«Πρόσφυγες απαιτούν από τις Ελληνίδες να είναι σεμνές», «Γονείς παρακολουθούν το γιό τους να κάνει σεξ για πρώτη φορά», «Κεφάλια σκύλων στα σούπερ μάρκετ της Ευρώπης». Καταρρίπτεται, καταρρίπτεται και καταρρίπτεται! Αυτές είναι μόνο λίγες από τις «αληθινές» ειδήσεις που καθημερινά αναρτώνται στο διαδίκτυο και που αποτέλεσμα έχουν το φανατισμό, τον πανικό και την περιέργεια πολλών από εμάς να δούμε πόσο ακόμη μπορεί να μας εκπλήξει αυτός ο κόσμος.
Στα γραφεία του Provocateur, ανάμεσα σε υπολογιστές και ανθρώπους που προσπαθούν όχι πάντα εύκολα να γράφουν τις αλήθειες τους, μας έκανε για ένα απόγευμα παρέα ο Γιώργος Ζαβοδημητράκης, μας μίλησε για το πώς η ομάδα που έχουν δημιουργήσει, προσπαθεί μέσα από το blog Ellinika hoaxes να καταρρίψει όσες περισσότερες ψευδείς ειδήσεις μπορεί.
“Τα ellinika hoaxes υπάρχουν από το 2013, με ιδρυτή τον Θοδωρή Δανιηλίδη. Σήμερα είμαστε επτά άτομα, τα οποία είχαμε ο καθένας το δικό του blog και αποφασίσαμε να ενωθούμε. Για το εγχείρημα μας αυτό, αφορμή στάθηκαν όλες αυτές οι ψευδείς ειδήσεις που διοχετεύονται στο διαδίκτυο. Έτσι, αποφασίσαμε να γίνουμε ο αντίλογος τους, ψάχνοντας και βρίσκοντας από πού ξεκινάει και πως τελικά καταλήγει μια όχι αληθινή είδηση. Γρήγορα διαπιστώσαμε ότι μεγάλος μέρος αυτής την ενημέρωσης προέρχεται από σατιρικές ιστοσελίδες του εξωτερικού, που στη χώρα μας παρουσιάζονται σαν αληθινά γεγονότα”.
Συζητάμε για το τι ευθύνεται και ο κόσμος πείθεται τόσο εύκολα για αυτά που διαβάζει, χωρίς πολλές φορές να μπαίνει στη διαδικασία να τα φιλτράρει ή να αναζητά τη γνησιότητα τους “Τις περισσότερες φορές οι άνθρωποι πιστεύουν αυτά που έχουν ανάγκη. Πιστεύουν ότι δεν αντιδρούν σε ό,τι μας συμβαίνει γιατί κάποιοι μας ψεκάζουν. Ανακουφίζουν τη συνείδηση τους και αυτό τους είναι αρκετό. Φυσικά υπάρχουν αυτοί που το εκμεταλλεύονται με διάφορα κίνητρα κάθε φορά, είτε αυτά είναι πολιτικά και οικονομικά είτε σχετίζεται με το κυνήγι των «κλικ» των σελίδων αυτών“.
Όσο μιλάμε σκέφτομαι πόσο εκτεθειμένοι είμαστε σε αυτό που εντυπωσιακά ονομάζουμε κυβερνοχώρο και κατά πόσο είναι εύκολο τελικά κάποιος να αποφεύγει διαρκώς την παραπληροφόρηση. “Κοινά χαρακτηριστικά των ψευδών ειδήσεων είναι ότι λείπουν βασικά στοιχεία. Σου μιλάνε για έρευνες χωρίς να σου κατονομάζουν ποιες είναι αυτές, δεν υπογράφονται από κάποιον δημοσιογράφο. Στο site μας θα βρείτε όλα τα στοιχεία από το τι πρέπει να προσέχουμε σε αυτές τις περιπτώσεις”.
Είναι άραγε ελληνικό φαινόμενο όλο αυτό; Ζούμε άραγε άλλον έναν ελληνικό παραλογισμό; “Πρόκειται για άλλο ένα φαινόμενο που εισαγάγαμε από το εξωτερικό. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και έξω από τα ελληνικά σύνορα. Όλες οι ειδήσεις που πλασάρονται εδώ, εάν τις ψάξουμε στα αγγλικά θα τις δούμε σε πολλά άλλα site του εξωτερικού”.
Μου εξηγεί ότι η θεματολόγια που επιλέγουν έχουν αποφασίσει να μην σχετίζεται με πολιτικά και θρησκευτικά θέματα μιας και ο στόχος τους δεν είναι να προκαλέσουν ούτε να ταυτιστούν με λάθος συνειρμούς. “Σεβόμαστε απόλυτα την κάθε άποψη που διατυπώνεται. Αυτό είναι ελευθερία! Εμείς αυτό που προσπαθούμε να δείξουμε είναι ότι υπάρχει και μια άλλη εκδοχή σε αυτό που διαβάζουν, επιχειρηματολογώντας και στοιχειοθετώντας έναν ισχυρό αντίλογο”.
Λίγο πριν κλείσουμε την κουβέντα μας, αναφερόμαστε στην πρώτη καταδίκη για είδηση hoax, ένα γεγονός που όπως μου αναφέρει τους έκανε να συνειδητοποιήσουν τη δυναμική και την ευθύνη τους “Έχοντας δεχθεί απειλές και αμφισβήτηση για το έργο μας, ήταν σίγουρα σημαντικό το γεγονός ότι κάποιοι κλήθηκαν να απολογηθούν για όσα ψευδώς διαρρέουν. Ο κόσμος είναι δίπλα μας, μας τροφοδοτεί με ειδήσεις καλώντας μας να τις διερευνήσουμε, γιατί κάτι δεν τους «κολλάει» διαρκώς”.
Το φαινόμενο των ψευδών ειδήσεων, είναι κάτι που ίσως μοιάζει μικρό αλλά είναι αληθινά μεγάλο. Θέματα υγείας, οικονομικά και κοινωνικά γίνονται παράθυρα στην οθόνη του υπολογιστή μας τρομάζοντας μας για το μισό ενδεχόμενο της όποιας αλήθειας του. Ανοίξτε παράθυρα στον αληθινό κόσμος, αναζητήστε την πρώτη αλήθεια και το πιθανότερο είναι να μην την βρείτε ποτέ. Το ότι ψάξατε είναι η νίκη, το ότι δεν γίνατε ένας κάδος απορριμμάτων για τα σκουπίδια του κάθε επικινδύνου..
.Ιnfo
ELLINIKA HOAXES – Ενημέρωση για τις απάτες του διαδικτύου
Για καταγγελίες ψευδών ειδήσεων:
*Οι Αφανείς Ήρωες είναι μια ενότητα που στόχο έχει να αφουγκραστεί μια κοινωνία που ψάχνει τις ανάσες της! Με τη στήριξη και τις δικές σας προτάσεις επιχειρούμε να γνωρίσουμε όλοι μαζί ανθρώπους που συμβάλλουν χωρίς κανένα προσωπικό όφελος στο να κάνουν τη ζωή των συνανθρώπων τους καλύτερη, ευκολότερη και ασφαλέστερη συσπειρώντας κι άλλους στον ίδιο σκοπό. Βοηθήστε μας να τους αναδείξουμε για να ακουστούν σε μια χώρα βαρήκοη. Στείλτε μας την πρότασή σας για τον επόμενο Αφανή Ήρωα στο info@provocateur.gr.