*Κείμενο του 2020

Kαταλαβαίνεις ότι μεγαλώνεις, όταν ρυτιδιάζουν τα είδωλα σου. Έτσι πάει ευτυχώς ή δυστυχώς. Σήμερα λοιπόν, έπρεπε να χωνέψω με κάποιον τρόπο ότι ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο έγινε 77 χρονών. Τελείως συμπτωματικά, έχει μια μέρα γενέθλια πριν του λόγου μου. Άλλωστε αυτά, τα συμπαντικά πάντα έχουν πλάκα. Αν δεν είχα φτάσει 34 χρονών γάιδαρος θα του έστελνα ένα γράμμα να του πω, όλα όσα έκανε για μένα δίχως στην τελική να το γνωρίζει. Θα ήθελα να τον ευχαριστήσω που με έμαθε σινεμά μιας και συντροφεύει τις κινηματογραφικές αναμνήσεις 5 δεκαετιών και βάλε, πια, με τις ερμηνείες του. Γράψε λάθος. Αυτό που κάνει ο Ντε Νίρο, στους ρόλους του δεν είναι ερμηνεία. Είναι σίγουρα, κάτι άλλο. Βαθύτερο. Βιωματικό. Τρομακτικό αν κάτσεις να το αναλογιστείς. Το πετσί του ρόλου του, γίνεται πετσί του κι ο ήρωας που υποδύεται, γίνεται αυτός που κοιτάζει στον καθρέφτη του κάθε πρωί.  

“Σε μένα μιλάς ρε; Σε μένα μιλάς;”, θα τον δεις να επαναλαμβάνει σε μια από τις πιο σημαντικές σκηνές του αμερικανικού κινηματογράφου στο “Taxi Driver”, σαρδελοποιώντας το American Dream γιατί: “On Every Street, in every City there’s a Nobody who dreams of being Somebody“! Χτίζοντας την κινηματογραφική του ελεγεία πλάι, πλάι με το φιλαράκι του τον Σκορσέζε, ξεκίνησε σαν Johnny Boy στους “Κακόφημους Δρόμους”, για να γίνει Travis Bickle στον “Ταξιτζή” κι έπειτα Jimmy Doyle τραγουδώντας μας “New York, New York”, πριν μοιράσει εκατομμύρια σαγόνια στο πάτωμα σαν Jake La Motta, ως ένα συγκλονιστικό “Οργισμένο Είδωλο”.  

Λίγα χρόνια μετά έγινε δικαιωματικά “King of Comedy”, όντας ο Rupert Pupkin (πριν η κινηματογραφική ιστορία στο “Joker”, μας δώσει μια συγκλονιστική αντιστροφή ρόλων και μας τον παρουσιάσει σαν Murray Franklin), πριν γίνει ο James Conway, που στην πιάτσα τον ξέρανε σαν “Goodfella”. Εκεί στις αρχές του 90, μας πήραν από χεράκι και μας πήγαν μια βόλτα στο Ακρωτήρι του Φόβου, όπου ο Max Cady κατούρησε κάθε παρανοϊκό που τόλμησε να βγει στο γυαλί μετά από εκείνον. Μεγαλώνοντας μας έμαθε πως στο “Καζίνο”, μόνο ο Sam Ace Rothstein, κατάφερε να τινάξει την μπάνκα στον αέρα, πριν γίνει ο Frank Seeran σε μια αποστομωτικά μεγαλειώδη ερμηνεία, που είναι υποκριτικό μάθημα άνευ διδασκάλου, για το κύκνειο μαφιόζικο άσμα του “Irishman”.  

Mόνο αυτές τις ταινίες αν μας είχε δώσει ο Ντε Νίρο, θα είχε μπει στο πάνθεον των σπουδαιότερων ηθοποιών που είδαν τις μούρες τους στο κινηματογραφικό γυαλί. Αυτό το υπέροχα παραμορφωτικό υλικό, που έχει τη δυνατότητα να τρυπώνει σε κάθε σπίτι και να μάθει σε πιτσιρίκια ολούθε στον πλανήτη γη, τι πάει να πει σινεμά.  

Έλα όμως που ο μπάσταρδος έχει παίξει ακόμη στον “Νονό”, τον “Ελαφοκυνηγό”, το “Brazil”, το “Heat” (συνάντηση στο πανί με το φιλαράκι του τον Πατσίνο), στο έπος των επών, ώ έπος του “Κάποτε στην Αμερική”, στο “Jackie Brown”, στους “Αδιάφθορους”, στον “Δαιμονισμένο Άγγελο”, στο “Ανάλυσε το”. 

Απέφυγα συνειδητά να αναφέρω υποτιμημένα διαμαντάκια, που άλλοι θα χτίζανε ολάκερες καριέρες, αν υπήρχαν μόνο σαν αναφορά κι ο Ντε Νίρο, τα σφράγισε με τις (δεν γίνεται να παίζει τόσο καλά ρε φίλε; ) ερμηνείες του. Αν θες όμως, να ανοίξεις τη Βίβλο του σινεμά, καλό είναι να έχεις τσεκαρισμένες στις επόμενες ταινίες που επιβάλλεται να δεις, τα “Sleepers”, “Cop Land”, “Ronin”, “Wag the Dog”, “1900”, “Silver Linings Playbook”, “The Last Tycoon”, “Midnight Run”, “Machete”, “The Score”. 

Μην ξεχάσεις να ρίξεις κι ένα βλέφαρο στα 2 βραδυφλεγή αριστουργηματάκια που σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε: “Α Bronx Tale” & “The Good Shepherd”.  

Θα μπορούσα να γράψω κι άλλα τόσα, αλλά από το 2000 κι έπειτα οι επιλογές του δεν ήταν κι οι καλύτερες, μιας κι έπαιξε σε διάφορα σκουπιδόφιλμς σαν τον “Άτακτο Παππού” ή τo “Grudge Match” με τον Σταλόνε, ωστόσο το αποτύπωμα του στον αμερικανικό κινηματογράφο, φέρει φαρδιά πλατιά την υπογραφή του μεγαλύτερου ηθοποιού που έβγαλε ποτέ.  

Η ένταση, η εκφραστικότητα, οι σιωπές, τα βλέμματα, οι γκριμάτσες, οι εκρήξεις οργής, οι υπόκωφες κραυγές κι αυτή η αβάσταχτη ελαφρότητα του ταλέντου του, όρισαν κάθε ερμηνευτή, από την εμφάνιση του στο σινεμά κι έπειτα. Όλοι οι σπουδαίοι ηθοποιοί σήμερα, υποκλίνονται σε αυτόν που έδειξε τον δρόμο. Από τον Έντουαρντ Νόρτον, στον Λεονάρντο Ντι Κάπριο κι από τον Μπραντ Πιτ στον Χοακίν Φοίνιξ, όλοι θα κάνουν μια στάση στον Ρόμπερτ. Τον άνθρωπο που έφτυσε στα μούτρα τον πλανητάρχη Ντόναλντ Τραμπ δηλώνοντας νέτα, σκέτα “Fuck Trump” και διέθεσε μεγάλο μέρος της ζωής του και των χρημάτων που κέρδισε, ώστε ο κόσμος μας να γίνει λίγο καλύτερος, μέσα κι από το ντοκιμαντέρ που δημιούργησε για να τιμήσει τη μνήμη του gay μπαμπά του. 

Ακόμη κι όλα αυτά αν δεν έκανε, εγώ δεν θα μπορούσα να μην του πω ευχαριστώ που μου έμαθε σινεμά, σήμερα που εκείνος γίνεται 77 ετών κι όλοι οι άλλοι οφείλουμε να πάθουμε αρθριτικά από τις υποκλίσεις μπροστά στο ταλέντο του.