Φατίχ Ακίν: "Δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να φοβάται τους ναζί!"

Μου ‘παν: “Θα πάρεις μια συνέντευξη”.

Τους λέω “Οκ. Τι φάση, ηθοποιός;”

Μου ‘πανε: “Σκηνοθέτης, μπορεί και να τον ξέρεις. Λέγεται Φατίχ Ακίν“.

Καλή φάση να λιποθυμάς, δεν το ‘χα ξαναπάθει…

Κάπως έτσι με βρήκε η μέρα σήμερα, να παίρνω τηλεφωνάκι τον Φατίχ και “να τα λέμε”. Για την καινούρια του ταινιάρα “Μαζί ή Τίποτα”, που πήρε Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας και θα κυκλοφορήσει στην Ελλάδα απ’ τη Rosebud.21. Κι ακόμα, για την Ντάιαν Κρούγκερ (Χρυσός Φοίνικας γυναικείας ερμηνείας), για τον ναζισμό, τον ρατσισμό και τη δημοκρατία.

Υ.Γ. Δεν έκανε το παραμικρό σχόλιο για τα “ημισκουμπρικά” αγγλικά μου. Μεσογειακός!

Το “Μαζί ή Τίποτα” είναι μια ταινία σε τρία μέρη: μια σπουδή πάνω στο πένθος, ένα δικαστικό δράμα, τελικά μια ιστορία εκδίκησης. Πόσο μεγάλη πρόκληση ήταν αυτό;

Στην πραγματικότητα είναι ταινία της μιας στιγμής: Όλα συμβαίνουν τη στιγμή που τελειώνει το πένθος της πρωταγωνίστριας. Ωστόσο ήταν αρκετά μεγάλη πρόκληση τα τρία κεφάλαια, αφού ήθελα να έχουν ισορροπία, να μην ξεχωρίζει ένα απ’ τα τρία, αλλά ταυτόχρονα στο δεύτερο να υπάρχουν αρκετές λεπτομέρειες ώστε να μη μείνουν απορίες στους θεατές. Ελπίζω πως τα κατάφερα!

Η Ντάιαν Κρούγκερ -τουλάχιστον στα δικά μου μάτια- “κούμπωσε” τέλεια πάνω στο ρόλο. Αλήθεια, πέρασε από οντιστιόν ή γράψατε τον χαρακτήρα ειδικά γι’ αυτή;

Λοιπόν… Είναι κάπως αστείο. Όταν έγραψα τον χαρακτήρα δεν είχα την Νταϊάν στο μυαλό μου. Δεν γνωριζόμασταν καλά. Ύστερα τη σκέφτηκα και λέω: “Αυτή μου κάνει”. Όμως δεν της έστειλα το σενάριο, γιατί… ξέρεις, δεν το είχα γράψει ακόμα! Της έστειλα μόνο την ιστορία και τον χαρακτήρα, κι ευχήθηκα να της αρέσουν. Της άρεσαν. Δώσαμε τα χέρια. Οπότε, όταν τελικά έγραψα το σενάριο, ναι, το έγραψα για την Νταϊάν.

Η ιδέα της ιστορίας πώς προέκυψε;

Όλη μου τη ζωή είχα να κάνω με τους νεοναζί. Γεννήθηκα στη Γερμανία αλλά κατάγομαι απ’ την Τουρκία. Στα 8 μου πρωτοάκουσα πως υπάρχει αυτό, οι νεοναζί, που θέλουν να σε σκοτώσουν απλώς για το χρώμα σου. Μου έμεινε τραύμα. Πιστεύω πως είναι τραύμα για κάθε παιδί. Κι απ’ τη στιγμή που το απέκτησα, ήθελα να μιλήσω γι’ αυτούς. Πριν λίγο καιρό, λοιπόν, συνέβησαν κάποιες δολοφονίες από νεοναζί στη Γερμανία, και βρήκα την ευκαιρία μου.

Ας μιλήσουμε λίγο για την εκδίκηση. Είναι πιθανό μερικές φορές η εκδίκηση να λειτουργεί ως δικαιοσύνη;

Όπου υπάρχει εκδίκηση, πάντα κάτι δεν πάει καλά. Η συναισθηματική κατάσταση κάποιου είναι εκτός ελέγχου. Στην ουσία, αυτό συμβαίνει και στην ταινία μου: Ο χαρακτήρας της Νταϊάν (Κρούγκερ) βγαίνει εκτός ελέγχου. Προσωπικά, μορφώθηκα, ξέρω πως η εκδίκηση δεν είναι καλό πράγμα. Είναι καλύτερα να έχεις ψυχραιμία, να είσαι λογικός. Όμως αν είχα πάθει όσα κι η ηρωίδα μου, δεν νομίζω πως κι εγώ θα είχα καταφέρει να κρατήσω κανέναν έλεγχο.

Είναι οι νεοναζί τόσο δυνατότεροι απ’ τα κράτη και τους νόμους μας, ώστε η αυτοδικία να είναι πια η μόνη λύση;

Δόξα τω Θεώ, δεν έχουν κυριαρχήσει στο γερμανικό κοινοβούλιο. Ούτε στο ελληνικό απ’ όσο ξέρω. Έχουν όμως κυριαρχήσει στις ΗΠΑ. Ο Τραμπ είναι ρατσιστής, οι ψηφοφόροι του το ίδιο. Οπότε, αν αυτό συνέβη στην Αμερική, ποιος λέει ότι αποκλείεται να συμβεί κι εδώ; Συμβαίνει ήδη στην Τουρκία, στην Ουγγαρία, στην Πολωνία. Αυτοδικία όχι, όμως υπάρχει κάτι που ακόμα είναι στο χέρι μας. Πρέπει να παλέψουμε για τη δημοκρατία. Ο καθένας ξεχωριστά. Είναι η δουλειά μας, το καθήκον μας, η ζωή μας, πρέπει να προστατεύουμε τη δημοκρατία κάθε μέρα. Κανείς άλλος δεν θα το κάνει για μας.

Ξέρω ότι σας αρέσει πολύ η Ελλάδα. Ωστόσο, δεν μπορώ να μην ρωτήσω: Γιατί Ελλάδα και Χρυσή Αυγή, κύριε Ακίν;

Όταν έκανα έρευνα για τους Γερμανούς νεοναζί, ανακάλυψα ότι όλοι οι ναζί στον κόσμο συνδέονται. Και αλληλοκαλύπτουν τα εγκλήματά τους. Το βρήκα πολύ ενδιαφέρον. Η παγκοσμιοποίηση του νεοναζισμού. Αποφάσισα πως θέλω αυτό να φαίνεται στην ταινία. Χρειαζόμουν λοιπόν κι ένα άλλο κράτος, πέρα απ’ τη Γερμανία, για να δείξω την παγκόσμια σύνδεση. Χρησιμοποίησα την Ελλάδα γιατί, όπως είπες, τη θεωρώ δικιά μου.

Ο ναζισμός γεννήθηκε στη Γερμανία, τώρα η Γερμανία έχει ξανά πρόβλημα με τους νεοναζί. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Δεν είναι η Γερμανία, είναι παγκόσμιο ζήτημα. Έχουμε πολλούς αμόρφωτους ανθρώπους κι έναν πόλεμο “κουλτούρας”. Δεν μιλάω για Χριστιανούς και Μουσουλμάνους, τίποτα τέτοιο. Μιλάω για τον πόλεμο ανάμεσα σε μορφωμένους κι αμόρφωτους. Υπάρχει στην Αμερική ανάμεσα σε Χίλαρι και Τραμπ, υπάρχει στη Γαλλία ανάμεσα στον Μακρόν και τη Λεπέν, υπάρχει στη Γερμανία και αλλού. Και δεν πιστεύω πως γι’ αυτό ευθύνεται η προσφυγική κρίση ή οι θρησκείες. Πιστεύω πως οι πολιτικοί αδιαφορούν για τους απλούς ανθρώπους. Πως έχουν χάσει τον διάλογό τους με τον κόσμο. Κι αυτό, σε συνδυασμό με την έλλειψη μόρφωσης, το εκμεταλλεύονται κάποιοι, καλλιεργώντας μίσος.

Πάνω σ’ αυτό λοιπόν, το “Μαζί ή Τίποτα” είναι επίσης μια πολύ γενναία ταινία. Δεν τους φοβάστε;

Κοίτα, αν φοβάσαι πάρα πολύ, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα. Δεν μπορείς να κουνηθείς. Δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να τους φοβάται. Όχι πως είμαι κάνας ατρόμητος, αλλά προσπαθώ να ελέγχω τον φόβο μου, γιατί αλλιώς δεν κάνουμε δουλειά.

Κλείνοντας, θα δανειστώ μια φράση απ’ την ταινία σας: “Ο αγώνας (απέναντι στον ναζισμό) συνεχίζεται”. Θα νικήσουμε, κύριε Ακίν;

Φίλε μου, έχω παιδιά. Πρέπει, οφείλω να είμαι αισιόδοξος. Δεν μπορώ να μου επιτρέψω να είμαι πατέρας και ταυτόχρονα να μην πιστεύω στο καλύτερο μέλλον. Οπότε, για το μέλλον των παιδιών μου, ναι, πιστεύω πως θα κερδίσουμε αυτή τη μάχη. Στα σίγουρα!

Μου υποσχέθηκε πως θα ξαναμιλήσουμε το καλοκαίρι για το Sooul Kitchen και τους Locomondo. Με αποχαιρέτησε εγκάρδια σε σπασμένα ελληνικά και έκλεισε. Κι εγώ ήξερα πια γιατί μ’ αρέσουν τόσο πολύ οι ταινίες του. Τι ωραίος τύπος που ‘σαι, φίλε μου, Φατίχ Ακίν!