«Με αγαπάει; Δεν με αγαπάει;». Αυτό είναι διαρκές δίλημμα στις νέες γνωριμίες, το οποίο μπορεί να καταλήξει σε μια οδυνηρή εμπειρία και να διχάσει τα συναισθήματά μας ανάμεσα στην αισιοδοξία και την απελπισία. Αυτή η περίεργη και επώδυνη συμπεριφορά είναι γνωστή ως «breadcrumbing».

Ο όρος έρχεται από τα ψίχουλα του ψωμιού, που μπορεί να σου δίνει κάποιος όταν πεινάς. Αλλά στην ψυχολογία είναι «οι σποραδικές πράξεις προσοχής που στην πραγματικότητα δεν καταλήγουν σε κάτι που το θύμα μπορεί να θεωρήσει ότι έχει νόημα», σχολιάζει ο Duygu Balan, ψυχοθεραπευτής που ειδικεύεται στο τραύμα και τον τραυματισμό προσκόλλησης στο Σαν Φρανσίσκο.

Το «breadcrumbing» αναφέρεται ως μια μορφή χειραγώγησης – είτε σκόπιμη είτε όχι – που περιλαμβάνει ένα άτομο που «προσποιείται ενδιαφέρον και ενεργεί σαν να νιώθει ειλικρινές ενδιαφέρον και αφήνει την αίσθηση ότι επενδύει σε μια σχέση με ένα άλλο άτομο, ενώ δεν έχει ουσιαστικό ενδιαφέρον», εξηγεί η Δρ Monica Vermani, Καναδή κλινικός ψυχολόγος και συγγραφέας του βιβλίου «Μια βαθύτερη ευεξία: Καταπολεμώντας το στρες, της διάθεσης, του άγχους και των τραυμάτων».

«Το ‘breadcrumbing’ γίνεται από εκείνους που σκόπιμα ενεργούν με παραπλανητικούς τρόπους μπορεί να το κάνουν για προσοχή, επιβεβαίωση ή έλεγχο ή για να έχουν διασκεδαστικές στιγμές σε μια σχέση χωρίς να χρειάζεται να δεσμευτούν. Είναι αυτοί που επιλέγουν να δεσμεύσουν ένα άτομο σε μια σχέση και ταυτόχρονα να το εμποδίσουν «να αναζητήσει αλλού μια πιο σταθερή, αξιόπιστη και πραγματική σύνδεση και να παραμείνει αισιόδοξος και συγκεντρωμένος σε αυτά», επισημαίνει η Monica Vermani.

«Μπορούμε να συναντήσουμε το breadcrumbing και στις οικογενειακές σχέσεις και στο χώρο εργασίας, αλλά είναι πιο συνηθισμένο σε ρομαντικά περιβάλλοντα», επισημαίνει ο ψυχοθεραπευτής, Duygu Balan, εστιάζοντας το πρόβλημα στις ερωτικές σχέσεις και ιδίως στις διαδικτυακές γνωριμίες, όπου είναι πολύ πιο εύκολο για τους ανθρώπους να προσφέρουν σύντομες εκρήξεις σύνδεσης και στοργής με μια γρήγορη κλήση, ένα μήνυμα ή μια ανάρτηση.

Το breadcrumbing λειτουργεί με τέτοιο τρόπο, που μπορεί να κρατήσει κάποιον σε εγρήγορση και τον εγκλωβίζει στην πλευρά του δράστη, καθώς βασίζεται στην ψυχολογική αρχή της «διακοπτόμενης ενίσχυσης», η οποία οδηγεί στον εθιστικό κύκλο της συμπεριφοράς του τζόγου, που πάντα περιλαμβάνει την δυνητική επιτυχία στο παιχνίδι των πιθανοτήτων. «Με έναν κουλοχέρη, κάθε τόσο κερδίζεις, οπότε συνεχίζεις να παίζεις με την ελπίδα να το πετύχεις ξανά, ενώ αν δεν κέρδιζες ποτέ, δεν θα συνέχιζες να παίζεις», επισημαίνει η Δρ. Kerry Campel, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Σαν Μπερναρντίνο.

Το breadcrumbing μπορεί να δημιουργήσει τεράστια συναισθηματική σύγχυση. «Με την πάροδο του χρόνου, ο στόχος χειραγωγείται συναισθηματικά, εξαπατάται και χάνει τον σεβασμό προς τον εαυτό του», εξηγεί η Monica Vermani. «Οι άνθρωποι που το υφίστανται, αισθάνονται ανήσυχοι, λυπημένοι, μπερδεμένοι, μόνοι, ανεπαρκείς, εγκαταλειμμένοι, ντροπιασμένοι, απελπισμένοι και απαισιόδοξοι, θυμωμένοι και ανάξιοι αγάπης ή προσοχής». Για το θύμα, αυτό έχει ως αποτέλεσμα «να συμβιβαστεί με ψήγματα προσοχής που θα δείξει κάποιο πρόσωπο σε αυτόν, πιστεύοντας ότι είναι φυσιολογικό ή αυτό που του αξίζει», επισημαίνει η Kerry Campel και προσθέτει: «Επομένως, το θύμα έχει μειωμένες προσδοκίες για να δημιουργήσει σχέσεις. Αναζητά επανειλημμένα σχέσεις με γνωστά πρότυπα και εμποδίζει τον εαυτό του να βρει κάτι καλύτερο».

Η απομάκρυνση από τέτοια άτομα μπορεί να είναι μια δύσκολη, αλλά σίγουρα είναι εφικτή! Το να μπορέσει το θύμα να αναγνωρίσει το breadcrumbing είναι το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα. Όμως, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι για τα θύματα το σημαντικό είναι να προσδιορίσουν την ρίζα του κακού, δηλαδή γιατί αποδέχονται την κακοποίηση και ακολούθως να κάνουν βήματα για την οικοδόμηση της αυτοεκτίμησής τους σε συνεργασία με κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας!