«Οι cool τύποι δεν κερδίζουν Oscar». Αυτή είναι η ατάκα του αρθρογράφου του Vanity Fair, James S. Murphy, με αφορμή τη νέα «ήττα» του Leonardo DiCaprio. Ο ηθοποιός που έχει παίξει σε μερικές από τις πιο κλασικές ταινίες των 00’s («Πιάσε με αν μπορείς», «Ο Πληροφοριόδοτης», «Συμμορίες της Νέας Υόρκης», «Aviator», «Ματωμένο Διαμάντι») αλλά και κάποιες που θα γίνουν κλασικές («Inception», «J.Edgar», «Django Unchained», «Great Gatsby», «The Wolf of Wall Street»), αλλά δεν έχει ακόμη ευχαριστήσει… τη μητέρα του και την Ακαδημία για την τιμή.
Και ο αρθρογράφος εντοπίζει γιατί του «αρνούνται» το «ιερό δισκοπότηρο» του Hollywood. Είναι «cool τύπος και αυτοί οι τύποι δεν κερδίζουν». Ποιοι είναι αυτοί οι cool τύποι που δεν κερδίζουν; Cary Grant, Richard Burton, Robert Mitchum, James Dean, Steve McQueen, Samuel L. Jackson, Gary Oldman, είναι μερικούς αυτούς. Υπάρχουν και άλλοι, όπως οι Humphrey Bogart και Paul Newman που έπρεπε να περάσουν πολλά χρόνια για να κερδίσουν τον «θείο Oscar». Οι Marlon Brando και Jack Nicholson έχουν μεν κερδίσει δύο Oscar, αλλά το πρώτο τους ήταν όταν διένυαν την έκτη δεκαετία της ζωής τους. Αυτός που στις ημέρες μας θεωρείται ο «King of Cool» είναι ο Brad Pitt. Ο ηθοποιός που είδε Oscar όταν αποφάσισε να γίνει και… παραγωγός (κέρδισε για το 12 Χρόνια Σκλάβος).
Τι σημαίνει όμως «cool» όταν αναφερόμαστε σε ηθοποιούς; Και πως ο Pitt ορίζει το «cool»; Για να απαντήσει ο Murphy και να δώσει τον ορισμό, χρησιμοποιεί μια ατάκα του σκηνοθέτη Andrew Dominik, που βρίσκεται στα credits της ταινίας του, Killing them softly.
«Όταν παρακολουθείς τον Brad, αισθάνεσαι πάντα πως κάτι συμβαίνει μέσα του, αλλά δεν είσαι αρκετά βέβαιος για το τι είναι αυτό. Νομίζω πως αυτός είναι ο λόγος που είναι star του σινεμά. Έχει αυτήν την ποιότητα του μυστηρίου. Δεν σε προσκαλεί να μοιραστείς τη θέση του με κάποιο τρόπο», σημειώνει ο σκηνοθέτης.
«Δεν σε προσκαλεί να μοιραστείς τη θέση του». Αυτή είναι μια καλή ατάκα για να ορίσεις τον cool ηθοποιό. Είναι εκείνος που προκαλεί τον θαυμασμό, τον φθόνο και την επιθυμία, πολύ περισσότερο από την εμπάθεια, επειδή είναι «δυσανάγνωστος». Αυτοί οι χαρακτήρες σε κάνουν να αναρωτιέσαι πως θα ήταν να είσαι εκείνοι, χωρίς ποτέ να φανταστείς πως θα μπορούσες.
Και αφού κάνει τον ορισμό και μάλιστα προσωποποιεί το «cool», o αρθρογράφος, δίνει αμέσως και το αντώνυμο του cool ηθοποιού. Ο Tom Hanks είναι ο ηθοποιός που με τις ερμηνείες του σε προσκαλεί να μοιραστείς τη θέση του, να φανταστείς πως είσαι εκείνος ο ήρωας. Και τα δύο Oscar με πέντε υποψηφιότητες το αποδεικνύουν (άλλοι 8 το έχουν καταφέρει τόσο καλά). Οι ρόλοι που επιλέγει είναι αυτό που αρέσει στην Ακαδημία.
Ποιοι είναι οι ρόλοι αυτοί; Χαρακτήρες ατόμων με ειδικές ανάγκες, ψυχικά ασθενείς, gay ή άσχημο. «Αυτό που πραγματικά ανταμείβεται είναι ρόλοι στους οποίους οι ηθοποιοί πιέζουν τους εαυτούς τους, για να μοιραστούν τη θέση τους που είναι κατά κάποιο τρόπο τεντωμένο προκειμένου να μοιραστούν μια θέση που δεν είναι “δημοφιλής” στη μεγάλη οθόνη». Ηθοποιοί-που αποτελούν ένα μεγάλο μέρος της Ακαδημίας των ψηφοφόρων- που είναι αφοσιωμένοι στο να γίνουν κάποιοι άλλοι άνθρωποι για τα προς το ζην, και να έχουν μια φυσική τάση να υποδύονται χαρακτήρες που προσκαλούν τους θεατές να μοιραστούν τη θέση τους και να φανταστούν τον εαυτό τους σαν να ήταν κάτι το διαφορετικό.
Κι έτσι εξηγείται πως η μεγάλη φετινή «μάχη» ήταν μεταξύ των Ejiofor (πρωταγωνιστής του 12 Χρόνια Σκλάβος) και McConaughey. Ακόμη και ο Hanks στο ρόλο του ως Captain Phillips ήταν στην αντίθετη πλευρά, σε αυτή του Pitt στο σύνολο της ταινίας και μόνο προς το τέλος ο χαρακτήρας γίνεται πιο «προσιτός» στους θεατές. Ο Antony Lane, σε ένα άρθρο του στον New Yorker επισημαίνει πως «αυτός ο αγαπημένος ηθοποιός μας παρουσιάζει σκόπιμα έναν χαρακτήρα που δεν κάνει καμία προσπάθεια για να αρέσει. Η «ελαστικότητα» που είχαμε συνηθίσει από τον νεαρό Hanks είναι πολύ δυσδιάκριτη».
Η διήγηση (voice – over) του DiCaprio στον «Λύκο» φαίνεται πως δίνει την ευκαιρία στο κοινό να μπει στο μυαλό του Belfort. Αντιλαμβανόμαστε την ερμηνεία του όταν ο πρωταγωνιστής προσλαμβάνεται ως πωλητής μετοχών αμφιβόλου αξίας. Όταν παίρνει το πρώτο του τηλέφωνο, όλοι οι συνεργάτες στο γραφείο σιωπούν και τον παρακολουθούν. Αυτό ακριβώς πρέπει να κάνουν και οι θεατές. Το κοινό είναι θεατής της ερμηνείας του, δεν τη μοιράζεται με τον ηθοποιό. Ο DiCaprio ως ηθοποιός ξεκίνησε με «ανοικτές» ερμηνείες, όπως στον «Τιτανικό», αλλά συνέχισε με επιλογές εντυπωσιακών ρόλων, που είναι για να παρακολουθείς και όχι να βλέπεις «μέσα σε αυτούς». Ρόλοι όπως στο Django, όπως ο Gatsby ή του Aviator.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν γιατί ο McConaughey στο ρόλο του straight, macho, ομοφοβικού με AIDS σηκώνει το Oscar. Βάζει όλα τα συναισθήματά του και μοιράζεται με το κοινό όλα την οργή, τη θλίψη και το φόβο που νιώθει. Ο κύριος λόγος που πήρε το Oscar όμως, είναι η μετάβασή του στον άξονα Pitt-Hanks. Πήγε από τη μία πλευρά στην άλλη και έγινε όσο λιγότερο cool μπορούσε.
Ακολούθησε και ο ίδιος την τροχιά του ρόλου του στο Dallas Buyers Club. Από την έπαρση πήγε στη συμπόνια και αυτή είναι η δική του μεταμόρφωση. Ο McConaughey δεν είναι πλέον ένας ωραίος τύπος και αυτός εν μέρει είναι ένας από τους λόγους που κέρδισε το Oscar Α’ Ανδρικού ρόλου.
