Να λέω την αλήθεια, εγώ την έννοια του παιδικού βιβλίου δεν την κατάλαβα ποτέ. Θέλω να πω, στην πραγματικότητα ένας διαχωρισμός υπάρχει: στη μια μεριά καλά βιβλία (κι εκεί μέσα υπάρχει το “Όνομα του Ρόδου”, κι υπάρχει και η “Σειρά από Ατυχή Γεγονότα”), στην άλλη μεριά κακά βιβλία (κι όσο χάλι έχει η Δημουλίδου άλλο τόσο έχει κι ο “Μάικ ο Φασολάκης”). Το θέμα μας ωστόσο εδώ δεν είναι αυτό. Ας πούμε πως υπάρχουνε βιβλία που κατεξοχίν στοχεύουνε στην πιτσιρικαρία. Το θέμα είναι πως…
…ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ. Όχι, όχι, δεκατρείς φορές όχι! Αυτά τα βιβλία που θα δεις εδώ από κάτω, είναι ενήλικα με ταυτότητα και με δίπλωμα οδήγησης, και είναι ώρα να τα (ξανα)διαβάσεις, τώρα που μπορείς να καταλάβεις. Κι αφού το κάνεις, πίστεψέ με, θα βγεις κι εσύ στα κάγκελα μαζί μου. Φτάνει πια! Δεν είναι για μικρούς αναγνώστες…
O Μικρός Πρίγκιπας
Ξέρω, έχει καταντήσει γραφικό πια αλλά να μην το πω; Και στο τέλος-τέλος, εκείνοι πήραν μια αγνή, πανέμορφη αναρχική παραβολή και την ονόμασαν “παιδικό βιβλίο”, εγώ θα ντραπώ που τους βάζω στη θέση τους; Ο Εξυπερί έγραψε ένα βιβλίο τόσο καθαρό μα και τόσο καλά κρυμμένο, λες και προσπαθούσε να περάσει το υπέροχο νόημά του κάτω απ’ τη μύτη μιας αόρατης λογοκρισίας. Κι ίσως να προσπαθούσε όντως να κάνει ακριβώς αυτό: να κρύψει τα πραγματικά θέλω της αλληγορίας του από μια εποχή που δεν μπορούσε να τα νιώσει. Κι έτσι έκανε ένα παγκόσμιο μπεστ σέλλερ σε λάθος κατηγορία, έκανε κάμποσα μικρά παιδάκια να βαρεθούν (αφού δεν μπορούσαν ακόμη να καταλάβουν) και ξεφτίλισε μια ολάκερη γενιά που διάβαζε μόνο “σοβαρή” λογοτεχνία.
Η Τελευταία Μαύρη Γάτα
Η “Τελευταία Μαύρη Γάτα” που λες, είναι μια “Φάρμα των Ζώων” που έχει τη μισαλλοδοξία στη θέση του σταλινισμού. Κι όσο είναι για μπομπιραίους το συνταρακτικά έξυπνο “παραμύθι” του Όργουελ, άλλο τόσο είναι κι η πανέξυπνη παραβολή του Τριβιζά. Μια αναλογία τέλεια, άψογη, που κουβαλάει ατόφιο τον παραλογισμό του ρατσισμού και στο φινάλε της ξεμπροστιάζει τον πραγματικό λόγο που κάποιοι υποκινούν το μίσος. Στη σούμα: άμα δεν την υπέγραφε ο Ευγένιος, η “Γάτα” μάλλον δεν θα πήγαινε στο τζούνιορ ράφι. Άλλο που (ακριβώς επειδή την υπέγραψε ο Ευγένιος), είναι απολαυστική αν τη διαβάσεις μπόμπιρας.
Οβελίξ και Σία
Ίσως δεν είναι απ’ τα καλύτερα επεισόδια της επικής μάχης Ρωμαίων – Γαλατών, όμως είναι το πιο ενήλικο και μάλλον το πιο σημαντικό στόρι που γέννησε ποτέ η γραφομηχανή του Γκοσινί. Κι αυτό γιατί, εδώ, ο δαιμόνιος Γάλλος, μες στην ασφάλεια του Γαλατικού Χωριού του, κάνει μια πανεπιστημιακού επιπέδου ανάλυση του τι σημαίνει καπιταλισμός. Κι όχι μόνο γεννά, αναπτύσσει κι αναλύει (με το κλασικό χιουμοράκι του) το καπιταλιστικό μοντέλο αλλά… το κερδίζει κιόλας! Σ’ έναν κόσμο λίγο πιο λογικό, σήμερα διδάσκεται στα πανεπιστήμια αυτό που διαβάζει το παιδί σου στο κρεβάτι του κι εσύ στην τουαλέτα…
To Xρονικό της Νάρνια
Ενώ ο κυρ Τόλκιν κατάφερε με το magnum opus του (aka Άρχοντας!) να περάσει τα Χόμπιτ στον ενήλικο κόσμο, το κολλητάρι του ο Λιούις δεν μπόρεσε ποτέ να πείσει το παγκόσμιο κοινό πως η Νάρνια μπορεί κι αυτή να περάσει τα 18. Κι αυτό είναι μάλλον παράξενο για μια σειρά βιβλίων που σήκωσαν τόσο μεγάλη κουβέντα γύρω απ’ το ρατσισμό, το σεξισμό, και τις θεολογικές αλληγορίες που έχουν (ή δεν έχουν) μέσα τους.
Το Νησί των Θησαυρών
Να πω την αμαρτία μου, δεν είμαι και πολύ σίγουρος πως τούτο δω το ‘χουν για παιδικό και “στον έξω κόσμο”, αλλά στα ελληνικά για τέτοιο μου το δώσανε όταν ήμουνα μικρός. Τώρα, γιατί είναι ανήλικη μια πειρατική περιπέτεια γεμάτη πιστολιές κι ανθρώπινα κίνητρα, γραμμένη απ’ τον “σκοτεινό” τύπο που δημιούργησε και “δόκτορα Τζέκιλ με κύριο Χάιντ“, αυτό πια δεν το ξέρω – δεν το απαντώ…
Γράμμα από το Σπίτι
Αυτό που κάνει το Ντον Ρόσα να ξεχωρίζει απ’ τους υπόλοιπους δημιουργούς των κόμικ της Ντίσνεϋ, είναι αυτό το μεράκι που βοηθάει τις ιστορίες του να ξεφεύγουν απ’ το χαβαλέ του μέινστριμ κόμικ. Τρομερή αίσθηση του χιούμορ, προσεγμένα μέχρι υπερβολής σκίτσα, ιστορίες με ρυθμό ταινίας. Και συγκεκριμένα, το “Γράμμα από το Σπίτι” έχει κι ένα στόρι που παντρεύει τη μεσαιωνική ιστορία των Ιπποτών του Ναού της Ιερουσαλήμ με τα οικογενειακά θέματα της οικογένειας Ντακ. Ένα υπέροχο μάθημα πραγματικής ιστορίας, κι ένα ευαίσθητο ψυχογράφημα χαρακτήρων που ευτυχώς για όλους μας ο Ρόσα τους παίρνει όσο σοβαρά τους αρμόζει.
