Υπάρχουν μαφιόζικες ταινίες. Και υπάρχουν και οι “Godfellas” του Μάρτιν Σκορσέζε κι αντιλαμβάνεσαι το σκηνοθετικό μεγαλείο αυτού του άνδρα και- παράλληλα- υποκλίνεσαι στον ανυπέρβλητο Ρόμπερτ ντε Νίρο που μας έκανε τη χάρη και υπάρχει στο κινηματογραφικό σύμπαν για να τον δοξάζουμε όπως πρέπει. Ας το παραδεχτούμε, δεν υπάρχει μεγαλύτερη σπουδή στην αρρενωπότητα από αυτή που υπέγραψε ο Σκορσέζε.
Τριάντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την πρώτη της προβολή. Κι ακόμη όποτε ακούς τον Ρόμπερτ ντε Νίρο να μιλά για τους ανδρικούς κανόνες τιμής στο τρέιλερ νιώθεις δέος. “Μην προδίδεις ποτέ τους φίλους σου”. Και φυσικά οι γυναίκες μπορούν να καταλάβουν την αξία αυτής της ταινίας, θεωρώ αυτό το κομμάτι βλακεία και κανένα αριστούργημα δεν είναι απλά boy movie. Εκτός κι αν όλοι οι άντρες μεγαλώνοντας ήθελαν να γίνουν γκάνγκστερ (ενός λεπτού άβολης σιγής). Παρακολουθείς μια παρέα ανδρών να βγαίνουν, να πίνουν, να γλεντούν, να παίζουν χαρτιά ανταλλάσοντας προσβολές που μόνο φίλοι επιτρέπεται να ξεστομίσουν, να ζουν, να γελούν με την καρδιά τους. Και ξεχνάς ότι είναι εγκληματίες. Είναι οικείοι. Θα τους καλούσες σπίτι σου για σπαγγέτι με κεφτεδάκια. Είναι μια ρομαντική ανδρική παρέα που μάντεψε, δεν είναι τελικά αυτό που δείχνει. Που αν δεν υπήρχε δεν θα βλέπαμε ποτέ τους Sopranos.
Τι παρακολουθούμε σε αυτή την ταινία; Μια αληθινή ιστορία ενός γκάνγκστερ του Μπρούκλιν, που ξεκίνησε το 1950 ως παιδί για θελήματα της Μαφίας κι εξελίχθηκε σε αδίστακτο εγκληματία. Σε πρώτη ανάγνωση. Γιατί ουσιαστικά βλέπεις πώς το παιδί για τα θελήματα ιδρυματοποείται σε μια οικογενειακή επιχείρηση, χάνει τον εαυτό του και την ανθρωπιά του και τελικά, προδίδει τα ιερά του τοτέμ για να ξαναχτίσει τον κόσμο του. Αν δεν είναι αυτό μάθημα ζωής, τότε τι είναι; Θα έπρεπε να διδάσκεται σε πανεπιστήμια όταν υπάρχει μάθημα πάνω στην λέξη “ιεραρχία”.
Επίσης, είναι γυρισμένο με απίστευτη εμμονή στη λεπτομέρεια. Μέχρι και οι κομπάρσοι άξιζαν όσκαρ για το ρόλο τους. Οι διάλογοι ήταν τόσο καλογραμμένοι που τρυπούσε η οξύτητά τους τα μέσα σου. Δεν έβλεπες απλά μια ταινία, ένιωθες κομμάτι της υπόθεσης. Ταυτιζόσουν με την ανδροπαρέα τους. Κι αν λάβουμε υπόψιν τι καλά παιδία ήταν, αντιλαμβάνεσαι τι πέτυχε ο αξεπέραστος Σκορσέζε. Κάνει το πιο δύσκολο να φαίνεται απλό, να δημιουργήσεις δηλαδή μια ρεαλιστική ταινία που διηγείται μια ιστορία χωρίς κενά και ασάφειες. Μια ταινία που μετά από 30 χρόνια την αποκαλείς και ιστορική.
Μόνο για τον Πέσι και το τιτανοτεράστιο ρόλο του σε αυτή την ταινία θα έπρεπε να γραφτούν ποιήματα. «What do you mean funny, like I’m a clown» λέει και υποκλίνεσαι. Και για την μουσική επένδυση της ταινίας, σε πόσες ταινίες θυμάσαι τους τίτλους τέλους με Sid Vicious. Ο Ρέι Λιότα έκανε τον ρόλο της καριέρας του. Και το ξέρει. Τα μονοπλάνα του Σκορσέζε στο πρόσωπό του διδάσκονται όντως σε κινηματογραφικές σχολές. Γιατί στην αποκλιμάκωση του χαρακτήρα του δείχνει την οδύνη του.Αν υπάρχει ακόμη και σήμερα κάποιος που μπορεί να μας κάνει να συμπαθήσουμε τους αλήτες μαφιόζους είναι ο άνθρωπος που έγινε 78 ετών και συνεχίζει να μας τους φέρνει στο σπίτι μας, ο μεγάλος Μάρτιν Σκορσέζε.
