O Λαρς Φον Τρίερ, έγινε σήμερα 64 ετών. Αφού δώσουμε κάποια δευτερόλεπτα, στον εαυτό μας να πούμε πως κωλογεράσαμε και πάθουμε την μεσημεριανή μας μελαγχολία, θα συνεχίσουμε ακάθεκτοι. Χωρίς άλλο, ο Τρίερ είναι η πιο ταμάμ περίπτωση love him or hate him σκηνοθέτη. Εδώ, δεν θα συζητήσουμε για το καλλιτεχνικό έργο του αγοριού από τη Δανία, γιατί όπως έχει μάτια, βλέπει! Kινηματογραφικά μιλώντας και μόνο θα επιχειρήσουμε να βάλουμε, τις ταινίες αυτού του σινέ-μάστορα προβοκάτορα στη σειρά από την προκλητική στην προκλητικότερη.
Άλλωστε αν μας ανάγκαζες να διαλέξουμε έναν σκηνοθέτη, που μας έχει κάνει να αισθανθούμε περισσότερο άβολα (και με την καλή και με την κακή έννοια), βλέποντας τις ταινίες του, θα ποντάραμε όλα μας τα λεφτά στον Τρίερ. Το τελευταίο καραντινιασμένο τριήμερο που έρχεται σε λίγες ώρες, καλό είναι να τις δεις όλες στο ριπίτ. Το ξαναγράφουμε, γιατί είμαστε λίγο γραφικοί, θα δούμε τις ταινίες από τη ματιά της πρόκλησης κι όχι της καλλιτεχνικής αξίας. Εξηγούμαστε, να μην παρεξηγούμαστε κι αφήνουμε εκτός άρθρου, τον άνθρωπο Λαρς, που μας έχει απογοητεύσει ουκ ολίγες φορές.
“Το Μεγάλο Αφεντικό”
Ναι ντάξει, ένας καλός λόγος να βασανίσεις τον εαυτό σου είναι να προσπαθήσεις να καταλάβεις, γιατί ο Λαρς γύρισε κάποια στιγμή της ζωής του, αυτή την κωμωδία, με την οποία ποντάρουμε το νεφρί μας, γέλασε μονάχος του.
“Τhe Element of Crime/ Epidemic/ Europa”
Στην πρώτη άτυπη τριλογία του ο προβοκάτορας Λαρς, γλεντάει τον θεατή, βομαρδίζοντας τον με όλες τις σινεφίλ art-house αναφορές και συνισταμένες με τις οποίες μεγάλωσε. Βάζει στο κέντρο του την Ευρώπη και κινηματογραφεί τις δικές της σκοτεινές στιγμές, μέσα από μια δεικτική κι αλλοπρόσαλλη ματιά. Για πιο ειδικό κοινό, ωστόσο αν δεις το “Epidemic“, αυτή την περίοδο, ένας κόμπος στο λαιμό θα σε πιάσει.
“Μήδεια”
Παρότι η ταινία δημιουργήθηκε για την τηλεόραση, εμείς θα την βάλουμε για να κάνουμε τους καμπόσους. Δανειζόμενος την τραγωδία του Ευρυπίδη, ο Τρίερ στήνει ένα οπτικό κατόρθωμα, με γενναία δόση κόκκου στο φιλμ και κάποια από τα καλύτερα κάδρα που μας έδωσε ποτέ. Ωστόσο δεν τσίγκλησε τόσο το κοινό, κρατώντας ξανά την πρόκληση σε art-house επίπεδα.
“Melancholia”
Πολλοί έχουν μιλήσει για την λιγότερο Τρίερ ταινία έβερ. Παρά το συγκλονιστικό σαγονοπεσιματικό φινάλε, μετά το σοκ του “Αντίχριστου” χρονικά, είναι σαν να βλέπεις Στρουμφάκια, σε επίπεδο πρόκλησης πάντα. Ωστόσο, περά από το καταθλιπτικό και σκοτεινό σενάριο, η ίδια η επιλογή του Λαρς να δώσει μια υπέροχα φυσιολογική ταινία, είναι λίγο προβοκατόρικη από μόνη της.
“Δαμάζοντας τα Κύματα” / “Χορεύοντας στο Σκοτάδι”
Μιλάμε για τις ταινίες που συνήθως εναλλάσσονται στην πρώτη θέση των αγαπημένων των κριτικών κινηματογράφου, όταν γίνεται λόγος για τον Δανό σκηνοθέτη. Με μνημειώδη καλλιτεχνική αξία και ευφυή δομή τα 2 φιλμς, είναι 2 καλοί λόγοι να σπουδάσει κάποιος σινεμά. Οι πλέον ανθρωποκεντρικές του ταινίες, με τις Emily Watson και Βjork να είναι σπαρακτικά υπέροχες. Ο Τρίερ ξεκινά να κλείνει προκλητικά στο κινηματογραφικό κοινό, προετοιμάζοντας το για όσα θα έρθουν τα επόμενα χρόνια.
“Manderlay”
Σίγουρα, πατά στα σοκαριστικά βήματα του “Dogville”. Ωστόσο λίγο ότι υπολείπεται σε καλλιτεχνική αξία και πρωτοτυπία πια και λίγο το ότι είχαμε προετοιμαστεί για τα χειρότερα, την βάζουμε λίγο πάνω από τη μέση, κυρίως λόγω κάποιων συγκλονιστικών σκηνών.
“Οι Ηλίθιοι”
Η πιο αναρχική ταινία της λίστας ξεκάθαρα. Ο Δανός μάστορας εδώ, μας σερβίρει αγνό παρθένο Δόγμα 95 σε μια κοινοβιακή ιστορία με αληθινό σεξ στα γυρίσματα. Μια διεστραμμένη Big Brother εκδοχή γυρισμένη εξ’ ολοκλήρου με κάμερα στο χέρι, να θυμίζει τζαζ αυτοσχεδιασμό, υπό την επήρεια ναρκωτικών.
“Το Σπίτι που Έχτισε ο Τζακ”
“Ο Τζακ είναι ένας serial killer που περιγράφει τα τελευταία 12 χρόνια της ζωής του και τους φόνους που τον σημάδεψαν“. Όταν είχαμε μάθει ότι αυτή θα είναι η περίληψη της τελευταίας ταινίας του Τρίερ, είχαμε ανέβει στα τραπέζια. Όταν είδαμε το δαιδαλώδες αυτό φιλμ, που ο Δανός λούζεται με αυτοαναφορικότητα και γελάει σαρδόνια, για την δοκιμασία που υποβάλλει κάθε θεατή, πειστήκαμε πως κι αν ο λύκος εγέρασε σε καμιά περίπτωση δεν έχασε το προκλητικό του χούι.
“Dogville”
Προσωπική αγαπημένη το “Dogville”, ήταν η ταινία που προσπάθησε να αλλάξει όσο καμία άλλη το σινεμά τα τελευταία χρόνια, δραματουργικά. Απλώνοντας το χέρι στο ξαδερφάκι του σινεμά, το θέατρο ο Τρίερ, παίρνει τον κινηματογράφο στα ποδαράκια του και τον ταχταρίζει, μέσα από μια σαρκαστική αποδόμηση της ανθρώπινης κοινωνίας. Ο φιλμικός κόσμος, δεν ήταν ποτέ ίδιος μετά από το “Dogville“, με τις μισανθρωπικές κατηγορίες για τον Δανό, να αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο.
“Antichrist”
Πιο ταιριαστό σκηνοθέτη για να γυρίσει μια ταινία με το όνομα “Αντίχριστος“, δεν μπορούσαμε να σκεφτούμε! Ο Τρίερ τη γύρισε για να ξεπεράσει τον εφιάλτη της κατάθλιψης που πέρασε και μας έφερε μούρη με μούρη με ένα από τα πλέον προκλητικά διακυβεύματα της οικουμένης. Τα θεμέλια της ανθρώπινης ύπαρξης. Ο Λαρς, υφαίνει ένα συμπλεγματικό ιστό της αράχνης όπου σεξ και θάνατος, εναλλάσσονται σε ρόλο θύτη, θύματος. Η γενεσιουργός αιτία του σινεμά κρύβεται χωρίς περαιτέρω κουβέντες, στην μετά-αποκαλυπτική σκηνή του φινάλε.
“Nymphomaniac vol 1 & 2”
Θα πάρουμε το “Nymphomaniac” σαν μια ταινία με 2 μέρη, που μας πήρε και μας σήκωσε κι ακόμη και σήμερα τη συζητάμε! Ο Τρίερ ξετυλίγει σε κάτι λιγότερο από 6 ώρες, την ιστορία μιας καθ’ ομολογίας της, νυμφομανούς, από τη γέννηση μέχρι τα 50 της χρόνια. Καταφέρνει τα το κάνει μάλιστα, δίχως να βουτήξει σε πορνογραφικά ή κλειδαροτρυπικά νερά, μέσα από μια γεμάτη ένταση ενδοσκόπηση, στα μύχια των σεξουαλικών φαντασιώσεων. Στήνει ένα εγκεφαλικό παιχνίδι γύρω από την ερωτική ζωή μια γυναίκας και γίνεται απολύτως δικαιολογημένα το κινηματογραφικό talk of the town της δεκαετίας, σημειώνοντας ρεκόρ χρήσης της λέξης πρόκληση, στις κριτικές της.
Στα σχόλια βάλε και τη δικιά σου σειρά ταινιών αν τολμάς!
