Αν έχετε νιώσει ποτέ ότι δεν μπορείτε να σκεφτείτε καθαρά ή να συγκεντρωθείτε στη δουλειά σας όταν κάνει ζέστη, δεν είστε οι μόνοι. Πολλά άτομα βιώνουν ακριβώς το ίδιο όταν οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν σε δυσάρεστα επίπεδα και με τον καύσωνα Κλέων Part 2, όπως καταλαβαίνετε, αυτό γίνεται ακόμη πιο έντονο.
Υπάρχει ένας μεγάλος όγκος ερευνών που καταδεικνύει πώς οι περιβαλλοντικές συνθήκες -και ιδίως η ζέστη- μπορούν να επηρεάσουν την «πνευματική» απόδοση. Μια μελέτη του 2006 έδειξε ότι η αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας μπορεί να μειώσει την παραγωγικότητα της εργασίας στο γραφείο. Οι ερευνητές αξιολόγησαν πόσο καλά οι συμμετέχοντες εκτελούσαν κοινές εργασίες γραφείου και είδαν ότι υπάρχει σταθερή μείωση της απόδοσης όταν η θερμοκρασία ανεβαίνει αισθητά.
Αυτή η μείωση της νοητικής λειτουργίας δεν περιορίζεται μόνο στους εργαζόμενους σε γραφεία ή στους ενήλικες. Για την ακρίβεια, έχει παρατηρηθεί και σε μαθητές γυμνασίου. Μια μελέτη του 2018 έδειξε πώς μια ζεστή ημέρα μπορεί να μειώσει την εκπαιδευτική απόδοση στις εξετάσεις έως και 14% και να οδηγήσει σε 10,9% χαμηλότερη πιθανότητα επιτυχίας σε ένα θέμα.
Γιατί, λοιπόν, η θερμότητα επηρεάζει την ικανότητά μας να σκεφτόμαστε και να εκτελούμε εργασίες με ακρίβεια; Μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες.
Θερμικό στρες και ιδρώτας
Το θερμικό στρες εμφανίζεται όταν το σώμα δεν μπορεί να δροσιστεί αρκετά για να διατηρήσει μια υγιή θερμοκρασία, γεγονός που μπορεί να μειώσει τη γνωστική μας λειτουργία, εξηγεί ο Lav Varshney, νευροεπιστήμονας και αναπληρωτής καθηγητής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις Urbana-Champaign. Η μεγάλη έκθεση στη ζέστη μπορεί επίσης να προκαλέσει ροή αίματος και παροχή οξυγόνου στον εγκέφαλο, οδηγώντας ενδεχομένως σε λιποθυμικό επεισόδιο.
Σε αρκετά υψηλές θερμοκρασίες, ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός αρχίζει να καταρρέει και έτσι ανεπιθύμητες πρωτεΐνες και ιόντα μπορούν να συσσωρευτούν στον εγκέφαλο, προκαλώντας φλεγμονή και διαταράσσοντας τη φυσιολογική λειτουργία. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι ο υποθάλαμος μπορεί επίσης να παίζει ρόλο στο πώς μας επηρεάζει η ζέστη. Είναι η περιοχή του εγκεφάλου που ρυθμίζει την εσωτερική θερμοκρασία του σώματος, στέλνοντας σήματα στους ιδρωτοποιούς αδένες για να παράγουν ιδρώτα και να δροσίζουν το σώμα.
«Οι υψηλότερες θερμοκρασίες προκαλούν απώλεια νερού λόγω της υπερβολικής εφίδρωσης, η οποία είναι ένας αντισταθμιστικός μηχανισμός για τη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος. Αν δεν συνοδεύεται από επαρκή ενυδάτωση, μπορεί να οδηγήσει σε κατάσταση αφυδάτωσης, η οποία μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του εγκεφάλου σας. Όλοι μας χρειαζόμαστε αρκετά υγρά για να λειτουργήσει το σώμα μας βέλτιστα», λέει ο Amit Mahajan, νευροακτινολόγος στο Yale Medicine και επίκουρος καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Yale.
Τι πρέπει να κάνουμε για να αποφύγουμε όλα τα παραπάνω
Tο να πίνετε τακτικά και να τρώτε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό είναι ένας εύκολος και οικονομικά αποδοτικός τρόπος για να καταπολεμήσετε τη ζέστη κατά τη διάρκεια των ζεστών ημερών. «Η ενυδάτωση έχει τις δικές της θετικές επιπτώσεις στη γνωστική λειτουργία και η κατανάλωση νερού βοηθά στην υποστήριξη της εφίδρωσης που οδηγεί σε ψύξη με εξάτμιση». Εκτός από τις προαναφερθείσες μελέτες, άλλα άρθρα σε περιοδικά καταγράφουν επίσης πώς τα κτίρια με συστήματα κλιματισμού βελτιώνουν επαρκώς τις θερμικές συνθήκες, αυξάνοντας την απόδοση και τη γνωστική λειτουργία των φοιτητών και των εργαζομένων σε γραφεία.
Καλά, αυτό το ξέραμε.