Αν λατρεύεις τα νουάρ μυθιστορήματα, το βλέπω κομματάκι δύσκολο να μην εντυπωσιαστείς από το συγκεκριμένο βιβλίο (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος). Αν είσαι δε και λάτρης της πολυτάραχης μεσοπολεμικής και ακόλουθης ευρωπαϊκής ιστορίας, θα μπορούσα να ποντάρω ότι έχω και δεν έχω υπέρ του. Κι αν τίποτε από τα παραπάνω δεν σε καλύπτει, η υπογραφή του μετρ τους είδους, του σκωτσέζου συγγραφέα Philip Kerr, δεν γίνεται να σε αφήσει ασυγκίνητο.
Ένα βιβλίο γεμάτο, εύπεπτο και αριστοτεχνικά γραμμένο (εξίσου αριστοτεχνική και η μετάφραση από τον Γιώργο Κυριαζή). Η υπόθεση του, τοποθετείται χωροχρονικά στην προπολεμική και ασθμαίνουσα Δημοκρατία της Βαϊμάρης -όπου οι Ναζί ανεβαίνουν πέντε πέντε τα σκαλοπάτια που οδηγούν στην εξουσία-, αλλά και στην μεταπολεμική Αργεντινή του Περόν, ο οποίος άνοιξε την αγκαλιά του σε χιλιάδες υψηλόβαθμα στελέχη του εθνικοσοσιαλιστικού καθεστώτος προκειμένου να τα προστατέψει από τις διαδικασίες αποναζιστικοποίησης που λάμβαναν χώρα ανά τον κόσμο.
Η αφήγηση γίνεται αλυσιδωτά: από τις αρχές της δεκαετίας του ’30, τότε που ο δαιμόνιος Μπέρνι Γκούντερ, ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου, εργαζόταν ως επιθεωρητής στο Τμήμα Ανθρωποκτονιών της βερολινέζικης αστυνομίας, μεταφερόμαστε στο 1950. Στη χρονιά, δηλαδή, που ο Γκούντερ φτάνει στο Μπουένος Άιρες για να ξεκινήσει μια νέα ζωή και να διαγράψει τα όποια μελανά σημεία πρόφτασε να δημιουργήσει κατά τη θητεία του στα SS. Όπως και να έχει, ο Γκούντερ δεν ήταν δηλωμένος ναζί όπως ήταν οι περισσότεροι που έσπευσαν να σώσουν το τομάρι τους στην Αργεντινή. Η συμμετοχή του στις πολεμικές επιχειρήσεις ήταν μια επιλογή που όσο και να την ξόρκιζε, δεν μπορούσε να αποφύγει. Το ίδιο συνέβη, άλλωστε, και με χιλιάδες άλλους συμπατριώτες του.
Από το Βερολίνο στο Μπουένος Άιρες και το αντίστροφο, λοιπόν. Οι ταυτίσεις που κουβαλά στις βαλίτσες του κατά το χωροχρονικό του ταξίδι ο πετυχημένος ντετέκτιβ, δεν αφορούν μόνο στο ναζιστικό παρελθόν του ’30-’40 και το φιλοναζιστικό παρόν του 1950. Η άγρια δολοφονία μιας νεαρής κοπέλας που δεν κατάφερε ποτέ να εξιχνιάσει όσο δούλευε στο Βερολίνο, επανέρχεται ως deja vu με το που πατάει το πόδι του στην πρωτεύουσα της Αργεντινής. Τότε, δηλαδή, που οι επικεφαλής της τοπικής αστυνομίας του δείχνουν στο νεκροθάλαμο ένα εξίσου άγρια δολοφονημένο κορίτσι και τον καλούν να διαλευκάνει πέρα από τα σκοτεινά κίνητρα του δολοφόνου κι αυτόν τον ίδιο το δολοφόνο.
Οι έρευνες του εστιάζουν στα ναζιστικά κατάλοιπα που έχουν βρει καταφύγιο στη χώρα. Κατά την προσπάθειά του να βρει άκρη στο αιματοβαμμένο νήμα, ο Γκούντερ συναντιέται με τις διαστροφές του Περόν, τη μυστηριωδώς φιλάνθρωπη Εβίτα, τις περίπλοκες διασυνδέσεις υψηλόβαθμων τραπεζιτών και τις χαοτικές αντιλήψεις υψηλόβαθμων ναζί όπως ο Άιχμαν και ο Μένγκελε. Άπαντες, είτε ως αρωγοί, είτε ως τροχοπέδες, τον διευκολύνουν εν τέλει να βρει τις απαντήσεις που ψάχνει.
Αν και όχι όλες όσες ψάχνει… Και ίσως αυτό να οφείλεται στην πανέμορφη νεαρή δικηγόρο, η οποία ζητά τη βοήθειά του για να βρεθούν οι αγνοούμενοι εβραίοι συγγενείς της και την οποία τελικά ερωτεύεται. Γεγονός που περιπλέκει ακόμη περισσότερο την ήδη σύνθετη καθημερινότητα του Γκούντερ στην Αργεντινή.
Κυνικός, εύστροφος, δημοκράτης και τολμηρός, ο Μπέρνι Γκούντερ μέσα από τις 500 σελίδες του βιβλίου επιβεβαιώνει όλους εκείνους που από το 1989 μέχρι σήμερα διαβάζουν μετά μανίας κάποιο από ή και τα 10 βιβλία που έχουν κυκλοφορήσει με τον ίδιο πρωταγωνιστή. Προσωπικά, θα ήθελα πάρα πολύ να είχα έναν φίλο σαν τον Μπέρνι. Τι καλύτερο, άλλωστε, από το να πίνεις το ουίσκι σου παρέα με τις απίθανες ιστορίες ενός εξίσου απίθανου κι ενδιαφέροντος τύπου;
Αφήνω τις περίεργες επιθυμίες μου στην άκρη και λέω σιγά-σιγά να ρίξω μια ματιά και στα υπόλοιπα βιβλία του Kerr. Δεν ξέρω αν θα έχω προλάβει να τα τελειώσω όλα, όταν οι ιστορίες του με πρωταγωνιστή τον Γκούντερ θα κυκλοφορήσουν ως τηλεοπτική σειρά για την HBO με εκτελεστικό παραγωγό τον Tom Hanks. Ομορφιές…