Πρώτη Δεκέμβρη, στην πόλη που ετοιμάζεται να αποχαιρετήσει όπως-όπως το 2015, το στολίζει για τελευταία φορά με πολύχρωμες κορδέλες, το φωτίζει δυνατά με θολά λαμπάκια που ακτινοβολούν αγωνίες μιας μουδιασμένης καθημερινότητας, περιμένοντας το μεγαλύτερο μεθύσι της χρονιάς να τη ξυπνήσει σε ένα έτος με άπλετο φως και γνώσεις, εύχεται αυτός ο κόσμος για μια φορά να δει με τα μάτια κλειστά.
Πατησίων και παραμυθιού γωνία λοιπόν, βρίσκεται το σπίτι της Άννας Λου Αρχοντίδου και εκείνη στην κουζίνα της, λίγο άρρωστη και πολύ ευχάριστη, επιμένει να μη βάλει στάλα μέλι στα βότανα που μου βράζει. Στον καναπέ της, με μια λευκή κούπα και μπισκότα δαμάσκηνο μου μιλάει για τη ζωή της, μου εξηγεί ότι το να διαβάζει κανείς για εκείνους που δεν μπορούν να δουν, είναι μια πόρτα που ανοίγει στον κόσμο των θεών και των πνευμάτων.
«Σπούδασα στο Ιστορικό Αρχαιολογικό στην Κέρκυρα, χωρίς να νιώσω ότι οι γνώσεις μου πέρασαν τα σύνορα του πανεπιστημίου. Άρχισα να δουλεύω τα καλοκαίρια σαν ναυτικός πράκτορας, ενώ το χειμώνα έκανα ιδιαίτερα σε παιδιά. Έπειτα, όταν ασχολήθηκα με τη νοηματική άρχισα να δουλεύω με κωφά και βαρήκοα παιδιά στο νησί, τα οποία δυστυχώς πήγαιναν σε “κανονικό” σχολείο».
Με πιάνει να χαζεύω τα αντικείμενα στο χώρο και μου εξηγεί πως έφτασαν εκεί από ανθρώπους που δεν τα χρειάζονταν πια και τους ήταν άχρηστα. Το λίγο των άλλων, το πολύ το δικό μας, είναι το μότο μιας ζωής που δε βαριέμαι ποτέ να επιβεβαιώνω.
Όποτε σκέφτομαι, μιλώ και ονειρεύομαι βιβλία που ακόμη δεν έχω κρατήσει, με κυριεύει το άγχος του λίγου χρόνου ζωής μπροστά στην αιωνιότητα των λέξεων και τον γραμμών που γράφτηκαν στους αιώνες που δεν έζησα και δε θα γνωρίσω. Πόσο εγωιστικό είναι αυτό όμως «μάτια μου;».
«Το ‘Διαβάζω για του άλλους‘, είναι μια ιδέα που γεννήθηκε όταν η Αργυρώ Σπυριδάκη και ο Θοδωρής Τσάτσος έπιναν μια μέρα παρέα τον καφέ τους. Εκείνη, του μίλησε για ένα βιβλίο που τη συνεπήρε και εκείνος την προσγείωσε απότομα μιας και δεν μπορούσε να συμμεριστεί τον ενθουσιασμό της, μιας και το βιβλίο αυτό, δεν υπήρχε στην ακουστική βιβλιοθήκη. Ήταν μια στιγμή συνειδητοποίησης, που έφερε το σημερινό αποτέλεσμα.»
Βιβλία που μιλάνε λοιπόν, είναι όσα κάποιοι ονειρεύτηκαν και όσα κάποιοι άλλοι δεν βάσταξε η ψυχή τους, να αφήνουν όνειρα ανεκπλήρωτα. «Ο αρχικός πυλώνας, ήταν να ηχογραφηθούν βιβλία, για άτομα με προβλήματα όρασης και να μπουν στη βιβλιοθήκη τυφλών που λειτουργεί στην Καλλιθέα. Έπειτα, άρχισαν να πέφτουν ιδέες και για άλλες ομάδες ανθρώπων που θα μπορούσε να λειτουργήσει ‘θεραπευτικά’ η ανάγνωση βιβλίων. Πλέον, κάνουμε ζωντανές αναγνώσεις σε ιδρύματα και ορφανοτροφεία, σε γηροκομεία, σε άτομα με προβλήματα όρασης, καθώς και σε ανθρώπους παραπληγικούς, που δεν μπορούν να βγουν απ’ το σπίτι».
Αναρωτιέμαι για εσάς, για εμένα, πώς η ανιδιοτελής προσφορά προς τους ανθρώπους μπορεί να σώσει την παρτίδα, πώς η πίστη στο είδος μας θα φέρει το φως στην τυφλή κοινωνία που ανεχόμαστε. «Η πρώτη μου επαφή με το ‘Διαβάζω’ έγινε στα πλαίσια μιας εκδήλωσης τους, που ζητούσαν εθελοντές φωτογράφους. Πήρα τη μηχανή μου και ενθουσιάστηκα όταν ανακάλυψα τι έχουν σκεφτεί και κάνουν. Συνδέθηκα αμέσως μ’ αυτήν τους την προσπάθεια, μιας και πριν πέντε χρόνια είχα ξεκινήσει να ηχογραφώ μόνη μου βιβλία, με ερέθισμα τη μητέρα ενός φίλου που έχασε την όραση της. Πηγαίναμε λοιπόν και της διαβάζαμε βιβλία για να μη πάθει πανικό σ’ αυτό το μεταβατικό στάδιο της ζωής της και παράλληλα της ηχογραφούσαμε».
Εθελοντές! Η μαγική λέξη, που άλλοι ανακουφίζονται και άλλοι εκμεταλλεύονται σε μια πολιτεία που ξέχασε προ πολλού τα συναισθήματα της, που λησμόνησε εύκολα την έννοια του τυχαίου και που προτιμά να αγνοεί από φόβο, ότι ίσως μια μέρα οι ανάγκες της συμπέσουν με εκείνους που επιδεικτικά περιθωριοποιεί.
«Ιδιαίτερα κριτήρια για τους εθελοντές δεν υπάρχουν. Όσοι θέλουν να ηχογραφήσουν βιβλία, περνάνε από ένα τεστ για το πώς διαβάζουν, ώστε να διαπιστωθεί ότι ο λόγος τους έχει ροή και καλή άρθρωση. Τους στέλνονται κάποια κείμενα για να ηχογραφήσουν, τα στέλνουν πίσω και εξετάζονται από μια επιτροπή η οποία αποφασίζει αν μπορεί ή όχι τελικά να συνεχίσει. Φυσικά, γίνονται κάποια σεμινάρια από άλλους εθελοντές, ώστε να καλυτερέψουν πιθανές ατέλειες και να δεθούμε σαν ομάδα. Όσον αφορά τις ζωντανές αναγνώσεις, στα γηροκομεία τα πράγματα είναι απλά σε αντίθεση με τα παιδιά που είναι λίγο πιο δύσκολα, μιας και δεν πρόκειται για μια απλή ανάγνωση βιβλίου. Εμπεριέχει θεατρικό παιχνίδι, χειροτεχνίες και μια πιο ολοκληρωμένη παρουσίαση».
«Στη φάση που είμαστε, αναζητούμε χορηγούς, ώστε να μπορέσουμε να εξοπλίσουμε τους χώρους ηχογράφησης, μ’ ένα πρόγραμμα σελιδοποίησης των βιβλίων το οποίο όπως καταλαβαίνεις είναι εξαιρετικά σημαντικό και βοηθητικό. Για το λόγο αυτό, τα κατάλληλα διαμορφωμένα στούντιο είναι λίγα ακόμη. Όσον αφορά το χρόνο ηχογράφησης ενός βιβλίου, αυτό φυσικά έχει να κάνει με το πόσο μεγάλο ή μικρό είναι αυτό».
Στο τζάκι καίνε κεριά και εκείνη μου δείχνει τα μουσικά κουτιά που φτιάχνει για όσους θέλουν να ακούν και να βλέπουν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, τις αισθήσεις.
«Για μια βδομάδα είχα συνέχεια τα μάτια μου δεμένα και ένας φίλος με βοηθούσε στις δραστηριότητες μου. Έτσι λειτουργώ σαν άνθρωπος, προσπαθώ να ανακαλύψω κάθε σημείο ταύτισης».
Ένα σπίτι χωρίς τηλεόραση, είναι ένα ευτυχισμένο σπίτι που ο χρόνος δεν ορίζεται απ’ τις ειδήσεις των οκτώ. «Έχει γίνει ένα τεράστιο μπάμ απ’ τον τύπο προς εμάς, κάτι που μας τιμά μιας και οποιαδήποτε βοήθεια είναι χρήσιμη. Έχουμε ακόμη πρακτικά θέματα να αντιμετωπίσουμε, ώστε να απορροφήσουμε αποτελεσματικά το κύμα εθελοντών που μας έχει προσεγγίσει. Το δύσκολο κομμάτι έχει να κάνει με τη δέσμευση και στο κατά πόσο κάποιος είναι έτοιμος να δεσμευτεί απέναντι σε αυτό. Όλοι θέλουν να ξεκινήσουν αμέσως τη δράση, κάτι που φυσικά θέλει χρόνο και υπομονή. Το συγκινητικό είναι ότι μας αναζητούν πλέον, από κάθε πόλη της χώρας».
Στο site του «Διαβάζω για τους άλλους», θα βρείτε τον τρόπο να δώσετε φωνή στα μάτια όσων μπορούν να αισθανθούν μια πραγματικότητα διαφορετική απ’ αυτήν που εμείς δεν μπορούμε να δούμε. Διαβάστε δυνατά, φωνάξτε καθαρά ότι μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά. Την ουσία τη βλέπουν μόνο τα μάτια της ψυχής. Κι αυτό το είπε κάποιος που έμεινε πάντα ένας Μικρός Πρίγκιπας…
Φωτογραφίες: Παντελής Ζερβός
Βοηθός Φωτογράφου: Γιώτα Βαρδάλου
*Οι Αφανείς Ήρωες είναι μια ενότητα που στόχο έχει να αφουγκραστεί μια κοινωνία που ψάχνει τις ανάσες της! Με τη στήριξη και τις δικές σας προτάσεις επιχειρούμε να γνωρίσουμε όλοι μαζί ανθρώπους που συμβάλλουν χωρίς κανένα προσωπικό όφελος στο να κάνουν τη ζωή των συνανθρώπων τους καλύτερη, ευκολότερη και ασφαλέστερη συσπειρώντας κι άλλους στον ίδιο σκοπό. Βοηθήστε μας να τους αναδείξουμε για να ακουστούν σε μια χώρα βαρήκοη. Στείλτε μας την πρότασή σας για τον επόμενο Αφανή Ήρωα στο info@provocateur.gr.
