Υπάρχουν, ευτυχώς, πολλά νέα παιδιά στο θέατρο που προσπαθούν να πουν κάτι. Άλλοι, σε μικρά θεατράκια κάπου στο Βοτανικό με τους θεατές να μετριούνται στα δάχτυλα κι άλλοι σε μεγάλες σκηνές με το κοινό να σχηματίζει ουρά μπροστά στο ταμείο. Η καλύτερη διαφήμιση δεν γίνεται από τις συνεντεύξεις τους σε έντυπα και τηλεόραση. Γίνεται από τους θεατές που το επόμενο πρωί θα πουν στο συνάδελφο στο γραφείο ότι αξίζει να βγάλει εισιτήρια. Ή από τις αναρτήσεις του κόσμου στα σόσιαλ, οι μιλένιαλζ αγαπούν το θέατρο και την εξωστρέφεια.Μιλένιαλ καθαρόαιμος είναι και ο Γιώργος Κουτλής, δηλαδή καλοσπουδαγμένος, κοσμογυρισμένος, ρεαλιστής, με δουλεμένο το εγώ του και λιγότερο νάρκισσος από τους προγενέστερους συναδέλφους του. Και αφού έγινε το talk of the town γεμίζοντας με τους Παίχτες του που είχαν αχαλίνωτο κέφι ένα μεγάλο θέατρο, ένιωσε έτοιμος να τζογάρει με ένα έργο που δεν βασίζεται στην ενυπωσιοθηρία  αλλά σε υπαρξιακούς προβληματισμούς του. Και οι κριτικοί τον περίμεναν, και τους διαβάζει. Χωρίς να γκρινιάζει. Ο σκηνοθέτης αυτός δεν είναι αναπολογητικά απαθής κι αυτό είναι τεράστιο προτέρημα στη δουλειά του. Με αφορμή τη νέα του παράσταση, το Talk Show, μιλήσαμε για όλα εκείνα που μας απασχολούν σήμερα.

Θέλω να ξεκινήσω λίγο με επικαιρότητα και με ένα προσωπικό σου βίωμα για να σε γνωρίσουμε καλύτερα. Σπούδασες σκηνοθεσία στο Ρωσικό Ινστιτούτο Θεατρικής Τέχνης της Μόσχας. Αν έχεις επαφές με συνομήλικους σου, μιλήσατε τώρα για το Ουκρανικό; Και κυρίως, πώς αισθάνεσαι με τις απαγορεύσεις στην Τέχνη; Υπάρχει κάποια λογική;

Από τις κουβέντες που έχω κάνει οι περισσότεροι νιώθουν ντροπή για τη χώρα τους. Επίσης, φοβούνται πολύ για το πως θα εξελιχθεί όλο αυτό και σε παγκόσμια κλίμακα αλλά και εντός της χώρας τους. Δεν σου κρύβω ότι υπάρχουν πολλοί που σκέφτονται να μεταναστεύσουν. Αν δεν αλλάξουν σύντομα τα πράγματα πέρα από την Ουκρανία θα υπάρξει μεγάλο ρεύμα μετανάστευσης κι από τη Ρωσία. Τώρα, ως προς τις απαγορεύσεις νομίζω ότι γενικά η έννοια της Τέχνης δεν ταιριάζει με οποιαδήποτε απαγόρευση. Η διακοπή της συνεργασίας με έναν κρατικό φορέα σαν πράξη αντίθεσης προς το καθεστώς που την χρηματοδοτεί μπορεί να έβγαζε κάποια λογική αλλά σίγουρα όχι με τη μορφή που έγινε (ανακοίνωση με post στο fb) και σίγουρα αν συνοδευόταν από κινήσεις ενίσχυσης των Ρώσων καλλιτεχνών που αντιδρούν, οι οποίοι είναι πολλοί. Όπως και να έχει δεν μπορεί να απαγορεύεται ο πολιτισμός μιας χώρας με κανέναν τρόπο. Αν είναι έτσι σύντομα θα αρχίσω να κρύβω το που σπούδασα, γιατί δεν με βλέπω καλά.

Μεταπανδημικά στη θεατρική σκηνή της Αθήνας φέρατε με τους Παίχτες και α) έγινε sold out στόμα με στόμα, β) γίναμε από θεατές συμμετέχοντες σε γλέντι και γ) αποδείξατε ότι οι μιλένιαλς μπορείτε να κάνετε τέχνη κι εμπορική και ποιοτική. Πώς ένιωσες, πώς αντέδρασε η θεατρική πιάτσα;

Χάρηκα πολύ, και σάστισα λίγο. Εννοώ ήταν πρωτόγνωρο για μένα. Πήραμε πολύ δύναμη και αγάπη από τον κόσμο και αυτό είναι καύσιμο για να αντέχεις λίγο περισσότερο τις πολλές δυσκολίες που έχει το να είσαι καλλιτέχνες στην Ελλάδα του σήμερα. Επίσης, πέρα από τον κόσμο, πολλοί συνάδελφοι μας στηρίξαν τόσο πολύ που ήταν πραγματικά συγκινητικό. Νομίζω θα είναι κάτι που θα το θυμάμαι όλη μου τη ζωή.

Είμαι πλέον τεράστια φαν σου και αναρωτιέμαι γιατί ανέβηκε το Talk Show; Δεν είναι κάπως παρωχημένο να κριτικάρουμε την τηλεόραση; Γιατί δεν έμεινες πιστός στην μεταμοντέρνα ροκ κωμωδία των Παιχτών και δεν ανέβασες μια παρόμοια παράσταση;

Δεν θα ήταν θλιβερό να ανέβαζα μια παρόμοια παράσταση; Εννοώ είναι και βαρετό για μένα. Είμαι πολύ νέος και θέλω να δοκιμάσω διαφορετικά πράγματα μεταξύ τους. Στο Talk Show δεν νιώθω ότι κριτικάρουμε τα Talk Shows. Χρησιμοποιούμε τη λειτουργία ενός Talk Show, και μέσα από τη σάτιρα του είδους μιλάμε για το φαινόμενο που λέγεται ζωή.

Βλέπεις τηλεόραση; Τι είδες για να δώσεις σκηνοθετικές οδηγίες στους ηθοποιούς του Talk Show;

Βλέπω πολλές ξένες σειρές. Ελληνική τηλεόραση εδώ και χρόνια δεν βλέπω ιδιαίτερα. Στην έρευνά μου είδα κυρίως Αμερικάνικα late night talk show και πάρα μα πάρα πολλά βίντεο στο youtube από ό,τι παράξενο, ιδιαίτερο έχει συμβεί σε talk show παντού στον κόσμο.

Κατάλαβα την ιδέα της παράστασης αλλά έφυγα στο τέλος λες και είδα το Mulholland Drive, έψαχνα το κουλτουρέ νόημα μόνη μου. Είναι μια αδυναμία της παράστασης ή φταίμε οι θεατές που δεν διαβάσαμε καλά το έργο; Διάβασες τις κριτικές;

Ευχαριστώ πολύ για τον παραλληλισμό με τον Ντέβιντ Λιντς. Για εμένα είναι τιμητικό. Τώρα, δεν νομίζω ότι φταίει ο θεατής που δεν καταλαβαίνει κάτι. Υπάρχουν καλλιτεχνικά έργα που κάθε άνθρωπος συνδέεται διαφορετικά. Συνειδητά δημιουργήσαμε μια παράσταση αρκετά ανοιχτή για να συμπληρώσει ο θεατής τις “τελείες” ανάλογα με την ανάγκη του. Εννοείται διαβάζω τις κριτικές. Όλες. Από τη γνώμη του θεατή σε ένα comment μέχρι τις ας το πούμε επίσημες κριτικές. Μ’ αρέσει να ψάχνω να βρω εκεί κάτι που θα με κάνει καλλίτερο καλλιτέχνη. Δεν είναι και πολύ εύκολο πάντα.

Θεωρείς τώρα ότι με τις ερωτήσεις που σου κάνω ότι σε καθοδηγώ; Αν ναι, γράψε μια ερώτηση που δεν σου έκανα για να πεις χωρίς ετεροπροσδιορισμούς την αλήθειά σου.

Προφανώς οι ερωτήσεις ή ακόμη και η σειρά που μπαίνουν δημιουργούν μια δραματουργία, ένα αφήγημα. Και προφανώς -συνειδητά ή ασυνείδητα- αυτός που τις θέτει καθοδηγεί με έναν τρόπο. Τώρα, εμένα ο τρόπος μου να εκφραστώ είναι το θέατρο, οπότε δεν έχω να σου πω κάποια ερώτηση. Όσες συνεντεύξεις και να δώσω αν κάποιος θέλει να δει το ποιος είμαι, μόνο μέσα από τη δουλειά μου μπορεί να βρει κάτι.

Νιώθεις την ανάγκη να συνεργάζεσαι με φίλους σου (πχ τον Βασίλη Μαγουλιώτη) στα πρώτα σου βήματα; Θα κάνεις την δική σου ομάδα;

Νιώθω την ανάγκη να συνεργάζομαι με ανθρώπους που θαυμάζω, που με κάνουν καλύτερο καλλιτέχνη και που μαζί τους μ’ αρέσει να τρώω να πίνω και να περνάω το χρόνο μου. Ευτυχώς, έχω φίλους που τα συνδυάζουν αυτά. Και σκοπεύω να συνεργάζομαι μαζί τους σε όλα τα βήματα – όχι μόνο στα πρώτα. Μ’ αρέσει η έννοια της ομάδας αλλά δεν αντέχω όταν αυτό γίνεται καταπιεστικό. Και δυστυχώς, συχνά, οι άνθρωποι αρχίζουν να καταπιέζονται μέσα σε ομάδες. Θεωρώ δηλαδή ότι ήδη δουλεύω ομαδικά και σ’ αυτή την ομάδα θα μπαινοβγαίνει κόσμος με τον ίδιο τρόπο όπως μπαινοβγαίνουν στην πίστα ενός πάρτι οι άνθρωποι που χορεύουν.

Θέλεις να σκηνοθετήσεις τους καθηγητές σου από το Ωδείο Αθηνών;

Θέλω να σκηνοθετήσω ανθρώπους που με ιντριγκάρει να δουλεύω μαζί τους. Και προφανώς με ιντριγκάρει να δουλέψω με κάποιους καθηγητές μου. Δεν είναι σκοπός αλλά από ότι φαίνεται θα προκύψει σύντομα. Τώρα που το λες,  στην πρώτη μου δουλειά συνεργάστηκα με τον Κώστα τον Μπερικόπουλο που ήταν καθηγητής μου πριν μπω στο Ωδείο. Ήταν υπέροχα. Γιατί να μην το ξανακάνω;

Τι λες πλέον στους δικούς σου μαθητές στο Ωδείο; Ποιο είναι το πιο πολύτιμο μάθημα/συμβουλή;

Είναι μωρέ τόσα πολλά. Αν χώραγαν σε μια απάντηση δεν θα σπούδαζε κανένας. Τώρα τελευταία, συχνά λέω, μάλλον για να το θυμάμαι κι εγώ, να κάνουν πράγματα που τους αφορούν, που τους καίει το είναι τους. Και να θυμούνται ότι το ισχυρότερο εργαλείο του ανθρώπου είναι η φαντασία. Μ΄αρέσει και ένα τσιτάτο, νομίζω είναι του Πίτερ Μπρούκ: “Hold on tightly, let go lightly”. Στα λόγια φυσικά είναι όλα εύκολα, η δουλειά μας είναι πρακτική οπότε ότι και να πεις μόνο η “σκηνή” εκπαιδεύει πραγματικά.

Ποια θα είναι τα επόμενα έργα σου; Διάβασα ότι τα έχεις ήδη κλείσει. Θα αποπειραθείς με ένα δραματικό έργο;

Είναι ένα κλασικό ρωσικό, ένα σύγχρονο γερμανικό ένα σύγχρονο ρωσικό και ένα σύγχρονο ελληνικό. Δεν ξέρω τι σημαίνει δραματικό έργο. Τώρα κάνω το “Όνειρο ενός γελοίου”. Δεν ξέρω πως θα το χαρακτήριζε κάποιος. Ο Ντοστογιέφσκι το λέει “φανταστική ιστορία”. Γενικά, πιστεύω στα μεικτά είδη. Και ναι, θεωρώ ότι ο μόνος τρόπος για να την παλέψουμε σ’ αυτή τη ζωή είναι το χιούμορ. Οπότε ότι κι αν κάνω, χωρίς χιούμορ δεν νομίζω ότι μπορώ – χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι θα κάνω κωμωδίες. Βασικά, για εμένα χωρίς χιούμορ δεν γίνεται να ζεις οπότε δεν γίνεται να κάνεις και τέχνη, ό,τι μορφή κι αν έχει αυτή.

Την Νομική την παράτησες; Πιστεύεις ότι με τα σημερινά δεδομένα θα καταφέρεις να έχεις τις οικονομικές απολαβές από το θέατρο που σου δίνουν μια στοιχειώδη ποιότητα ζωής;

Την Νομική την τελείωσα και δεν εργάστηκα στο αντικείμενο. Θεωρώ ότι είμαι αρκετά τυχερός και έχουν έρθει έτσι τα πράγματα ώστε μάλλον θα καταφέρω μέσα από το θέατρο να έχω μια στοιχειώδη ποιότητα ζωής. Αλλά, αν όταν πηγαίνουν καλά τα πράγματα μιλάμε για στοιχειώδη ποιότητα ζωής σκέψου να μην πήγαιναν κι όλας… Εννοώ ακόμη κι εγώ να τα καταφέρω η κατάσταση στον κλάδο είναι αποκαρδιωτική και η πολιτεία οφείλει επιτέλους να πάρει δραστικά μέτρα για να αλλάξει το τοπίο.

Στο θέατρο μπήκες σε μια φάση που οι παλιοί άρχισαν να μιλούν για τις παθογένειες. Η δική σου γενιά πώς στέκεται απέναντι σε αυτό;

Υπάρχει μια ελπίδα ότι επιτέλους έγιναν κάποια πρώτα δειλά βήματα ώστε να αρχίσουν να μειώνονται οι παθογένειες. Ή έστω να μη δικαιολογούνται ή να είναι ανεκτές υπό το πρίσμα οποιασδήποτε δικαιολογίας. Δεν θα λυθούν οι παθογένειες έτσι απλά. Θέατρο και κοινωνία πάνε πακέτο και δυστυχώς ακόμη έχουμε πολύ δρόμο. Τουλάχιστον ξεκίνησε κάτι να γίνεται και πρέπει να βοηθήσουμε όλοι ώστε αυτό να συνεχιστεί.

Έχω ακούσει από πολλούς ότι είσαι ένας μετρημένος άνθρωπος. Φοβάσαι στην πορεία μην γίνεις ένας αυταρχικός/ νάρκισσος/συμπλεγματικός σκηνοθέτης;

Καμιά φορά μου περνάει η σκέψη μην γίνει κάτι τέτοιο χωρίς να το πάρω είδηση. Έχω εμπιστοσύνη στον εαυτό μου, ότι έχω αμυντικούς μηχανισμούς σε κάτι τέτοιο και νιώθω ότι έχω ανθρώπους γύρω μου που θα με γειώσουν πολύ σύντομα με το που εμφανιστεί κάποιο τέτοιο χαρακτηριστικό. Στο μυαλό μου είναι θλιβερά αστεία η εικόνα του νάρκισσου, αυταρχικού, συμπλεγματικού σκηνοθέτη.

Ποια παράσταση είδες φέτος και σου άρεσε;

Μ’ άρεσε μια πτυχιακή από τη σχολή σκηνοθεσίας του Εθνικού πάνω στο “Τούνελ” του Σάμπατο σε σκηνοθεσία Ειρήνης Λαμπρινοπούλου και η “Δημοκρατία του Μπακλαβά” σε σκηνοθεσία Ανέστη Αζά. Και από τα δύο έφυγα με τρομερή όρεξη για δουλειά. Μ’ αρέσει όταν μου συμβαίνει αυτό. Θα ήθελα να συμβαίνει πιο συχνά.

Η παράσταση “Talk Show”, η καφκική κωμωδία τηλεοπτικής (υπο)κουλτούρας του Βασίλη Μαγουλιώτη (που υπογράφει με το συγγραφικό ετερώνυμο “Suyako), σε σκηνοθεσία του Γιώργου Κουτλή, από τη Δευτέρα 7 Μαρτίου θα παρουσιάζεται στο θέατρο ΑΠΟΘΗΚΗ. Στην παράσταση πρωταγωνιστούν ο Στέλιος Ιακωβίδης, ο Άρης Μπαλής και ο Πανάγος Ιωακείμ. Φωτογραφίες – artwork: Χρήστος Συμεωνίδης

Info: Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00, Θέατρο Αποθήκη: Σαρρή 40, Ψυρρή. Εισιτήρια εδώ.