Είχαμε μια συζήτηση προχθές στο γραφείο σχετικά με το κατά πόσο είναι ορθολογικό και ψυχικά βιώσιμο για κάποιον να προσπαθεί συνεχώς να περιτριγυρίζεται από παρέα και να αποφεύγει μετά βδελυγμίας να απομένει μοναχός του.
Άπαντες συμφωνήσαμε πως όχι μόνο αντέχουμε τη μοναξιά, αλλά την επιδιώκουμε κιόλας. “Δεν γίνεται να μην μπορείς να περάσεις κάποιο χρόνο αποκλειστικά με τον εαυτό σου. Δεν υπάρχει καλύτερη ψυχοθεραπεία από το να επιλέξεις την απομόνωση για να κάτσεις να… σκαλίσεις όλα όσα σε απασχολούν κι ενδεχομένως σε προβληματίζουν. Ο εαυτός μας είναι το καλύτερο μας φιλαράκι, ο πιο αποτελεσματικός μας εξομολογητής”, συνέκλιναν οι σκέψεις μας.
“Αν δεν είσαι ικανός να μείνεις μόνος, το μόνο που θα ανακαλύψεις σύντομα είναι το αίσθημα της μοναξιάς”, υπερθεματίζει στον επίλογό του το καταπληκτικό (και περιεκτικό) βιντεάκι που ακολουθεί και το οποίο μας μιλά για τη συμπίεση που ασκεί η εποχή της κοινωνικής δικτύωσης, στην κανονικότητα των διαπροσωπικών μας σχέσεων.
Τι γίνεται, όμως, με εκείνους που δεν επιλέγουν τη μοναξιά ως μέσο αυτοψυχοθεραπείας, αλλά αντίθετα τη βλέπουν να έρχεται καταπάνω τους απρόσκλητη; Στο ερώτημα αυτό, λες και έστησε αυτί στη συζήτησή μας, έρχεται να απαντήσει ένα άρθρο του ideas.ted.com, το οποίο δημοσιεύτηκε μόλις χθες.
Μέσες άκρες, αναφέρει ότι η μοναξιά είναι ένα σχετικό συναίσθημα, καθώς είναι πιθανό κάποιος να νιώθει μοναχικά παρά το γεγονός ότι περιβάλλεται από ανθρώπους, φίλους, οικογένεια, συναδέλφους. Πέρα, όμως, από τη σχετικότητά της, η μοναξιά είναι και θανατηφόρα καθώς ο αντίκτυπός της στη ψυχική μας υγεία είναι τεράστιος: Μακροχρόνια, η μοναξιά και τα στρεσοφόρα αντανακλαστικά τα οποία αυτή γεννάει, αυξάνουν τις πιθανότητες ενός πρόωρου θανάτου κατά 26%.
Kαι πώς φτάνει κανείς σε συνθήκες απόλυτης μοναξιάς; Είτε βαθμιαία, όταν γύρω του αλλάζουν με το χρόνο ορισμένα δεδομένα (ένας φίλος που μετακομίζει, ένας άλλος που παντρεύεται, ένας τρίτος που έχει αυξημένες επαγγλεματικές υποχρεώσεις), είτε εντελώς ξαφνικά (έναρξη στρατιωτικής θητείας, μετακόμιση σε νέο περιβάλλον, χωρισμός από αγαπημένο πρόσωπο ή αναπάντεχος θάνατος).
Και η αυτοπαγίδευση στις νέες συνθήκες που φέρνει μαζί της η μοναξιά, δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο μέσα από τον οποίο αρνούμαστε να απεγκλωβιστούμε. Τα πάντα γύρω μας “μαυρίζουν”, ο αρνητισμός και η μειωμένη αυτοεκτίμηση κερδίζουν έδαφος μέσα στη ψυχή μας, θεωρούμε εαυτούς ανίκανους προς επανένταξη.
Υπάρχουν, ωστόσο, τρία βασικά βήματα που μπορούν να μας βοηθήσουν να κάνουμε το πρώτο βήμα προς την κανονικότητα, τρία βήματα που απαιτούν τη λήψη μιας γενναίας απόφασης και την ύπαρξη μεγάλων ψυχικών αποθεμάτων.
1. Αναλαμβάνουμε Δράση
Αν νιώθουμε κοινωνικά αποκομμένοι, βλέπουμε τη λίστα των επαφών μας σε τηλέφωνο, e-mail και social media και φτιάχνουμε μια λίστα όλων εκείνων που έχουμε να δούμε καιρό. Αν νιώθoυμε συναισθηματικά αποκομμένοι, κάνουμε μια λίστα από 5 ανθρώπους με τους οποίους ήμαστε πολύ κοντά στο παρελθόν. Επικοινωνούμε μαζί τους και τους προτείνουμε να βρεθoύμε. Όσο και να μας φοβίζει η σκέψη, είναι αναγκαίο να το κάνουμε και για να επιχειρήσουμε κάτι τέτοιο θα χρειαστεί να κάνουμε το εξής…
2. Κάνουμε την αμφιβολία μας “όπλο”
Καλό είναι να μη σκεφτόμαστε ότι οι λόγοι που μας έχουν κρατήσει μακριά από τους ανθρώπους της λίστας μας, έχουν να κάνουν αποκλειστικά και μόνο με κάτι που έχουμε κάνει λάθος. Οι υποχρεώσεις του καθενός, οδηγούν πολλές φορές στην αποξένωση, η οποία όμως δεν συνεπάγεται αλλαγή στη θετική εντύπωση που έχουν σχηματίσει οι άλλοι για εμάς. Προφανώς, κάτι έκανες καλά το διάστημα κατά το οποίο ήσαστε κοντά…
3. Προσέγγισε με θετική διάθεση
Μπορεί όντως να μην βρίσκεσαι στην καλύτερη ψυχολογική κατάσταση, αλλά πλέον βρίσκεσαι σε ένα σημείο που ενδεχομένως καλό θα ήταν να το αποκρύψεις. Φρόντισε, λοιπόν, η προσέγγισή σου να μην είναι αρνητικά φορτισμένη (π.χ, “Γιατί δεν επικοινώνησες τόσο καιρό;”, “Ξέρω, σου φαίνεται περίεργο που επικοινωνώ”), αλλά να αποτελεί έναν προάγγελο για όσα θετικά πρόκειται να ακολουθήσουν.
Το είπαμε και θα το ξαναπούμε: Η μοναξιά αποτελεί μία από τις πολλές αυτοπαγιδεύσεις της εποχής μας. Φρόντισε να αναγνωρίσεις τα αίτια, όχι με μηδενιστική διάθεση, αλλά με πνεύμα τέτοιο που θα αναγνωρίζει ότι τα κάγκελα της ιδιότυπης αυτής “φυλακής” δεν είναι ικανά να σε εγκλωβίσουν.
Και καλή μας λευτεριά!