Ο Μυστακίδης έχει φανταστεί την Πάολα να τραγουδάει ρεμπέτικο

Μεσημέρι Παρασκευής, στην οδό Φαλήρου, σε ένα γωνιακό καφέ που συχνάζουν όμορφα κορίτσια και αγόρια, συνάντησα τον Δημήτρη Μυστακίδη. Χαμογελαστός με περίμενε να παγώσουμε για λίγο το χρόνο, να μιλήσουμε για το ρεμπέτικο και τη μεγάλη του αγάπη, την λαϊκή κιθάρα.

Στην Αθήνα που προσπαθεί να ξεμουδιάσει από τον βαρύ χειμώνα, ακούγονται βαριές πενιές από μια εποχή που είναι ολοζώντανη στους αιώνες. Το ρεμπέτικο μου λέει, είναι τόσο σπουδαίο που δεν θα χαθεί ποτέ. Δεν έχει ανάγκη κανέναν! Τυχεροί και ευλογημένοι όσοι το πλησιάσουν με την αλήθεια τους…

Πότε καταλάβατε ότι η μουσική είναι αυτό είναι που θέλετε να κάνετε στη ζωή σας;
Ευτυχώς το κατάλαβα πολύ μικρός, κάπου στα δέκα! Δεν σκέφτηκα ξανά κάτι άλλο. Δεν πήγα στο Πανεπιστήμιο και αυτό ήταν ένα λάθος που μετανιώνω. Τώρα είμαι στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, σπουδάζω Ελληνικό Πολιτισμό. Είναι δύσκολα, θέλει πολύ διάβασμα και δεν προλαβαίνω να δώσω κανένα μάθημα. Κάποια στιγμή όμως πιστεύω θα τα καταφέρω. Η μουσική όμως ήταν για μένα πάντα ο ένας και μοναδικός δρόμος.

Αν έρθει ένας άνθρωπος δεν έχει καμία σχέση με την ελληνική κουλτούρα, πώς θα του εξηγούσατε τι είναι η ρεμπέτικη μουσική;
Ένα είδος λαϊκής τέχνης είναι το ρεμπέτικο. Ξεπήδησε από τα κατώτερα στρώματα, αλλά στην πορεία κατόρθωσε και κέρδισε ολόκληρη την κοινωνία. Μια απλή μουσική, με απλό αλλά όχι απλοϊκό στίχο, που λέει τρυπώνει στις ψυχές των ανθρώπων.

Πώς σας φαίνεται που επανέρχεται το ρεμπέτικο; Swing, λάτιν, μπιτ, μέχρι και σε διαφήμιση το ακούμε.
Δεν με ενοχλεί τίποτα που γίνεται με σεβασμό και δεν έχει βασικό σκοπό το κέρδος. Πολλές φορές όμως αντιλαμβάνομαι ότι αυτό γίνεται γιατί είναι ένα εύκολα εκμεταλλεύσιμο είδος. Επειδή ο κόσμος είναι συναισθηματικά δεμένος με αυτήν τη μουσική, είναι ένας εύκολος τρόπος να μπεις στις ψυχές των ανθρώπων. Μια καλή διασκευή πάντως, είναι πάντα μια καλή αφορμή να γνωρίσουν οι νεότεροι το παλιό υλικό, το πρώτο.

Αν ερχόταν ο Μπάτης μπροστά σας τώρα, ποιο τραγούδι θα του ζητούσατε να σας παίξει;
Τον θερμαστή.

Ποιο είναι το λαϊκό τραγούδι της εποχής μας;
Υπάρχει το παλιό και το σημερινό λαϊκό τραγούδι. Καλώς ή κακώς αυτό που υπάρχει τώρα έχει στοιχεία ποπ μουσικής και ακούγεται στα μαγαζιά της πίστας. Το ακούει πολύς κόσμος. Το παλιό λαϊκό τραγούδι έχει ένα επιπλέον στοιχείο της αποδοχής του κόσμου, που είναι η διαχρονικότητα. Οπότε, όταν και αν κάποια από τα σημερινά τραγούδια αποκτήσουν διαχρονικότητα, τότε μπορούν να ενταχθούν στο καλό λαϊκό τραγούδι. Αυτήν τη στιγμή όμως, είναι ποπ.

Πώς βλέπετε το γεγονός ότι κάποιοι αστέρες της νύχτας, ας πούμε η Πάολα ερμηνεύουν κλασικά τραγούδια του ελληνικού ρεπερτορίου;
Καθόλου δεν με ενοχλεί άμα το κάνουν καλά. Η συγκεκριμένη που ανέφερες, μου αρέσει πάρα πολύ σαν τραγουδίστρια. Θεωρώ ότι έχει αδικηθεί πολύ από το σύστημα που υπηρετεί και βέβαια είναι επιλογή της. Σαν εργαλείο όμως τραγουδιστικό, θεωρώ ότι είναι σπουδαία φωνή και δεν σου κρύβω ότι θα ήθελα στον τελευταίο μου δίσκο να έχει πει ένα τραγούδι. Το είχα σκεφτεί, αλλά δεν το τόλμησα. Ίσως το κάνω αργότερα, αν θέλει και εκείνη.

Αν μπορούσατε να φτιάξετε ένα Group από τους αγαπημένους σας δημιουργούς, ποιοι θα ήταν αυτοί;
Στην Ελλάδα έχουμε πολλούς σπουδαίους μουσικούς και ειδικά νέους. Είναι έτη φωτός μακριά από τη δική μου γενιά και σε γνώση αλλά κυρίως σε αισθητική. Τα επόμενα χρόνια θα δούμε σπουδαία πράγματα. Δυσκολεύομαι αλήθεια να επιλέξω, αν παρόλα αυτά το έκανα, θα ήταν σιγουρά νέοι. Έχουν ορμή και φρεσκάδα, κάτι που από τη δική μου γενιά χάνεται. Είναι η φυσική εξέλιξη των πράγματων και αυτή είναι η μαγεία της μουσικής. Η ικανότητα της αυτοκάθαρσης. Σιγά- σιγά αποβάλει αυτά που δεν λειτουργούν υπέρ της και φέρνει καινούργια.

Τι σημαίνει για εσάς διδάσκω λαϊκή κιθάρα; Τι κομμάτι σας συμπληρώνει από αυτό του παίζω λαϊκή κιθάρα;
Διδάσκοντας λαϊκή κιθάρα έγινα καλύτερος στο να παίζω. Ανέλυσα όλα αυτά που συνέβαιναν. Τα έκανα εύκολα και κατανοητά. Πάντα έπαιζα, αλλά δεν είχα αποδικοποιήσει το τι παίζω. Αυτό, με έκανε να έχω όλα τα εργαλεία στα χέρια μου και να τα χρησιμοποιώ όπως θέλω.

Τι σας λένε οι φοιτητές σας; Την πιο γοητευτική και την πιο απογοητευτική αντίδραση.
Είναι ιδιαίτερη η περίπτωση μου και του μαθήματος που διδάσκω. Άλλο ένα παράδοξο του ελληνικού κράτους, μιας και το όργανο που διδάσκω στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, δεν είναι αναγνωρισμένο από το ίδιο το κράτος που με έχει διορίσει να το διδάξω. Οπότε όσοι έρχονται, έχουν αυτόν τον σκοπό συγκεκριμένα. Το 95% είναι ήδη επαγγελματίες μουσικοί. Τα παιδιά που συνεργάζομαι, είναι πρώην φοιτητές μου.

Θαυμάζετε καλλιτέχνες από κάποιο χώρο που δεν μπορούμε να φανταστούμε;
Πολλούς! Τον Θανάση Παπακωνσταντίνου, τον Αγγελάκα, τον Μπάμπη Παπαδόπουλο. Μου αρέσει φοβερά ο Μαργαρίτης σαν λαϊκός τραγουδιστής.

Το ρεμπέτικο είχε και πολιτικές αναφορές. Το σημερινό τραγούδι έχει;
Κάποια τραγούδια ναι. Ο Αλκίνοος έχει γράψει στον τελευταίο του δίσκο τον “Χορτάτο”. Αν δεν είναι αυτό πολιτικό τραγούδι, τότε ποιο είναι; Είναι ανάγκη η ύπαρξη του πολιτικού τραγουδιού, σε συνθήκες σαν αυτές που ζούμε. Είναι κοσμοϊστορικά όσα βιώνουμε. Θυμώνω, δεν μπορώ να καταλάβω πώς φέρονται έτσι οι άνθρωποι. Πώς γίνεται να μη δέχεσαι παιδιά σε ένα σχολείο. Ο φόβος έχει κυριαρχήσει. Αν τον εξαλείψουμε θα λυθούν όλα!

Τι σημαίνει έντεχνο για εσάς; Μήπως η απόλυτη κυριαρχία του κούρασε;
Δεν νομίζω ότι κυριαρχεί το έντεχνο, αλλά το σκυλάδικο. Μαγαζιά που χωράνε 2000 κόσμο, γεμίζουν κάθε Σάββατο. Οι ταμπέλες είναι η ανάγκη των ανθρώπων να ομαδοποιούνται. Ο δίσκος Εσπεράντο, έγινε και για αυτόν τον λόγο. Ήθελα να δείξω ότι δεν υπάρχουν σύνορα. Μπορεί άνετά η Ζουγανέλη να τραγουδήσει Τσιτσάνη και ο Σαββόπουλος ένα τραγούδι λαϊκό.

https://www.youtube.com/watch?v=ZU-5KLfV90E

Τι απαντάτε σε αυτούς που λένε ότι η μουσική του Θανάση είναι βαρετή;
Να προσέξουν λίγο περισσότερο τη μουσική και να έρθουν πιο ανοιχτά σε αυτό. Εγώ είμαι φαν του Θανάση, άσχετα με το αν παίζω μαζί του. Είναι από τους σημαντικότερους τραγουδοποιούς που έχει βγάλει η γενιά μας αλλά και γενικότερα.

Την αναβίωση του ρεμπέτικου στις αρχές της δεκαετίας του ’80 τη ζήσατε για τα καλά; Άξιζε τον κόπο;
Εκείνη η συνθήκη, μου έδειξε τον δρόμο της ζωής μου. Ήμουν στη φάση που διαμόρφωνα υποσυνείδητα, τι θέλω να κάνω. Ήμουν μικρός και ήρθα σε επαφή με τα ακούσματα της αναβίωσης. Οι επανεκτελέσεις με έκαναν να θέλω να ακούσω τις πρώτες εκτελέσεις.

Τι θα δει ο κόσμος από εσάς στο Γυάλινο;
Θα προσπαθήσουμε να περάσουμε καλά. Να φύγει ο κόσμος και εμείς από εκεί έχοντας κερδίσει κάτι. Θα ακούσουμε τραγούδια από όλο το φάσμα του λαϊκού τραγουδιού με έμφαση σε τραγούδια που δημιουργήθηκαν από μετανάστες Έλληνες στην Αμερική. Είναι μια ιδιαίτερη τεχνική και ένα ιδιαίτερο ρεπερτόριο που αναπτύχθηκε εκεί και δείχνει την ικανότητα προσαρμογής που έχουν οι λαϊκοί μουσικοί. Έφτιαξαν ένα νέο είδος μουσικής,που ανήκει στο πρώιμο ρεμπέτικο. Θα είναι μόνο κιθάρες προς το παρών, όπως πάντα…