“Μετά την Τρικυμία” - Από την ψυχή του θεατή, στη σκηνή του θεάτρου

Η Εταιρεία Δραματικής Έκφρασης και Θεραπείας «Παλμός» παρουσιάζει για πρώτη φορά στις 6 Οκτωβρίου του 2023 μια παράσταση εμπνευσμένη από την «Τρικυμία» του Σαίξπηρ. Μια παράσταση που συνδέει τη δύναμη του ποιητικού θεάτρου με τον σκηνικό αυτοσχεδιασμό και προσφέρει στους θεατές ένα χώρο κατάθεσης ψυχής μέσα από τη θεατρική τέχνη.

Ο Λάμπρος Γιώτης, σκηνοθέτης της παράστασης, ψυχίατρος, δραματοθεραπευτής και σκηνοθέτης, διευθυντής της Ελληνικής Σχολής Θεάτρου Playback, της μόνης διαπιστευμένης εκπαίδευσης στην Ελλάδα στο θεατρικό αυτό είδος, από το Διεθνές Κέντρο της Νέας Υόρκης (Centre of Playback Theatre), μας φέρνει μπροστά σε ένα αριστουργηματικό έργο που θέτει προβληματισμούς και ρίχνει φως στην ψυχή του κάθε θεατή.

Έχοντας μια πορεία δεκαετιών στο θέατρο, όπως και σε χώρους εκπαίδευσης και θεραπείας, έχοντας παίξει εκατοντάδες ιστορίες ζωής που δυναμώνουν την αίσθηση της κοινότητας, οι έμπειροι καλλιτέχνες της ομάδας μαζί με τα νεότερα μέλη της, συνδημιουργούν ένα αισθητικό αποτέλεσμα που σέβεται και τιμά την κάθε αφήγηση. Μνήμες, λέξεις, εικόνες, χρώματα, αισθήσεις που καταθέτουν οι θεατές, αποτελούν την πρώτη ύλη για τη σκηνική αναπαράσταση των ιστοριών τους.

Φέτος, με την παράσταση «Μετά την Τρικυμία», επιχειρείται για πρώτη φορά η σύνδεση του θεατρικού αυτοσχεδιασμού Playback με ένα κλασικό θεατρικό έργο, την «Τρικυμία» του Σαίξπηρ. Η «Τρικυμία», ένα θεατρικό έργο ανοιχτό σε ερμηνείες, που πραγματεύεται το μεταίχμιο υλικού κόσμου και ψευδαίσθησης, θα αποτελέσει μια εμπειρία κοινωνικής αλληλεπίδρασης, φωτίζοντας το μονοπάτι ανάμεσα στην πραγματικότητα, τη φαντασία και τη φαντασίωση, που υπάρχει μέσα σε κάθε ανθρώπινη ύπαρξη.

Λίγα λόγια για την παράσταση:

Στο πρώτο μέρος της παράστασης «Μετά την Τρικυμία», παίζεται το έργο σε διασκευή από μια ομάδα πέντε ηθοποιών που υποδύονται πολλαπλούς ρόλους και έναν επί σκηνής μουσικό, που παράγει πρωτότυπη μουσική σύνθεση. Στο δεύτερο μέρος της παράστασης, οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να μοιραστούν, με συντονιστή το σκηνοθέτη της παράστασης, Λάμπρο Γιώτη, προσωπικές τους ιστορίες που αναδύθηκαν με αφορμή το θεατρικό έργο, ενώ οι καλλιτέχνες της ομάδας μετατρέπονται σε performers του Playback και αποδίδουν με αυτοσχεδιασμό τις ιστορίες των θεατών.

Έτσι, το έργο του Σαίξπηρ σκοπεύει να γίνει μια συμμετοχική καλλιτεχνική δημιουργία, καθώς οι θεατές βλέπουν τις ιστορίες τους να παίρνουν ζωή μπροστά στη σκηνή, μέσα από συμβολισμούς και συναισθήματα που συνδέουν τα στοιχεία της παράστασης με αυτά της προσωπικής τους ιστορίας. Μέσα από την παράσταση «Μετά την Τρικυμία» της Εταιρείας «Παλμός», αναδύεται η ουσία ενός κλασικού κειμένου μέσα σε ένα σύγχρονο κοινωνικό προβληματισμό.

Όμως, τι συμβολίζει αληθινά η «Τρικυμία» και γιατί αυτό το έργο είναι κατάλληλο να ταξιδέψει τόσο βαθιά στα συναισθήματα και στα πάθη της κοινωνίας;

Λίγα λόγια για το έργο του Σαίξπηρ:

Πόση δύναμη χρειαζόμαστε για να λύσουμε τα δεσμά μας; Ίσως τη δύναμη μιας τρικυμίας; Ο Σαίξπηρ στο ομώνυμο έργο του, κατασκευάζει μια περιπέτεια για να μας οδηγήσει από ένα χώρο αδικίας, στην απόδοση δικαίου και τη συγχώρεση. Στο ύστατο αυτό έργο του, όλοι επιθυμούν την ελευθερία τους, όλοι περνούν από τους ρόλους θύτη και θύματος, μαγεύουν και μαγεύονται και ο ίδιος ο συγγραφέας απαρνιέται τη μαγεία του θεάτρου μέσα από την ίδια τη θεατρική πράξη και ολοκληρώνει τη σχέση του με τη θεατρική γραφή. Ο Σαίξπηρ είναι σα να μας κλείνει το μάτι όταν μας καλεί να παρακολουθήσουμε μία «κωμωδία», όπως χαρακτηρίζει αυτό το σκοτεινό υπαρξιακό παραμύθι, που αντέχει μέσα στους αιώνες σε τόσες διαφορετικές αναγνώσεις.

Στην «Τρικυμία», ο Πρόσπερο, έκπτωτος ήρωας, Δούκας του Μιλάνου, γίνεται θύμα της εξουσίας και του πολιτικού κατεστημένου κι άλλο τόσο και της δικής του αλαζονείας, της μυστικιστικής του απόσυρσης σε ένα κόσμο «μαγείας». Εξόριστος αφότου του πήραν την εξουσία, σε ένα ερημικό νησί, μαζί με τη μικρή του κόρη που συμβολίζει την ίδια του την ψυχή, προσπαθεί να ξαναβρεί τον εαυτό του, να συγχωρέσει και να ξαναβρεί τη θέση του στον πραγματικό κόσμο.

Με στόχο την εκδίκηση σκηνοθετεί μια τρικυμία, όπου όλοι του οι εχθροί, ναυαγοί στο νησί, θα πληρώσουν για το άδικο που του έκαναν. Η μαγεία έρχεται να μας βγάλει από την πραγματικότητα και να ταξιδέψουμε στο μυαλό και στο ταξίδι της ψυχής του Πρόσπερο!

Η κάθαρση που συντελείται στον κεντρικό ήρωα του έργου, συμβολίζει την περιπέτεια κάθε ανθρώπου που εγκλωβίζεται σε έναν προσωπικό «μαγικό κόσμο», ακατανόητο για τους άλλους, όπου θα αντιμετωπίσει την αδικία, τη διαφορετικότητα, τον αποκλεισμό. Είναι άραγε η «Τρικυμία» μια δραματοθεραπευτική εμπειρία που κατασκευάζει ο Πρόσπερο ή η θέση του συγγραφέα απέναντι σε οτιδήποτε ή οποιονδήποτε μπορεί να εξουσιάσει ή να «στοιχειώσει» ένα άτομο διαφορετικό;

Ο βιωματικός χαρακτήρας της παράστασης, η παρακίνηση να βγούμε μπροστά και να μιλήσουμε για δικές μας ιστορίες που συνειρμικά αναδύθηκαν αφού παρακολουθήσαμε το έργο, οδηγεί ουσιαστικά στην αναδόμησή του, στον εμπλουτισμό των πτυχών του με τις εμπειρίες, τις σκέψεις και τα συναισθήματα του σημερινού θεατή. Αυτή η προσέγγιση προσδίδει σε ένα καθαρά κλασικό κείμενο σύγχρονη υπόσταση, το καθιστά ένα καμβά που σε κάθε παράσταση ζωντανεύει μέσα από τις διαφορετικές ματιές του εκάστοτε κοινού του.

«ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΤΡΙΚΥΜΙΑ»

Παράσταση εμπνευσμένη από την «Τρικυμία» του Σαίξπηρ

Από την Εταιρεία Δραματικής Έκφρασης και Θεραπείας «Παλμός»

Συντελεστές

Μετάφραση: Νίκος Χατζόπουλος

Διασκευή – Σκηνοθεσία: Λάμπρος Γιώτης

Πρωτότυπη μουσική σύνθεση και αυτοσχεδιασμός: Ορέστης Ζυρίνης

Σκηνικά – Κοστούμια: Ερωφίλη Πολιτοπούλου

Φωτισμοί: Νίκος Θεοχαρόπουλος

Projection mapping: Θωμαΐς Τριανταφυλλίδου, Μυρτώ Καράμπελα

Επιμέλεια κίνησης: Στέλλα Κρούσκα

Βοηθός δραματουργίας: Μαργαρίτα Καστρινού