Στο νέο ντοκιμαντέρ του Netflix, Turning Point: The Cold War and the Bomb (Σημείο Καμπής: Ο Ψυχρός Πόλεμος και η Ατομική Βόμβα), παρακολουθούμε το ράλι πυρηνικού εξοπλισμού μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης καθώς ο Ψυχρός Πόλεμος κλιμακώνεται. 23 χρόνια μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου, προέκυψε στον πλανήτη η -γεμάτη πυρηνικά- Ρωσία του Πούτιν.
Η γνώση της ιστορίας μπορεί να μας κάνει σοφότερους στον τρόπο χειρισμού τόσο λεπτών ζητημάτων. Ειδικότερα εκείνοι που λατρεύουν τις κρίσιμες ιστορικές λεπτομέρειες που αλλάζουν τον ρου της ιστορίας θα βρουν πολλές ενδιαφέρουσες ιστορίες για το πώς μια παρεξήγηση ή ένα λάθος μπορούσε να πυροδοτήσει ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα. Το Turning Point: The Bomb and the Gold War είναι ένα ντοκιμαντέρ που προέκυψε μέσα από τις δάφνες της ταινίας Οπενχάιμερ και μας παρακινεί να κάνουμε ένα βήμα πίσω: Να θυμηθούμε/μάθουμε πως φτάσαμε μέχρι εδώ.
Turning Point: Από τον Οπενχάιμερ στον Πούτιν
Το Turning Point: The Bomb And The Cold War (Σημείο Καμπής: Ο Ψυχρός Πόλεμος και η Ατομική Βόμβα) είναι ένα ντοκιμαντέρ εννέα επεισοδίων, σκηνοθετημένο από τον Μπράιαν Νάπερμπεργκ που αφορά τον Ψυχρό Πόλεμο: Πώς ξεκίνησε και πως τον καθόρισε η ανάπτυξη των πυρηνικών όπλων μέσα στις δεκαετίες.
Μόνο που στην πρώτη σκηνή του πρώτου επεισοδίου, ο Νάπερμπεργκ μας μεταφέρει στην Ουκρανία του 2023, εκεί όπου ο πρωθυπουργός της, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κάνει μια ψυχρή αποτύπωση του πολεμικού σκηνικού. Γιατί ο Πούτιν επιτέθηκε σε μια γειτονική χώρα, χωρίς προειδοποίηση, χωρίς πρόκληση; Μήπως γιατί ο Πούτιν έχει μάθει να νιώθει άνετα μόνο σε συνθήκες Ψυχρού Πολέμου, κατασκοπείας, προπαγάνδας και επιχειρήσεων αποσταθεροποίησης; Μήπως γιατί, για να υπολογίζεται ξανά η Ρωσία ως μεγάλος παίχτης της διεθνούς σκηνής, θα πρέπει να στέκεται απέναντι στον δυτικό κόσμο;
Αυτά τα ερωτήματα ξετυλίγονται μπροστά από τα μάτια του τηλεθεατή, καθώς η αφήγηση μας μεταφέρει στο 1938, στη διάσπαση του ατόμου, στον Χίτλερ που ενδιαφέρεται να παράξει μια βόμβα που θα ισοπεδώσει τους εχθρούς του. Οι ΗΠΑ, οι οποίες απέχουν πολύ από την Ευρώπη κρατούν μια ουδέτερη στάση, μέχρι οι σύμμαχοι των Γερμανών, Ιάπωνες, να βομβαρδίσουν το Περλ Χάρμπορ. Ο Πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούσβελτ κηρύττει τον πόλεμο στην Ιαπωνία και ο Χίτλερ έχει πλέον ανταγωνιστή για τη δημιουργία της βόμβας.
Το αρχειακό υλικό του Turning Point είναι πολύ πλούσιο, οι επισημάνσεις των εμπειρογνωμόνων για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε και εξελίχθηκε αυτός ο τρομακτικός αγώνας επιστημονικός αγώνας, ιντριγκάρουν. Το πλούσιο παρασκήνιο και οι προσδοκίες έρχονται στο φως αναδεικνύοντας το έργο της ομάδας του Manhattan Project, τον τρόπο που επιλέχθηκαν οι δύο Ιαπωνικές μαρτυρικές πόλεις, η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, να γίνουν οι πρώτοι μάρτυρες των νέων όπλων μαζικής καταστροφής, τον Αύγουστο του 1945, σκοτώνοντας πάνω από 200.000 κυρίως πολίτες.
Επέσπευσε τη λήξη του πολέμου η χρήση των ατομικών βομβών από τις ΗΠΑ; Βιάστηκαν οι Αμερικανοί να κάνουν επίδειξη του νέου τους όπλο; Η Ιαπωνία, η οποία βρισκόταν σε ευάλωτη θέση, θα μπορούσε να τρομάξει τους Αμερικανούς;
Turning Point: Ένας ακήρυχτος πόλεμος, τέσσερις δεκαετίες, αμέτρητα δεινά
Αυτή η σειρά των ερωτημάτων αφορά μόνο το πρώτο επεισόδιο του Turning Point. Κάθε επεισόδιο έχει το δικό του. Όλοι οι ηγέτες των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης παρελαύνουν στα 9 επεισόδια του ντοκιμαντέρ, συνοδευόμενοι ο καθένας από τα δράματα στα οποία πρωταγωνίστησαν. Δράματα που έγιναν ο φόβος των απλών πολιτών, πηχυαίοι τίτλοι στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, καυτά θέματα για ερευνητικά ρεπορτάζ. Η ιστορία του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα μπορεί να μην διαθέτει κάποιον πόλεμο ανάμεσα στους μεγάλους πρωταγωνιστές, διαθέτει όμως πολλά μυστικά επεισόδια, τα οποία είχαν αποκρυφτεί.
Ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ, όμως, φωτίζει όμως και τις προπαγανδιστικές ενέργειες των κυβερνήσεων των δύο αντιπάλων, των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης, για να πείσουν τους πολίτες για το δίκαιο του αγώνα τους. Όπως και τις αποσταθεροποιητικές ενέργειες των μυστικών υπηρεσιών σε άλλες, που βύθισαν ολόκληρα κράτη στα δεσμά απολυταρχικών καθεστώτων. Από τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, μέχρι εκείνες της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας, υπάρχουν εκατομμύρια πολιτών που υπέφεραν εξαιτίας αυτού του ακήρυχτου πολέμου ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις της εποχής.
Όσο ξετυλίγεται η ιστορία των τελευταίων 80 χρόνων της ανθρωπότητας, τόσο πιο απαισιόδοξα θα βλέπει κανείς το μέλλον της. Αυτή η περίπου 9ώρη περιπλάνηση στον πλανήτη, στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα ολοκληρώνεται με την άνοδο του Βλάντιμιρ Πούτιν στην εξουσία και τον τρόπο που επιλέγει να κυβερνά τη Ρωσία, τον τρόπο που επιλέγει να αφήνει το αποτύπωμά του στην παγκόσμια ιστορία. Η υπενθύμιση πως η πυρηνική απειλή δεν έχει εξαϋλωθεί δεν αναφέρεται πουθενά στο Turning Point: The Cold War and the bomb, κυριολεκτικά. Δεν είναι απαραίτητο.
