Ήμουνα Σαν Φρανσίσκο πριν από καμιά εικοσπενταριά χρόνια και ήθελα να πάω στο Haight-Asbury στην παλιά γειτονιά των χιπιών. Πάρκαρα λίγο παραδίπλα από την ιστορική γωνία της οδού Haight με την οδό Asbury, πήρα τα ποδαράκια μου και περπάτησα. Προς την λάθος, την εντελώς λάθος κατεύθυνση , όπως απεδείχθη. Πήρα την Ashbury προς τα «πάνω» αντί να την πάρω προς τα «κάτω» κι αντί να πάω στα φρικιά πήγα στο γκέτο των μαύρων. Κι έβλεπα διάφορους και διάφορες να με κοιτάνε από πόρτες και παραθύρια σε στυλ «είναι με τα καλά του ο μαλάκας, τι ήρθε να κάνει εδώ;» Ευτυχώς το κατάλαβα γρήγορα και πήρα το δρόμο μου…
Το γκέτο δεν είναι εύκολη υπόθεση. Δεν είναι πουθενά, στον κόσμο όλο, και δεν είναι ακόμη περισσότερο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ιδίως τα γκέτο των μαύρων, που εμείς τα μαθαίνουμε είτε από τις τέχνες είτε άμα βρεθεί τυχαία το αμάξι στη λάθος γειτονιά. Που δεν βρίσκεται πια, τώρα με το GPS, αλλά ας πούμε ότι σου συμβαίνει. Και αναρωτιέσαι αν ζεις σε αυτόν τον πλανήτη ή σε κάποιον άλλον, αν σε έχουν τηλεμεταφέρει οι Αρειανοί και σε υπνώτισαν. Δεν είναι εύκολο πράγμα κι αν δεν είναι για τους έξω, φαντασθείτε με τους μέσα τι γίνεται. Η ζωή των μαύρων στην Αμερική είναι δύσκολη και ενίοτε μπορεί να γίνει και κόλαση.
Άμα θέλετε να τα κατανοήσετε αυτά είτε θα διαβάσετε τα εννιά βιβλία που συγκροτούν το “Harlem Cycle” του Chester Himes (κάποια εξ αυτών κυκλοφορούν και στα ελληνικά από την «Άγρα»), είτε θα δείτε το “Wire”, την τηλεοπτική σειρά. Για να πάρετε μια ιδέα τι εστί μαύρος βίος στις ΗΠΑ τα τελευταία πενήντα χρόνια, τι τραβάνε αυτοί οι άνθρωποι, τι σκέπτονται, τι ελπίζουν και τι φοβούνται. Αν σας ενδιαφέρει δηλαδή. Αν δεν σας ενδιαφέρει και αυτό που θέλετε να δείτε είναι μια μοντέρνα ιστορία αγάπης, που κατά βάθος υμνεί τον πρόεδρο Ομπάμα και την νοοτροπία του μπάρμπα Θωμά, να πάτε να δείτε το “Moonlight”!
Εγώ το είδα και ήταν μια εμπειρία αβάσταχτη. Όχι μόνο λόγω των τηλεοπτικών καταβολών της, της τηλεοπτικής σκηνοθεσίας της και της τηλεοπτικής οπτικής της. Αλλά, κυρίως, γιατί κλείνει τα μάτια στην σκοτεινή και ζοφερή μοίρα των μαύρων στην Αμερική σήμερα, για να περάσει μηνύματα του τύπου πως «όλα αυτά κάποια μέρα θα περάσουν βρε παιδιά», «η ζωή είναι δική μας αν την αδράξουμε», «υπομονή, υπομονή, υπομονή, μια λεμονιά ανθίζει στη γειτονιά» κλπ. κλπ. Λες και το σενάριο το συνυπογράφουν το γραφείο Τύπου του Ομπάμα με το πνεύμα της Χάριετ Μπίτσερ Στόου. Μαζί με την απαραίτητη και αποστασιοποιημένη ειρωνική ματιά των ημερών, λες και οι ήρωες έχουν μέσα τους μελάνι αντί για αίμα…
Είναι μια σκηνή στο τέλος όπου συναντώνται μετά από χρόνια οι δύο πρωταγωνιστές, όπου ο ένας είναι έμπορος ναρκωτικών και ο άλλος έχει ένα παιδί από διαλυμένο γάμο, δουλεύει σε μια δουλειά της συμφοράς και βγάζει άθλια λεφτά και του μένουν και 18 μήνες επιτήρηση επειδή είχε κάνει φυλακή. Και είναι χαρούμενος! Μισό λεπτό να το ξαναγράψω κεφαλαία: ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟΣ! Αντί να τραβάει το μαλλί του και να βρίζει όλη τη μέρα, λέει «να εδώ ρε φίλε, τη ζω τη ζωή μου πρώτη φορά, δεν είμαι φτερό στον άνεμο». Είναι αυτή η ακριβώς η σκηνή που θέλεις να επιτεθείς με μαχαίρι στην οθόνη και να την κόψεις πολλά μικρά κομματάκια. Και να φωνάξεις ότι παίζει το “Moonlight” να είναι η χειρότερη ταινία της χρονιάς. Και θα της δώσουν τα Όσκαρ, έτσι μαγκιά για τον Ομπάμα, όπως είχαν δώσει Όσκαρ στον δόλιο τον Αλ Γκορ.
Υ.Γ.: Σε ένα μόνο σημείο θα συμφωνήσω με τον φίλο Παναγιώτη Τιμογιαννάκη, που πιστεύει ότι είναι το καλύτερο έργο ΑφροΑμερικανών που έβγαλε το Χόλυγουντ. Ότι επιτέλους θίγεται το θέμα της ομοφυλοφιλίας μέσα στη μαύρη κοινότητα και θίγεται με τρόπο νορμάλ και όχι φάση Τατιάνα. Επ’ αυτού σηκώνει ένα μπράβο, αναμφιβόλως.