Η κατάσταση της τυφλότητας αποτελεί ένα ενδεχόμενο που άπαντες ξορκίζουμε πεισματικά. Όλοι μας, ωστόσο, έχουμε επιχειρήσει να θέσουμε τον εαυτό μας στη δυνητική αυτή θέση και να αναλογιστούμε πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή μας αν χάναμε το αυτονόητο και το δεδομένο, την ικανότητά μας, δηλαδή, να βλέπουμε.
Πολλά από τα ερωτηματικά μας, πολλές από τις απορίες μας, ίσως και να βρίσκουν την απάντησή τους με το ξεφύλλισμα του αριστουργήματος του βραβευμένου με Νόμπελ Λογοτεχνίας πορτογάλου συγγραφέα, Ζοζέ Σαραμάγκου, ο οποίος στο βιβλίο του με τίτλο “Περί Τυφλότητος” (1995, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη), οραματίζεται το αδύνατο: Μια κοινωνία όπου τα μέλη της ξαφνικά, μαρτυρικά και με απροσδιόριστα αίτια περνούν σε ένα καθεστώς “λευκής τυφλότητας”.
Όλα ξεκινούν από τον πρώτο τυφλό, τον νέο εκείνο που περιμένοντας μέσα στο αυτοκίνητό του το φανάρι να ανάψει πράσινο, χάνει εντελώς ξαφνικά το φως του. Η επίσκεψή του στον οφθαλμίατρο προκειμένου να βρει μια απάντηση στην ξαφνική του τύφλωση, αντί να λύσει, περιπλέκει ακόμη περισσότερο τα πράγματα, καθώς η “λευκή μάστιγα” αποδεικνύεται μεταδοτική. Ο γιατρός, η σύζυγός του, καθώς επίσης και οι ασθενείς που συνάντησε στην αίθουσα αναμονής, παραδομένοι κι αυτοί σταδιακά στην ανορθολογική τύφλωση, συνθέτουν τον κεντρικό πυρήνα των πρωταγωνιστών ενός μυθιστορήματος που σε κρατά καθηλωμένο από την πρώτη έως την τελευταία σελίδα.
Η πανικόβλητη κυβέρνηση προσπαθεί να ελέγξει το φαινόμενο κατασταλτικά, ωστόσο το φρενοκομείο που επιλέγει να κλείσει τους “ασθενείς” σύντομα μετατρέπεται σε ένα κολαστήριο αισθήσεων, σε μια σκουπιδοφάγο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των καθολικά αποδεκτών κοινωνικών νορμών. Οι έγκλειστοι, από τη μεριά τους, αυτο-οργανώνονται και προσπαθούν να βάλουν ένα τέρμα στο τέλμα στο οποίο έχουν περιπέσει. Άλλες φορές με επιτυχία κι άλλες χωρίς.
Οι ανώνυμοι χαρακτήρες του Σαραμάγκου (αποτελεί μέρος της τεχνοτροπίας του να μην “βαφτίζει” με συγκεκριμένα ονόματα τους πρωταγωνιστές των έργων του), έχοντας πάντα στην άκρη του μυαλού τους την ελπίδα πως η “λευκή τυφλότητα” θα υποχωρήσει, ματώνουν αγωνιζόμενοι γύρω από ενα βασανιστικό ερώτημα: Είναι η κατάσταση της τυφλότητας που καθορίζει τη συμπεριφορά των ανθρώπων ή μήπως τα πάντα θα πρέπει να καταλογιστούν σε αυτήν την ίδια την ανθρώπινη φύση;
ΥΓ: Όσοι από εσάς επιλέξετε να διαβάσετε το εν λόγω βιβλίο, καλό θα ήταν να ανατρέξετε και στην ταινία “Blindness” (Fernando Meirelles, 2008), η οποία στηρίζεται στο έργο του Σαραμάγκου και σχηματοποιεί πολλές από τις εξωπραγματικές καταστάσεις που θα έχετε προηγουμένως διαβάσει στις 386 σελίδες του βιβλίου. Ακολουθεί το trailer της ταινίας.
