Μίκης Θεοδωράκης, ετών 91! Σήμερα, ο σπουδαιότερος -όπως και αν το δεις- εν ζωή Έλληνας της εποχής μας, συμπληρώνει τα 91 χρόνια ζωής και μαζί του γιορτάζει και ο Πολιτισμός με εκατοντάδες εκδηλώσεις ανά την Ελλάδα και τον κόσμο αφιερωμένες στον παγκόσμιο μουσουργό, δημιουργό του «Ζορμπά», του «Άξιον Εστί» και του επικού «Canto General».
Αναρωτιέστε αν υπάρχουν άγνωστες πτυχές στη ζωή του Μίκη Θεοδωράκη, με μουσική, κοινωνική και πολιτική δράση για περισσότερα από 70 συναπτά χρόνια;
Κι όμως, σας παρουσιάζουμε τον πιο διάσημο «άγνωστο» Έλληνα, Μίκη Θεοδωράκη σε 13 απλά βήματα:
1. Το όνομά του είναι Μιχάλης!
2. Είναι επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ (Καναδάς), του Καποδιστριακού (Αθήνα) στο Μουσικό τμήμα, του πανεπιστημίου της Κρήτης, της Μακεδονίας και του Βόλου.
3. Το πρώτο του μουσικό όργανο ήταν βιολί και όχι πιάνο όπως πολλοί θα υπέθεταν! Του το έκαναν δώρο οι γονείς του σε ηλικία 13 (1937) ετών περίπου και πάνω σε αυτό έγραψε τις πρώτες του μελωδίες!
4. Το 1942, ο έφηβος Μίκης, δίχως να έχει διαβάσει ή ακούσει για τη πυθαγόρεια φιλοσοφία, στρέφει το βλέμμα και τη ψυχή του στον ουρανό και αντιλαμβάνεται τη μουσικότητα του Σύμπαντος! Είναι η στιγμή που δημιουργεί τη δική του θεωρία για τη «Συμπαντική Αρμονία», την οποία στη συνέχεια ανέπτυξε με έναν μοναδικό τρόπο, τόσο θεωρητικό (κείμενα και ομιλίες) όσο και πρακτικό (Μουσική και Κοινωνική Δράση). Πρόσφατα, επιστήμονες της NASA ανέτρεψαν τη μέχρι τώρα πεποίθηση, πως ο ήχος δε μπορεί να αναπαραχθεί στο κενό του Διαστήματος, καταγράφοντας, για πρώτη φορά στην ιστορία, τους ήχους που παράγουν οι πλανήτες του Ηλιακού μας Συστήματος, επιβεβαιώνοντας παράλληλα τον Πυθαγόρα, 2500 χρόνια μετά, αλλά και τον 17χρονο Μίκη!
5. Ένα χρόνο αργότερα (1943), σε ηλικία 18 ετών στη Τρίπολη, σε «ντεμί» κατάσταση εφηβικού παρορμητισμού και πολιτικής συνειδητότητας, ρίχνει ένα ξεγυρισμένο …χαστούκι σε Ιταλό και καταλήγει στη φυλακή. Τον σώζει ο πατέρας του με τη βοήθεια του Νομάρχη, ονόματι Βουγιουκλάκης, και τον «φυγαδεύουν» στην Αθήνα.
6. Το 1949, σε ένα από τα πολλά βασανιστήρια, βρίσκεται στη Μακρόνησο θαμμένος στο χώμα κάθετα μέχρι τον λαιμό, με αρουραίους να τον περιτριγυρίζουν! Τον ξεθάβουν μετά από 48 ώρες, σε ημιθανή κατάσταση. Στη διάρκεια του 48ωρου, δάγκωσε έναν απειλητικό αρουραίο. Στη Μακρόνησο, μετά από άσχημη φυματίωση, στην ουσία άφησε και τον έναν του πνεύμονα!
7. Εν μέσω εμφυλίου, μετά τη Μακρόνησο, ο Μίκης ταξιδεύει στη Γαλλία για να σπουδάσει Μουσική. Το 1957, του απονέμεται το Χρυσό Μετάλλιο στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νέων Συνθετών στη Μόσχα. Πρόεδρος της επιτροπής, ο μεγάλος Ρώσος μουσουργός, Ντμίτρι Σοστακόβιτς.
8. Το 1962, επισκέπτεται τη Κούβα των Κάστρο και Γκεβάρα. Το βράδυ, σε δείπνο με τα μέλη της κυβέρνησης, η ορχήστρα στη ταράτσα ξενοδοχείου παίζει το «Honeymoon song» (η «ξένη» εκδοχή του «Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου») το οποίο την εποχή εκείνη αποτελεί «ύμνο»! Όταν ο Κάστρο συστήνει τον Μίκη, ως συνθέτη του τραγουδιού, άπαντες ξεσπούν σε ξέφρενα χειροκροτήματα. «Αγαπήθηκα πολύ στην Κούβα ως λαϊκός συνθέτης, δε γίνεται παραπάνω. Να μείνουν ήσυχοι εδώ όσοι λένε ότι είμαι καλός μουσικός και κακός πολιτικός. Αφού δοξάστηκα ως μουσικός στην Κούβα…» δηλώνει σε συνέντευξή του έπειτα ο Μίκης.
9. Το 1972 κατορθώνει να υπάρξει εκεχειρία μεταξύ της Παλαιστίνης και του Ισραήλ για έξι μήνες! Δίνει 2 συναυλίες μια απο εδώ μία από εκεί. Τον αποθεώνουν και οι δύο πλευρές!
10. Στη δεκαετία ’70, απάντησε αρνητικά στον Μπρέζνιεφ, όταν ο Ρώσος πρόεδρος θέλησε να τον διορίσει αρχηγό του ΚΚΕ!
11. Το 1981, ως μέλος του ΚΚΕ επισκέπτεται την Κούβα και περνά έναν ολόκληρο μήνα μαζί με τον Φιντέλ Κάστρο! Μετά την αποχώρησή του από το νησί της Καραϊβικής, βρισκόμενος στο σπίτι του στην Αθήνα το μεσημέρι, χτυπά το τηλέφωνο. Το σηκώνει ο Μίκης και από τη άλλη πλευρά είναι ο Φιντέλ λέγοντάς του διάφορα και τις λέξεις «Vaca-Vaca» («αγελάδα» στα ισπανικά). Του περιγράφει ένα όνειρο, με μία ιπτάμενη αγελάδα που σκάει στον ουρανό! «Με πήρε ξημερώματα Κούβας να μου περιγράψει το όνειρό του και πως αναστατώθηκε διότι δούλευε πάνω σε μία διασταύρωση στα βοοειδή για να πετύχει την ιδανική αγελάδα γαλακτοπαραγωγής για αυτάρκεια στο γάλα και στο τυρί. Αυτός είναι Ηγέτης», δηλώνει ο Μίκης περιγράφοντας το περιστατικό μεταγενέστερα…
12. Το 2011, η κορυφαία σελίδα του κινηματογράφου IMDB κατέταξε στο Νο3 τον Μίκη Θεοδωράκη, στη λίστα με τους 55 κορυφαίους συνθέτες στην ιστορία. Λίγο κάτω από τους Ennio Moriccone και Jonathan Newton Howard… Κάποιοι Henry Mancini, Yan Tiersen, Hans Zimmer, Clint Mansell και λοιποί, απλά είδαν τη πλάτη του Μίκη!
13. Τον Φεβρουάριο του 2012 (12/2), μαζεύει τους Μανώλη Γλέζο και Γιώργο Κασιμάτη (Καθηγητής Συνταγματολόγος) και απευθύνει κάλεσμα υπό τη σκέπη του Κινήματος «Ε.ΛΑ.Δ.Α.» (Ενιαία Λαϊκή Δημοκρατική Αντίσταση) για να κατεβούν μπροστά στα ΜΑΤ στη πλατεία Συντάγματος. Το είπε και το έκανε… Με δυσκολία στο περπάτημα και σε καροτσάκι μέχρις ενός σημείου, πλησιάζει τα ΜΑΤ και πιάνει τη ντουντούκα. Μεταξύ άλλων, λέει: «…αλλά μη φοβάστε. Το ΝΤΟΥ δε θα γίνει τώρα. Το ΝΤΟΥ θα γίνει μετά και θα είναι ΜΑΖΙΚΟ». Είναι η στιγμή που ένα δακρυγόνο πέφτει –όλως τυχαίως- ακριβώς στα πόδια του Μίκη και τον πνίγει στον καπνό! Σε βίντεο της στιγμής, ακούγεται να λέει: «όχι πίσω!» όταν κάποιοι τον τραβούν μακριά από τα χημικά. Την επόμενη ημέρα το Κίνημα Ανεξάρτητων Πολιτών-Σπίθα, εκδίδει ανακοίνωση που καταγγέλλει την απόπειρα δολοφονίας του Μίκη Θεοδωράκη.
2016: Ο Μίκης Θεοδωράκης, έχοντας ζήσει σε 91 χρόνια, όσα δεν έχουν ζήσει οι πιο περιπετειώδεις τύποι σε …τρεις ζωές, βρίσκεται ανάμεσά μας και γιορτάζει τα γενέθλιά του. Συνεχίζει να μας εμπνέει και να φωτίζει. Και αυτό δε θα σταματήσει ποτέ.
Κάτι ακόμα που μάλλον δε γνωρίζετε είναι ότι ο Μίκης έχει γράψει 37 βιβλία ενώ το 1988 κέρδισε το Α’ κρατικό βραβείο για την μυθιστορηματική αυτοβιογραφία “Οι δρόμοι του Αρχάγγελου”.
*Κείμενο: Χρήστος Σωτηρόπουλος