Θεόφιλος Βανδώρος, ένας ο ACAB-ίτης “μπάτσος”

Από νωρίς το πρωί, όταν έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου του ηθοποιού Θεόφιλου Βανδώρου, ο οποίος πέθανε σε ηλικία 60 ετών, χτυπημένος από τον καρκίνο, οι οθόνες μας έχουν κατακλυστεί από έναν ατέλειωτο σωρό κλισε περιγραφών: «σκληρός», «κακό παδί», «περιπετειώδης». Είναι βολικά τα κλισέ αλλά τελικά η μνήμη δεν πρέπει να καταντά η βολή μας. Είναι κάπως πιο σύνθετη και όταν εκπίπτει σε προκάτ περιγραφές, σαν να αγοράζεις επιπλάκι από το IKEA, και αποκόπτεται από το βίωμα τότε δεν παύει να είναι μνήμη και γίνεται μια κλινική αναφορά.

Σύμφωνοι, ο Θεόφιλος Βανδώρος έγινε γνωστός μέσα από το ρόλο του αστυνομικού στη σειρά «Τμήμα Ηθών», η οποία θα μπορούσε να πει κάποιος ότι αποτέλεσε, κατά κάποιο τρόπο, μια μεταφορά του «21 Jump Street». Ταυτίστηκε με ένα ρόλο, ακολούθησαν και άλλοι κάπως καρατερίστικοι, όμως ίσως ο πιο ταιριαστός αποχαιρετισμός να έρχεται από τους συντρόφους του, οι οποίοι είχαν άλλα να τονίσουν πιο συναφή με το «τώρα», πιο

«Πρωτοπόρος της γενιάς του ο Θεόφιλος από νωρίς εντάχθηκε στον κόσμο της Αναρχίας και γρήγορα αναδείχθηκε ένας μαχητής και ρήτορας των συνελεύσεων, των καταλήψεων, όπου ακόμη και στο δρόμο παρήγαγε λογοτεχνία και χαρά, παρά θλίψη και μιζέρια. Θα μας μείνει αξέχαστος στην κατάληψη του Πολυτεχνείου του 1990 για την αθώωση του Μελίστα, όμως θα μας μείνει αξέχαστος για το χρέος που του οφείλουμε όταν κατέλαβε μαζί με λίγους το κτίριο το οποίο παραχώρησαν για να γίνει η ιστορική κατάληψη της Αμαλίας. Ακόμη και η συμμετοχή του στους “Πειρατές της Ημισέληνου” θα αφήσει εποχή».

Συμμετείχε ενεργά σε καταλήψεις, έγραφε και μετέφραζε άρθρα πολιτικού στοχασμού, ζούσε, επιθυμούσε, δημιουργούσε.

Για τα κυρίαρχα μέσα ήταν πάντα ο «μπάτσος» του «Ηθών», πάντα σε αυτό θα επανέρχονταν ακόμα και δεκαετίες μετά την προβολή της σειράς, διότι αυτή του η εικόνα ήταν απείρως πιο καθησυχαστική από την ταυτότητα του αναρχικού. Ο Βανδώρος πάντα αντιμετώπιζε με ευγένεια όλες αυτές τις επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις, απαντούσε, χωρίς πάντα να ικανοποιεί τους δημοσιογράφους. Παρόλα αυτά, η πριν φτάσει στη φάση της συγκατάβασης, ο Βανδώρος είχε ήδη πει από το 1995 όσα χρειαζόταν για αυτό το ρόλο:

«Θα μπορούσα να πω ότι πρώτον είναι ένα ψυχόδραμα για μένα. Εγώ που είχα μία φυσική αντιπαράθεση και σε σωματικό επίπεδο με την αστυνομία λειτούργησε πάνω μου ψυχοδραματικά σαν κάθαρση. Επειδή είμαστε άνθρωποι που μας αρέσει το απόλυτο, το τραβάμε και μέσα από μία διαχρονικότητα της εφηβείας, αυτό μπορεί να σε οδηγήσει σε πολλά πράγματα».

Πάντα η νοσταλγία ωραιοποιεί καταστάσεις, τις μεγεθύνει. Δεν ήταν τόσο σημαντική σειρά το Τμήμα Ηθών και ούτε ο ρόλος του Βανδώρου ήταν καθοριστικός για τη σειρά. Ο θάνατός του, αν δεν υπήρχε το «Τμήμα Ηθών», αλλά και χωρίς αυτό η ζωή του θα ήταν το ίδιο συντροφική.