Η πρώτη μου απόπειρα να διαβάσω έναν πιο κυνικό-underground συγγραφέα είχε γίνει στα 18 όταν έπιασα στα χέρια μου το “Τοστ Ζαμπόν”, του Τσαρλς Μπουκόφσκι. Εκείνη την εποχή λοιπόν, είχα ξεστομίσει την εξής βαριά κουβέντα: “Δεν θα ξαναβγεί ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ Μπουκόφσκι“. Τρία χρόνια αργότερα αναθεωρώ και επισήμως. Και ο λόγος ακούει στο όνομα Πέδρο Χουάν Γκουτιέρεζ. Ο Γκουτιέρεζ είναι ο κλώνος του Τσαρλς ή πιο απλά, το γνήσιο πουλέν του.
Η ιστορία εξελίσσεται στην Αβάνα εκεί που ο πρωταγωνιστής και αμετανόητος εργένης Πέδρο περιγράφει την αντιφατική καθημερινότητα της Κούβας με χαρακτηριστικό ρεαλισμό. Κάποιες φορές βρόμικη, άλλες ρομαντική, ενώ πού και πού γίνεται τόσο ελκυστική που θα ‘θελες να ήσουν από μια γωνιά και να χαζεύεις με τις ώρες. Πίνοντας Κουβανέζικο ρούμι, καπνίζοντας άπειρα πούρα, παρατηρώντας τις αλλοπρόσαλλες μουλάτες και καταγράφοντας τις εμπειρίες μίας ιδιόμορφης κοινωνίας. Αυτό δηλαδή που κάνει ο ίδιος ο Πέδρο. Συλλέκτης στιγμών.
Η χώρα του Κάστρο και του Γκεβάρα την δεκαετία του ’90 βιώνει μία τεράστια οικονομική κρίση εξαιτίας του οικονομικού εμπάργκο που κηρύττουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Φτώχεια, εξαθλίωση, μιζέρια. Ο Πέδρο για να επιβιώσει κάνει ό,τι δουλειά μπορεί να σκαρφιστεί η κούτρα του. Σκουπιδιάρης, πωλητής κατεψυγμένου κρέατος, μέχρι και ζιγκολό σε πλούσιες τουρίστριες. Αλλά είναι τεμπέλης κι έτσι καταλήγει ξαπλωμένος με γυναίκες -πολλές γυναίκες- στην Μαλεκόν (παραλία της Αβάνας), πίνει ρούμι, καπνίζει μαριχουάνα και ακούει μαγευτική Κουβανέζικη μουσική των ’70s.
Γι’ αυτό και δικαίως του προσάπτουν τον χαρακτηρισμό του χρονικογράφου μιας ολόκληρης κοινωνίας που βρίσκεται κυριολεκτικά σε απόγνωση. Οικονομική, πολιτισμική και ερωτική. Και ο Γκουτιέρεζ εφευρίσκει παράλογους τρόπους, ώστε ο αναγνώστης να γίνει ένα με την εκάστοτε ιστορία που του αφηγείται.
Το στυλ γραφής του μοιράζει ωμό ρεαλισμό, ενώ δεν παραλείπει να ρίξει και το μπινελίκι του όταν το απαιτεί η κατάσταση. Ο ιλιγγιώδης ρυθμός που εκτυλίσσεται η ιστορία σε βάζει κατευθείαν στο πετσί του ρόλου, καθώς οι ιστορίες του έχουν ΠΑΝΤΑ γλώσσα σκληρή, λιτή και χωρίς φλυαρίες. Είναι και αυτές οι διαολεμένες αφηγήσεις του, που δεν σου αφήνουν και πολλά περιθώρια να έρθεις σε αντίλογο μαζί του…
Ο σελιδοδείκτης βγαίνει. Το βιβλίο κλείνει. Τα αεροπορικά για Κούβα το επόμενο καλοκαίρι είναι στα σκαριά και ο Pedro Juan Gutierrez μπαίνει αυτομάτως στην ιερή δεκάδα των πεζογράφων που πρέπει να διαβάσεις πριν κλείσεις τα μάτια σου…
Συμπέρασμα;
Η βρόμικη τριλογία της Αβάνας είναι το βιβλίο που θα λατρέψουν κυρίως οι άντρες και ενδεχομένως να μισήσουν κάποιες γυναίκες. Αφενός επειδή o Πέδρο κρύβει καλά μέσα στις σελίδες του όλες τις βρόμικες σκέψεις που κάνει ένας άντρας κατά τη διάρκεια της ημέρας και αφετέρου επειδή ο ήρωας μας έχει κληρονομήσει την -γυναικεία- κατάρα του Μπουκόφσκι.
“Η βρόμικη τριλογία της Αβάνας” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
