Η 27η Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί ως Διεθνής Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την 1η Νοεμβρίου 2005.
Το Ολοκαύτωμα ήταν η συστηματική, κρατικά σχεδιασμένη και υποστηριζόμενη δίωξη και δολοφονία έξι εκατομμυρίων Εβραίων από το ναζιστικό καθεστώς και τους συμμάχους και συνεργάτες του. Το Ολοκαύτωμα ήταν μια κλιμακούμενη διαδικασία που πραγματοποιήθηκε σε όλη την Ευρώπη την περίοδο 1933-1945.
Το Ολοκαύτωμα είναι η πιο ντροπιαστική ιστορία του ανθρώπινου είδους. Οι θηριωδίες των Ναζί δεν έχουν προηγούμενο, για αυτό και είναι ανεδαφική, υπερβολική και ορισμένες φορές προσβλητική η σύγκριση γεγονότων με τα όσα έχουν πράξει οι Ναζί σε παγκόσμια κλίμακα.
Το Ολοκαύτωμα και οι ταινίες
Αν υπάρχει μια ταινία που να περιγράφει τα απάνθρωπα δεινά που έζησαν οι Εβραίοι κατά την εποχή της κυριαρχίας των Ναζί, αυτή είναι η Λίστα του Σίντλερ.
Στην κατεχόμενη από τη Γερμανία Κρακοβία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ναζί εξαναγκάζουν τους ντόπιους Πολωνούς Εβραίους να μετακινηθούν στο γκέτο που έχουν κατασκευάσει, εγκαταλείποντας τα σπίτια τους.
Ο Όσκαρ Σίντλερ, μέλος του Γερμανικού Ναζιστικού Κόμματος από την Τσεχοσλοβακία, φτάνει στην πόλη, ελπίζοντας να κάνει περιουσία. Δωροδοκεί αξιωματικούς της Βέρμαχτ και των SS, αποκτώντας ένα εργοστάσιο παραγωγής σμάλτων. Ο Σίντλερ προσλαμβάνει τον Ιτζχάκ Στερν, έναν Εβραίο αξιωματούχο με επαφές μεταξύ των μαύρων αγορών και της εβραϊκής επιχειρηματικής κοινότητας για να αναλάβει τη διοίκηση και βοηθά τον Σίντλερ στη χρηματοδότηση.
Ο Στερν διασφαλίζει όσο το δυνατόν περισσότεροι Εβραίοι εργάτες να θεωρηθούν απαραίτητοι για το εργοστάσιο, στην προσπάθεια να αποτραπεί η μετακίνησή τους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή να σκοτωθούν.
Πρόκειται για μια από τις 5 καλύτερες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου, βασισμένη στο βιβλίο του Η Κιβωτός του Σίντλερ, του Τόμας Κένελι, σε σκηνοθεσία Στίβεν Σπίλμπεργκ και σενάριο του Στίβεν Ζαΐλιαν. Πρωταγωνιστούν οι Λιαμ Νίσον, Ραλφ Φάινς, Μπεν Κίνγκσλεϊ.
Η Λίστα του Σίντλερ έκανε πρεμιέρα στις 30 Νοεμβρίου 1993, στην Ουάσιγκτον. Η ταινία έλαβε ευρεία αναγνώριση για τον τόνο, την υποκριτική, την ατμόσφαιρα, τη μουσική, τη φωτογραφία και τη σκηνοθεσία του Σπίλμπεργκ. Έκανε τεράστια επιτυχία στο box office, κερδίζοντας 322 εκατ. δολάρια παγκοσμίως, με προϋπολογισμό 22 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ήταν υποψήφια για δώδεκα βραβεία στα 66α Όσκαρ και κέρδισε επτά, μεταξύ των οποίων Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας και Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου. Η ταινία κέρδισε πολλά άλλα βραβεία, συμπεριλαμβανομένων επτά BAFTA και τρεις Χρυσές Σφαίρες. Το 2007, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου κατέταξε τη Λίστα του Σίντλερ στην 8η θέση στη λίστα με τις 100 μεγαλύτερες αμερικανικές ταινίες. Η ταινία κρίθηκε «πολιτιστικά, ιστορικά ή αισθητικά σημαντική» από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου το 2004 και επιλέχθηκε για τη διατήρησή της στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των ΗΠΑ.
Για εκείνους που αμφισβητούν πως το Ολοκαύτωμα όντως συνέβη υπάρχει μια ταινία που ίσως καταρρίψει τις -γελοίες- επιφυλάξεις και αντιρρήσεις τους. Το Denial (2016) αφηγείται μια πραγματική ιστορία που έλαβε χώρα στην Αγγλία.
Η Ντέμπορα Λίπσταντ είναι μια Αμερικανίδα καθηγήτρια με ειδίκευση στο Ολοκαύτωμα. Κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας της, το 1994, τη διακόπτει ο Ντέιβιντ Ίρβινγκ, ένας Βρετανός συγγραφέας που γράφει για τη Ναζιστική Γερμανία. Ο ίδιος καταθέτει μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά της Λίπσταντ και του εκδότη της επειδή τον χαρακτηρίζει «αρνητή του Ολοκαυτώματος» στα βιβλία της.
Καθώς το βάρος της απόδειξης στις υποθέσεις συκοφαντικής δυσφήμισης στην Αγγλία πέφτει στον κατηγορούμενο, η Λίπσταντ και η νομική της ομάδα, με επικεφαλής τους Άντονι Τζούλιους και Ρίτσαρντ Ράμπτον, πρέπει να αποδείξουν ότι ο Ίρβινγκ λέει ψέματα για το Ολοκαύτωμα. Επαναλαμβάνουμε, πρόκειται για αληθινή ιστορία.
Ακολουθούν άλλες δύο ταινίες, μία βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα και μια… κωμική, η οποία αναδεικνύουν όχι μόνο τις βάναυσες τακτικές των Ναζί εναντίον των Εβραίων, αλλά και τη δύναμη των Εβραίων που κατάφεραν να επιζήσουν.
Conspiracy (2001)
Το Conspiracy είναι μια δραματική τηλεταινία του 2001 για τη Διάσκεψη του Βάνζι που πραγματοποιήθηκε το 1942. Το σενάριο βασίζεται στο μοναδικό σωζόμενο αντίγραφο με τα πρακτικά της συνάντησης, ενώ η ταινία προσπαθεί να εμβαθύνει στην ψυχολογία των αξιωματούχων των Ναζί που εμπλέκονται στην «Τελική Λύση του Εβραϊκού ζητήματος» κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
![](/storage/202501/Denial.png)
Για όσους δεν γνωρίζουν, ο όρος «Τελική Λύση» είναι η απόφαση για τη συστηματική γενοκτονία των Εβραίων, τόσο στη Γερμανία, όσο και σε άλλες χώρες που βρίσκονταν υπό την κατοχή των Ναζί.
Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους συναντάμε κορυφαίους ηθοποιούς όπως τους Κόλιν Φερθ, Κένεθ Μπράνα, Στάνλεϊ Τούτσι. Για την ερμηνεία του στην τηλεταινία ο Κένεθ Μπράνα κέρδισε Emmy και ο Στάνλεϊ Τούσι Χρυσή Σφαίρα, ανάμεσα σε πολλά βραβεία που κατάφερε να αποσπάσει και αφορούν το σενάριο και τη σκηνοθεσία.
Η ζωή είναι ωραία (1997)
Ο Γκουίντο Ορεφίτσε, ένας Εβραίο-Ιταλός ιδιοκτήτης βιβλιοπωλείου, επιστρατεύει τη φαντασία του για να προστατεύσει τον γιο του από τη φρίκη του εγκλεισμού σε ένα ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης.
![](/storage/202501/Olokaytoma-1.png)
Ο Ρομπέρτο Μπενίνι σκηνοθετεί και συνυπογράφει το σενάριο της ταινίας, η οποία σάρωσε τα βραβεία, γοήτευσε τους κριτικούς και έγινε η δεύτερη σε εισπράξεις μη αγγλόφωνη ταινία στις ΗΠΑ.
Κανείς δεν πίστευε πως θα μπορούσε να γίνει μια ταινία με κυρίαρχο το χιούμορ για το Ολοκαύτωμα. Πολλοί, χωρίς να δουν την ταινία, είχαν ήδη εκφράσει τις αντιρρήσεις τους για το θράσος του Ρομπέρτο Μπενίνι. Κι όμως, ο υπερκινητικός Ιταλός ηθοποιός δικαιώνεται, φτιάχνοντας μια από τις πιο ευαίσθητες ταινίες με θέμα το πιο αποκρουστικό έγκλημα που έχει διαπραχθεί στην ιστορία της ανθρωπότητας.