Για να πάτησες κλικ και να διαβάζεις τούτες τις γραμμές, είσαι ένας από εμάς. Ξυπνάς και το μάτι δεν ανοίγει αν δεν πάρεις την πρώτη τζούρα. Αν δεν νιώσεις τα ρουθούνια σου να τα γαργαλάει αυτό το μεθυστικό άρωμα. Για σένα το να πιεις καφέ δεν είναι απλά «κάτι» μέσα στη μέρα. Είναι το «αυτό το κάτι που θέλω». Και δεν μπορείς, δίχως του.
Διαβάζεις λοιπόν ειδήσεις όπως η κάτωθι και λες «ε, ναι, τι;». Τόσο νορμάλ σου φαίνεται, τόσο αναμενόμενο. Το ποιο; Το ότι η κατανάλωση καφέ στη χώρα μας έχει διπλασιαστεί σε σχέση με τα 90’s, το 1993 συγκεκριμένα που έγινε η σύγκριση με το 2023, ώστε να υπάρχει ορίζοντας 30 ετών. Τότε οι Έλληνες είχαν πιει 22.200 τόνους καφέ. Πέρυσι το νούμερο αυτό εκτοξεύτηκε στο 40.450 και για τη χρονιά που διανύουμε, η πρόβλεψη είναι πως θα «τσιμπήσει» ακόμα λίγο προς τα πάνω, και θα πάει στους 41.080 τόνους.
Είναι απολύτως λογικό. Και μόνο να δεις τον αριθμό των καφέ που λειτουργούν εκεί έξω (και ανοίγουν συνεχώς), franchise ή μη, καταλαβαίνεις τη διαφορά σε σχέση με άλλοτε. Στα 90’s αυτό δεν υπήρχε ούτε ως δείγμα. Ο καφές στο χέρι ήταν ή «βαπορίσιος» ή φραπέ από το περίπτερο. Τώρα δεν υπάρχει φούρνος που να μην φτιάχνει καφέ (ως και μίνι μάρκετ) ενώ οι επιλογές είναι άπειρες, συγκριτικά. Από flat white μέχρι cappuccino με σαντιγί και γάλα αμυγδάλου, γούστα είναι αυτά, δεν κρίνουμε, παραδείγματα κάνουμε.
Τι καφέ προτιμάμε – Η μεγάλη ήττα του ελληνικού
Και σε ένα τέτοιο περιβάλλον, δεν προξενεί έκπληξη πως ο ελληνικός καφές έχει υποχωρήσει στις προτιμήσεις του Έλληνα καταναλωτή. Τα στοιχεία για το 2023 δείχνουν πως ο εσπρέσο προηγείται, με 41,3% έναντι 31,3% του greek coffee. Είναι και τα καφενεία είναι λιγότερα από παλιά, είναι και ότι το «φρέντο εσπρέσο» έγινε το νέο εθνικό μας ρόφημα – μην κρυβόμαστε. Το 1993, ο ελληνικός «έπαιζε μπάλα» με 15.200 τόνους και ακολουθούσαν ο στιγμιαίος με 5.100 τόνους και οι φίλτρου και εσπρέσο με 1.900 τόνους.
Ο στιγμιαίος (aka ως φραπεδιά ή νες στο ζεστό του) όλο και υποχωρεί στις προτιμήσεις, έπεσε στο 12,7%, ποιος να το έλεγε και ποιος να το πίστευε κάποτε. Χαμηλά και οι επιλογή του καφέ φίλτρου (8,7%), ακόμα περισσότερο οι κάψουλες (4%). Θα συνεχίσουμε το 2025 να μιλάμε για αυξητικές τάσεις στην κατανάλωση καφέ; Παρότι η πορεία είναι σταθερά ανοδική εδώ και 3 δεκαετίες (με εξαίρεση τα πρώτα χρόνια της πανδημίας) λίαν συντόμως θα δοκιμαστεί η υπομονή και η αντοχή μας, συνΕλληνες.
Κάπως πιο πικρός ο καφές οσονούπω…
Έρχονται νέες αυξήσεις στο αγαπημένο μας ρόφημα. Και φταίνε οι διεθνείς τιμές του καφέ. Που είναι σε ιστορικό υψηλό, ήδη. Με τάση προς το ακόμα πιο πάνω, το ακόμα χειρότερο δηλαδή για την τσέπη μας.
Οι τιμές του καφέ διαπραγματεύονται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 13 ετών αγγίζοντας τα 287,50 σεντς του δολαρίου ανά λίβρα για την ποικιλία arabica στο κλείσιμο του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, ενώ σε υψηλό επίπεδο 16 ετών κινούνται επίσης και οι τιμές για την ποικιλία robusta. Η κλιματική κρίση, που επιδρά έντονα στις μεγαλύτερες παραγωγικές χώρες καφέ του πλανήτη όπως η Βραζιλία και το Βιετνάμ, εξηγεί εν πολλοίς το γιατί.
Από τον Ιανουάριο του 2025, ο καφές θα πωλείται, σχεδόν βέβαιο είναι πια, πιο ακριβά στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Ίσως και 15% παραπάνω. Προφανώς δεν θα μείνει ανεπηρέαστη και η καφεστίαση.
Σύμφωνα με την Ελληνική Ένωση Καφέ, για να αποφευχθούν σημαντικές ανατιμήσεις στην τιμή του καταναλωτή, καθίσταται επιτακτική πλέον η ανάγκη κατάργησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στον καφέ, κάτι που εκτιμάται πως θα μείωνε τις τιμές κατά 10% συνολικά στον κλάδο. Βέβαια αυτό θα σημαίνει πως το ελληνικό κράτος θα πει «όχι» σε μια μεγάλη πηγή εσόδων. Από το 2017 έως και το 2023 έχει εισρεύσει στα κρατικά ταμεία ποσό ύψους 1 δισ. ευρώ από τον ΕΦΚ. Ε, μα ναι. Τόσο καφέ πίνουμε συνΈλληνες. Το διπλάσιο από το 1993 σε απόλυτα μεγέθη…