, τις εκλείψεις, τις κινήσεις των σωμάτων στον ουρανό και τις φάσεις του φεγγαριού. Επίσης, είναι πιθανό να ήταν ακόμα: αστρολάβος, δρομόμετρο, ρολόι και ναυτικό ρολόι, ίσως και ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΜΑΖΙ. Χωρίς τσιπάκια, χωρίς μητρικές, χωρίς πυρίνες, όλα με γρανάζι φτιαγμένα στο χέρι. Πώς σε πετσόκοψαν έτσι ρε, Μπιλ Γκέιτς;
Όπλα Μαζικής Καταστροφής: Το Υγρό Πυρ του Καλλίνικου
Πριν το χρησιμοποιήσει η Σέρσεϊ για να κάνει χαμούλη και να σκοτώσει το μισό Kings Landing στο Game of Thrones, το χρησιμοποιούσαν οι Βυζαντινοί για να καίνε καράβια κι εχθρούς που θέλανε να κάνουν ντου στη βασιλεύουσα. Με συνταγή μυστική σαν Coca Cola, το Πυρ ήταν μια “ναπάλμ” της εποχής κι έκανε πραγματικά αδιαπέραστη την άμυνα της Κωνσταντινούπολης. Κι ο εφευρέτης του, ο Καλλίνικος, δίκαια μπορεί να αξιώνει τον τίτλο του “Τόνι Σταρκ” των μεσαιωνικών χρόνων.
Σεισμογράφος: Οι Δράκοι του Ζανγκ Χενγκ
Οι Βαρότσοι τρέμουνε και κλαιν οι Παπαζάχοι, μπροστά στον Ζανγκ Χενγκ της μακρινής Κίνας του 132 μ.Χ. Ο τύπος αυτός λοιπόν, ανάμεσα σε αστρονομικές παρατηρήσεις και μαθηματικές μελέτες, αποφάσισε μια μέρα να φτιάξει κι ένα σεισμογράφο. Τα μεγάλα όνειρα, θα μου πεις, είναι για μεγάλους άντρες. Όμως αυτός εδώ δεν ονειρεύτηκε απλώς. Τα κατάφερε! Μ’ ένα σύστημα δράκων και σφαιρών (δες εδώ πώς λειτουργεί ακριβώς ο μηχανισμός), ο Ζανγκ Χενγκ μπορούσε να εντοπίζει σε ποια πλευρά της Κίνας γινόταν σεισμός. Ο αυτοκράτορας ενθουσιάστηκε με την εφεύρεση, μα περισσότερο ενθουσιάστηκαν οι σεισμολόγοι που τη δοκίμασαν το 2005. Και διαπίστωσαν πως… δουλεύει! Μπορεί εμείς να μην ξέρουμε αν τρέμει η γη όταν ακούει Ζανγκ Χενγκ, κύριοι, όμως εκείνος ξέρει πότε η γη τρέμει. Και πού!
Ξυπνητήρι: Τα Πουλάκια του Πλάτωνα
Κι ενώ εμείς νομίζαμε πως τότε οι άνθρωποι είχαν ηλιακά ρολόγια και κλεψύδρες στην καλύτερη, ο φιλαράκος ο Πλάτωνας μας γλεντάει αφού ο ίδιος είχε κανονικότατο ξυπνητήρι! Και μάλιστα με ήχο πολύ καλύτερο απ’ το κουραστικό “μπιπ-μπιπ” ή το νέο σουξέ της Φουρέιρα, που έχουν σήμερα τα δικά μας. Ένα σύστημα αμφορέων, νερό που τρέχει απ’ τους πάνω στους κάτω, κι όταν έρθει η ώρα για ξύπνημα… ακούγονται πουλάκια! Δεν με πιστεύεις; Τσέκαρε εδώ (στο 19.05) κι ο Πλάτωνας θα γλεντήσει κι εσένα!
Plus | Η μπαταρία της Βαγδάτης
Ένα πύλινο βάζο, μ’ έναν χάλκινο κύλινδρο στο στόμειό του, και μια σιδερένια ράβδο στερεωμένη στο καπάκι ώστε να βουτάει στον κύλινδρο. Αυτό που μόλις διάβασες, ανακάλυψε ο Βίλχελμ Κόλιγκ στη Βαγδάτη το 1938. Πότε κατασκευάστηκε αυτό το “αντικείμενο”; Το 200 π.Χ. Και τι είναι; Λοιπόν, δεν μπορεί κανείς να πει με βεβαιότητα τι ακριβώς έκαναν μ’ αυτό οι άνθρωποι της εποχής, αλλά μπορούμε με μεγάλη σιγουριά να πούμε τι θα μπορούσαν να κάνουν: να παράξουν ρεύμα! Κι όμως, μιλάμε για μπαταρία, την πρώτη μπαταρία του κόσμου. Το ήξεραν αυτό οι τότε κάτοικοι του σύγχρονου Ιράκ, ή κατασεκύασαν για άλλο σκοπό τη μπαταρία τους; Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά. Προσωπικά τείνω προς το δεύτερο. Όπως και να ‘χει όμως, εκούσια ή ακούσια, η μπαταρία της Βαγδάτης κατασκευάστηκε, υπάρχει και… λειτουργεί!