Εδώ και πολλά χρόνια η Αμερική δίνει άνιση μάχη με την επιδημία των οπιούχων φαρμάκων. Μια συζήτηση που είναι καταδικασμένη να κλείνει γρήγορα, παρά το γεγονός πως στα δικαστήρια των ΗΠΑ εκκρεμούν περισσότερες από 2.000 μηνύσεις κατά φαρμακευτικών εταιρειών, οι οποίες έχουν μοιράσει εκατομμύρια δολάρια για να μην εμπλακούν σε σκάνδαλα που θα καταστρέψουν τις αυτοκρατορίες τους. Από το 1999 μέχρι και το 2015 περισσότεροι από 183.000 Αμερικανοί πέθαναν από υπερβολική δόση συνταγογραφημένου οπιούχου φαρμάκου. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, 300.000 έχουν πεθάνει από παυσίπονα, όπως το γνωστό OxyContin, το οποίο το 2020 ήταν το 54ο πιο συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο στις Ηνωμένες Πολιτείες, με περισσότερες από 12 εκατομμύρια συνταγές.

Κι όμως, ακόμα κι αν αυτά τα νούμερα δείχνουν υπέρογκα, αντικατοπτρίζουν μόνο τη μερική πραγματικότητα, αφού καταλαβαίνει κανείς πως πολλοί είναι κι εκείνοι που πεθαίνουν από παράνομη διακίνηση. Τα οπιούχα φάρμακα δεν έφυγαν ποτέ από το προσκήνιο, ωστόσο με τον θάνατο του Μάθιου Πέρι βρίσκονται ξανά στο επίκεντρο. Είναι το θύμα των τελευταίων ημερών, αφού με βάση τα πρώτα τοξικολογικά αποτελέσματα του ιατροδικαστή, δεν εντοπίστηκαν ναρκωτικές ουσίες στο σώμα του.

Ο ηθοποιός πάλευε για χρόνια με τον εθισμό του στα οπιούχα φάρμακα. Ξεκίνησε με το Vicodin, το 1997, μετά από σοβαρό τραυματισμό. Όπως ο ίδιος δήλωσε, υπήρξε ένα διάστημα στη ζωή του που έπαιρνε 55 χάπια Vicodin ημερησίως, ενώ η επιτρεπόμενη δόση ήταν μόλις 8. 

Το Vicodin είναι συνταγογραφούμενο παυσίπονο που σκοπό έχει να μετριάσει τον έντονο πόνο. Τελικά καταλήγει να είναι ένα απόλυτα εθιστικό φάρμακο. Και όσα πλούτη και να έχεις, δεν ξεφεύγεις εύκολα από τον λαβυρινθό που μπαίνεις. Ο Μάθιου Πέρι προσπάθησε 15 φορές να αποτοξινωθεί και έδωσε 9 εκατομμύρια δολάρια, χωρίς αποτέλεσμα. Αν και προς το τέλος, έμοιαζε να τα πηγαίνει καλύτερα, όπως λένε. Η αστυνομία ωστόσο εντόπισε στο σπίτι του συνταγογραφημένα φάρμακα, επομένως μένει να δούμε αν ήταν η υπερβολική δόση ή ο λάθος συνδυασμός τους, η αιτία θανάτου του. 

Για να καταλάβουμε όμως πλήρως τι εστί οπιούχο φάρμακο και πώς αυτό αποτελεί μια παγκόσμια απειλή, υπάρχουν δύο σειρές που καταπιάνονται πλήρως. Η μία είναι το Painkiller στο Netflix και η άλλη το Dopesick στο Disney+. 

Painkiller

Το Painkiller προστέθηκε στο Netflix τον Αύγουστο, με έξι επεισόδια που βασίστηκαν στα βιβλία «Empire of Pain» του Patrick Radden Keefe και «Pain Killer» του Barry Meier. Η σειρά αναλύει σε βάθος την ανάπτυξη και επίδραση του OxyContin, του ισχυρού αναλγητικού που δημιούργησε ο πρόεδρος της Purdue Pharma, Ρίτσαρντ Σάκλερ, το 1996. H οικογένεια Σάκλερ έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την επιδημία οπιοειδών που έχει κοστίσει τη ζωή σε περισσότερους από 300.000 ανθρώπους τις τελευταίες δύο δεκαετίες (όπως αναφέραμε και στην αρχή). Η προώθηση του OxyContin έγινε μεθοδευμένα και σωστά, διαμηνύοντας πως η πιθανότητα εθισμού ήταν ελάχιστη. Δύο χρόνια αργότερα, ο κόσμος είχε πειστεί πως πρόκειται για ένα ασφαλές χάπι, ειδικά όταν αρκετοί δήλωναν ανακουφισμένοι από πόνους.

Το Painkiller αποτυπώνει την ιστορία εκατομμυρίων ανθρώπων. Είτε εκείνων που κατάφεραν να απεξαρτοποιηθούν, είτε εκείνων που έχασαν τη μάχη. 

Dopesick

Νωρίτερα, το 2021, κυκλοφόρησε το Dopesick, το οποίο και θα βρεις στο Disney+. Άλλη μία σειρά που μας έβαλε στα άδυτα μιας βιομηχανίας που λειτουργούσε με γνώμονα το κέρδος. Ένα αριστούργημα που βασίστηκε στο βιβλίο της Μπεθ Μέισι, η οποία πέρασε έξι χρόνια παρακολουθώντας οικογένειες που επλήγησαν από οπιούχα φάρμακα. Σε οκτώ επεισόδια, αποτυπώνεται η απληστία και ο καπιταλισμός. Παρακολουθούμε πως φαρμακευτικοί αντιπρόσωποι ξεχύνονται στα ιατρεία της Βιρτζίνια για να πουλήσουν, με την έγκριση του FDA μάλιστα. Για αποτελεσματική πειθώ. Τι γίνεται όμως όταν ένα οπιούχο φάρμακο δεν έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα; Γίνεται πως προτείνεται διπλάσια δόση. Και ξανά και ξανά. Κάπως έτσι ο ασθενής εθίζεται, με αποτέλεσμα να παίρνει υπερβολική δόση που εν τελεί τον στέλνει αλλού.