Να κάνουμε την αυτοκριτική μας ως συντάκτες: Τους χαρίζουμε εύκολα τους τίτλους, τους κυνηγάμε τους πομπώδεις χαρακτηρισμούς. Τόσο που συχνά οι λέξεις χάνουν την αξία, το νόημά τους. Και να το problem: Τι κάνεις σαν βρεθείς μπροστά σε κάτι που όντως θέλει αποθέωση, όντως απαιτεί αυτό το «κάτι»; Μάλλον τίποτα περισσότερο από το να είσαι ειλικρινής και να προφέρεις κάθε γράμμα της λέξης δυνατά: ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ. Ιδού τι μας έφερε το Ertflix στη λίστα του (ως τις 25/10), να τι είναι το Dr Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb ή όπως το μάθαμε στα μέρη μας, SOS Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα.
Δεν υπάρχει λίστα της προκοπής που να μην το έχει μέσα ως μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Βασικά από τον τίτλο και μόνο, τόσο τον original όσο και την εξόχως πετυχημένη παραλλαγή με την οποία αποδόθηκε ελεύθερα στα ελληνικά, καταλαβαίνεις πως έχεις να κάνεις με κάτι πέρα από τα συνήθη όρια. Η σκηνοθετική ιδιοφυΐα του Στάνλεϊ Κιούμπρικ μας πάει σε μονοπάτια που ενώνουν την κοφτερή πολιτική σάτιρα με το μαύρο χιούμορ. Αναδεικνύει όλη την παράνοια του Ψυχρού Πολέμου, την εποχή (1964) που έχει απλώσει παντού τη σκιά του. Όλον αυτόν το φόβο πως ανά πάσα στιγμή θα μπορούσε να συμβεί κάτι πολύ κακό που δεν θα μαζευόταν μετά με τίποτα. Και το κάνει με απίστευτα αστείο τρόπο, χρησιμοποιώντας ένα μαύρο χιούμορ που θα λέγαμε πως θα έπρεπε να διδάσκεται, έλα όμως που δεν αντιγράφεται, τόσο μοναδικό είναι.
Ο Πίτερ Σέλερς σε ένα ρεσιτάλ υπό τη φωτισμένη καθοδήγηση του Στάνλεϊ Κιούμπρικ
Έχοντας την τύχη να διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα κωμικά ταλέντα που είδαμε ποτέ, σε διάθεση… πολυθεσίτη. Τρεις ρόλους παίζει ο χαρισματικός Πίτερ Σέλερς, τον αεροπόρο της HMS, Μandrake, τον πρόεδρο της Αμερικής, Μirkin και τον αινιγματικό αμερικανογερμανό Dr. Strangelove. η αρχική σκέψη μάλιστα ήταν για τέσσερις (ένας τραυματισμός τον «έκοψε»). Πρόκειται για ένα ερμηνευτικό ντελίριο ευτυχίας, ειδικά στη σκηνή στο «δωμάτιο του πολέμου» θες να πατήσεις pause μόνο και μόνο για να σηκωθείς όρθιος και να αρχίσεις να χειροκροτείς. Και χωρίς το… μηχανικό χέρι του Dr. Strangelove (ορίστε, κάναμε κάτι σαν spoiler για την πλέον μυθική, στα μάτια μας, σκηνή της ταινίας).
Είναι τόσο προβατόρικο, τόσο «έξω από το κουτί» το SOS Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα ώστε οι Αμερικάνοι είχαν γίνει έξαλλοι με τον Κιούμπρικ. Θεωρούσαν το φιλμ επικίνδυνο, αντιπατριωτικό. Τους χαλούσε το αφήγημα, την αντισοβιετική προπαγάνδα. Πώς να μην μείνουν άναυδοι μπρος στη μεγάλη αλήθεια που τους σέρβιρε: Ο εχθρός δεν ήταν οι άλλοι. Ο εχθρός ήταν (και είναι) η μιλιταριστική τρέλα, η εξουσιομανία. Ανεξαρτήτως στρατοπέδου. Οι «ήρωες» της ταινίας δεν είναι τίποτα άλλο από ανώριμα μεγάλα αγόρια που «παίζουν πόλεμο» και είναι ακριβώς μέσα από την τραγικότητα αυτής της συνειδητοποίησης που γεννάται η σάτιρα, το γέλιο για μας τους θεατές.
Στο Ertflix σε περιμένει κατά βάση ένα λυτρωτικό ξέσπασμα
Κι αν θες ακόμα περισσότερα για το τι σε περιμένει σαν πατήσεις το play, η επίσημη σύνοψη, όπως τη βρίσκουμε στο Ertflix, αναφέρει τα εξής: «Ένας μανιώδης αντικομμουνιστής Στρατηγός ο Τζακ Ρίπερ, διοικητής μιας αμερικανικής αεροπορικής βάσης, αποφασίζει ότι ο πόλεμος είναι μια πολύ σημαντική υπόθεση και δεν μπορεί να μένει στα χέρια των πολιτικών.
Έτσι εκμεταλλευόμενος ένα απόρρητο σχέδιο επίθεσης με πυρηνικά όπλα εναντίον της Ρωσίας, για το οποίο δεν απαιτείται η έγκριση του προέδρου των ΗΠΑ, στέλνει βομβαρδιστικά Β52 της δικαιοδοσίας του, να βομβαρδίσουν με πυρηνικούς πυραύλους συγκεκριμένους, στρατηγικούς στόχους της Σοβιετικής Ένωσης.
Οι υπεύθυνοι της αμερικάνικης κυβέρνησης, πληροφορούμενοι το γεγονός, καλούν έκτακτο πολεμικό συμβούλιο και προσπαθούν να επικοινωνήσουν με τη Σοβιετική Ένωση, ώστε να ανατραπεί ο επικείμενος πυρηνικός πόλεμος. Θα καταφέρουν να αποτρέψουν μια ολοκληρωτική καταστροφή;».
Μην λέμε πολλά παραπάνω, το νόημα είναι ξεκάθαρο: Δώρο μας έκανε το Ertflix εμπλουτίζοντας έτσι τον κατάλογό του. Για μια ταινία που δεν έχει χάσει τίποτα από την ισχύ του μηνύματος που κομίζει, για μια ταινία που ο χρόνος ουδόλως έφθειρε. Ήταν, είναι και θα είναι ο ορισμός της αντιπολεμικής σάτιρας, τόσο to the point, τόσο λυτρωτικά διασκεδαστική. Γιατί, πάνω από όλα, αυτή η αξεπέραστη κωμωδία, ένα φόβο και μια αγωνία περιγράφει, να ξορκίσει το κακό και την παράνοια του πολέμου επιζητά. Κι αυτό θα την κάνει πάντα επίκαιρη.
*Μπες ΕΔΩ για να δεις στο Ertflix to SOS Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα