Αν το παιδί ή τα παιδιά σας, βρίσκονται αυτή τη στιγμή στον καναπέ κρατώντας ένα βιβλίο, περιμένοντας από εσάς να κάτσετε δίπλα τους ώστε να τους μεταφέρεται σε έναν άλλο κόσμο μέσω αυτού, τότε ξέρουμε ποιος είναι ο τίτλος του. Για αρχή, να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν έχουμε μαντικές ικανότητες, απλά γνωρίζουμε πολύ καλά, όπως και εσείς, ότι υπάρχει ένα παιδικό βιβλίο που έχει αγαπηθεί όσο λίγα από μικρούς και μεγάλους.
Φυσικά, αναφερόμαστε στην πολυαγαπημένη μας best seller σειρά του Γιώργου Δ. Λεμπέση, την Ψαρόσουπα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός και σβήνει 10 κεράκια, όσα δηλαδή και τα χρόνια που μας συντροφεύει με τις ιστορίες της. Χιλιάδες πωλήσεις, 7 ιστορίες από το βυθό, θεατρικές παραστάσεις, 2 CD με τη συμμετοχή αγαπημένων καλλιτεχνών, επιτραπέζια παιχνίδια και λούτρινα κουκλάκια, είναι μερικά από τα highlights της επιτυχίας της με το σημαντικότερη, ωστόσο, να είναι η αγάπη που έχουν δείξει οι γονείς και τα παιδιά στην εξαιρετική σειρά βιβλίων.
Με αφορμή τα δέκα χρόνια της Ψαρόσουπας, λίγο πριν ο Γιώργος Δ. Λεμπέσης κάνει μια ευχή και σβήσει τα κεριά που βρίσκονται μπροστά του, απάντησε στις ερωτήσεις μας. Ας κάνουμε, λοιπόν, μία ακόμα βουτιά στον βυθό του συγγραφέα.
Η ιδέα να ασχοληθείτε με την συγγραφή παιδικών βιβλίων πώς προέκυψε;
Αν και έγραφα από μικρός σκέψεις και στιχάκια, δεν είχα φανταστεί ποτέ πως θα μπορούσα να ασχοληθώ με την συγγραφή παιδικών βιβλίων και θεατρικών έργων μέχρι που σκέφτηκα να δημιουργήσω ένα παιδικό φεστιβάλ το 2008. Εκεί προέκυψε η ανάγκη να δημιουργηθεί μια ιστορία η οποία και θα πλαισίωνε το συγκεκριμένο φεστιβάλ. Έτσι έγραψα την πρώτη μορφή της Ψαρόσουπας. Εκεί ανοίχτηκε για εμένα αυτός ο υπέροχος κόσμος των παραμυθιών. Από τότε όλη η ζωή μου έχει γεμίσει ιστορίες για μικρούς και μεγάλους.
Πόσο δύσκολο είναι να γράψει κάποιος ένα παιδικό βιβλίο; Το ρωτάω αυτό, διότι τα παιδιά, φημίζονται για την φαντασία τους και δεν «συγκινούνται» εύκολα.
Αν και χρησιμοποιώντας τη λέξη παιδικό πολλές φορές εννοούμε κάτι εύκολο και απλό, στην προκειμένη περίπτωση δεν ισχύει. Αντίθετα, το να δημιουργηθεί ένα παιδικό βιβλίο ή μια παράσταση και να αγαπηθεί από το κοινό, είναι εξαιρετικά δύσκολο. Οι λόγοι είναι αρκετοί. Ωστόσο ένας από αυτούς είναι ότι πρέπει να καταφέρει ο συγγραφέας να χωρέσει την πλοκή, τους χαρακτήρες και τις αλληγορίες μέσα σε ένα μικρό σε έκταση κείμενο. Μέσα σε αυτό να βρει λέξεις που να διατηρήσουν μεν τη φαντασία και πολλές φορές τις συνθήκες του μη υπαρκτού αλλά ταυτόχρονα να είναι κατανοητό και ασφαλές ως προς τις λέξεις και τις έννοιες. Το κοινό είναι αδιαμφισβήτητα πολύ δύσκολο και απαιτεί προσοχή και σεβασμό.
«10 χρόνια Ψαρόσουπα», λοιπόν. Πού οφείλεται αυτή η τεράστια επιτυχία;
Χωρίς να έχω τη συνταγή της επιτυχίας, πιστεύω πως αυτό οφείλεται στην αυθεντικότητα του έργου ως προς τον τρόπο γραφής, στις δυνατές και ευφάνταστες ιστορίες και στους καλά δομημένους ήρωες. Ωστόσο το ένστικτο των αναγνωστών είναι μαγικό και δεν μπορείς να τους παραπλανήσεις. Αν κάτι αξίζει θα παραμείνει και συνεχώς θα ανθίζει. Αν δεν αξίζει θα ξεχαστεί και θα σβήσει. Η επιτυχία της Ψαρόσουπας σε καμία περίπτωση δεν ήταν σχεδιασμένη. Δεν μπορεί άλλωστε να συμβεί κάτι τέτοιο. Ούτε αναμενόμενη ήταν. Ούτε υπάρχουν μυστικές οδηγίες. Το μόνο που υπάρχει είναι το κοινό, που είτε σε δέχεται είτε όχι. Στη συγκεκριμένηπερίπτωση οι γονείς και τα παιδιά αγκάλιασαν και συνεχίζουν να αγκαλιάζουν αυτό το έργο κάτι το οποίο ελπίζω να μη σταματήσει ποτέ.
Υπάρχει κάποια ιστορία που δεν έχετε γράψει ακόμη αλλά ανυπομονείτε να το κάνετε;
Ναι, φυσικά και υπάρχει. Για την ακρίβεια πάνω από μια. Αυτό το καλοκαίρι όμως θα αρχίσω να γράφω την ιστορία του Lebee (Λεμπή) και της Ακαδημίας Φαντασίας που εδώ και πολύ καιρό αναβάλω, γράφοντας συνεχώς άλλες ιστορίες. Πάντως αν προκύψει ακόμα μια ιστορία της Ψαρόσουπας, θα μπω στον πειρασμό να την ξεκινήσω άμεσα.
Κάποια συγκεκριμένη πηγή έμπνευσης που επισκέπτεστε ή οι ιστορίες σας βασίζονται σε καθημερινές στιγμές παρατήρησης;
Καμία συγκεκριμένη πηγή. Η έμπνευση για εμένα μπορεί να βρίσκεται παντού. Σε κάτι που θα ακούσω ή σε κάτι που θα δω. Η παρατήρηση επίσης είναι μέρος της διαδικασίας. Μπορεί μια έκφραση ή κάτι που θα δω δίπλα μου να γίνει αφορμή για ιστορία. Άλλωστε δε δημιουργώ μόνο παραμύθια αλλά και οτιδήποτε έχει να κάνει με την θέαση και τη φαντασία.
To αναγνωστικό κοινό, ιδίως τα παιδικό, είναι «δύσκολο». Τι είναι αυτό που προσπαθείτε να περάσετε μέσα από τα βιβλία σας;
Το βασικό για εμένα είναι τα παιδιά να διασκεδάσουν διαβάζοντας μια ιστορία μου η βλέποντας μια παράσταση μου στο θέατρο. Τα μηνύματα που υπάρχουν σε αυτά έρχονται σε δεύτερο χρόνο. Πρώτα θέλω να ανοίξει η ψυχή τους από χαρά και στη συνέχεια να μπουν οι αξίες που βρίσκονται στα έργα. Το σημαντικότερο για εμένα, είναι το έργο μου να μπορεί να δώσει τις κατάλληλες αφορμές στους γονείς για να κουβεντιάσουν με τα παιδιά τους διαχειριζόμενοι κατά το δοκούν την ιστορία.
Υπάρχουν κάποια βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν οι γονείς για να αγαπήσουν και τα παιδιά με τη σειρά τους το διάβασμα;
Ειλικρινά δεν ξέρω. Αν κάποιος γονιός γνωρίζει, θα ήθελα να μου πει και εμένα τον τρόπο. Αυτό που έχω καταλάβει όμως χωρίς να είμαι ειδικός, είναι πως ο κάθε άνθρωπος αγαπάει το οτιδήποτε με έναν εντελώς δικό του τρόπο. Άλλα παιδιά αγαπάνε το διάβασμα , άλλα τον αθλητισμό, άλλα τη μουσική και άλλα τα παιχνίδια. Είμαστε μια γενιά γονέων που μπορούμε να καταλάβουμε πλέον πως το κάθε παιδί έχει τη δική του προσωπικότητα και πάνω σε αυτή οφείλουμε να χτίσουμε τον καλύτερο και πιο ασφαλή δρόμο. Δεν μπορείς με το ζόρι να κανείς κανέναν να αγαπήσει τίποτα. Τα αποτελέσματα υπό πίεση είναι παροδικά. Χρέος προς τα παιδιάμας είναι η καθοδήγηση και η προσφορά της γνώσης. Δεν είναι η δημιουργία κλώνων ή καλύτερων εκδοχών του εαυτού μας.
Οι γονείς και τα παιδιά ετοιμάζονται για τις διακοπές τους. Ποια βιβλία θα προτείνατε να βάλουν στην τσάντα τους εκτός από την Ψαρόσουπα;
Όποια τους αρέσουν και τα κάνουν να περνάνε όμορφα ανάμεσα στα καλοκαιρινά τους ξεφαντώματα!
