«Η πιο ερωτική πόλη», η «φραπεδούπολη», η «χαλαρή», «η πόλη που δεν κοιμάται ποτέ», «μπουγατσούπολη». Αυτοί είναι κάποιοι από τους σύγχρονους χαρακτηρισμούς της Θεσσαλονίκης, που ατυχώς αποκαλείται και «συμπρωτεύουσα». Βέβαια, στις μεγάλες δόξες της ήταν και «συμβασιλεύουσα», για να δικαιωθεί το κλισέ του «περασμένα μεγαλεία».
Παραδοσιακά η Θεσσαλονίκη είναι πιο κοντά στο βαλκανικό ταπεραμέντο από τον ευρωπαϊκό βηματισμό. Μία πόλη με έντονη την καλλιτεχνική κουλτούρα που στις γειτονιές και τα σοκάκια της έχουν ανδρωθεί μεγάλες καλλιτεχνικές προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας. Από τη Μαρινέλλα και τις μεγάλες ροκ μπάντες (Τρύπες και Ξύλινα Σπαθιά), μέχρι τον Διονύση Σαββόπουλο, τον Νίκο Παπάζογλου και άλλους τόσους. Εσχάτως, η pop κουλτούρα της πόλης περιορίζεται μόνο στην παραγωγή «ηρώων» του λαϊκού τραγουδιού και της τηλεόρασης.
Τι συναντήσαμε στη Θεσσαλονίκη του 2014; Μια πόλη χτυπημένη από την κρίση, αλλά όχι με τα έντονα φαινόμενα που παρατηρούμε στην Αθήνα, των εκατοντάδων αστέγων. Ο κοινωνικός ιστός είναι πολύ πιο ισορροπημένος και αυτό είναι λογικό. Ποτέ η πόλη δεν βίωσε έναν οργασμό επένδυσης και ανάπτυξης ανάλογο με αυτό της Αθήνας του 2004. Πόσοι είναι άλλωστε οι ισχυροί εκείνοι επιχειρηματίες της πόλης που βρίσκονται στο μέγεθος της Αθήνας; Όχι και τόσοι πολλοί.
Γιάννης Μπουτάρης: Το αδιαφιλονίκητο φαβορί
Το σοκ από τη φυλάκιση του δημάρχου Θεσσαλονίκης, Βασίλης Παπαγεωργόπουλου, ήταν μεγάλο για την ελληνική κοινωνία και ακόμη μεγαλύτερο για τους πολίτες της πόλης. Ο Γιάννης Μπουτάρης φαντάζει αυτή τη στιγμή ως το αδιαφιλονίκητο φαβορί για τον δήμο, στις επόμενες δημοτικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν τον Μάιο. Το οξύμωρο είναι πως ο δήμαρχος της Θεσσαλονίκης μοιάζει ιδεολογικά και με το lifestyle του, πολύ μακριά από αυτό που έχει συνηθίσει ο μέσος ψηφοφόρος της πόλης. Παρόλα αυτά, προσπαθεί να τονώσει οικονομικά την πόλη, μέσω του τουρισμού. Να πετύχει το αντίστροφο από αυτό που συμβαίνει με τους Έλληνες και την Πόλη. Θέλει να φέρει Τούρκους τουρίστες στη Θεσσαλονίκη, που θα επισκεφτούν τη γενέτειρα αλλά και το πατρικό σπίτι του Κεμάλ Ατατούρκ. Επίσης, προσπαθεί να προσελκύσει κατοίκους από το Ισραήλ, μιας και η πόλη έχει στενούς δεσμούς με το εβραϊκό στοιχείο. Τέλος, ο θρησκευτικός τουρισμός που ανθεί τα τελευταία χρόνια, έχει στρέψει το ενδιαφέρον του ακόμη πιο βορειοανατολικά, στην πλούσια Ρωσία. Το Άγιο Όρος και η Χαλκιδική αποτελούν πόλο έλξης για τους νεόπλουτους Ρώσους και η παρουσία του Ιβάν Σαββίδη, ενισχύει την προσπάθειά του.
Παράγοντας που γνωρίζει καλά τα δημοτικά θέματα, εκμυστηρεύτηκε στο Provocateur πως πολύ δύσκολα ο Γιάννης Μπουτάρης θα χάσει τις εκλογές, αφού απέναντί του -μέχρι στιγμής- δεν μπορεί να βρεθεί ένας υποψήφιος με ανάλογα χαρακτηριστικά και μια κομματική επιλογή από πλευράς Νέας Δημοκρατίας μπορεί να «κοστίσει» στο πρεστίζ του κόμματος. Η ιδέα να είναι αντίπαλός του ο Γιάννης Ιωαννίδης δεν συγκεντρώνει μεγάλες πιθανότητες, μιας και θεωρείται πως θα… δει το «μαύρο» των «ασπρόμαυρων» οπαδών του ΠΑΟΚ. Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Σταύρος Καλαφάτης, έμοιαζε μια καλή λύση, αλλά φαίνεται πως δεν επιθυμεί να αφήσει τη θέση του στο υπουργείο. Μια άλλη περίπτωση είναι αυτή της υποψηφιότητας της Έλενας Ράπτη.
Μπάρες, χοροί και… καψούρα!
Ταβέρνες παραδοσιακές, γυράδικα, τσιπουράδικα αποτελούν πάντα το σημείο αναφοράς σε μια πόλη που έχει μάθει στο καλό φαγητό. Μπορεί η κίνηση να είναι μειωμένη, αλλά και πάλι βρίσκονται στην κορυφή των προτιμήσεων. Ωστόσο, στη νυχτερινή διασκέδαση, οι «σταθερές» έχουν αλλάξει. Οι λαϊκές πίστες που πλημμύριζαν από νεολαία… κάθε ηλικίας, βιώνουν την παρακμή τους. Πριν από περίπου μια δεκαετία, αποτελούσαν τη ναυαρχίδα της διασκέδασης, από όπου και ξεπήδησαν μερικά από τα κορυφαία ονόματα πανελληνίως. Πλέον, η διασκέδαση έχει αλλάξει στέκια και βρίσκεται στα μπαρ που παίζουν ελληνική μουσική. Τι κι αν τις περασμένες δεκαετίες έχουν περάσει από τα decks της… πόλης οι κορυφαίοι dj’s παγκοσμίως; Τα club της πόλης είναι μόλις… δύο και η ελληνική μουσική αποτελεί τη βασική επιλογή για την επιλογή της βραδινής διασκέδασης! Σε χώρους όπως το «Markiz» στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και το «Χρώμα» στην Καλαμαριά πρωταγωνιστούν.
Η νέα μόδα της πόλης, σε ό,τι έχει να κάνει με τον καφέ, έχει ένα όνομα… «Mikel». Τα μαγαζιά της αλυσίδας βρίσκονται σχεδόν σε κάθε γωνία της Θεσσαλονίκης και αποτελούν τη νέα pop τάση. To κέντρο της πόλης χάνει την αίγλη του, τα καφέ της Αριστοτέλους βιώνουν μια κάμψη, αφού πλέον υπάρχει μια στροφή στα συνοικιακά μαγαζιά. Πλέον, νέα στέκια έχουν κάνει την εμφάνισή τους όπως το Apallou, το Noon και το Salto, στα πέριξ της Αριστοτέλους.
Τα media
Με την ΕΤ3 να κλείνει και τους εργαζομένους να βρίσκονται ακόμη στο κτίριο της Λεωφόρου Στρατού, η Θεσσαλονίκη έχασε ένα σημαντικό μέσο προβολής της. Και φυσικά πολλές θέσεις εργασίας. Η TV 100 εξορθολογίστηκε, ενώ το Μακεδονία TV συνεχίζει να τροφοδοτεί τους τηλεοπτικούς σταθμούς των Αθηνών, με τελευταίο εξαγώγιμο προϊόν την Ελένη Τσολάκη. Είχαν προηγηθεί η Φαίη Σκορδά, ο Γρηγόρης Αρναούτογλου, η Ράνια Θρασκιά, η Βίκυ Χατζηβασιλείου, η Αλέκα Καμηλά, η Κατερίνα Λάσπα.
Τα προβλήματα με τη διαφημιστική δαπάνη που βρίσκεται πολύ χαμηλά, δεν θα μπορούσε να μην αγγίξει τα κανάλια της Θεσσαλονίκης. Πόσο δύσκολο είναι να παράγεις πρόγραμμα με τόσο χαμηλό μπάτζετ; Η Πολυξένη Καραμίχα, στέλεχος του Μακεδονία TV απαντά: «Οι καιροί ήταν πάντα δύσκολοι για τα ΜΜΕ στη Θεσσαλονίκη. Μια πόλη χωρίς μεγάλες ειδήσεις! Μία πόλη που δεν μπορεί να στηρίξει μεγάλες θεατρικές παραστάσεις, αλλά μπορεί να απογειώσει ένα λαϊκό σχήμα. Μία πόλη που οι πολιτικοί τη θυμούνται κάθε Σεπτέμβρη. Όμως οι άνθρωποι που εργαζόμαστε στα ΜΜΕ δεν στηριζόμαστε στις μεγάλες ειδήσεις, αλλά στα μεγάλα όνειρα και τις ιδέες. Τα ελάχιστα μπάτζετ έχουν αντίθετη άποψη, αλλά το πείσμα και η επιμονή μας πάντα μας δίνουν το πλεονέκτημα των λίγων… Εκείνων που ξέρουν να αγωνίζονται και να προσπαθούν για το καλύτερο στην πόλη που αγαπούν».
Αλλά και τα ραδιόφωνα της πόλης βιώνουν δύσκολες καταστάσεις. Λίγα είναι εκείνα τα ραδιόφωνα που διαθέτουν παραγωγούς, ενώ το playlist στα περισσότερα από αυτά είναι πολύ αυστηρό και… περιορισμένο. Μάλιστα, ιστορικοί σταθμοί της πόλης, όπως ο Star FM, έπεσε θύμα της κρίσης. Από την άλλη, τα αθλητικά ραδιόφωνα της πόλης, τα οποία ακούσαμε, έχουν έναν πολύ συγκεκριμένο και περιορισμένο ορίζοντα. Μάλιστα, υπάρχουν και παραγωγοί απλοί φίλαθλοι, που αρθρώνουν απόψεις… εξεζητημένες (sic).
Η Μάρθα Αλεξίου, παραγωγός στο Ράδιο Θεσσαλονίκη δηλώνει για την κατάσταση που επικρατεί στα ραδιόφωνα της πόλης… «Η κρίση στο ραδιόφωνο έχει να κάνει και με το οικονομικό κομμάτι αλλά και με το επικοινωνιακό. Στο οικονομικό κομμάτι οι επιπτώσεις λίγο πολύ είναι γνωστές. Ραδιόφωνα είτε κλείνουν είτε διώχνουν τους Ραδιοφωνικούς παραγωγούς είτε δεν τους πληρώνουν». Όσο αφορά το επικοινωνιακό κομμάτι η Μάρθα Αλεξίου τονίζει: «Από την άλλη έχουμε να κάνουμε με την επικοινωνία με τον ακροατή. Τον ακροατή που έχει επιλέξει το ραδιόφωνο για συντροφιά, για ενημέρωση και ψυχαγωγία. Ως ακροάτρια και εγώ, έχω την αίσθηση πως μας λείπουν οι “Ραδιοφωνατζήδες”. Αυτοί οι τύποι που έχουν λόξα, αυτή τη καλή λόξα που δίνει ψυχή στο ραδιόφωνο και στην εκπομπή. Χρειάζεται μεράκι και αυθεντικότητα για να μας κερδίσουν, για να μας παρασύρουν και να τους επιτρέψουμε να εισβάλουν καθημερινά στα αυτιά μας, στο σπίτι μας, σε κάποια διαδρομή μας. Σίγουρα υπάρχουν αξιόλογες εκπομπές, λείπουν όμως παλιοί και αξιόλογοι συνάδελφοι και σίγουρα λείπει χώρος για νέους ραδιοφωνικούς παραγωγούς να αναδειχτούν. Τέλος το γεγονός πως τον τελευταίο καιρό οι Θεσσαλονικείς δείχνουν προτίμηση σε αθηναϊκά μέσα, μας λέει ξεκάθαρα πως κάτι δε πάει καλά με τα ραδιόφωνα της Θεσσαλονίκης».
Η Θεσσαλονίκη δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση και να μην υποφέρει από την κρίση. Παραμένει «φτωχομάνα» και ρομαντική, εξαίρεση και κανόνας. Σαν θεσσαλονικιός νευριάζω όταν ακούω για φραπεδούπολη. Και είναι αυτό το μεγάλο στοίχημα… Να γίνει και πάλι ένα μεγάλο εργοστάσιο παραγωγής ταλέντων. Μπορεί και το έχει αποδείξει.
Αντί για επίλογο ας κρατήσουμε τα λόγια της Πολυξένης Καραμίχα για τη Θεσσαλονίκη: «Μια πόλη που αφουγκράζεται τα πράγματα διαφορετικά. Μια πόλη που ίσως να μην μπορεί να στηρίζει για μεγάλες σεζόν θεατρικές παραστάσεις, αλλά μπορεί να απογειώσει κάθε είδους λαϊκό σχήμα… Μια πόλη που οι πολιτικοί τη θυμούνται κάθε Σεπτέμβρη στη ΔΕΘ… Μια πόλη που με νύχια και με δόντια κρατάει τον θεσμό του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης… Μια πόλη που γοητεύεται από τον τίτλο που της έδωσαν οι πρωτευουσιάνοι… ερωτική!».
